Эх, юрату, юрату! Вӗри чуна тем те тутарать вӑл. Канаш районӗнче пурӑнакан 22 ҫулти каччӑ унччен пӗрле пурӑннӑ хӗре ҫухатас килменнипе ун патне чӳречерен кӗнӗ. Хӑть юрататӑп те, хӑть кураймастӑп те — ирӗк памасӑр ют ҫӗре кӗрсе тӑни саккуна пӑсни пулать. Хӗрӗ Ҫурҫӗре тухса каятӑп тенӗрен унпа калаҫма тесе чӳречерен кӗнӗ, кайран ҫавӑншӑн хытах ӳкӗннӗ каччӑна пуҫиле майпах айӑпланӑ — 120 сехет ӗҫлеттермелле тунӑ.

Канашри 31 ҫулхи хӗрарӑм вара упӑшка пулнӑ арҫынна тарӑхнипе пусмӑрларӗ тесе йӗрке хуралҫисене ҫӑхавланӑ. Ӑна вӑл хӑйсен ачине ашшӗпе пурӑнмалла тунишӗн хытах кӳреннӗ иккен. Суйса евитлекен хӗрарӑма (маларах вӑл упӑшкине ҫӗҫӗпе чикнӗ, анчах суд хӗрарӑмӑн ачи 14 ҫула ҫитиччен айӑплава пурнӑҫа кӗртмелле мар йышӑннӑ) хальхинче малтанхи преступление шута илсе иккӗшне пӗрлештернӗ те виҫ ҫуллӑха хупма йышӑннӑ.

Укҫа тӑвас тесе спирт та сутаҫҫӗ

Чӑваш Енӗн Элтеперӗ Михаил Игнатьев Шупашкарти Депутатсен пухӑвӗн депутатне Юрий Борисова ятланӑ. «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти пайташне «фанфурик» сутнишӗн сӑмах лекнӗ.

Республика правительствин эрнесерен иртекен ларӑвӗнче Элтепер Администрацийӗн Тӗрӗслев тата халӑх хӑрушсӑрлӑхӗн управленийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Метелкин Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти 4 суту-илӳ точкинче спиртлӑ хутӑшсене пӗчӗк савӑтпа сутнине пӗлтернӗ. Ҫавсен хушшинче республикӑн тӗп хулинчи Гагарин урамӗнчи павильона асӑннӑ. Ӑна вара Юрий Борисов депутат тытса тӑрать иккен.

Элтепер усламҫӑ пирки: «Бизнес тесе нравственность та, кӑмӑл-сипет те, этика та ҫук», — тесе ӳпкевлӗн каланӑ май потребитель рынокӗнче йӗрке пулмаллине асӑрхаттарнӑ.

Каппелер чӑвашсем пирки кӑларнӑ кӗнеке

Венӑри Андреас Каппелер профессор иртнӗ уйӑхра чӑвашсем ҫинчен нимӗҫле кӗнеке пичетлесе кӑларнӑ. «Die Tschuwaschen: Ein Volk im Schatten der Geschichte» (Böhlau Köln, 2016.) (чӑв. Чӑвашсем: истори мӗлкийӗнчи халӑх) ят панӑскере юпа уйӑхӗн 6-мӗшӗнче Шупашкарти кооператив институчӗн акт залӗнче 10 сехет те 30 минутра хӑтлӗҫ.

Кооператив институчӗн проректорӗ Леонид Таймасов пӗлтернӗ тӑрӑх, кӗнеке нумай енлӗ Раҫҫей, унта пурӑнакан чӑваш халӑхӗн историйӗпе тата культурипе паллаштарать.

Андреас Каппелер Чӑваш Енре темиҫе хут та пулнӑ. Кунтисем ҫинчен пухнӑ материалсене маларах вӑл хӑйӗн монографийӗсенче тата ӑслӑлӑх ӗҫӗсенче усӑ курнӑ.

Кӗнекене хатӗрлеме пулӑшнӑшӑн Австри ӑсчахӗ Чӑвашри ӗҫтешӗсене — В.В. Андреева, И.И. Бойкона, В.П. Иванова, Ю.Н. Исаева, Е.В. Касимова, В.Н. Клементьева, Е.К. Минеевана, Ф.Н. Козлова, Г.А. Николаева, Л.А. Таймасова, В.Г. Харитонова — тав тӑвать.

Патӑрьел районӗнчи хӑш-пӗр организацире, ҫав шутра «Дуслык» (тутарларан чӑвашла куҫарсан ку сӑмах туслӑх тенине пӗлтерет) ял хуҫалӑх кооперативӗнче те, ӗҫ саккунӗпе туслах маррине унти прокуратура асӑрханӑ.

А.Ж. Халилов хушаматлӑ уйрӑм усламҫӑ ӗҫе ют ҫӗршыв ҫыннисене илнӗ. Анчах вӗсене хӑй патӗнче тар тӑктарни пирки ҫав ҫын хут ҫырса аппаланман. Ӗҫ укҫине те уйӑхра икӗ хутчен тӳлемен — «кӗмӗле» пӗрре кӑна тыттарса пурӑннӑ.

Маларах асӑннӑ «Дуслык» та ӗҫ саккунӗпе туслӑ мар. Унта тӑрӑшакансене шалу мӗнрен тӑнине хутпа ҫырса паллаштарман, расчет хучӗсене те ҫынсене паман. Унсӑр пуҫне ӗҫ укҫипе хуҫалӑх 125 пин тенкӗ ытла парӑм пухса янӑ.

Саккуна пӑснӑшӑн прокуратура административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Ун тӑрӑх республикӑн Ӗҫ инспекцийӗ усламҫӑна 4 пин тенкӗлӗх штрафланӑ, ял хуҫалӑх кооперативӗн ертӳҫине — 3 пинлӗх.

Шупашкар хула администрацийӗнче кадр тӗлӗшӗнчен улшӑнусем пулнӑ. Тытӑм ертӳҫин Алексей Ладыковӑн — ҫӗнӗ ҫум.

Пӗтӗмпе Алексей Ладыковӑн — ултӑ ҫум. Ҫӗнни, Алексей Жирнов, экономика аталанӑвӗпе тата финанспа ҫыхӑннӑ ыйтусене пӑхса тӑрӗ. Унпа паян хула администрацийӗнче иртнӗ канашлура паллаштарнӑ.

Алексей Ладыков палӑртнӑ тӑрӑх, ҫӗнӗ ҫум финанс, кредитлӑх, инвестици тытӑмӗнче пысӑк опыт пухнӑ. Унччен Михаил Жирнов Мускаври «Оптима» тата «Эксплор» компанисенче, «Альфа-Банкра», «Чӑвашкредитпромбанкра» ӗҫленӗ. Вӑл Симферопольте те ӗҫлеме ӗлкӗрнӗ. Унта вӑл «Крымсавут» учрежденире вӑй хунӑ.

Унччен ку должноҫра Максим Семенов ӗҫленӗ. Кунта вӑл 5 ҫул вӑй хунӑ, должноҫран утӑ уйӑхӗнче кайнӑ.

Красноармейски районӗнче пурӑнакан 39 ҫулти хӗрарӑмӑн явап тытма тивӗ. Следовательсен шухӑшӗпе, вӑл хӑйӗн хӗрне хӗнесе пурӑннӑ.

Следовательсем тӗпчесе пӗлнӗ тӑрӑх, 2016 ҫулхи ҫурла уйӑхӗнче ҫак хӗрарӑм 5 ҫулти хӗрне хӗненӗ. Ун чухне амӑшӗ ӳсӗр пулнӑ.

Ҫурла уйӑхӗн 11-мӗшӗнче те амӑшӗ хӗрне килте кӑритурта ҫапнӑ, ҫӳҫӗнчен сӗтӗрнӗ. Кун хыҫҫӑн ачан кӗлетки ҫинче кӑвак вырӑнсем юлнӑ.

Халӗ ку ӗҫе суда ярса панӑ, ӑна кӗҫех пӑхса тухӗҫ.

Канашра пурӑнакан 31 ҫулти хӗрарӑм суд тенкелӗ ҫине ларнӑ. Вӑл унчченхи мӑшӑрне айӑплама тӑнӑ: лешӗ ӑна мӑшкӑлланӑ имӗш

Кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗн 10-мӗшӗнче хӗрарӑм полицие килнӗ те экс-упӑшки тӗлӗшпе заявлени ҫырнӑ. Лешӗ ӑна мӑшкӑлланӑ тесе палӑртнӑ вӑл. Полицейскисем суйнӑшӑн явап тыттарассине пӗлтерсен те малаллах каланӑ вӑл.

Анчах следовательсем хӗрарӑм суйнине тӑрӑ шыв ҫине кӑларнӑ. Арҫын экс-арӑмӗпе телефонпа калаҫнине ҫыртарса илнине пакунлисене итлеттернӗ.

Хӗрарӑм мӗншӗн суйнӑ-ха? Вӑл ачине хӑйӗн патне илесшӗн пулнӑ. Суд вара унччен ачана ашшӗпе пурӑнмалла тесе палӑртнӑ.

Хӗрарӑма пӗтӗмӗшле режимлӑ колоние 3 ҫуллӑха ӑсатнӑ.

Антонина Мускаринова кӑҫалхи ҫуллах ҫухалнӑ. Кун пирки тӑванӗсем полицие заявлени ҫырнӑ.

30 ҫулти Антонинӑна икӗ уйӑх шыраҫҫӗ. Вӑл Шупашкарта ӑнланмалла мар лару-тӑрура ҫухалнӑ.

Антонинӑн тусӗ Татьяна Петрова каланӑ тӑрӑх, вӑл ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ районӗнче хут уйӑрттарман упӑшкипе пӗрле пурӑннӑ. Арҫын та ҫухалнӑ-мӗн.

Антонинӑн ҫӳҫӗ хӗрлӗ сарӑ тӗслӗ, кӗске, арҫын евӗр, кастарнӑ. Ӑна куракансене 02 е 89875797037 (Татьяна), 89196579092 (Надежда Петрова) номерсемпе шӑнкӑравлама ыйтаҫҫӗ.

Чулхула хулинчи конструктор бюровӗнче радиаци сывлӑша тухнӑ. Унта шар курнӑ ҫынсене пульницӑна илсе кайни пирки ria.ru портал пӗлтерет.

Авари авӑн уйӑхӗн 24-мӗшӗнче И.И.Африкантов ячӗллӗ машиностроени бюровӗнче пулнӑ. Унта 7 ҫыннӑн сывлӑхӗ сиенленнӗ. Вӗсене ҫийӗнчех пульницӑна ӑсатнӑ.

Тӗпчевсем палӑртнӑ тӑрӑх, шар курнисенчен пӗри ҫулталӑкри нормӑран ытларах радиаци илнӗ. Ӑна 12 уйӑх ӗҫлеме ирӗк памӗҫ. Ун хыҫҫӑн ҫеҫ вӑл ӗҫлеме пултарӗ. Специалистсем ҫирӗплетнӗ тӑрӑх, ыттисен сывлӑхӗшӗн пӑшӑрханмалла мар.

Роспортебнадзор тӗпченӗ тӑрӑх, халӗ радиаци фонӗ нормӑра. Бюрора ӗҫлекен ҫынсемшӗн нимӗн те хӑрушлӑх кӑларса тӑратмасть.

Ҫул-йӗрпе пыракан урапасен хӑвӑртлӑхне виҫме тесе вырнаҫтарнӑ камерӑсене шанса пӗтерме ҫук. Касперский лабораторийӗ палӑртнӑ тӑрӑх, вӗсене усал шухӑшлисем, компьютер технологийӗсене ӑнланакансем ним мар пӑсма пултараҫҫӗ. Камерӑпа хуҫаланма тӗнче тетелне тухни кӑна кирлӗ иккен, тытӑм пароль тавраш ыйтмасть.

«Хаш-пӗр хулара хӑвӑртлӑха виҫмелли камерӑсем ҫул-йӗр ҫинчи хӑш-пӗр йӗре кӑна ӳкереҫҫӗ, ку функцие ним мар сӳнтерме пулать», — каласа кӑтартнӑ Касперский лабораторийӗн вируса хирӗҫ ӗҫлекен эксперчӗ Владимир Дащенко.

Киберпреступниксенчен сыхланмалли тытӑма Федерацин хӑрушсӑрлӑх службипе Раҫҫейӗн Перекет банкӗ 2018 ҫулта хатӗрлесе ҫитерме ӗмӗтленнине пӗлтернӗччӗ. Ку вӑл ахальтен мар — пӗлтӗр пирӗн ҫӗршывра хакерсем 43 пин преступлени тунӑ, 400 млрд тенкӗлӗх шар кӑтартнӑ.