Игорь Самохвалов сӑнӳкерчӗкӗ, «Парламентская газета» хаҫат

Чӑваш Енри предприятисенче ӗҫлекенсен квалификацине ӳстерме Мускав укҫа парӗ. Ку хута РФ Правительствин сайтӗнче вырнаҫтарнӑ.

Ӗнер йышӑннӑ документра каланӑ тӑрӑх, бюджет мар трансферта ҫӗршыври 31 субъекта уйӑрса парӗҫ. Кун валли федераци хыснинче 1,525 миллиард тенкӗ пӑхса хӑварнӑ. Ҫав тупра предприятисенчи ӗҫченсен квалификацине ӳстерме тата вӗсене пӗр-пӗр професси ӑсталӑхне илме ҫӗнӗрен вӗрентсе кӑларма тӑкакланмалла. Кӑҫал уйӑракан патшалӑх пулӑшӑвӗ ҫӗршыври 18 пин ытларах ҫынна ҫитмелле.

Чӑваш Ене Мускавран ҫав тӗллевпе 26,5 миллион тенкӗ уйӑрма йышӑннӑ. Вӑл кӗмӗл пулӑшнипе пирӗн тӑрӑхри ӗҫченсем те хӑйсен квалификацине ӳстерме, паянхи ӗҫ рынокӗ ыйтакан профессие алла илме пултарӗҫ.

Паян пирӗн республикӑра 2 пин тонна ытла пулӑ тирпейлеҫҫӗ иккен. Асӑннӑ отрасль пайташӗсен кӳрсе килнӗ тинӗс чӗр таварӗпе чылай чухне ӗҫлеме тивет.

Пирӗн тӑрӑхра пулӑ ӗрчетессипе, сӑмах май, 50 хуҫалӑх тимлет. Вӗсем ҫулталӑкра 300 тонна пулӑ ӳстереҫҫӗ. Производство калӑпӑшне пысӑклатма май та, кӑмӑл та пур. Аквакультурӑпа ӗҫлекенсем ҫакӑн пирки ӗнер республикӑн ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗпе Денис Паспековпа иртнӗ тӗлпулура сӑмах хускатнӑ.

Юрий Афанасьев фермер каланӑ тӑрӑх, пулла вырнаҫтарма йывӑр. Ҫавна май фермерсем кооператива пӗрлешес шухӑшлӑ.

Пулӑ комбикормне вырӑнтах туса илесси, осетр йышши пулӑсене туса илесси, аквакультура отраслӗнчи ытти ҫивӗч ыйтӑва та тӗлпулура сӳтсе явнӑ.

Пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче дежурнӑй ҫӑлавҫӑ пульчӗ ҫине шӑнкӑрав килнӗ: пӗр хӗрарӑм кушака ҫӑлма ыйтнӑ.

Чӑваш Енри шыравпа ҫӑлав служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарти Трактор тӑвакансен проспектӗнчи пӗр ҫуртӑн подъезчӗ умӗнче кушак путвал шӑтӑкне персе аннӑ-мӗн. Тӑватӑ ураллӑ тус унтан хӑй тӗллӗн тухайман. Ҫакна курнӑ пӗр хӗрарӑм чӗрчуна хӗрхеннӗ те ҫӑлавҫӑсем патне тӳрех шӑнкӑравланӑ.

Ҫӑлавҫӑсем кӑтартнӑ адреспа часах ҫитнӗ. Вӗсем альпхатӗрпе усӑ курса путвалти шӑтӑкран хӑраса ӳкнӗ кушака туртса кӑларнӑ та ӑна хуҫине панӑ.

Ун пеккисем пирки кипкепе ҫуралнӑ теҫҫӗ. Сывлӑх енчен хавшакрах ачасен Ҫӗнӗ Шупашкарти шкулӗнче пиллӗкмӗш класра вӗренекен 12-ри ача паян Атӑлта путма пуҫланӑ. Анчах Турри пӗрле пулнӑ.

Инкеке лекнӗскер май килнӗ таран тапаҫланнӑ-ха. Пулӑшу ыйтса та кӑшкӑрнӑ. Юрать, ҫав вӑхӑтра РФ Инкеклӗ ӗҫсен министерствин Чӑваш Енри управленийӗн ӗҫченӗсен патрулӗ иртсе пынӑ. Инкеклӗ ӗҫсен министерствин Ҫӗнӗ Шупашкарти участокӗн ертӳҫи Юрий Каргин ача сассине илтнӗ, ӑна пулӑшма васканӑ.

Инкеке лекнӗ ача ҫырантан 10 метрта пулнӑ. Шӑнса кӳтнӗскер ҫӑлав тросне те тытайман. Телее, иртен-ҫӳрен тупӑннӑ. Вӗсем вӗрене ҫыран хӗрринче тытса тӑнӑ, Юрий Каргин пӑр ҫийӗн шуса пырса ятарлӑ хатӗрпе ачана ҫаклатса илнӗ. Арҫын ачана ҫийӗнчех пульницӑна ӑсатнӑ.

Пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Красноармейски районӗнчи Типҫырма ялӗнчи лавккана ҫаратма хӑтланнӑ. Сутуҫӑ ирхине ӗҫ вырӑнне ҫитсен лавкка котельнӑйӗн алӑкне ҫӗмӗрнине асӑрханӑ та полицейскисене чӗннӗ. Такам мачча тӑррине хӑпарса шала кӗме хӑтланнӑ, анчах ӗҫне пурнӑҫлайман.

Вырӑна оперативлӑ следстви ушкӑнӗ ҫитнӗ. Аслӑ сержант тата кинолог Артем Артемьев Яна ятлӑ йыттипе ӗҫе пикеннӗ. Кинологпа виҫӗ ҫул ӗҫлекен йытӑ хальхинче те йӗрке хуралҫисене пулӑшнӑ.

Яна вӑрӑ йӗрӗ ҫине ӳксе пакунлисене кӳршӗ яла ертсе кайнӑ. Хайхи йытӑ хирӗҫ килекен арҫын тӗлӗнче чарӑннӑ. 40 ҫулти арҫыннӑн, унччен те судпа айӑпланнӑскерӗн, лавккана кӗме хӑтланни пирки каласа пама тивнӗ. Вӑл унта эрех патне кӗресшӗн пулнӑ.

Канашра иномаркӑпа микроавтобус ҫапӑннӑ. Патшалӑх автоинспекцийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, аварире 6 ҫын шар курнӑ.

Инкек ӗнер, пуш уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, пулнӑ. 17 сехетре «Ниссан» транспорт хирӗҫ килекен ҫул ҫине тухнӑ та ГАЗельпе ҫапӑннӑ. Микроавтобус салонӗнче 4 ҫын пулнӑ. Вӗсенчен иккӗшӗ – 17-ри тата 15 ҫулти ҫамрӑксем.

ГАЗельри пассажирсем суранланнӑ. Водитель хӑй чиперех. Тӗрӗслев ирттернӗ хыҫҫӑн ҫакӑ паллӑ: водитель пассажирсене саккуна пӑхӑнсах илсе ҫӳренӗ, анчах салонрисем хӑрушсӑрлӑх пиҫиххипе ҫыхӑнман пулнӑ.

Иномаркӑри 35 ҫулти пассажирка та суранланнӑ. Руль умӗнче ларнӑ водитель ӳсӗр пулни паллӑ. Ӑна административлӑ майпа явап тыттарӗҫ.

Ҫӗрпӳ районӗнчи Кӑшаркассинче пурӑнакан Александра Родионова 105 ҫул тултарнӑ. Ҫӗрпӳ район администрацийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫне пурнӑҫлакан Борис Марков ӑна ҫав ятпа киле ҫитсех саламланӑ. Парне панӑ, чечек ҫыххи тыттарнӑ. Кинемей патне вӑл РФ Президенчӗн саламне те илсе кайнӑ.

Александра Родионовна ултӑ ҫултах амӑшӗсӗр юлнӑ. Нумай ачаллӑ ҫемьере аслӑ пиччӗшӗсемпе тата аппӑшӗсемпе ӳснӗ. Вӑрҫӑ ҫулӗсенче ӑна окоп чавма янӑ, Урал тӑрӑхӗнчи шахтӑра та ӗҫленӗ.

Ҫӗрпӳ район администрацийӗн пресс-службинче ӗнентернӗ тӑрӑх, кинемей туслӑ ҫемьере, ывӑлӗпе тата кинӗпе, мӑнукӗсемпе тата мӑнукӗсен ачисемпе ыр курса пурӑнать. 105 ҫула хыҫа хӑварнӑ пулин те сывлӑх начаррине шарламасть иккен. Куҫӗ кӑна начартарах курать-мӗн. Ҫапах та уҫӑлма та вӑл тухса кӗрет.

Шупашкарта икӗ мигрант массажистра ӗҫленӗ. Вӗсем Раҫҫее килнӗ чухне урӑх тӗллев пулнине палӑртнӑ, хӑйсен вара тепӗр план пулнӑ.

Ҫак икӗ ҫын Шупашкарти пӗр фирмӑра, пациентсене реабилитациленме пулӑшаканскерте, массажистра тӑрӑшнӑ. Ҫапла майпа вӗсем саккуна пӑсса ӗҫленӗ.

Мигрантсене йӗркене пӑснӑшӑн административлӑ майпа явап тыттарнӑ: кашнине 4 пин тенкӗ штраф тӳлеттернӗ. Халӗ вӗсене Раҫҫее пилӗк ҫул таран килме чарас ыйтӑва пӑхса тухаҫҫӗ.

Шупашкар хули Крыма ҫитме йӳнӗ хуласен списокне лекнӗ. Ку хыпара «Новости» информагентство Aviasales сайт хыпарлани тӑрӑх пӗлтернӗ. Юлашкинчен асӑнни авиабилетсен хакне пӗр ҫӗре пухакан ҫӑлкуҫсенчен пӗри шутланать.

Крым ҫур утравӗ ҫине самолетпа вӗҫсе кайма Сочинчен тата Дон ҫинчи Ростовран уйрӑмах йӳнӗ ларать. Кайса килме унтисен 5 пинтен те сахалрах тӳлемелле. Мускавран кайса килме 6 пин тенкӗ кирлӗ.

Шупашкар хуличен те хаклӑ тӳлемеле мар. Крыма кайса килмелли вӑтам хак 7800 тенкӗпе танлашать иккен. Симферополе Шупашкартан каяс текенсен Мускав урлӑ ҫӳреме тивет. Чӑваш Енрен те авиарейссем пур-ха. Крыма самолетсем ҫӗртме уйӑхӗнче ҫеҫ вӗҫме тытӑнаҫҫӗ. Хак вӑтамран 11 пинпе танлашать.

Шупашкарти 23-мӗш ача пахчинче логопедра тӑрӑшакан Ирина Волкова Л.С. Выготский ячӗллӗ Пӗтӗм Раҫҫейри конкурсра ҫӗнтернӗ. Уншӑн вӑл 50 пин тенкӗ премие тивӗҫнӗ.

Асӑннӑ ӑмӑртӑва шкул ҫулне ҫитменнисемпе ӗҫлекен пултаруллӑ специалистсене палӑртас тата шкул ҫитменнисемпе ӗҫлессине сарас тӗллевпе йӗркелеҫҫӗ. Укҫа-тенкӗ енчен конкурса «Рыбаков фонд» ыр кӑмӑллӑх фончӗ регионсенчи партнёрсем пулӑшнипе йӗркелет.

Кӑштах Лев Выготскийпе те паллаштармалла. Вӑл 1896 ҫулта Белоруссинчи Орша хулинче ҫуралнӑ. Совет психологӗ ачасен аталанӑвне тишкерсе те чылай ӗҫ ҫырса хӑварнӑ. Ашшӗн ӗҫне хӗрӗ Гита Львовна (1925—2010) психолог тата дефектолог малалла тӑснӑ. Унӑн хӗрӗ, Елена Евгеньевна Кравцова, — психологи ӑслӑлӑхӗсен докторӗ, Л.С. Выготский ячӗллӗ психологи институчӗн ертӳҫи.