Ӗнер МИХсенче Юрий Исаева вӗренӳ институчӗн ректорне лартасси пирки хыпар тухрӗ. Паллах, паянхи сӑмах Юрий Николаевич ҫинчен мар пулӗ. Калаҫу чӑваш чӗлхи пирки. «Правда ПФО»-ри комментарисене вуланӑ хыҫҫӑн ман пӗр шухӑш кӑна ҫуралать: эпир, чӑвашсем, хамӑр чӑваш чӗлхипе, мӗн, выльӑхран та япӑхрах-им? Чӑвашӗсем хӑйсен пуҫӗсене мӗнле кӑна ҫӗкле пуҫлаҫҫӗ, хӑйсен прависем пирки аса илтереҫҫӗ — вӗсене тӳрех е Китая (тӗслӗхрен, мана) е Турцие хӑвалаҫҫӗ. Акӑ пӗр шухӑша цитатӑлатпӑр:

Тролли и провокаторы - враги Чувашского и Русского народов пытаются навязать чувашский шовинизЪм. Считающих себя тюрками, здуйте в Турцию, - откуда получаете свой гешефт.

Чӑваш чӗлхи хӑшӗ-пӗришӗн вӑкӑра тарӑхтаракан хӗрлӗ пир пекех! Чӑвашӗ вырӑсла калаҫать, вырӑсла ҫырать пулсан — пит йӗркеллӗ, никамӑн та хирӗҫ сӑмах калама сӑлтав ҫуралмасть. Мӗнле кӑна чӑвашла калаҫа пуҫлать — тӳрех чӑваш шовинисчӗ, тӳрех Турцие ӑсанмалли ҫын. Мӗншӗн тесен хӑйсем пӗлекен чӗлхепе мар калаҫать, вӗсемшӗн ют чӗлхепе.

Малалла...

ZaRulem.ws портал пӗлтернӗ тӑрӑх, Тӑвай районӗнче ҫуралса ӳснӗ ҫамрӑк Мускав ҫывӑхӗнчи Балашиха хулинче таксиста тапӑннӑ та ӑна вӗлернӗ. Кайран 26 ҫулти каччӑ тарса ҫухалнӑ. Ку пуш уйӑхӗн 25-мӗшӗнче пулнӑ.

ЧР ШӖМӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, каччӑна Канаш хулинче тытса чарнӑ. Вӑл унта кукамӑшӗ патӗнче пытанса пурӑннӑ. Ӑна Канашри уголовлӑ шырав ӗҫченӗсем шыраса тупнӑ. Ӑна Мускав облаҫне конвойпа илсе кайнӑ. Кун валли ятарласа Балашихӑри полицейскисем килнӗ.

Ҫамрӑкскертен следовательсем ыйтса пӗлнӗ ӗнтӗ.

Тӑвай районӗнче хӗрарӑм сӗт савутне ярса илме хӑтланнӑ. Кайран хайхискер унти ҫимӗҫсене вӑрланӑ.

Ҫак хӗрарӑм савут ҫуртне сӗт юр-варӗ туса кӑларакан организацие тара панӑ. Вӗсем ҫулталӑкне 200 пин тенкӗ тӳлесси пирки калаҫса татӑлнӑ. 2017 ҫулхи нарӑс пуҫламӑшӗнче хайхискер хака тӑрук хӑпартнӑ: уйӑхне 5 миллион тенкӗ ыйтнӑ. Тара илекен организацие ку, паллах, килӗшмен. Кун хыҫҫӑн хӗрарӑм ҫурта пушатма ыйтнӑ, хурал тӑратнӑ та савута никама та кӗртмен.

Унтан вӑл 20 арҫынна пухнӑ. Вӗсем 5 машинӑпа тата пӗр грузовикпе савута пырса кӗнӗ, чӑкӑтпа ҫу вӑрланӑ. Пӗтӗмпе – 3 миллион ытла тенкӗлӗх.

Хӗрарӑм тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Куншӑн ӑна тӗрмене 10 ҫуллӑха ӑсатма, 1 миллион тенкӗ таран штраф тӳлеттерме пултарҫҫӗ.

Хальхи хӑтлӑ хваттер малтан ҫапла пулнӑ

Халӑх тула тухмалли вырӑнтан Лондонра хӑтлӑ хваттер хатӗрленӗ. Кун пирки нумай пулмасть Чӗрӗ журналти пӗр блогер пӗлтернӗ. Лора Джейн Кларк архитектор ҫӗр айӗнче вырнаҫнӑ ишӗлчӗк туалета туяннӑ та ӑна хӑт кӗртнӗ — унччен сӑнсӑр пулнӑскер халь ӑмсанмалла хитре.

Хваттерте ҫывӑрмалли пӳлӗм те хӑнасене йышӑнмалли те илемлӗ. Ваннӑй та пур. Ҫӗр айӗнче вырнаҫнӑран чӳречисем мачча тӑрринче.

Livejournal сайтҫисем ку хваттере кӑмӑлпах йышӑнман — тула каймалли вырӑнта пурӑнма килӗшмен пулӑттӑм тесе пӗлтернӗ. Сӑмах май, чӑвашсен ӗненӗвӗпе те туалет пулнӑ вырӑнта ҫурт лартма юраман. Теприсен шухӑшӗпе архитектор хӑй кунта пурӑнмӗ, вӑл ӑна сутса ярӗ, ҫапла май укҫа тӑвӗ. Туалетран хваттер тума хистенӗ сӑлтавсенчен пӗри Лондонра ҫурт-йӗр хакӗ пысӑк пулни пирки ӑнлантарма тӑрӑшакан та тупӑннӑ.

Хваттерӗн малтанхи сӑнӗсемпе тата хальхисемпе кунта паллашма пулать.

ЧР Вӗренӳ министерствин сайтӗнчи сӑн ӳкерчӗк

Чӑваш Енри ултӑ шырав отрядне укҫа парса пулӑшӗҫ. Ку хушӑва республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев алӑ пусса ҫирӗплетнӗ. Халӗ ун пирки республикӑн Вӗренӳ министерстви те хыпарлать.

Шырав отрячӗсенчен виҫҫӗшне 100-шер пин тенкӗ уйӑрма йышӑннӑ, тепӗр виҫҫӗшне — 75-шер.

Муркаш районӗнчи Мӑн Сӗнтӗрти вӑтам шкула — «Пропавших без вести возвращаем имена» (чӑв. Хыпарсӑр ҫухалнисен ячӗсене тавӑратпӑр), Комсомольски районӗнчи Ҫӗнӗ Мӑратри шкула «Здесь шли бои…» (чӑв. Кунта ҫапӑҫусем иртнӗ...), Ҫӗнӗ Шупашкарти химипе механика техникумне «Помнить – значит делать» (чӑв. Асра тытни — туни) проектсем валли 100-шер пин тенкӗ тивӗҫӗ.

И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗн «Память» (чӑв. Астӑвӑм) шырав отрядне, «Студенческий Совет» (чӑв. Студентсен канашӗ) организацине, «Алые маки» (чӑв. Хӗрлӗ мӑкӑнь) шырав пӗрлешӗвне 75-шер пин тенкӗ лекӗ.

И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн вырӑс тата чӑваш филологийӗн тата журналистика факультетӗнче журналиста вӗренекен 18 ҫулти Юлия Полячихина «Раҫҫей пики — 2018» конкурс финалне лекнӗ.

Аса илтерер, Чӑваш Енрен унта икӗ пике суйланнӑ: Ҫӗнӗ Шупашкарти 21-ри Анна Швецова тата Атӑл леш енче пурӑнакан 18 ҫулти Юлия Полячихина.

Паян, ака уйӑхӗн 2-мӗшӗнче, конкурсӑн сайтӗнче ҫӗршыври чи чипер пикесемшӗн интернет-сасӑлав пуҫланнӑ. Ӑна йӗркеленисем ӗнентернӗ тӑрӑх, финалта тӳресен хаклавне кӑна мар, тӗнче тетелӗнче сасӑланине те шута илӗҫ.

Юлия маларах ытти тӗрлӗ конкурсра та ҫӗнтернӗ. Вӑл — «Раҫҫей туризмӗ вице пике — 2016», «Атӑл пики топ 10», «Miss globe топ 10 — 2016», «Apollon вице мисс — 2017». 2016 ҫулта вӑл «Чӑваш пики» ята ҫӗсе илнӗ. Пулас журналистка Францинче тата Японинче модель пулса ӗҫлеме те ӗлкӗрнӗ.

Ҫӗршыври чи хитре пикене ака уйӑхн 14-мӗшӗнче палӑртӗҫ.

Чӑваш Енри Етӗрне районӗнче ҫуралса ӳснӗ Наталья Пучкова ҫӑмӑл атлетка ют ҫӗршывсенчи стартсенче нейтраллӑ ялавпа тупӑшасшӑн. Ҫакӑн пирки Чӑваш Енӗн Спорт министерстви пӗлтерет.

Вӑрӑм инҫӗше чупассипе ӑста Наталья Пучкова Японире, Лос-Анджелесра, Германинче иртнӗ халӑхсем хушшинчи марафонсенче темиҫе хут та палӑрнӑ.

Иртнӗ уйӑх вӗҫӗнче ӑна тата Чӑваш Енри тепӗр сакӑр спорстмена спорт маҫтӑрӗн ятне панине эпир пӗлтернӗччӗ. Наталья Пучкована тӗнче класлӑ спорт маҫтӑрӗ пулса тӑнӑччӗ.

Ҫывӑх вӑхӑтра чӑваш спортсменки тӗнче шайӗнчи ӑмӑртусене нейтраллӑ ялавпа каясшӑн. Ҫапла туни вӑл Раҫҫее юратманнипе ҫыхӑнман. 2016 ҫулхи раштав уйӑхӗнче Пӗтӗм тӗнчери ҫӑмӑл атлетика федерацийӗ Раҫҫейри ҫӑмӑл атлетсене нейтраллӑ статуспа ҫеҫ ӑмӑртма ирӗк панӑ. Ирӗк панӑ ҫак вӑхӑт Наталья Пучкован тата ытти спорстменӑн иртнӗ ҫулхи раштав уйӑхӗнче вӗҫленнӗ. Ҫавна май спортсменка Ҫӑмӑл атлетикӑн пӗтӗм тӗнчери федерацине тата тепӗр вӑхӑт нейтраллӑ майпа хутшӑнтарма ыйтса ҫырнӑ.

Чӑваш Енри патшалӑх тата общество ӗҫченӗ Энвер Аблякимов паян 70 ҫул тултарнӑ.

«Кирек ӑҫта ӗҫлесен те, кирек кам пулсан та вӑл ҫӳллӗ шайри профессионализмпа, ӗҫе парӑннипе, принциплӑхпа, ырми-канми вӑй-халпа палӑрса тӑнӑ», — ырлать Энвер Аблякимова Александр Белов журналист.

Энвер Аблякимов пирӗн республикӑра тимленӗ вӑхӑтра Шупашкарти Промтрактор савутне тата Ҫӗнӗ Кӑнтӑр районне тунӑ. Тӗрлӗ хисеплӗ ята тивӗҫнӗ виҫӗ орден кавалерӗ, «Раҫҫейӗн тава тивӗҫлӗ строителӗ» Чӑваш Ене Урал тӑрӑхӗнчен куҫса килнӗ. Унӑн тымарӗсем Крым тутарӗсенчен иккен.

Николай Федоров Чӑваш Ен Президенчӗ пулнӑ чухне Энвер Аблякимов тӗрлӗ должноҫре ӗҫленӗ. Пӗрре пысӑк вырӑна йышӑнса тепре унсӑр юлма та тивнӗ унӑн. Ҫапах та вӑл паян та Чӑваш Енӗн экс-президенчӗпе лайӑх хутшӑнура теҫҫӗ.

Канаш районӗнчи Анаткас Уҫырмари культура ҫуртӗнче «Канаш ен мерченӗсем» ача-пӑча пултарулӑхӗн XXVIII фестивалӗ иртнӗ. Фестивале Раҫҫейре кӑҫал туса хунӑ Нимеҫӗсен ҫулталӑкне халалланӑ. Унӑн тӗллевӗ пултаруллӑ ҫамрӑк юрӑҫсене тупса палӑртасси теҫҫӗ.

Фестивале 16 вӗренӳ учрежденийӗнчи 100-е яхӑн ача хутшӑннӑ. Тӗрлӗ ҫулхи ачасем пулнӑ унта. Пилӗк ҫултан кӗҫӗнреххисем те сцена ҫине тухнӑ.

Суйлав турӗнче ачасен 85-е яхӑн номерне хакланӑ. Унта суйласа илнӗ 26 номере гала-концертра кӑтартнӑ. Концерта вокал-ансамблӗсем, триосем, дуэтсем, солистсем, хитре вулакансем; ҫавӑн пекех ташӑ, инструмент, фольклор ушкӑнӗсем хутшӑннӑ. Шкул ачисем те, шкул ҫулне ҫитменнисем те гала-концертра чӑннипех те савӑнтарнӑ.

Нумаях пулмасть Николай Балтаев медальерпа тата граверпа «Idel.Реалии» интернет-хаҫатра Эрсубай Янгаров кӑсӑклӑ интеревью пичетленӗ.

Ӑста Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтӗнче халӑх художество пултарулӑхен кафедринче доцент пулса ӗҫлет. Унӑн мӑшӑрӗ Людмила Балтаева — пусма енӗпе ӑста технолог иккен. Балтаевсен аслӑ ывӑлӗ Азамат Чехинче ювелира вӗренет, кӗҫӗнни Аттила – Питӗрте тимӗрҫе. Пӗрле пулса вӗсем сӑвар-пӑлхар тумтирӗпе капӑрлӑхне ӑсталаҫҫӗ.

Николай Балтаев этнос усламӗпе ӗҫлеме ҫӑмӑл маррине палӑртнӑ. Ҫавӑнпах вӑл мӑшӑрне: «Ку улӑпла ӗҫ», — тесе хӑш чухне калать-мӗн.

Интервью авторӗ интеллигенци Балтаевсен таварӗпе кӑсӑкланнипе кӑсӑкланманни пирки те ыйтнӑ. Туянакансем вӗреннӗ ҫынсен хушшинче сахал иккен. «Интеллигентсенче эпӗ шанчӑка ҫухатнӑ. Вӗсем килте чӑвашла калаҫманпа пӗрех, вӗсен ачисем те чӑвашла пуплемеҫҫӗ. Хӑйсен ачисемпе тата мӑнукӗсемпе чӑвашла сӑмахлакансене шутласа кӑларма пӗр алӑри пӳрнесем те ҫитеҫҫӗ», — тенӗ Николай Балтаев.