2020 ҫулта Чӑваш автономийӗ йӗркеленнӗренпе 100 ҫул ҫитет, ун чух ҫавра юбилея паллӑ тӑвӗҫ. Ҫавна май республика влаҫӗ Республика кунне ирттермелли района палӑртас тӗллевпе ӗҫлеме тытӑннӑ.

ЧР Строителсьвто министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, мероприятие йӗркелемелли заявкӑна хуласемпе районсем пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗччен пама пултараҫҫӗ.

Аса илтерер: пӗлтӗр Республика кунӗ Красноармейски районӗнче иртнӗ, кӑҫал мероприятисем Улатӑр районӗнче йӗркеленӗҫ. Конкурсра ҫӗнтернӗ муниципалитет ЧР Элтеперӗн 10 миллион тенкӗ грантне тивӗҫет, унпа общество инфратытӑмне аталантараҫҫӗ.

Палӑртма хӑвармалла: Республика кунӗ ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Шупашкарта тата республикӑри пӗр муниципалитетра иртет.

Паян ҫӗршывӑн тӗп хулинче Мускавӑн тата Пӗтӗм Руҫӑн ҫветтуй Патриархӗ Кирилл тронра ларма пуҫланӑранпа 10 ҫул ҫитнине халалласа савӑнӑҫлӑ мероприятисем иртнӗ. Унта Чӑваш Республикин Элтеперӗ те хутшӑннӑ.

Республика ертӳҫин Администрацийӗн пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, савӑнӑҫлӑ мероприятие Патшалӑхӑн Кремль ҫуртӗнче ирттернӗ.

Кирилл Патриархӑн чӑн ячӗ — Владимир Михайлович Гундяев, Вӑл Ленинград (хальхи Питӗр) хулинче 1946 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 20-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Вырӑс православи чиркӗвӗн епископне Мускав тата пӗтӗм Руҫ патриархӗ пулса 2009 ҫулхи нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗнче шаннӑ.

Патриарха лартиччен вӑл Смоленск тата Калининград митрополичӗ пулнӑ. Унччен те вӑл хӑйӗн пурнӑҫне чиркӳ ӗҫне халалланӑ.

Сар.ru сӑнӗ

Шупашкар хулинчи урамсенче ятарласа палӑртман-уйӑрман вырӑнсенче сутӑ тунӑшӑн пӗлтӗр ҫынсене пӗтӗмпе 990 пин тенкӗлӗх штрафланӑ. Кун пирки «Мой город Чебоксары» портал хыпарлать.

Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, ятарласа палӑртман вырӑнсенчех тӗрлӗ тавар, пахча ҫимӗҫ, улма-ҫырла, сӗт юр-варӗ сутакан вырӑнсене Шупашкар хулин тата Мускав, Ленин, Калинин районӗсен администрацийӗсен, Чӑваш Ен патшалӑх ветеринари службин, полици ӗҫченӗсенчен тата халӑх дружинникӗсенчен йӗркеленӗ комисси тӗрӗсленӗ.

Рейдсем вӑхӑтӗнче тӗрӗслевҫӗсем административлӑ йӗркене пӑснӑ ҫынсем тӗлӗшпе пурӗ 815 протокол ҫырнӑ. Вӗсенчен ытларахӑшне Ленин районӗнче ҫырма тивнӗ: пурӗ 522 протокол ҫырнӑ, Мускав районӗнче — 174, Калинин районӗнче — 119.

Кӑҫал Шупашкар районӗнчи Хыркасси тата Явӑш ялӗсен хушшинчи ҫула юсӗҫ: 637-мӗш ҫухрӑмран пуҫласа 643-мӗш таран ҫӗнетӗҫ. Кунсӑр пуҫне ҫул ҫинче виҫӗ вырӑнта ҫутӑ пулӗ.

Пӗлтӗрхи пӗтӗмлетӳ тӑрӑх, федераци ҫулӗсен 76 проценчӗ нормативпа килӗшсе тӑрать. Пӗлтӗр федераци пӗлтерӗшлӗ 83,3 ҫухрӑма юсанӑ, ҫул ҫинче инкек час-часах пулакан 15 вырӑна пӗтернӗ. Аварисен йышӗ 19 процент чакнӑ, инкекре вилекенсен хисепӗ те 2,8 процент пӗчӗкленнӗ.

