Валентин Федоров

Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнчи пуҫлӑх пуканне Валентин Федоров тунтикун йышӑнӗ. Чӑваш Енри художниксен пӗрлешӗвне 2013 ҫултанпа ертсе пыраканскер оперӑпа балет театрӗнче 1989 ҫултанпа тӗп художникра ӗҫлет. Йӗпреҫре 1960 ҫулта ҫуралнӑ Валентин Федоров Мускаври ӳнер театрӗ ҫумӗнчи Немирович-Данченко ячӗллӗ шкул-студине 1988 ҫулта вӗренсе пӗтернӗ хыҫҫӑн пӗр ҫул Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче художникра тӑрӑшнӑ.

Тимӗр Акташ журналиста Валентин Федоров пуҫлӑх ӗҫне тунтикунтан кӳлӗнессине пӗлтернӗ. Ҫывӑх вӑхӑтри плансенчен вӑл театр Галкинӑн «Атилла» балетне лартассипе ӗҫленине пӗлтернӗ.

Тӑван культура учрежденийӗнче ӗҫлекенсемпе вара улшӑнусем пулмӗҫ. Ҫапларах хуравланӑ вӑл Тимӗр Акташа.

Нумаях пулмасть, пӗлтӗрхи чӳк уйӑхӗнче, Шупашкарти Граждан урамӗнчи пӗр ҫурт ишӗлсе анни пирки сайтра пӗлтернӗччӗ. Куншӑн кам айӑплӑ?

Айӑплине тупнӑ. Ҫурт хӑрушсӑрлӑх правилисене пӑхӑнманран тата никӗсе ҫирӗплетнӗ чухне йӗркене пӑснӑран ишӗлсе аннӑ. Подрядчикӑн проект документацийӗ пулман. Кунсӑр пуҫне никӗсе юсиччен ӑна тӗрӗслемелле пулна. Подрядчик вара ҫакна туман.

Подряд организацийӗн директорӗ ҫурт йӑтӑнса аннӑшӑн 20 пин тенкӗ тӳлӗ. Аса илтерер: ҫурт Хӑлха илтменнисен Пӗтӗм Раҫҫейри обществин пулнӑ. Ҫурт ишӗлни харпӑрҫа 2,8 миллион ытла тенкӗлӗх тӑкак кӳнӗ.

Шупашкарти сӗт-ҫу савучӗ хӑйӗн ӗҫне ҫӗнетесшӗн. Хальлӗхе унта производство комплексне юсаҫҫӗ. Савута ЧР ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов ҫитсе курнӑ.

Предприятире халӗ котельнӑйне юсаҫҫӗ, ӑна хута ямашкӑн документсем хатӗрлеҫҫӗ. Ҫитес вӑхӑтра производство линийӗсене, хатӗр-хӗтӗре тӗпрен юсама палӑртнӑ.

ЧР Ял хуҫалӑх министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, савутра вӑтам сегментлӑ тата «эконом» сегментлӑ «Добрая буренка» суту-илӳ маркипе продукци кӑларӗҫ. Ытларах сӗт, коктейль, сливки пулӗҫ.

Аса илтерер: «Данон России» АУ чӑваш пасарӗнчен кайнӑ хыҫҫӑн пурлӑх комплексне «Сарӑтури сӗт комбиначӗ» туяннӑ.

Чӑваш Енри почтальон Раҫҫейри конкурсра ҫӗнтернӗ те «Лада Веста» машинӑна тивӗҫнӗ.

Машина хуҫи – Диана Илеменева. Вӑл Шупашкарти кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ районӗнчи почта уйрӑмӗнче ӗҫлет.

Конкурс финалӗ ҫурла уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Мускавра пулнӑ. Унччен Диана регион шайӗнчи конкурсра мала тухнӑ. «Чи лайӑх ҫыхӑну операторӗ» конкурса Мускаври, Шупашкарти, Бийскри, Сызраньти, Шарьйӑри, Питӗрти, Ставропольти, Тӗменти, Нерюнгри 10 почтальон килнӗ.

Пирӗн ентешӗн чи лайӑх кӑтартусем пулнӑ. Ҫапла вӑл пӗрремӗш вырӑна йышӑннӑ. Диана Мускавра ҫӗнӗ машинӑпа таврӑннӑ.

Стала

Ҫӗнӗ Шупашкарта ҫӗнӗ стела вырнаҫтарасшӑн. Вӑл «Ҫамрӑк мӑшӑрсене» ятлӑ пулӗ. Ӑна хула историйӗн музейӗ умне лартасшӑн. Хальлӗхе палӑртнӑ тӑрӑх, стелӑна ҫулталӑк вӗҫлениччен вырнаҫтарасшӑн.

Стела 10 метр ҫӳллӗш пулӗ. Вӑл ҫӳлелле хӑпаракан темиҫе ҫӳхе пӑрӑхран тӑрать. Варринче икӗ ҫӗрӗллӗ чӗре. Тӑрринче вара – аистсемпе салтак тӳмисем.

Стела ҫакӑн пекех пулать-и е ҫук-и – хальлӗхе ҫирӗплетсе калама ҫук, мӗншӗн тесен проекта йӑлтах туса пӗтермен-ха.

Раҫҫейри патшалӑх ялавӗн кунне паллӑ тунӑ чухне Шупашкарта вӗренекен пилӗк шкул ачи паспорт илнӗ. Вӗсене Раҫҫей Президенчӗн йышӑну пӳлӗмӗнче панӑ.

Ачасене тӳре-шара саламланӑ. Паспорта унта илме тивӗҫнӗ шӑпӑрлансем тӗрлӗ конкурспа олимпиадӑра палӑрнӑ.

Ачасене савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура паспорт парасси ырӑ йӑлана кӗнӗ. «Ҫак самантран эсир Раҫҫей гражданинӗн прависемпе тата тивӗҫӗсемпе туллин усӑ курма пултаратӑр» - тенӗ ЧР ШӖМӗн миграци ыйтӑвӗсемпе ӗҫлекен управлени пуҫлӑхӗ Юрий Митрофанов.

Шупашкарти Сӗнтӗрвӑрри ҫулӗ ҫинчи ҫул урлӑ каҫмалли вырӑна тахҫанах тума пуҫланине, маларах уншӑн «Чӑвашавтодор» яваплӑ пулнине эпир пӗлтернӗччӗ. Шоссене юсаса ҫӗнетнӗ чух пассажирсене каҫса ҫӳремеллине те хута ямалла пулнӑ. Анчах ӗҫе вӗҫне ҫитерме май килмен. Каярах Храмов хушаматлӑ уйрӑм усламҫӑна шаннӑ. Хайхи этем пӗлтӗрхи авӑн уйӑхӗнче юсаса пӗтерме шантарнӑ. Подрядчик проекта хурланӑ, ӗҫ тӑсӑлнине ҫавӑнпа сӑлтавланӑ.

Паян ӗҫпе Шупашкар администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков паллашнӑ. Храмов подрядчикӑн пайташӗсем ӗҫе авӑн уйӑхӗн вӗҫӗччен вӗҫлеме шантарса калаҫнӑ.

Ҫул ҫийӗн каҫмалли — 48 метр тӑршшӗ. Унта ҫул сарлакӑшӗ — 3 метр. Сусӑрсене меллӗ пултӑр тесе лифт тума палӑртнӑ.

Тӑвай районӗнчи Чутей ялӗнче пурӑнакансем хӑйсен вӑйӗпе кӗпер тунӑ. Халӗ Пысӑк ҫырма урлӑ вӗсем ҫӑмӑллӑнах каҫса ҫӳрейреҫҫӗ.

Ялта тивӗҫлӗ канури ҫынсем нумай. Чылайӑшӗ 80 ҫултан иртнӗ. Кивӗ кӗпер урлӑ каҫса ҫӳреме меллӗ пулман. Уйрӑмах — хӗлле, тимӗр ҫинче ура шунӑ. Ҫавӑнпа чутейсене ҫӗнӗ кӗпер питӗ кирлӗ пулнӑ.

Ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Григорий Куклов ертсе пынипе, ял халӑхӗ ҫанӑ тавӑрса ӗҫленипе кӗпер туса лартнӑ. Унӑн конструкцийӗ тимӗртен, ҫийӗ — йывӑҫран.

Вӗренӳ ҫулӗ тӗлне Чӑваш Енри 22 шкула хупӗҫ. Кун пирки «Регнум» пӗлтерет.

Авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне респуликӑри ялсенчи 22 пӗчӗк шкула хупса пысӑкраххисемпе пӗрлештерӗҫ. Ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗнче 37 шкул икӗ сменӑпа ӗҫлӗ. Вӗсенче пӗтӗмпе 6763 ача пӗлӳ илет. Кунсӑр пуҫне вӑхӑтлӑха тӑватӑ шкула хупӗҫ.

Сӑмах май, авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче республикӑра 15483 ача парта хушшине пӗрремӗш хутчен ларӗ. Пӗтӗмпе 134470 ача шкула кайӗ.

«Про Город» тунӑ сӑн

Кӗҫех Ҫӗнӗ Шупашкар ҫуралнӑ кунне паллӑ тӑвӗ. Хула ҫыннисемпе хӑнисене парне кӗтет: ҫав кун пӗр троллейбус тӳлевсӗрех илсе ҫӳрӗ.

Вӑл 54-мӗш маршрутпа ҫӳрекен троллейбус пулӗ. Ӑна ятарласа хӑмпӑсемпе илемлетӗҫ, ҫавна май вӑл инҫетренех курӑнӗ, ӑна палласа илме ҫӑмӑл пулӗ.

Троллейбус тӳлевсӗр кӑна илсе ҫӳремӗ, унта конкурссем те ирттерӗҫ, юрлӗҫ, парнесемпе хавхалантарӗҫ. Вӑл ирхи 10 сехетрен пуҫласа каҫхи 10 сехетчен ҫӳрӗ.

Сӑмах май, Ҫӗнӗ Шупашкар уявне анлӑн паллӑ тӑвӗ. Ҫав кун «Челси» ушкӑн концерчӗ пулӗ, фейерверк тӳпене ялкӑштарӗ.