Тӗнчере
![]() Ева Лисина ҫыравҫӑн кӗнеки ҫывӑх вӑхӑтра Японире пичетленмелле. Кун пирки Марина Карягина тележурналист Фейсбукра пӗлтернӗ. «Паян ман телекӑларӑма (кунта сӑмах «Ирхи тӗпел» кӑларӑм пирки пырать. Вӑл — Марина Карягинӑн автор программи. Телеертӳҫӗ унта Чӑваш Енри ятлӑ-сумлӑ ҫынсене йыхравлать, вӗсемпе чӑваш тӗнчинчи ҫивӗч ыйтусене хускатать. — Т.Т.) Ева Лисина прозаик килчӗ. Ҫамрӑк ҫынла васкаса, ҫӑлтӑр куҫӗпе йӑлтӑр-йӑлтӑр ҫиҫсе. Кам ӗненет вӑл ҫитес ҫулла 80 тултарасса! Нумай пулмасть Швецире кèнеке кàларнàскер, каллех унта тухса кайма хатӗрленет, ҫитес вӑхӑтра Японире те кӗнеки тухмалла та — тен, унта та ҫитсе килӗ. Ева Николаевнӑна нихҫан та итлесе тӑранма ҫук!», — тесе ҫырнӑ пултаруллӑ телеертӳҫӗ, драматург тата поэт. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Ыран, нарӑс уйӑхӗн 20-мӗшӗнче, Шупашкарти артист, вӑлах — доцент, ҫынсене хӑрама пӑрахтарӗ. Сӑмахӑмӑр — сцена ҫине е халӑх умне тухса калаҫакансем пирки. Чӑваш патшалӑх культура тата ӳнер институчӗн преподавателӗ, Вырӑс драма театрӗн артистки, Чӑваш Енӗн халӑх артистки Лариса Родик «Проблемы и мастерство публичного выступления» (чӑв. Халӑх умӗнче калаҫассин ыйтӑвӗсемпе ӑсталӑхӗ) темӑпа 14 сехетре хӑй ӗҫлекен театрта лекци вулӗ тата ӑсталӑх сехечӗ ирттерӗ. Чӑваш Енӗн Культура министерстви пӗлтернӗ тарӑх, Лариса Родик хӑйӗн пултарулӑхне РФ халӑх артистки, РФ Патшалӑх премийӗн лауреачӗ М.С. Брусникина профессор (вӑл — Мускавран) патӗнче туптанӑ. Лариса Родик ирттерекен ӑсталӑх сехечӗпе лекцийӗ Вырӑс драма театрӗ «Театр педагогики» вӗренӳ программине пуҫарнипе ҫыхӑннӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Вӗренӳ
![]() Нарӑс уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Шупашкарта «Нимеҫӗсен шкулӗ. Сывӑ хула» вӗренӳ проекчӗ ӗҫлеме пуҫланӑ. Вӑл Шупашкар хула администрацийӗ тата ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пуҫарнипе пурнӑҫланать. Ҫак шкулта сывӑ пурнӑҫ йӗркине саракан, шкул ачисемпе студентсене пирус туртнин, алкоголизм, наркомани сиенӗ пирки каласа кӑтартакан нимеҫӗсене хатӗрлӗҫ. Вӗсем усӑ курма юраман рекламӑпа та кӗрешӗҫ. Ҫаксем пирки ӑнлантарса панӑ чухне йӑлтах вӑйӑ евӗр йӗркелӗҫ. Нимеҫӗсем уроксене квест евӗр ирттерӗҫ. Ку ҫӗнӗ форма лайӑхрах усӑ парӗҫ тесе шутлаҫҫӗ. Ҫак шкулта вӗренме кӑмӑл тунӑ 100 ҫынран 30-шне суйланӑ ӗнтӗ. Хӑйсемшӗн те усӑллӑ пулӗ ку вӗренӳ: ҫын умӗнче калаҫма, тӗрлӗ мероприяти йӗркелеме хӑнӑхӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Политика