Сӑмах май, халӗ Сӑр урлӑ эстакада тӑваҫҫӗ, ӗҫе 2020 ҫулта вӗҫлемелле.

Кӑрлач уйӑхӗн 30-мӗшӗнче ҫул-йӗрпе патруль службин ӗҫченӗсем «Шупашкар – Сурски» автоҫул ҫинче, Красноармейски районӗнче, «Лада Приорӑна» чарнӑ. Машинӑн номерӗ юрпа хупланнӑ пулнӑ. Водительсӗр пуҫне салонра пассажир ларнӑ. Хайхискерсен багажникӗнче пакунлисем икӗ сурӑх тупнӑ. Выльӑх багажникре мӗншӗн выртнине тӳрех ӑнлантарайман вӗсем.

Икӗ арҫын сурӑхсене ҫав каҫ Танӑшри харпӑр фермӑран вӑрланӑ-мӗн. 29 ҫулти – ҫав ялтанах, вӑл фермӑна пӗрремар кӗрсе курнӑ, ӑҫта мӗн пулнине лайӑх тӗшмӗртнӗ. Шупашкарта пурӑнакан 35 ҫулти арҫынна вара республикӑран тухса ҫӳреме чарнӑ.

Икӗ арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Сурӑхсене вара хуҫисене тавӑрса панӑ.

Шупашкар районӗнче вырнаҫнӑ 6-мӗш юсанмалли колонин пуҫлӑхӗн ҫумӗ пулнӑ ҫын тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе тишкерсе пӗтернӗ, суда ярса панӑ. Кун пирки «Правда ПФО» интернет-кӑларӑм хыпарлать.

Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗн 14-мӗшӗнче колони пуҫлӑхӗн ҫумӗ судпа айӑпланнӑ май кирпӗч шутлакан 23 ҫулти яша хур кӑтартнӑ. Ҫапла майпа вӑл ҫамрӑка ыраттарнӑ, унӑн пичӗ ҫинче темиҫе шӑйрӑк пулнӑ. Ку пӑтӑрмах хыҫҫӑн колони ӗҫченне должноҫран кӑларнӑ.

Палӑртса хӑвармалла, ӗҫе прокуратура панӑ материалсем тӑрӑх пуҫарнӑ. Следствие Раҫҫей Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗн Ҫӗнӗ Шупашкарти уйрӑмӗн следователӗ тӗпченӗ.

Чӑваш кӗнеке издательстви азербайджан ҫыравҫин Ханымана Алибейлин «Эльхан – Чӑваш ҫӗршывӗнче» кӗнеки кун ҫути курнӑ. Унӑн сӑввисене чӑвашла Раиса Сарпи куҫарнӑ, кӗнеке редакторӗ — Ольга Федорова. Кун пирки Чӑваш Енӗн Информполитика министерстви хыпарлать.

Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, Ханымана Алибейли иртнӗ ӗмӗрте Чӑваш Енре пулса курнӑ, ун чухне вӑл кунти тавралӑхпа киленсе паллашнӑ, Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Шуршӑл ялне ҫитсе курнӑ, ҫынсемпе калаҫнӑ. Ҫавӑн чухнех вӑл азербайджанла темиҫе сӑвӑ ҫырнӑ. Халӗ вӗсемпе тата кайран хайланисемпе чӑваш вулаканӗсем те паллашма пултараҫҫӗ.

Кӗскен каласан, кӗнекере азербайджан ачи Чӑваш Ене килсе курнине сӑнласа кӑтартнӑ. Вӑл виҫҫӗмӗш космонавт ҫуралнӑ ялта, Кӑкшӑм вӑрманӗнче, ытти тӑрӑхра пулса курать. Ҫавӑн пекех кӗнекене хӗвеллӗ Азербайджан ҫинчен хайланӑ сӑвӑсем те кӗнӗ.

Ытларикун, кӑрлачӑн 29-мӗшӗнче, чӑваш ӑсчахӗсем Тутарстанри тӗпчевҫӗсемпе тӗл пулнӑ. Кун пирки Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗ хыпарлать. Тӗлпулу Тутарстанӑн ӑслӑлӑх академийӗн Ш.Марджани ячӗллӗ истори институчӗн ӗҫтешӗсемпе Хусанта иртнӗ.

Чӑвашран кӳршӗллӗ региона ЧПГӐИ директорӗ Пётр Степанович Краснов, директор ҫумӗ Геннадий Алексеевич Николаев, этнологи пайӗн тӗп ӑслӑлӑх ӗҫтешӗ Виталий Петрович Иванов, социологи пайӗн тӗп ӑслӑлӑх ӗҫтешӗ Иван Иванович Бойко, истори пайӗн ертсе пыракан ӑслӑлӑх ӗҫтешӗ Владимир Николаевич Клементьев, ӳнер пӗлӗвӗн пайӗн тӗп ӑслӑлӑх ӗҫтешӗ Михаил Григорьевич Кондратьев ҫитнӗ. Вӗсем Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑх институчӗн ӗҫӗ-хӗлӗ пирки каласа панӑ, юлашки вӑхӑтра тунӑ ӗҫсемпе паллаштарнӑ.

Хусанти ӑсчахсемпе ӑшӑ калаҫусем ирттернӗ хыҫҫӑн ЧПГӐИ тӗпчевҫисем Анатолий Константинович Самаренкинпа тӗл пулнӑ. Вӑл — Тутарстан Рсеупбликинчи Чӑваш наци культурин авторномийӗн президиум пайташӗ.

Аса илтерер, Тутарстанри институтпа Чӑваш Енри институт ӗҫтешӗсем пӗр-пӗринпе пӗрремӗш хут мар тӗл пулаҫҫӗ. Унччен малтан, 2017 ҫулта, тутар ӑҫчахӗсем Шупашкара килсе кайнӑччӗ, хӑйсен ӗҫӗ-хӗлӗпе паллаштарнӑччӗ.

Малалла...

Сар.ru сӑнӗ

Чӑваш Енӗн юстиципе харпӑрлӑх хутшӑнӑвӗсен министрӗн ҫумне Алексей Вязова ӗҫрен янӑ. Ун пирки кӑларнӑ йышӑнӑва паян, кӑрлач уйӑхӗн 31-мӗшӗнче, ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче вырнаҫтарнӑ. Кун ҫинчен «МК Чебоксары» хаҫат хӑйӗн сайтӗнче хыпарланӑ.

Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, йышӑнӑва Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн пуҫлӑхӗ Иван Моторин алӑ пуснӑ. Ҫак документрах Алексей Валерьевича дожноҫран мӗншӗн хӑтарнине те асӑннӑ — вӑл урӑх ӗҫе куҫать-мӗн. Алексей Вязов юстици министрӗн ҫумӗнче — ЗАГС пайӗн пуҫлӑхӗнче 2014 ҫулхи раштавранпа ӗҫленӗ.

Палӑртса хӑвармалла, Алексей Валерьевич И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче вӗренсе юрист дипломне илнӗ, патшалӑх тытӑмӗнче 1998 ҫултанпа вӑй хурать.

Пысӑк процентлӑ пӗчӗк укҫа паракан кредит организацийӗсемпе ҫыхланмалла маррине темле асӑрхаттарсан та ҫынсем авӑра ҫакланаҫҫӗ. Шупашкарта пурӑнакан П. хушаматлӑ хӗрарӑмпа унӑн хӗрӗ те ҫавӑн пеккисенчен пӗринче, «Деньги сейчас» ятлинче, 2017 ҫулта ҫулта 40 пин тенкӗ илнӗ. Илме илнӗ те, анчах тӳлесе татма май килмен.

Хӗрарӑмсем укҫана тӳлементен вӗсен парӑмне кредит учрежденийӗ «Инкас Коллект» текен тулли мар явапла обществӑна шыраса илме шаннӑ. 2018 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 16-мӗшӗнче хайхин ӗҫченӗсем парӑлисем патне персе ҫитнӗ. Йӗркене пӑхӑнсан вӗсен хӑйсенпе паллаштармалла, мӗн калаҫнине диктофонпа ҫырса илмелле, ҫырса илесси пирки систермелле.

Парӑма шыраса илме пынисенчен пӗри ҫеҫ хӑйӗнпе паллаштарнӑ иккен, хваттерте калаҫнине те ҫырса илмен. Коллектор агентствине ЧР Арбитраж судӗнче тишкерсе 100 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ.