Шупашкарта пурӑнакан пӗр амӑшӗ пӗрремӗш класа ҫӳрекен хӑйӗн ывӑлӗ валли амӑш укҫипе компьютерпа телефон туяннӑ. Маларах пулсан ҫапла хӑтланнӑшӑн явап тыттарӗччӗҫ. Амӑш капиталӗпе усӑ курас йӗркене улӑштарнӑ хыҫҫӑн тупрана сусӑр ачасем валли те уйӑрма юрать.

Маларах эпир каланӑ ача шкул программине килте ӑша хывать. Ҫавӑнпа ӑна компьютер та, телефон та вӗренӳ валли кирлӗ.

Сӑмах май, ашшӗ-амӑшӗ кам пулни паллӑ мар ачасене пенсие тӑлӑхсеннипе пӗрешкел парассине Чӑваш халӑх сайчӗ маларах пӗлтернӗччӗ. Ҫӗнӗ йӗрке кӑҫалхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗнчен вӑя кӗнӗ. Социаллӑ пенсин уйӑхри виҫи 10068 тенкӗ те 53 пуспа танлашӗ. Ӑна ача 18 ҫул тултариччен, куҫӑн уйрӑмра вӗренекен студент пулсан 23 ҫула ҫитичченех тӳлӗҫ. Ашшӗ-амӑшӗ кам пулни паллӑ маррисем пирӗн республикӑра хальхи вӑхӑтра — 12-ӗн.

Шупашкар районӗнчи Иккасси ялӗнче пурӑнакансем ялти палӑкшӑн пӑшӑрханнине «Правда ПФО» интернет-кӑларӑмра Александр Белов журналист пӗлтернӗ.

Ҫав ялтах пурӑнакансен пӗр пайӗ унта чиркӳ тума ӗмӗтленет. Тӗне ӗненекенсен ҫуртне хӑпартса лартма палӑк кансӗрлет имӗш. Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче пуҫ хунисене асӑнса лартнӑ палӑка куҫарас сас-хура сарӑлнӑ иккен.

Сӑмах май хамӑр енчен ҫакна та пӗлтерер. Пӗлтӗрхи кӗркунне «Хыпар» издательство ҫурчӗн сайтӗнче Вера Титова журналист Иккассинче чиркӳ те пуласси, палӑка та тӗкӗнмессине пӗлтернӗччӗ. Вӑл хыпара Ҫырмапуҫ ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Рамиль Гельметдинов калани тӑрӑх ҫырнӑччӗ. Маларах асӑннӑ кӑларӑма ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ ватӑ панулмисене касма тивнине, анчах палӑка куҫармассине ӗнентернӗ.

180-мӗш ача пахчи

Шупашкарти тата тепӗр икӗ пахчине пӗрлештермелле. Йышӑнӑва иртнӗ эрнере, кӑрлачӑн 25-мӗшӗнче, Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков кӑларнӑ.

Реорганизаци текен сӑмах хальхинче Шупашкарти 180-мӗш «Журавлик» (чӑв. Тӑрна) ача пахчине тата ачасене физкультура енӗпе аталантаракан 123-мӗш ача пахчине пырса тивӗ. Вӗсенчен малтанхи Мир проспектӗнчи 94-мӗш «А» ҫуртра вырнаҫнӑ, тепри – Совхоз урамӗнчи 10-мӗш «А» ҫуртра.

Пӗлтӗрхи кӗркунне Шупашкарти 6-мӗш «Малахит» ача пахчине 137-мӗш ача пахчипе пӗрлештерме йышӑннине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. 279-мӗш номерлӗ йышӑнӑва Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков пӗлтӗрхи уйӑхӗн 23-мӗшӗнче алӑ пусса ҫирӗплетнӗччӗ.

Юрий Боголюбов — сылтӑмри

Паянтанпа Улатӑр хула администрацине ҫӗнӗ ҫын ертсе пырать. Тунтикун, кӑрлачӑн уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, иртнӗ хулари Депутатсен пухӑвӗн черетсӗр ларӑвӗнче Юрий Боголюбов тухтӑра хулан сити-менеджерне лартнӑ.

Конкурса малтанласа виҫӗ ҫын хутшӑнни паллӑ. Вырӑнти хула администрацийӗнче кашнинпе уйрӑм калаҫнине ӗнентереҫҫӗ.

Юрий Боголюбов маларах Улатӑр район пульницин тӗп тухтӑрӗнче ӗҫленӗ, хулари Депутатсен пухӑвӗн депутатне суйланнӑ (тунтикунтан вӑл депутат пулма пӑрахнӑ).

Аса илтерер, Улатӑр хулинче раштав уйӑхӗн 19-мӗшӗнче иртнӗ Депутатсен пухӑвӗнче вырӑнти «халӑх тарҫисем» хулан сити-менеджерӗ Александр Герасимов хӑйне ӗҫрен кӑларма ыйтса ҫырнине пӑхса тухнӑччӗ. Унтанпа хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫне хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн пӗрремӗш ҫумӗ — финанс пайӗн пуҫлӑхӗ Наталья Назарова пурнӑҫланӑччӗ.

Любовь Федорова артист

Паян К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ пӗр ӗмӗрхи юбилейне уявлать. Кӑрлачӑн 27-мӗшӗнче 100 ҫул тултарнӑ театр сцени ҫинче артистсене саламланӑ. Сумлӑ йышра Раҫҫей тава тивӗҫлӗ артистки, Чӑваш Республикин халӑх артистки Любовь Федорова та пур.

Шупашкар районӗнчи Лапсар ялӗнче 1951 ҫулхи кӑрлачӑн 12-мӗшӗнче ҫуралнӑскер 1972 ҫулта Ленинградри театр институтне вӗренсе пӗтернӗ. Ҫавӑнтанпа уншӑн Чӑваш академи драма театрӗ тӑван пулса тӑнӑ. Ҫак ҫулсенче вӑл вун-вун сӑнара ӗнентерӳллӗ калӑпланӑ, халӑхӑн юратнӑ артисчӗ пулса тӑнӑ.

Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Любовь Федоровӑна «Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орден медалӗпе чысласси ҫинчен хушӑва алӑ пуснӑ.

Чӑваш Республикинчи наципе культура аталанӑвӗн «Ирӗклӗх» халӑх пӗрлешӗвӗ Чӑваш ен патшалӑх чӗлхин, чӑваш чӗлхин, саккунлӑ статусне ҫирӗплетес, чӗлхе саккунлӑхне аталантарас тӗллевпе Чӑваш Республикин Министрсен Кабинечӗн Председательне И.Б. Моторина ҫакна пӗлтерет.

Чӑваш Республикин «Чӑваш Республикинчи чӗлхесем ҫинчен» 2003 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 25-мӗшӗнчи 36 №-лӗ саккуннӗн 5 статьипе килӗшӳллӗн Чӑваш Республикин Министрсен Кабинечӗ ҫак Саккунпа килӗшӳллӗ чӗлхесемпе наукӑпа практикӑра усӑ курмалли тата аталантармалли йӗркене палӑртать.

Паянхи куна, чӗлхе саккунне 15 ҫул каялла йышӑннӑ пулин те, Чӑваш Республикин Министрсен Кабинечӗ чӗлхесемпе наукӑпа практикӑра усӑ курмалли тата аталантармалли йӗркене ҫирӗплетмен.Чӑн та, Чӑваш Республикинче ҫак йӗрке ҫук пулни куҫкӗрет. Ахӑртнех, йӗркесӗрлӗхӗн сӑлтавӗсенчен пӗрри - Чӑваш Республикин Министрсен Кабинечӗ чӗлхе саккунӗпе килӗшӳллӗ чӗлхесемпе наукӑпа практикӑра усӑ курмалли тата аталантармалли йӗркене палӑртманни.

Палӑртса хӑваратпӑр, «Ирӗклӗх» халӑх пӗрлешӗвӗ 2017-мӗш ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Интернет тетелӗнче чӗлхе саккунлӑхӗ ӑслӑлӑх ӗҫӗнче мӗнле шайра пулнине кӑтарста тишкерӳллӗ статья кӑларчӗ.

Малалла...

Паян Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн черетсӗр ларӑвӗ иртнӗ. Ӑна Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ертсе пынӑ. Паян ларура «Чӑваш Республикин 2018 ҫулхи тата планпа пӑхнӑ 2019 тата 2020 ҫулсенчи тапхӑрти республика бюджечӗ ҫинчен» саккунне улшӑнусем кӗртме йышӑннӑ.

Республика хыснин пӗтӗмӗшле тупӑш пайӗ 3,3 млрд ӳсессине пӗлтернӗ. Федераци хыснинчен 2 млрд та 791 млн куҫӗ, апла пулсан ӳсӗме кура пӗтӗмӗшле унӑн калӑпӑшӗ 18 млрд 750 млн тенкӗпе танлашӗ.

«Каялла тавӑрса памалли мар укҫа уйӑрни пирӗн региона федераци центрӗ шаннине ҫирӗплетет. Апла пулсан эпир финанс ыйтӑвӗпе пӗлсе тӗрӗс усӑ курни никамшӑн та вӑрттӑнлӑх мар. Ҫак питӗ пысӑк ҫитӗнӳ», — тесе каланӑ субъект Пуҫлӑхӗ Михаил Игнатьев.

Чӑваш кӗнеке издательствинче чӑвашла кӗлӗ кӗнекисем пичетленнӗ. «Кӗлӗ — пирӗн хӳтлӗхӗмӗр» брошюра кӑҫал улттӑмӗш хут тухнӑ. Хальхинче вӑл 5 пин экземплярпа пичетленнӗ. Калӑпӑшӗпе пӗчӗк пулнӑран ӑна кӗсьере чиксе ҫӳреме те пулать. Унӑн редакторӗ тата куҫаруҫи — В.Г. Григорьев, ӳнерҫи — Н.В. Андреева.

«Критри Андрей святойӑн Аслӑ Канонӗ» кӑларӑма хатӗрленӗ чухне 1907 ҫулта Чӗмпӗр хулинче тухнӑ «Сборникъ молитвъ, песнопений и чтений изъ службъ Триоди постной» ятлӑ кӗнекепе усӑ курнӑ. Ку хыпара Чӑваш кӗнеке издательствин илемлӗ литература редакторӗ Ольга Иванова пӗлтерет. Чӑвашла ку кӗнекене 3 пин экземпляр тиражпа пичетленӗ. Ӑна пухса хатӗрлекенӗ тата редакторӗ — В.Г. Григорьев, ӳнерҫи — Н.И. Орлова.

Камсен юррисене янӑратать «Тӑван радио»? Халӑх тетелӗсенчен пӗринчи эпир унчченхи хыпарсенчен пӗринче асӑннӑ «Киремет tv» ушкӑнра шӑп ҫак ыйту тавра пуҫ ватаҫҫӗ.

Постне вырӑсла ҫырнӑ-ха, ҫапах та эпир чӑвашла куҫарар: «Каллех Тӑван радио. Вырӑсла юрлакан, анчах Чӑваш Енре пурӑнакан юрӑҫсен ӑҫта каймалла?» — хурав шырать унта пӗри. Вӑл шухӑшланӑ тӑрӑх, «Тӑван радиора» ытти каналпа та янӑракан Раҫҫей поп-музыки нумай, анчах хамӑр патри авторсен сахал.

«Тӑван радион» музыка редакторӗ Петр Вунберов радиостанцин тӗп формачӗпе килӗшӳллӗн вӗсен музыка архивне чӑваш тата вырӑс поп-музыки ытларах кӗнине ӑнлантарнӑ. Рэп-юхӑмӗллисем сахал лекнӗрен юрӑҫа вӑл урӑх радиостанцисемпе ҫыхӑнма сӗннӗ.

«Киремет tv» вара «Тӑван радио» ют авторсен вырӑс рокне те, поп-рокне те ҫителӗклӗх янӑратать, хамӑрӑннисем валли вара вырӑн ҫук тесе ҫирӗплетет.

Ҫак кунсенче Саха (Якут) Республикинче регионсем хушшинчи «Биир кун» телекурав конкурс иртет. «Биир кун» тенине якут чӗлхинчен чӑвашла куҫарсан «Пӗр хӗвел айӗнче» тени пулать.

Чӑваш Енрен унта Вероника Пинеслу юрӑҫ хутшӑнать. Конкурса хутшӑнакан тӗрлӗ регионти этнопоп юрӑҫсенчен чи маттурине эпир, куракансем, палӑртма пултаратпӑр. Ҫӗнтерӳҫӗ ячӗ нарӑс уйӑхӗн 17-мӗшӗнче иртекен гала-концертра паллӑ пулӗ.

Чӑваш хӗрӗ Вероника Пинеслу «Телейлӗх тӗнчи ҫумрах» (авторӗсем — Алина Тайпи тата Александр Быковский) юрра шӑрантарать. Уншӑн сасӑлас кӑмӑллисен 5577 номер ҫине «Шоу 3» тесе СМС ямалла.

Пӗлтӗрхи пуш уйӑхӗнче Вероника Пинеслу Казахстанра иртнӗ Навруз-байрама хутшӑннине эпир пӗлтернӗччӗ.