![]() Паян Чӑваш Енӗн Цифра аталанӑвӗн, информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен мнистрӗн ҫумне Светлана Каликовӑна ӗҫрен кӑларнӑ. Тӳрех палӑртар: Светлана Анатольевна куншӑн пӑшӑрханмӗ. Республикӑн Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫин Иван Моторинӑн хушӑвӗнче те, сӑмах май, Светлана Анатольевна урӑх ӗҫе куҫассине палӑртнӑ. Светлана Каликова, аса илтерер, Чӑваш Ен Элтеперӗн Михаил Игнатьев хӑйӗн пресс-ҫыруҫинче тӑрӑшнӑччӗ. Пӗлтӗрхи юпа уйӑхӗнче вӑл ЧР Цифра аталанӑвӗн, информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министр ҫумӗн пуканне йышӑннӑччӗ. Иртнӗ уйӑх вӗҫӗнче Чӑваш кӗнеке издательствин тӗп директорӗн должноҫне палӑртмашкӑн ӗҫлӗ ушкӑн ларӑвӗ иртнӗччӗ. Ҫав тилхепене Светлана Кадиковӑна тыттарас тенӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Якут Республикинче пурӑнакан калем ӑстисем Николай Ишентей ҫыравҫӑн «Ҫуралман ача сасси» поэмине якутла куҫарнӑ. Илемлӗ литературӑна ӑнланакансем ҫак хайлава калама ҫук пысӑка хурса хаклаҫҫӗ. Унта хускатнӑ ыйтусен шутӗнче чӗлхе проблеми те пур. Автор ҫуралайман ача сӑнарне пирӗшти шайне лартма пултарнӑ. Ҫак йӗркесен авторӗ пӗлнӗ тӑрӑх, пурнӑҫа хӳтӗлеме чӗнекен ҫак хайлав халӗ якутла та янӑрать. «Авторӗ мифла сӑнарсемпе ӑнӑҫлӑ усӑ курнӑран эпир «Ҫуралман ача сасси» поэмӑна хамӑрӑнни пекех йышӑнтӑмӑр», — тенӗ кӗнекене пичете хатӗрлекенсем. Поэма куҫаруҫи — Николай Хангастай. Хӑй вӑхӑтӗнче ҫакскер Александр Пушкинӑн халӑхра анлӑн сарӑлнӑ юмахӗсене, Омар Хаям, Уильям Шекспир сӑввисене, тӗнче литературин ытти чаплӑ хайлавне якутла куҫарнӑ. Сӑмах май, Николай Ишентейӗн «Ҫуралман ача сасси» поэмине халиччен вырӑсла, ҫармӑсла, пушкӑртла, алтайла тата темиҫе чӗлхене те куҫарнӑ. |
Республикӑра
![]() ЧР Юстици министерстви «Чӑвашҫӑкӑрпродукчӗ» АУн патшалӑх пакечӗсене каллех сутма тӑратнӑ. Тӳре-шара ӑна пӗлтӗрех приватизацилеме хӑтланнӑ, анчах туянакан тупӑнман. Аукцион ака уйӑхӗн 4-мӗшӗнче иртӗ. Унта республика харпӑрлӑхӗнчи мӗнпур акцие сутма тӑратӗҫ. Малтанхи хак – 722,1 миллион тенкӗ, аукцион утӑмӗ – 7,2 миллион тенкӗ. Заявкӑсене пуш уйӑхӗн 29-мӗшӗччен йышӑнӗҫ. Палӑртмалла: «Чӑвашҫӑкӑрпродукчӗ» - Атӑл тӑрӑхӗнче ҫӑнӑх туса кӑларакан пысӑк предприяти. Вӑл ҫӑкӑр пӗҫерекен, пылак ҫимӗҫ хатӗрлекен, макарон туса кӑларакан организацисене ҫӑнӑхпа тивӗҫтерет. Унӑн филиалӗсем Шупашкарти тата Канашри элеваторсем, Вӑрмарти, Вӑрнарти, Тӗрлемесри, Ҫӗмӗрлери ҫӑкӑр пӗҫерекен предприятисем шутланҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Вӗренӳ
![]() Чӑваш Ен 2 миллион тенкӗ тӑракан 27 шкул автобусӗ туянасшӑн. Ку тӗллевпе 54 миллион та 621 пин тенкӗ тӑкаклама хатӗр. Аукцион пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗнче иртӗ. Автобус хакӗсем унта, тен, кӑштах йӳнелӗҫ те. Документацире палӑртнӑ тӑрӑх, автобуссен кӑҫал туса кӑларнисем пулмалла. Кусӑр пуҫне унта 20 ача вырнаҫтӑр. Транспортра цифра тахографӗ, ГЛОНАСС, маяк, ЭРА-ГЛОНАСС пулччӑр. Документацире автобус калӑпӑшне, мӗнле двигатель пулмаллине палӑртман. Аукционра ҫӗнтернӗ организаципе килӗшӳ тӑвӗҫ. Кун хыҫҫӑн унӑн 60 кунра автобуссене Шупашкарти оперӑпа балет театрӗ умне килсе лартмалла. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() Нарӑс уйӑхӗн 18-мӗшӗнче ҫӗрле Сӑр юханшывӗ урлӑ Пӑрачкав районӗнче хывнӑ кӗперӗн карлӑкӗ йӑтӑнса аннӑ. Унсӑр пуҫне хунар ҫутин линийӗ сиенленнӗ, светофор ӗҫлеме пӑрахнӑ. Кун пирки «Мой город Чебоксары» портал хыпарлать. Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, хальхи вӑхӑтра авари пулма пултаракан ҫак кӗпер ҫинче юсав ӗҫӗсем пыраҫҫӗ. Хунарсене, светофора тӳрлетеҫҫӗ, карлӑка юсаҫҫӗ. Палӑртса хӑварни вырӑнлӑ пулмалла, кӑҫал ҫак кӗпере «Хӑрушсӑр тата паха ҫулсем» наци проекчӗпе килӗшӳллӗн тӗплӗ юсама тытӑнӗҫ. Ҫитес уйӑхра ҫак ӗҫе ирттерме тивӗҫ подрядчике палӑртма аукцион йӗркелӗҫ. Строительство организацийӗн икӗ ҫул хушшинче кӗпере тӗпрен юсамалла. Унсӑр пуҫне вӗсемех карлӑксене тӑвӗҫ, тротуар плитине хурӗҫ, ытти ӗҫе пурнӑҫлӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Паян, нарӑс уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, Шупашкарти «Сад» микрорайонӗнче пурӑнакансене эвакуаци пирки пӗлтернӗ. Ҫавна май вырӑна ятарлӑ служба ӗҫченӗсем килсе ҫитнӗ. Кун пирки «ПроГород Чебоксары» кӑларӑм хӑйӗн сайтӗнче хыпарланӑ. Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, Дементьев урамӗнчи 3/2-мӗш ҫуртӑн иккӗмӗш подъезчӗн стени ҫурӑлса аннӑ. «Пурӑнмалли ҫурт умӗнче МЧС машинисем лараҫҫӗ, ҫынсем урамра кӗпӗрленсе тӑраҫҫӗ», — ҫакна курнисенчен пӗри ҫӳлерех асӑннӑ кӑларӑм журналистне ҫапла пӗлтернӗ. Шупашкар хулин граждан хӳтӗлевӗпе чрезвычайлӑ лару-тӑру управленийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ Николай Андреев каланӑ тӑрӑх, ҫынсен пурнӑҫӗшӗн хӑрушши нимӗн те ҫук. «Ҫӗнӗ ҫурт пусӑрӑннӑ, шикленмелли сӑлтав мар ку», — комментари панӑ тӳре. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Иртнӗ шӑмат кун, нарӑс уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, Тутарстанри «Сувар» хаҫат хӑйӗн чӗрӗк ӗмӗрхине уявларӗ. Унта Чӑваш Енри делегаци те, ҫав шутра Чӑваш халӑх сайчӗ те, хутшӑнчӗ. Уяв вӑхӑтӗнчи вулакансен конференцине тӗрлӗ регионтан пухӑннисем ҫивӗч ыйтусене те хускатнӑ. Пушкӑртстанри «Урал сасси» хаҫат редакторӗ Юрий Михайлов, сӑмахран, Чӑваш наци телекуравӗ Чӑваш Енри чӑвашсен кӑна пулмалла маррине палӑртнӑ. Вӑл шухӑшланӑ тӑрӑх, унӑн корреспондент пункчӗсене чӑвашсем йышлӑ регионсенче те йӗркелемеллех. Чӑваш наци телекуравӗн анлӑшӗ сарӑлсан вӑл ҫӗршыв тӑрӑх сапаланнӑ ентешӗмӗрсен пурнӑҫне те ҫутатӗ. Вулакансен конференцийӗнчисем Юрий Михайловӑн шухӑшне ырланӑ. Вӗсем Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ячӗпе ҫавӑн пек чӗнӳпе тухма йышӑннӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (24.04.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 748 - 750 мм, 10 - 12 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Кутузов Зиновий Михайлович — Чӑваш АССРӗн тава тивӗҫлӗ агрономӗ ҫуралнӑ. | ||
| Мадуров Фёдор Иванович, паллӑ кӳлепеҫӗ ҫуралнӑ. | ||
| Денисов Петр Владимирович, истори ӑслӑлӑхӗсен докторӗ, профессор, этнолог вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |