Чӑваш продукцине чикӗ леш енне те ӑсатаҫҫӗ. Экспорт ытларах Китая, Казахстана, Монголие каять.
Китая чӑх ури ӑсатаҫҫӗ. Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа Китая 2,2 пин тонна шӑнтнӑ чӑх ури янӑ. Казахстана вара — 55 тонна ӗне ашӗ, 60 тонна сӗт юр-варӗ, кайӑк-кӗшӗк валли 20 тонна комбикорм.
Монголире вара чӑваш мороженӑйне ӑсатаҫҫӗ — кӑҫал унта 12 тонна ҫак пылак ҫимӗҫе янӑ.
Чӑваш Енри апат-ҫимӗҫе Бельгипе Германире туянаҫҫӗ. Вӗсенче кӑна та мар, Польшӑра, Китайра, СНГ (Никама пӑхӑнман ҫӗршывсен пӗрлӗхӗ) ҫӗршывӗсенче.
Паян Чӑваш Енри аграрисем хӑйсен професси уявне (вӑл юпа уйӑхӗнче-ха, анчах пирӗн республикӑра уява уй-хирти ӗҫе вӗҫленӗ хыҫҫӑн ҫеҫ пуҫтарӑнаҫҫӗ) пухӑннӑ.
Республика Элтеперӗ Олег Николаев палӑртса хӑварнӑ тӑрӑх, экспорта санкцисем витӗм кӳнӗ пулин те кӑштах ӳсӗм пӗрех пур. Кӑҫалхи кӑрлач-юпа уйӑхӗсенче агропромышленность продукцине ют ҫӗршыва ӑсатасси 7 процент ӳснӗ.
Чӑваш Енре туса илекен продукцие Азербайджана ӑсатӗҫ.
Республикӑн Экономика аталанӑвӗн тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енри предприятисем бизнес тӗллевпе Азербайджанра пулнӑ. Виҫӗ кунта стройиндустрин тӗрлӗ компанийӗнче чылай тӗлпулу ирттернӗ.
Сӑмахран, азербайджансене «Берсеркер» компани алӑкӗсем килӗшнӗ. Пахалӑх тӗлӗшӗнчен те, хакӗпе те. Ҫавӑнпа та Чӑваш Енри заводӑн хӑйӗн продукцине курттӑммӑн тата ваккӑн сутакан лавккасемпе дистрибьюторсем урлӑ та, строительство компанийӗсене те сутас шанчӑк пур.
Ҫӗнӗ Шупашкарти «Спектр» ӑслӑлӑхпа прозводство предприятийӗ туса кӑларакан сӑрӑ та Азербайджанри строительсене килӗшнӗ.
«Гервент Рус» компани ҫӗнӗ йышши вентиляци оборудованийӗ туса кӑларать. Вӗсене те азербайджансем ырланӑ.
Чӑваш Ен юлашки ҫулсенче хӑйӗн продукцине чикӗ леш енне ӑсатассине самай анлӑлатнӑ. Ҫак енӗпе патшалӑх пулӑшнине те палӑртмалла.
Республикӑн Экономика аталанӑвӗн тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, пирӗн тӑрӑхран ытти регионтан ӑсанман тавар та чикӗ леш енне каять. Сӑмахран, Ҫӗнӗ Шупашкарти «Хӗвел» предприятин гетероструктурӑллӑ хӗвел модулӗсем (сӑнӳкерчӗкре). «ЧЕТРА» предприятин промышленность тракторӗсене, чӑваш хӑмлине, Чапаев ячӗллӗ производство пӗрлешӗвӗнче туса кӑларакан пӑра хирӗҫле ракетӑсене те асӑнса хӑварнӑ. Пластик турбодефлекторсене те Чӑваш Енре кӑна кӑлараҫҫӗ.
Чӑваш йӗтӗнӗ чикӗ леш енне ӑсанать. Паян унӑн пӗрремӗш партине (пурӗ 50 тонна) Литвана илсе кайма тиесе янӑ.
Пирӗн республикӑра йӗтӗнӗн «Итиль», «Северный», «Еруслан» сорчӗсене туса илеҫҫӗ тесе пӗлтерет республикӑн Ял хуҫалӑх министерстви.
Раҫҫейре йӗтӗн туса илессине ӗнер Раҫсейӗн ял хуҫалӑх министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ Джамбулат Хатуов ерсте пынипе ирттернӗ канашлура сӳтсе явнӑ. Унта пирӗн республикӑрисем те хутшӑннӑ. Чӑваш Ен ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗ Сергей Лисицын канашлура палӑртнӑ тӑрӑх, пӗлтӗр пирӗн тӑрӑхра йӗтӗне 1,5 пин гектар ҫинче ӳстернӗ. Ӑна пурӗ 1524 тонна пухса кӗртнӗ. Тухӑҫ гектартан вӑтамран 9,8 центнер тухнӑ. Йӗтӗн туса илессипе Пӑрачкав районӗнчи «ЭкоПродукт» малта пырать. Унта йӗтӗне пӗлтӗр 600 гектар акнӑ. Хуҫалӑх ӑна Европӑна ӑсатма ӗмӗтленет. Пӗрремӗш партие паян Литвана тиесе янӑ.
Чӑваш Енре туса илекен апат-ҫимӗҫ Африкӑна ӑсанӗ. Ҫак хыпара эпир ЧР Ял хуҫалӑх министерстви хыпарлани тӑрӑх пӗлтӗмӗр.
Сочи хулинче «Россия-Африка» (чӑв. Раҫҫей-Африка) саммит иртнӗ май курав йӗркеленӗ. Унта Раҫҫей Ял хуҫалӑх министерстви аграри предприятийӗсен ӗҫӗ-хӗлӗпе паллаштарма май туса панӑ. Ведомство «Агроэкспорт» федераци центрӗпе пӗр шухӑшлӑ пулса 27 предприятипе паллаштарнӑ. Вӗсем пурте — хӑйсен продукцине Африкӑна ӑсатас кӑмӑллӑ. Раҫҫейри 27 предприяти йышӗнче Шупашкарти «Акконд» предприяти те пулнине палӑртмалла.
Африкӑна ӑсатакан продукци калӑпӑшне Раҫҫей ӳлӗмрен икӗ хут ӳстерме палӑртать. Ҫавӑн пирки РФ ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗ Сергей Левин пысӑк трибуна умӗнчех каланӑ.
Кӑҫалхи кӑрлач–пуш уйӑхӗсенче Чӑваш Республикин тулаш суту-илӳ ҫаврӑнӑшӗ 68,4 миллион долларпа танлашнӑ. Ҫав шутран экспорт виҫи 41,4 процент йышӑнать. Тулаш тавар ҫаврӑнӑш пӗлтӗрхи ҫулталӑк пуҫламӑшӗнчи виҫӗ уйӑхринчен 36,2 процент чакнӑ. Ҫав вӑхӑтрах чикӗ леш енне тавар ӑсатасси 6,4 процент чухлӗ хутшӑннӑ.
Тулаш ҫаврӑнӑша илсен экспортӑн 34 процентне, импортӑн 92 процентне инҫет чикӗ леш енчи патшалӑхсемпе суту-илӳ туни кӳнӗ. Ертсе пыракан суту-илӳ партнерӗсен шутне унтан тавар илсе килессипе Китай, Германи, Итали, Аслӑ Британи, Польша кӗреҫҫӗ иккен, хамӑр патран ӑсатассипе — Украина, Азербайждан, Молдави, Словаки, Узбекистан.
Чикӗ леш енне пирӗн патран ӑсатакан тавар хушшинче хими промышленноҫӗн таварӗпе каучук 58,3 процент йышӑнаҫҫӗ, машиностроенин продукцийӗ — 31,1 процент. Ҫав вӑхӑтрах хими промышленноҫӗн таварӗ сутӑнасси 662 процент чухлӗ ӳснӗ иккен, машиностроенин 2,3 процент чакнӑ.
Пирӗн пата та хими промышленноҫӗн таварӗпе каучук, машина, оборудовани, транспорт хатӗрӗ (кунта механика хатӗр-хӗтӗрне, электричество машинисене, инструментсемпе аппаратсене тата ыттине те кӗртеҫҫӗ), пир-авӑр килнӗ.
+12.3 °C