Ӗнер, акан 9-мӗшӗнче, Ҫӗнӗ Шупашкарти Коммунизм урамӗнчи 34-мӗш ҫуртра пӗр хваттер ҫунма тытӑннӑ. Шалта вара 8 ҫути арҫын ача тата унӑн ҫулталӑкран иртнӗ шӑллӗ пулнӑ.

Юрать, ачасем пушарта шар курман, вӗсене кӳрши урама илсе тухнӑ. Шӑпӑрлансем килте аслисемсӗр юлнӑ. Хайхискерсем шӑрпӑк тупнӑ, асли унпа выляса тӗпелпе зал хушшинче ҫакӑнса тӑракан карӑна ҫунтарнӑ. Пусма татӑкӗ хӑвӑрт ҫунма пуҫланӑ, ача ӑна сӳнтерме хӑтланнӑ, анчах кӑлӑхах.

Пӗчӗкскерсем макӑрнине 44 ҫулти кӳрши илтнӗ. Арҫын вӗсене урама илсе тухнӑ, хваттерти ҫулӑма кӗрсе сӳнтернӗ.

Ашшӗпе амӑшӗ тепӗр сехетрен кӑна киле ҫитнӗ. Вӗсем ӳсӗр пулнӑ.

Юр кайса пӗтсен ҫынсем типӗ курӑк ҫунтарма тытӑнаҫҫӗ. Анчах ку – хӑрушӑ, ҫулӑм сарӑлсан пушар тухма пултарать. Кӑҫал ав «сезон» уҫӑлнӑ темелле – Чӑваш Енре типӗ курӑк ҫуннӑ.

Кунашкал тӗслӗх тунтикун Элӗк районӗнче пулнӑ. Иванькино-Ленино ялӗ ҫывӑхӗнче каҫхи 10 сехет тӗлӗнче пушарнӑйсем ҫулӑма сӳнтернӗ. Унта 300 тӑваткал метр лаптӑк ҫинче типӗ курӑк ҫуннӑ.

Ҫав каҫах Ҫӗмӗрле хулинче Савут урамӗнчи 6-мӗш ҫурт ҫывӑхӗнче ҫулӑм тухнӑ. Унта гаражсен умӗнчи ҫуп-ҫап ҫуннӑ. Юрать, ҫулӑма темиҫе минутрах сӳнтернӗ.

Бандитсеми ҫинчен ӳкернӗ кинори пек истори Шупашкарта ака уйӑхӗн 9-мӗшӗнче пулса иртнӗ. Ҫул-йӗр инспекторӗсене «Лада Гранта» автомобиль симӗс светофора пӑханманни пирки систернӗ. Патруле тухнӑ Петр Мулендеевпа Василий Канин полици лейтенанчӗсем машинӑна чарма тӑнӑ. Анчах водитель ним пулман пек шӑлса иртсе кайнӑ. Пакунлисем «ҫилхӑвана» хӑвалама тытӑннӑ.

Ҫул-йӗр инспекторӗсенчен тарса ӳкес тесе машина Дементьев урамне пӑрӑннӑ. Анчах унти нумай хваттерлӗ ҫуртсем патӗнче пытанма май килмен. Йӗрке хуралҫисем картишрен тухмалли ҫула пӳлнӗ. Инспекторсене асӑрхасан водитель патруль машинине лексех иртсе кайнӑ, юнашарти груз турттармалли «Газель» автомобиле пырса ҫапӑннӑ.

32-ри водитель урӑ марри сисӗнсен те тухтӑр патне кайма килӗшмен. Пуҫтах водитель тӗлӗшпе 4 протокол ҫырнӑ. Ҫул-йӗр правилине пӑхӑнманшӑн та ӑна явап тыттарӗҫ.

Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академийӗн 1-мӗш вӗренӳ корпусне юсаса ҫӗнетме палӑртнӑ. Патшалӑх закупкисен сайтӗнче проектпа смета документцине хатӗрлеме аукцион ирттересси пирки пӗлтернӗ. Хакӗ – 4 748 423 тенкӗ.

Ку ҫурт – истори пӗлтерӗшлӗ, ӑна 1957 ҫулта хӑпартнӑ. Корпусӑн фасадне сӑрламалла, карнизсене, колоннӑсене, скульптурӑсене ҫӗнетмелле. Корпуса кӗмелли тӗп тата хушма алӑксене те ҫӗнетмелле, никӗсне ҫирӗплетмелле. Тӑррине йӑлтах улӑштарма палӑртнӑ. Кивӗ чӳречесене те ҫӗнетӗҫ, кӑритурта тата хӑш-пӗр аудиторире косметика юсавӗ тӑвӗҫ. Пурнӑҫламалли ытти ӗҫ тата пур.

Заявкӑсене ака уйӑхӗн 22-мӗшӗччен йышӑнаҫҫӗ, пӗтӗмлетӗве акан 25-мӗшӗнче тӑвӗҫ.

Шупашкарта пурӑнакан хӗрарӑм Пӗрремӗш каналпа кӑтартакан «Давай поженимся» (чӑв. Атя пӗрлешер) телекӑларӑма хутшӑнчӗ. 43 ҫулти хӗрарӑм ӳкерӗннӗ передачӑна ӗнер кӑтӑртрӗҫ.

Елена каланӑ тӑрӑх, вӑл хӗр ӳстернӗ. Шупашкарӑн лайӑх районӗнче пысӑк хваттер пур. Икӗ ҫӗрте ӗҫлеме ӗлкӗрекенскерӗн машинӑпа ҫӳрет. Хӑй укҫаллине кура чухӑн арҫынпа ҫыхланасшӑн мар. «Хам пата пырса пурӑнас шухӑшли ан пултӑр», — ҫапларах каларӗ вӑл.

Елена унччен шанчӑксӑр арҫынпа паллашни ҫинчен каласа кӑтартрӗ. Телеертӳҫӗсенчен пӗри, Роза Сябитова евчӗ, Шупашкар хӗрарӑмне аферистсемпе альфонссемшӗн меллӗ тесе каларӗ. Лариса Гузеева телеертӳҫӗ те ӑна арҫынсене ытла шанать тесе хакларӗ.

Еленӑпа паллашма пынӑ виҫӗ арҫынтан пӗри, сӑмах май, Беларуҫ Республикинченччӗ. Вӑл арӑмӗпе хутпа уйрӑлман та иккен. Нумаях пулмасть ҫавӑ телекӑларӑма хутшӑннӑччӗ, хӗрарӑмсене хурласа лараканскере арӑмӗ палласа илнӗ те хальхинче персе ҫитнӗ. Упӑшки судпа айӑпланни, кӑмӑллах мар ытти япала ҫинчен каласа кӑтартрӗ.

Шупашкарти Елена кандидатсенчен пӗрне те суйламарӗ.

Шупашкарти транспорт тата строительство технологийӗсен техникумӗнче вӗренекен хӗрӗн ӗҫӗ

«Волонтеры могут все» (чӑв. Нимеҫӗсем йӑлтах пултараҫҫӗ) Пӗтӗм Раҫҫейри экологи акцийӗнче ҫӗнтернӗ.

Чӑваш Енӗн Вӗренӳ министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, Софья Клинцева (унӑн ертӳҫи – Татьяна Федорова преподаватель) конкурса «Благоустройство внутреннего двора Чебоксарского техникума ТрансСтройТех» (чӑв. ТрансСтройТех Шупашкарти техникумӑн картишне хӑтлӑлатасси) проекта тӑратнӑ. Софья тӑван техникумӑн шалти картишӗ валли ландшафт хатӗрленӗ. Унта студентсемпе преподавательсене канмалли вырӑн пулӗ.

Проектпа пӑхнӑ тӑрӑх, Шупашкарти Кременский урамӗнчи 34-мӗш ҫурт ҫывӑхӗнчи лаптӑка тапхӑршарӑн илемлетмелле. Унтах пӗчӗк скульптурӑсем вырнаҫтарӗҫ.

Шупашкарти автозаправка станцине сӳтмелле. Апла йышӑну кӑлараканни — Чӑваш Енӗн Арбитраж сучӗ.

Сӑмах Шупашкарти Ҫӗрпӳ тата Гагарин урамӗсем хӗресленнӗ вырӑн пирки пырать. Унти автозаправка станцине сӳтме ыйтаканни республикӑн тӗп хулин администрацийӗ пулнӑ. Суд хула мэрийӗпе килӗшнӗ. Анчах йышӑну саккунлӑ вӑя хальлӗхе кӗреймен-ха.

Шупашкар хула администрацийӗ А.И. Дельман уйрӑм усламҫӑ тата «ТПТК «Волганефтьхолдинг» тулли мар яваплӑ общество тӗлӗшпе суда ҫитнӗ. Автозаправкӑна тӑваканнисем ҫавсем пулнӑ иккен. Суд йышӑнӑвне пӑхӑнсан ответчиксен заправкӑна сӳтмелле, унти объектсене пуҫтарса каймалла, ҫӗр лаптӑкне усӑ курма юрӑхлӑ туса хӑвармалла.

Хула мэрийӗ АЗС муниципалитетӑн ҫӗрӗпе тивӗҫлипе усӑ курманнине пӗлтернӗ. Хулан генпланӗпе килӗшӳллӗн ҫав тӑрӑхра ҫул пулмалла.

Паян, ака уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, «Ачана чӑвашла кӗнеке парнеле» акци пуҫланать. Ӑна йӗркелме Чӑваш Патшалӑх Канашӗн Ертӳҫи Альбина Егорова сӗннӗ. Ыр кӑмӑллӑх акцийӗ Чӑваш чӗлхи кунӗнче, ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, вӗҫленӗ.

«Ашшӗпе амӑшӗ чӑваш ҫемьесенче те ачасем чӑвашла калаҫманни тӗл пулать. Чӑваш Енри халӑхӑн 67е яхӑн проценчӗ – чӑвашсем. Тӑван чӗлхене. йӑла-йӗркепе культурӑна упраса хӑвармалли пӗртен-пӗр меслет вӗсене чӑвашла вуласа пани», – тесе шухӑшлать Альбина Егорова.

Ыр кӑмӑллӑх акцине Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗсем хутшӑнӗҫ. Вӗсем ача пахчисене ҫӳрекенсене, шкулта вӗренекенсене, нумай ачаллӑ ҫемьесенчи ачасене чӑвашла кӗнекесем парнелӗҫ. Акцие уҫӑ кӑмӑллӑ ытти ҫынна та хутшӑнма сӗнеҫҫӗ вӗсем.

Никита Тӗнче архивӗнчи сӑн

Никита Тӗнче (Васильев) каллех ҫулҫӳреве кайма хатӗрленет. Хальхинче вӑл ҫемйипе – мӑшӑрӗпе Анастасийӑпа тата хӗрӗпе Аяпа – ҫула тухӗ. Вӗсем хӗвеланӑҫри ҫӗршывсене кайма палӑртнӑ.

Ҫемье ҫу уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче ҫула тухӗ. Пӗчӗк Ая (вӑл ҫулталӑк та тултарман-ха) ятарлӑ велоприцеп ҫинче пулӗ. Пӗрремӗш маршрут паллӑ ӗнтӗ: Шупашкар – Питӗр.

Никита Тӗнче каланӑ тӑрӑх, Питӗре икӗ уйӑха яхӑн, тен, кайӗҫ, мӗншӗн тесен вӑл ку таранччен ачапа ҫула тухса курман.

Питӗр хыҫҫӑн – Эстони, унтан кӑнтӑр енне – Балкан ҫурмаутравӗсем ҫине – ҫитме палӑртнӑ. 2020 ҫулхи хӗл хыҫҫӑн ӑҫта каяссине пӑлӑртман-ха. Ҫапах ӗмӗчӗ пур: океан урлӑ каҫса урӑх континента лекесшӗн.

Мускавра Пӗтӗм Раҫҫейри тухтӑрсен конкурсӗн ҫӗнтерӳҫисене палӑртнӑ. Каласа хӑвармалла: тухтӑра хакланӑ чухне 2018 ҫулхи ӗҫ-хӗлне шута илнӗ. Чи лайӑххисене «Ҫын тата эмел» конгреспа килӗшӳллӗн чысланӑ.

Питӗ кӑмӑллӑ: Чӑваш Енри виҫӗ тухтӑр вӗсен йышне кӗме пултарнӑ. «Чи лайӑх тухтӑр-психиатр» номинацире пӗтӗмӗшле психиатри уйрӑмӗн заведующийӗ Анна Филимонова ҫӗнтернӗ. «Медицина реабилитацийӗн чи лайӑх тухтӑрӗ» номинацире Республикӑри клиника онкологи диспансерӗн реабилитаци уйрӑмӗн заведующине Надежда Шаржановӑна чысланӑ. Чи лайӑх педиатр ятне Улатӑр районӗн тӗп пульницин участковӑйӗ Ольга Егорова тивӗҫнӗ.

ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал Пӗтӗм Раҫҫейри конкурсӑн иккӗмӗш тапхӑрне Чӑваш Енри 17 тухтӑр лекнӗ. Конкурсӑн тӗп комиссийӗ финалистсен ячӗсене ҫӗртме уйӑхӗнче пӗлтерӗ.