Пӗтӗм вырӑссен диктантне ҫыракансем авточупу йӗркеленӗ. Вӗсем ҫула пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗнче тухнӑ. 219 кунта 10 пин километра парӑнтарма, 27 хулана ҫитме палӑртнӑ. Проекта хутшӑнакансем ҫав вӑхӑтра Владивосток, Уссурийск, Хабаровск, Биробиджан, Благовещенск, Чита, Улан-Удэ, Иркутск, Красноярск, Кемӗр, Ҫӗнҫӗпӗр, Омск, Ялуторовск, Курган, Челябинск, Ӗпхӳ, Ижевск, Хусан, Шупашкар, Пенза, Саранск, Чулхула, Ярославль, Вологда, Питӗр, Нарва, Таллин хулисенче пулӗҫ.

Шупашкара ушкӑн пуш уйӑхӗн 29-мӗшӗнче 19 сехете ҫитмелле. Виҫӗ «ГАЗ» автомобильпе вӗсем «Шупашкар» суту-илӳ ҫурчӗ патӗнчи стоянкӑна пырса чарӑнӗҫ. Вӗсемпе тӗл пулма кашнинех май пур. Курма пыракансемпе проекта хутшӑнакансем тӗрлӗ акци ирттерӗҫ.

Чӑваш Енӗн Аслӑ сучӗ пуҫлӑха тӳрре кӑларман. Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерствин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Патӑрьел район администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ пӗлтӗрхи пуш уйӑхӗн 2-мӗшӗнче ӳсӗр ҫын ҫине машинӑпа пырса кӗнӗ.

Инкек Патӑрьел районӗнче «Калинино-Патӑрьел-Елчӗк» ҫул ҫинче пулса иртнӗ. «Тойота-Камри» машинӑна тытса пыракан 31 ҫулти арҫын ҫул ҫинче ҫывӑрса кайнӑ ҫын ҫине пырса кӗнӗ. Машина айне лекнӗ 51 ҫулти этем сусӑр пулса юлнӑ.

Машина рульне тытса пынӑ Патӑрьел район администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ хӑйӗн айӑпне йышӑнман иккен. Чылай экспертиза ирттернӗ хыҫҫӑн тӗпчевҫӗсем машина ытла хӑвӑрт пынине палӑртнӑ.

Айӑпне йышӑнман пулин те руль умӗнчи ҫын шар курнӑ арҫынна 100 пин тенкӗ укҫа куҫарса, эмел, сусӑр кӳми туянса панӑ. Патӑрьел район сучӗ водителе каҫарма йышӑннӑ. Анчах Чӑваш Енӗн Аслӑ сучӗ ҫав приговора пӑрахӑҫланӑ.

Шупашкар хула администрацийӗнче Алексей Ладыков сити-менеджера пулӑшса пыракансене шыраҫҫӗ. Тӗрӗссипе, унта ытти специалиста та ӗҫе йышӑнассине пӗлтернӗ-ха. Ҫав йышра — хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн икӗ ҫумӗн вакансийӗ пур. Вӗсенчен пӗри — экономика аталанӑвӗ тата финанс енӗпе тӑрӑшаканни, тепри — архитектурӑпа хула тӑвас енӗпе тӑрмашаканни.

Хула администрацине ӗҫе вырнаҫас текенсен конкурса документсене ака уйӑхӗн 8-мӗшӗ таран йышӑнаҫҫӗ.

Сӑмах май каласан, «Дорэкс» общество (ун пирки Чӑваш халӑх сайчӗ маларах ҫырнӑччӗ), Ҫӗр управленийӗн тата Закупкӑсене оптимизацилес енӗпе ӗҫлекен центр ертӳҫисене те шыраҫҫӗ. Малтан каланин документсене ака уйӑхн 3-мӗшӗччен хатӗрлемелле, тепӗр иккӗшӗн — ака уйӑхӗн 5-мӗшӗччен.

Пуш уйӑхӗн вӗҫӗнче юр ҫуса лартни савӑнтармарӗ-и? Ан кулянӑр, ака уйӑхӗнче ҫанталӑк самай лайӑхланасса шантараҫҫӗ синоптиксем.

Ака уйӑхӗн пуҫламӑшӗнчех ҫанталӑк лайӑх енне улшӑнӗ. Кӑштах ҫумӑр ҫукалӗ, сывлӑш температури кӑнтӑрла 5-10 градус тӑрӗ. Акан 5-18-мӗшӗсенче юр та, ҫумӑр та ҫумӗ. Акан 8-мӗшӗнчен пуҫласа термометр 15 градус ӑшӑ таранах ҫитме пуҫлӗ, каҫсерен шӑнтмӗ. Акан 12-мӗшӗ тӗлне юр ирӗлсе пӗтмелле, пӑр каймалла.

Уйӑх варринче кӑштах сивӗтӗ. Уйӑх тулсан, акан 19-мӗшӗ хыҫҫӑн, ҫумӑр ҫукалӗ, аслати авӑтма тытӑнӗ. Сывлӑш температури 15-20 градус таранах ӑшӑнӗ.

Уйӑх вӗҫӗнче каллех кӑштах сивӗтӗ. Синоптиксем шухӑшланӑ тӑрӑх, ҫу уйӑхӗ сивӗ килме пултарать.

Тӗмен хулинчи чӑвашсем паян унти хастар чӑваша Виталий Парфенова тӑван тӑрӑхне, Тутарстана, юлашки ҫула ӑсатнӑ. Кун пирки Тӗменти чӑвашсен «Тӑван» ассоциацийӗн ертӳҫи Ираида Маслова пӗлтернӗ.

Вырсарни кун Чӑваш культура центрӗнче ӑна асӑнса кӑнтӑрлахи апат йӗркелӗҫ.

Тӗмен енчи чӑвашсен пӗрлехне йӗркелекенсенчен пӗри пулнӑ Виталий Парфенов пурнӑҫран пуш уйӑхӗн 25-мӗшӗнче уйрӑлнӑ. «Тӑван» ассоциацин хастар пайташӗ пулнӑскер 1954 ҫулхи ака уйӑхӗн 4-мӗшӗнче Тутарстанри Аксу районӗнчи Кивӗ Киремет ялӗнче ҫуралнӑ. Шупашкарти И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче физик специальноҫне алла илнӗ. Техника ӑслӑлӑхсен кандидачӗ Тӗменти патшалӑхӑн нефтьпе газ университетӗнче промышленность экологийӗн кафедрин доцентӗнче ӗҫленӗ.

Иртнӗ вырсарникун, пуш уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, Шупашкарта бодибилдинг енӗпе ӑмӑртусем пулнӑ. Унта хутшӑнакан хӗрсем хӑйсен кӗлетке илемлӗхне кӑтартнӑ. Кун пирки «ПроГород Чебоксары» кӑларӑм хыпарлать.

Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енӗн уҫӑ кубокӗ хальхинче тӗп хулари Ухсай Яккӑвӗ ячӗллӗ культура керменӗнче иртнӗ. Унта ҫӗршывӑн тӗрлӗ кӗтесӗнчен 70 ытла спортсмен хутшӑннӑ. Вӗсенчен ытларахӑшӗ Киров, Чӗмпӗр, Иваново, Пенза, Мускав облаҫӗсенчен, Пермь крайӗнчен, Тутар, Мари, Мордва, Пушкӑрт республикисенчен, Чулхуларан, Аҫтӑрхантан тата ҫӗршывӑн тӗп хулинчен килсе ҫитнӗ.

Палӑртса хӑвармалла, жюри членӗсем хӗрсен ӳт-пӳ илемлӗхне, мышцисен килӗшӳлӗхне тата вӗсем сцена ҫинче хӑйсене мӗнле тытнине хак панӑ.

Хальхинче «Танлаштарӑм» информаци технологийӗсен центрӗ хатӗрленӗ наци танлаштарӑмӗнче Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков самаях, 18 йӗрке, аннӑ. Унччен сити-менеджер 32-мӗш йӗркере пулнӑ тӑк халӗ - 50-мӗшӗнче.

Алексей Ладыков танлаштарӑмра мӗншӗн ҫавӑн чухлӗ йӗрке аннин сӑлтавӗсене палӑртар. Ахӑртнех, чи малтанах унӑн ывӑлне арестлени унӑн ят-сумне япӑх витӗм кӳнӗ. Хӑш-пӗр ҫын Шупашкарта транспорт реформине ирттернӗшӗн кӑмӑлсӑр, ҫакна та танлаштарӑма хатӗрленӗ чухне шута илнӗ. Ку енӗпе татӑлман ыйтусем пур: пысӑк автобуссем пушӑ ҫӳреҫҫӗ, маршруткӑсене вара ҫын нумай ҫӳрекен маршрутсем лекнӗ-мӗн, ҫавна май вӗсем лӑк тулли. Пӗр маршрутка водителӗ тӑрук чарӑннӑ чухне алӑк уҫсан пассажирка урама тухса ӳкни пирки те нумай калаҫнӑ, халӑх тетелӗсенче ку пулӑма сивлекен нумаййӑн.

Танлаштарӑма лайӑх витӗм кӳрекеннисен йышӗнче – Ваттисен канашӗ транспорт реформине ырлани. Ҫӗнӗ автобуссем ҫула тухни те Алексей Ладыкова лайӑх енчен хак пама пулӑшнӑ.

Анчах ку акцие пӗр кун ҫеҫ ирттерӗҫ. Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗн ЗАГС пайӗн ӗҫченӗсем пуш уйӑхӗн 30-мӗшӗнче «Стоп-уйрӑлу» акци ирттерме палӑртнӑ. Кунашкаллисене вӗсем унччен те йӗркеленӗ-ха. Унти специалистсем ҫемьесене тӗреклетес енӗпе чылай ӗҫлеҫҫӗ, вӗсене арканма парасшӑн мар.

Ҫак кун уйӑрма ыйтса ҫыракан мӑшӑрпа калаҫӗҫ, ку утӑма тӑвиччен тӗплӗн шухӑшлама ыйтӗҫ – ҫапла пӗлтерет администрацин пресс-служби.

Аса илтерер: нарӑс уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, Ҫветтуй Валентин кунӗнче, Шупашкарти Мускав район администрацийӗн ЗАГС пайӗ те кунашкал акци ирттернӗччӗ. Ҫав кун вӗсем мӑшӑрсене уйӑрман.

Ӗнер, пуш уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, 11 сехет те 55 минутра оперативлӑ дежурнӑй пулчӗ ҫине хыпар килнӗ: арҫын ача кӗрт ӑшне кӗрсе ларнӑ та хӑй тӗллӗн тухаймасть. Ҫав вӑхӑтра иртен-ҫӳрен те курӑнман.

Ҫӑлавҫӑсем, В.Г.Васильев смена пуҫлӑхӗ тата А.Ю.Гавриловпа В.Н.Трутнев, кӑтартнӑ адреспа - «Октябрь: 50 ҫул» урама - ҫийӗнчех ҫитнӗ. Чӑнах та, арҫын ача гараж тӑрринчен юр ҫине сикнӗ те пилӗкӗ таран кӗрсе ларнӑ, ниепле те тухайман. Ҫӑлавҫӑсем юра кӗреҫепе сирнӗ, арҫын ачана «тыткӑнран» кӑларнӑ.

Ача пулӑшнӑшӑн вӗсене тав тунӑ

Пушкӑрт Республикинчи Октябрьскинче пурӑнакансем валли Наци культурисен центрӗ «Навруз байрам» уяв йӗркелесе панӑ. Унта халӑх йышлӑн пухӑннӑ, ҫуркунне кӗтсе илнӗ.

Сцена ҫине ертӳҫӗ тухсан тинех сивӗ хӗл иртсе кайнине, илемлӗ ҫуркунне ҫитнине хаваслӑн пӗлтернӗ. Навруза ҫынсем хаваслӑн кӗтсе илме тӑрӑшнӑ. Ара, вӗсем ӗненнӗ тӑрӑх, ҫутҫанталӑка юрама тӑрӑшнӑ.

Ҫак уявра киле хӑнасене чӗннӗ, кӳрентернисене манса юрланӑ, ташланӑ, чунран савӑннӑ. Наци культурисен центрӗн ушкӑнӗсем те пухӑннӑ халӑха хаваслӑ кӑмӑл парнелеме тӑрӑшнӑ.

Сцена ҫине тухнӑ ушкӑнсен йышӗнче чӑваш халӑх вокал ансамблӗ «Илемпи» те пулнӑ.