Тӑван ҫӗршыва хӳтӗлекенсем ыран хӑйсен уявне тивӗҫлипе палӑртӗҫ. Вӑл ҫитиччен ик кун маларах хӗсметпе ҫыхӑннӑ пӗр хушу тухнӑ. Ӑна Раҫҫей Президенчӗ ӗнер, нарӑс уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ. Ӗҫлӗ хута право информацийӗн порталне вырнаҫтарнӑ.

Владимир Путин саппасри граждансене кӑҫал, 2019 ҫулта, ҫар енӗпе пухассине каланӑ. Саппасрисене икӗ уйӑхлӑха чӗнсе илӗҫ. Вӗсене Раҫҫейӗн Хӗҫпӑшаллӑ вӑйӗсене, патшалӑх хуралӗн органӗсене, Федерацин хӑрушсӑрлӑх тытӑмне, Наци гвардине пухӗҫ.

Ҫар тӗллевӗпе хӑҫан пухассине регионсенчи ӗҫ тӑвакан органсемпе килӗштернӗ вӑхӑтра ирттерме хъушнӑ. Тӗрӗслев тӗллевӗпе пухас чухне вара РФ Хӳтӗлев министерстви вӑхӑта хӑй палӑртӗ.

Путин хушӑвӗнче «ӗҫре усӑ курмалли» текен пунктсем виҫҫӗ таран.

Шупашкарта пӗр арҫын ачине кӳмене лартса тӗксе пыракан хӗрарӑмӑн карас телефонне туртса илнӗ. Ют пурлӑха ярса илнӗскер часрах вырӑнтан тапса сикнӗ.

Шар курнӑ хӗрарӑм йӗрке хуралҫисенчен пулӑшу ыйтнӑ. Инкек Ислюков урамӗнче пулса иртнине ӑнлантарнӑ.

Пакунсем кӗҫех ӗҫе пуҫӑннӑ. Вӑрах та вӑхӑт иртмен — хурахла тапӑннӑ тесе шухӑшлакан 35-ри арҫынна тытса та чарнӑ. Вӑрланӑ телефон ун ҫумӗнче пулман. Халӗ телефон ӑҫтине палӑртаҫҫӗ.

Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, арҫын унччен те пакунлисен аллине ҫакланкаланӑ. Унтан та ытларах — вӑл темиҫе хут та судпа айӑпланнӑ. Йӗрке хуралҫисем хайхи этем ытти чух та ҫынсене вӑрӑ-хурахла тапӑнман-ши тесе пуҫ ватаҫҫӗ, ҫав версие тӗрӗслеҫҫӗ.

Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче Чӑваш ҫеммин фестивалӗ вӗҫленнӗ. Юлашки ҫулсенче йӑлана кӗртнӗ мероприятие ӗнер, нарӑсӑн 21-мӗшӗнче, «Аттила – рождение легенды» балетпа хупнӑ.

Театрти ҫӗнӗ ӗҫсенчен пӗрне курма зал тулли халӑх пуҫтарӑннӑ. Культура учрежденийӗнче постановкӑна унччен пӑхнисем те театра тепӗр хут пынине ӗнентереҫҫӗ.

Сӑмах май, «Атиллӑна» театр виҫӗ уйӑх ытла ӗнтӗ лартман. Ҫакӑн сӑлтавӗ — вӑл Европӑра гастрольте вӑрах ҫӳрени.

Нарӑсӑн 21-мӗшӗнче труппа сцена ҫине тулли йышпа тухнӑ. Куракансем ӑна ӑшшӑн йышӑннӑ. «Пирӗн патра ҫакӑн пек балет лартнишӗн, ӑна килсе курма май пурришӗн эпир савӑнатпӑр-мӑнаҫланатпӑр», — хавхаланнӑ Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрне пухӑннисем.

Андрей Чибис

РФ строителсьвто тата ЖКХ министрӗн ҫумӗ Андрей Чибис Чӑваш Енре ӗҫлӗ визитпа икӗ кун пулнӑ. Вӑл ЧР Элтеперӗпе Михаил Игнатьевпа пӗрле «Хӑтлӑ хула таврашне йӗркелесси» тата «Ӑслӑ хула» проектсене сӳтсе явнӑ.

Андрей Чибис каланӑ тӑрӑх, Шупашкар «Ӑслӑ хула» проектпа сӑнав хуласенчен пӗри пулӗ. Кунашкал федераци программине Ӗпхӳ тата Ижевск кӗнӗ ӗнтӗ.

РФ Строительство министерстви Раҫҫейри 100 ытла хулара «ӑслӑ технологисем» хута ярасшӑн. Ҫавна май Андрей Чибис Чӑваш Енри пӗр аслӑ шкулта «Смарт-сити» факультет уҫма сӗннӗ. Палӑртмалла: кунашкалли хальлӗхе ниҫта та ҫук. «Ку – пысӑк технологиллӗ вырӑнсем, ҫакӑ пултаруллӑ ҫамрӑксене, ҫав шутра – программистсене, инженерсене, республикӑрах юлмалли майсем туса парӗ», - тенӗ министр ҫумӗ.

«Контактра» халӑх тетелӗнчи «Патӑрьел» пабликири сӑн

Федерацин хӑрушсӑрлӑх службин (ФХС) Чӑваш Енри управленийӗн ӗҫченӗсем тепӗр тӳре-шарана тытса чарнӑ. Тӗрӗсрех каласан, ҫак арҫын унччен влаҫ тытӑмӗнче вӑй хунӑ.

Сӑмах – Патӑрьел ял тӑрӑхӗн администрацийӗн экс-пуҫлӑхӗ Анатолий Моисеев пирки. Ӑна РФ УКн 286-мӗш статйин 3-мӗш пайӗпе килӗшӳллӗн (должноҫӗпе ытлашши усӑ курнӑшӑн) айӑпласшӑн. Арҫынна следстви изоляторне илсе кайнӑ.

Ку хыпара «Правда ПФО» тӗнче тетелӗнчи хаҫат пӗлтернӗ. «Ку статьяпа ӑна 10 ҫул таран ирӗксӗр хӑварма пултараҫҫӗ. ФХС ӗҫченӗсем ухтару ирттернӗ, документсене илнӗ. Ӑна следстви изоляторне лартнӑ», - ҫапла ҫырнӑ сайтра.

Нумаях пулмасть ФХС ӗҫченӗсем ЧР финанс министрӗн Светлана Енилинӑн аппӑшне Маргарита Замчинскаяна тытса чарни пирки хыпарланӑччӗ.

Паян ҫур ҫӗр иртни 2 сехет те 45 минутра Пӑрачкав районӗнче автобус ҫаврӑнса ӳкнӗ. Мускавран Чӗмпӗре кайма тухнӑ «Сетра» транспорт Мочкас ялӗнче кювета чӑмнӑ.

Салонра ҫав вӑхӑтра 20 пассажир пулнӑ. ШӖМ пӗлтернӗ тӑрӑх, 5 ҫын суранланнӑ, вӗсене вырӑнти пульницӑна илсе ҫитернӗ.

Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, автобус водителӗ руле итлеттереймен. Халӗ Пӑрачкав районӗнчи полицейскисем ӗҫ-пуҫа уҫӑмлатаҫҫӗ.

Аса илтерер: нумаях пулмасть Вӑрнар районӗнчи Нурӑс ялӗнчен Шупашкара кайма тухнӑ маршрутка та ҫаврӑнса ӳкнӗччӗ. Юрать, салонри пассажирсем аманман, вӗсенчен пӗри ҫеҫ кайран тухтӑрсенчен пулӑшу ыйтнӑ.

Чӑваш Енӗн тӗп хули, Шупашкар, технологилле хулана ҫаврӑнӗ. Ҫак шухӑша ӗнер, нарӑсӑн 21-мӗшӗнче, пирӗн республикӑра ӗҫлӗ ҫул ҫӳревпе пулнӑ РФ строительство тата ҫурт-йӗпе коммуналлӑ хуҫалӑх министрӗн ҫумӗ Андрей Чибис каланӑ. Ӑна вӑл ЧР Элтеперӗпе Михаил Игнатьевпа Правительство ҫуртӗнче тӗл пулсан асӑннӑ.

Сӑмах май каласан, Андрей Чибис Шупашкарта ҫуралнӑ. Республикӑн тӗп хулинче тата Ҫӗнӗ Шупашкарта пулнӑ май вӑл тӑван тӑрӑхра тахҫанах пулманнине палӑртнӑ-мӗн.

Федераци министрӗн ҫумӗ Шупашкарта видеосӑнав лайӑх ӗҫленине ырланӑ. Ҫавна май Шупашкарта «Ӑслӑ хула» проекта пурнӑҫлама май килнӗ. Ӳлӗмрен Шупашкара технологилле хула тумаллине, вара вӑл ыттисемшӗн те тӗслӗх пуласса асӑнса хӑварнӑ.

Оксана Ачкасова

Оксана Ачкасова текех «Чӑваш Енӗн наци телерадиокомпанийӗн» директорӗ мар. Иван Моторин алӑ пуснӑ 164-р номерлӗ хушу тӑрӑх вӑл ку пукана пушатнӑ. Хушу документне влаҫ органӗн порталӗнче паян вырнаҫтарнӑ.

Ачкасова Оксана Ивановна малашне хӑш вырӑна куҫарасси пирки хут ҫинче пӗр сӑмах та ҫырман. Ку вырӑна кама лартасси те хальлӗхе паллӑ мар. Директор ӗҫне вӑхӑтлӑха кам туса пырассине те палӑртман-ха.

Асаилтеретпӗр, Оксана Ивановнӑна ку вырӑнта 2017 ҫул вӗҫӗнче ӗҫлеме пуҫланӑччӗ — директор ӗҫне вӑхӑтлӑха пурнӑҫланӑччӗ, пӗлтӗр нарӑс уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче вара ӑна официаллӑ майпа ҫирӗплетнӗччӗ. Ҫулталӑк иртнӗ хыҫҫӑн контракта тӑсман пулса тухать. Ун умӗн «Чӑваш Енӗн наци телерадиокомпанийӗн» директорӗн вырӑнне Александр Магарин, Алексей Белов тата ыттисем те йышӑннӑччӗ.

Оксана Ачкасова нумай ҫул тӗрлӗ МИХсенче ӗҫленӗ ҫын. 2002 ҫулта вӑл Шупашкарти «Европа Плюс» тата «Русское радио» радиостанцисен директор ҫумӗ пулса тӑнӑ. 2004–2014 ҫулсенче «Местное радио» радиокомпанин директорӗ пулнӑ, 2014 ҫултан — Чӑваш наци телерадиокомпанин креативлӑ продюссерӗн ӗҫне пурнӑҫланӑ.

Малалла...

ШӖМ тунӑ сӑн

Полицейскисем Шӑмӑршӑ арҫыннине букмекер конторине ҫаратнӑ тесе тытса чарнӑ. Ку ӗҫ нарӑс уйӑхӗн 18-мӗшӗнче ирхине пулнӑ. Шӑмӑршӑра пӗр арҫын букмекер конторине кӗрсе тӑнӑ та пӑшал евӗр япалапа хӑратса кассӑран 270 пин тенкӗ илсе тухнӑ.

Вӑрра тытас тесе следстви-оперативлӑ ушкӑн йӗркеленӗ, Шӑмӑршӑ полицейскийӗсене пулӑшма ЧР ШӖМӗн уголовлӑ шырав ӗҫченӗсем те ҫитнӗ. Ҫакна тума пултарнӑ ҫынна клиентсен хушшинчех шыранӑ. Вӑрра часах тупса палӑртнӑ. Вӑл – унччен судпа айӑпланнӑ 43 ҫулти арҫын. Унӑн ҫумра 300 пин тенкӗ ытла пулнӑ.

Арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ӑна куншӑн 12 ҫуллӑха тӗрмене лартма пултараҫҫӗ.

Пӗлтӗр, 2017 ҫулпа танлаштарсан, шалу тӳлемен тӗслӗхсем тӗлӗшпе ытларах пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Кун пирки РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗ ирттернӗ канашлура пӗлтернӗ. Вӑл нарӑс уйӑхӗн 20-мӗшӗнче иртнӗ.

Пӗлтӗр следовательсем 28 пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ, 24-шне суда ярса панӑ. Ку, 2017 ҫулпа танлаштарсан, 8% тата 60% нумайрах. Ведомство пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, следовательсем пулӑшнипе тӗрлӗ ҫӗрте вӑй хуракан ҫынсене шалу илме пулӑшнӑ (97 процент). Кӑҫал вара ӗҫ укҫи тӳлемен 4 тӗслӗх тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.

Канашлура палӑртнӑ тӑрӑх, шалу тӳлемен ҫивӗч ыйту – социаллӑ характерлӑ.