Хулара
![]() Шупашкарта пурӑнакан 35 ҫулти арҫын ача рюкзакне вӑрланӑ тесе шутлаҫҫӗ. Ӑна куншӑн айӑпласшӑн, ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Кун пирки ЧР ШӖМӗн пресс-служби хыпарлать. Следстви палӑртнӑ тӑрӑх, вӑл Шупашкарти Миттов бульварӗнче вырнаҫнӑ ача пахчине пӗлӗшӗпе пӗрле унӑн ачине илме кайнӑ. Хайхискер унта тепӗр шӑпӑрланӑн амӑшӗ енчӗкне ачан рюкзакне чикнине асӑрхаса юлнӑ. Меллӗ самант пулсанах 35 ҫулти арҫын енчӗкри укҫине вӑрлас тесе рюкзака йӑкӑртнӑ. Ҫак арҫыннӑн хваттерне ухтарнӑ, ачан рюкзакне шӑпах унта тупнӑ. Анчах енчӗкре укҫа пулман ӗнтӗ – вӑл ӑна тӑкаклама ӗлкӗрнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Чӑваш Енри паллӑ та пуян ҫынсенчен пӗри, республикӑн Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Олег Мешков Шупашкарти аш-какай комбиначӗ хуҫи мар иккен. Александр Белов журналист пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарти аш-какай комбиначӗ «Океан» тулли мар яваплӑ обществӑн (бенефициарӗ – Олег Мешков) аллинче пулнӑ. Анчах Чӑваш Енӗн Арбитраж сучӗ комбината «ЧПП Автоматика» тулли мар яваплӑ обществӑна тавӑрса пама йышӑну кӑларнӑ. Ҫапла ыйтупа суда асӑннӑ предприятин конкурс управляющийӗ, Чулхула ҫынни Олег Вдовин ҫитнӗ. 2017 ҫул пуҫламӑшӗнченпе ҫак должноҫе йышӑннӑскер пурлӑха (кунта сӑмахӑмӑр Шупашкарти аш-какай комбиначӗ пирки пырать) 2014 ҫулта «Океан» тулли мар яваплӑ обществӑна сутса янипе килӗшмен. Суд та конкурс управляющийӗ майлӑ пулнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Вӗренӳ
![]() Сар.ru сӑнӗ Паян, нарӑс уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев И.Н.Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн ректорӗпе Андрей Александровпа тӗл пулнӑ. Кун пирки Элтепер пресс-служби хыпарлать. Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗсем Чӑваш Енре хушма вӗрентӗве аталантарассипе ҫыхӑннӑ ыйтусене сӳтсе явнӑ, клас тулашӗнчи ӗҫсем пирки калаҫнӑ. Андрей Александров аслӑ шкулти коворкинг-центр тата физика пӗлӗвне аталантармалли уйрӑм пирки каласа кӑтартнӑ. Коворкинг-центрта уҫӑ калаҫусем, тӗрлӗ вӗренӳ ушкӑнӗсемпе ӑмӑртусене хатӗрлеме витӗм кӳрекен кружоксем ирттерӗҫ. Физика лабораторине 7-9-мӗш классенче вӗренекенсем тӗрлӗ енлӗ аталанӗҫ. Кунта вара 10-11-мӗш классенче вӗренекенсем пӗлӳ шайне ӳстерӗҫ. Палӑртса хӑвармалла, физика уйрӑмне уҫма Раҫҫей Ҫутӗҫ министерстви пулӑшнӑ. Чӑваш Ен хысни тата И.Н. Ульянов ячӗллӗ ЧПУ укҫа уйӑрнӑ. Объекта тума 11,9 млн тенкӗ кирлӗ пулнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() Шупашкар хулинче полици ӗҫченӗсем 31 ҫулти усламҫӑран 200 курупка контрафактлӑ пирус туртса илнӗ. Вӗсене ҫамрӑк арҫын ытти регионсенчен кӳрсе килсе республикӑра курттӑмӑн сутнӑ. Кун пирки «Мой город Чебоксары» портал пӗлтерет. Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, пайтаҫӑн продукцине Чӑваш Енри темиҫе лавккара та тупса палӑртнӑ, ваккӑн сутӑ тӑвакансене вӑл пӗр пачкине вӑтамран 30-35 тенкӗпе сутнӑ. Предпринимателӗн гаражӗнче ухтару ирттернӗ май 100 пине яхӑн пачка пирус тупса палӑртнӑ, пӗтӗм тавара туртса илнӗ. Палӑртса хӑвармалла, арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ, ӑна пысӑк виҫеллӗ контрафактлӑ продукципе сутӑ тунӑшӑн явап тыттарасшӑн. Хальхи вӑхӑтра следовательсем, ытти специалист тӗрлӗ тӗрӗслев ирттереҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Чӑваш чӗлхи
![]() «Мадагаскар» суту-илӳпе кану центрӗ. Google карттинчи сӑн «Мадагаскар» суту-илӳпе кану центрӗ кӑтартмӑшсенче чӑваш чӗлхипе те усӑ курма хатӗрленет. Ҫакӑ пирӗн редакцине «Мадагаскарӑн» тӗп директорӗ Е.А. Ворожцова янӑ ҫыруран паллӑ пулчӗ. Елена Александровна пӗлтернӗ тӑрӑх суту-илӳпе кану центрӗнче кӑтартмӑшсене ҫӗнӗлле йӗркелесшӗн, ятарлӑ проект хатӗрленӗ. Вӑл проектпа килӗшӳллӗн курӑмлӑ навигаци хатӗрӗсене виҫӗ чӗлхепе хатӗрленӗ, ҫав шутра — чӑвашла та. Асаилтеретпӗр, унччен малтан чӑвашла кӑтартмӑшсене «Пятерочка» суту-илӳ пӗрлӗхӗн лавккисенче хатӗрлеме пуҫларӗҫ. Паянхи кун вӗсен кашни ҫӗнӗ лавккинчи кӑтартмӑшсенче вырӑсла ҫеҫ мар, чӑвашла та ҫырнӑ. Ҫӗнӗ кӑтартмӑшсем хӑҫан тата хӑш вӑхӑтра хӑйсен вырӑнне йышӑнасси пирки хальлӗхе пӗлтермен-ха. — Паллах, кунашкал пулӑма ырламалла, — пӗлтерчӗ пире хӑйӗн шухӑшне ЧНК вице-президенчӗ Тимӗр Тяпкин. — «Мадагаскар» тӑван чӗлхепе кӑтартмӑшсем вырнаҫтарни чӑваш чӗлхи бизнеса кирлине пӗлтерет. Мӗншӗн вӗсем чӑвашла та хатӗрлеҫҫӗ? Вӗсемпе ҫуммӑн халь пысӑк ҫурт-йӗр комплексӗ ҫӗкленет — унта вара ялтан килнӗ ҫынсем питӗ нумай. Апла-тӑк «Мадагаскар» ертӳҫисем ҫакна ӑнланаҫҫӗ, вӗсем халӑха ҫывӑхрах пуласшӑн. |
Культура
![]() Вӑрнарсем вырӑнти шыв башнипе хӑпартланасшӑн. Чӑваш Енӗн Строительство, архитектура тата ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, вырӑнти башня Вӑрнар поселокӗн туризм экспоначӗ пулса тӑма пултарать. Вӑрнарти историпе таврапӗлӳлӗх музейӗе ертӳҫи Елена Шарипова башня никӗсӗнче Раҫҫей империйӗнче туса кӑларнине палӑртакан тимӗр деталь тупнине пӗлтернӗ-мӗн. Унччен башня пулнӑскере артефакт тесе хаклама май пур теҫҫӗ. Башньӑпа нумаях пулмасть Чӑваш Енӗн тӗп архитекторӗ Александр Шевлягин, Хулана аталантарас енӗпе ӗҫлекен компетенци центрӗн ертӳҫи Этнер Егоров тата Шупашкарти «Кванториум» ача-пӑча технопаркӗн ертӳҫи паллашнӑ. Вӗсем ҫав кун Вӑрнарта пулнӑ, ҫула май башньӑпа кӑсӑкланнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Чӑваш кӗнеке издательствинче чӑваш юмахӗсене вырӑсла пичетленӗ. «Золотая сумка» ят панӑскере тӑван халӑхӑмӑрӑн паллӑ та хитре юмахӗсем кӗнӗ тесе пӗлтереҫҫӗ. Вӗсене вырӑсла С.И. Шуртаков тата С.Г. Григорьев куҫарнӑ. Чӑваш юмахӗсене вырӑсла вулакансем пурне те ҫавӑрса ҫапакан Туй-Тубалапа, Чеменпе, Эдиканпа тата Удиканпа, Ух старикпа (кӗнекере вӗсене пурне те вырӑслатса каланӑ паллах. — Т.Т.), Ҫил ачисемпе тата ытти паттӑрпа паллашӗҫ. Чӑваш кӗнеке издательствин ертсе пыракан редакторӗ Ольга Федорова пӗлтернӗ тӑрӑх, кӗнекене йӑлари юмахсене те кӗртнӗ. Ҫӗнӗ кӑларӑм тиражӗ – 2000 экземпляр. Ӑна Виктор Бритвин художник ӳкерчӗкӗсемпе капӑрлатнӑ. Кӑларӑм редакторӗ – А.Г. Майорова. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() Ҫавӑн пекрех пулса тухать Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫи Иван Моторин хуравлани тӑрӑх. Ку пӑтӑрмахлӑ историе Алексей Кряжинов журналист Фейсбукра ҫырса кӑтартнӑ. Муркаш районӗнчи Пӗрремӗш Май Выҫҫӑлкки ялӗнче пурӑнакан нумай ачаллӑ ҫемьери шӑпӑрлансене ача пахчине ҫӳреме йывӑррине вӑл «Сурский рубеж» хаҫатра маларах ҫутатнӑ. Пӗрремӗш Май Выҫҫӑлккинчи Наталья Орлова тӑватӑ ачине Юнкӑ ялӗнчи ача пахчине кунсерен ӑсатать. Малтан ҫемье М-7 федераци трасси патне 2,5 километр утать, унтан тепӗр 700 метр — «Юнкӑпуҫ» чарӑнӑва. Ҫав вӑхӑтрах Пӗрремӗш Май Выҫҫӑлккине шкул автобусӗ ҫӳрет. Анчах вӑл ача пахчине каякансене лартса каймасть. РФ Патшалӑх Думин депутачӗ Олег Николаев ку ыйтупа Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинетне ыйту ӑсатнӑ. Унтан СанПин пирки ӑнлантарса хуравланӑ. Тепӗр майлӑ каласан, пӗчӗкскерсене шкул автобусӗпе турттарни вӗсемшӗнех хӑрушлӑх кӑларса тӑратать-мӗн. Алексей Кряжинов журналиста инструкци хыҫне пӗркенсе ҫырнӑ хурав питех те тӗлӗнтернӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Cаккун пӑсса пассажирсене турттаракан водительсен машинисене конфискацилеме сӗнеҫҫӗ. Кун пирки ЧР транспорт министрӗ Сергей Яхатин прокуратурӑра иртнӗ канашлура пӗлтернӗ. Кунашкал практика Краснодар крайӗнче пур. Унта унашкал ӗҫсем Аслӑ суд таранах ҫитеҫҫӗ. Палӑртмалла: саккуна пӑсса пасажирсене илсе ҫӳрекен водительсен транспортне КоАПӑн 14.1-мӗш статйипе килӗшӳллӗн (саккуна пӑсса услам йӗркелени) патшалӑх валли конфискацилеме юрать. Кӑҫал кунашкал водительсен тӗлӗшпе 60 постановлени ҫырнӑ, административлӑ майпа явап тыттарнӑ. Вӗсем пассажирсене «Блаблакар» тата «Контактра» тупнӑ. Ытларахӑшӗ «Шупашкар – Мускав» маршрутпа ҫӳренӗ. Кунашкал водительсем рейс умӗн техосмотр тата медосмотр тухмасӑрах ҫула каяҫҫӗ. Хальлӗхе ҫакнашкал водительсен машинине штрафстоянкӑна илсе кайнӑ 4 тӗслӗх пулнӑ. Унта транспорта постановлени кӑлариччен 2 уйӑх таран тытаҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() Пӗр-пӗр тытӑмӑн ӗҫченӗ тесе ҫынсен килне усал шухӑшпа ҫитекенсем тупӑнма пӑрахман-ха. Ун пек тӗслӗх нарӑс уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Шупашкарта пулса иртнӗ. 84-ри кинемей патне икӗ хӗр пырса кӗнӗ. Хӑйсене вӗсем вырӑнти администраци ӗҫченӗсем тесе паллаштарнӑ. Хайхисем кивӗ купюрӑсене ҫӗннисемпе ылмаштарасси пирки пӗлтернӗ. Укҫан номерне ҫырса иленҫи тунӑ. Кайран тата ҫутӑ счетчикӗн кӑтартӑвӗпе паллашма подъезда тухнӑ. Ҫак самантра вӗсенчен пӗри хваттере каялла кӗнӗ. Кинемейӗн 70 пин тенкине ҫаклатса та тухнӑ. Йӗрке хуралҫисем пули-пулми ҫынна киле кӗртмелле маррине, пӗр-пӗр тытӑм специалисчӗ текенсенне удостоверенийӗсене тӗрӗслемеллине, укҫа-тенкӗпе хаклӑ япаласене ют ҫынсене тӗллеттерме юраманнине тепӗр хутчен асӑрхаттарса калаҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (24.04.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 748 - 750 мм, 10 - 12 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Кутузов Зиновий Михайлович — Чӑваш АССРӗн тава тивӗҫлӗ агрономӗ ҫуралнӑ. | ||
| Мадуров Фёдор Иванович, паллӑ кӳлепеҫӗ ҫуралнӑ. | ||
| Денисов Петр Владимирович, истори ӑслӑлӑхӗсен докторӗ, профессор, этнолог вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |