Халӗ тӗнче тетелӗнче япала сутакан нумай. Анчах ултавҫӑсем те тӗлӗрмеҫҫӗ, хӑйсем валли тупӑш тумалли майсем шырасах лараҫҫӗ.

Канаш хулинче пурӑнакан ҫамрӑк хӗрарӑм та ултавҫӑсен аллине лекнӗ. Хайхискер анлӑ сарӑлнӑ сайтра ӗне сутни пирки пӗлтерӳ вырнаҫтарнӑ.

Кӑштах вӑхӑт иртсен ҫамрӑк хӗрарӑм патне пӗр ҫын шӑнкӑравланӑ та ӗне илесси пирки пӗлтернӗ. Арҫынпа йӑлтах калаҫса татӑлнӑ вӑл, лешӗ унӑн карточки ҫине кӑштах укҫа куҫарма шантарнӑ. Ҫапла майпа арҫын хӗрарӑмӑн банк карттин реквизичӗсене пӗлнӗ. Хӗрарӑм вара вӗсене никама та пӗлтермелле маррине шута хумасӑр йӑлтах каланӑ. Кун хыҫҫӑн сутуҫӑн карточки ҫинчен 6 пин тенке яхӑн ҫухалнӑ.

Шупашкарта пӗр парк сахалрах. Ку — официаллӑ майпа кӑна, хӑй паркӗ вырӑнтах-ха.

«Шупашкар: 500 ҫул» паркӑн ятне официаллӑ майпа пӗтерме йышӑннӑ. Кун пирки Шупашкар хула администрацийӗн сайтӗнче пӗлтернӗ. Алексей Ладыков ку парка пӗтересси ҫинчен алӑ пуснӑ.

Халӗ тӳре-шара пур документран та «Шупашкар: 500 ҫул» ята пӗтерме пуҫлӗ. Аса илтеретпӗр, паянхи кун ку лаптӑкра «Этническая Чувашия» (чӑв. Этникӑллӑ Чӑваш Ен) культурӑпа кану комплексне тӑвас ӗҫ пырать. Эппин, ҫитес вӑхӑтра транспорт чарӑнӑвӗн ятне те улӑштарӗҫ, урӑх ят парӗҫ.

Етӗрне районӗнчи полицейскисем автобуса чарнӑ. Унта вара Узбекистан ҫыннисем пулнӑ. Хайхискерсем Раҫҫейре саккунлӑ майпа пулман.

Узбексене Никольски салинче тытса чарнӑ. Ют ҫӗршыв ҫыннисем Мускавра ӗҫленӗ хыҫҫӑн тӑван тӑрӑхне кайма тухнӑ. Полицейскисем вӗсен докуменчӗсене тӗрӗсленӗ. Тӑххӑррӗшӗн Раҫҫейре пулмалли вӑхӑт иртсе кайнӑ-мӗн.

Йӗркене пӑснӑ ҫынсен тӗлӗшпе административлӑ протокол ҫырнӑ. Ҫав кунах вӗсене 2 пин тенкӗлӗх штрафланӑ. Кунсӑр пуҫне вӗсен Раҫҫейрен каймалла, кунта вӗсем 5 ҫул килеймӗҫ. Водителе те лекнӗ. Ӑна та административлӑ майпа явап тыттарнӑ.

Авӑн уйӑхӗн 28-мӗшӗнче пирус туртассипе кӗрешекен канашӑн ларӑвӗ иртнӗ. Ларура пурӑнмалли ҫуртсен подъездӗнче плакатсем ҫакма сӗннӗ.

Плакат ҫине пирус туртни сывлӑха сиен кӳни пирки ҫырмалла тата саккуна пӑснӑшӑн мӗн чухлӗ штраф тӳлемеллине кӑтартмалла.

Аса илтерер: саккунра палӑртнӑ тӑрӑх, подъездра, лифтра, картлашка лапамӗсенче пирус туртма юрамасть. Ҫавӑн пекех нумай ҫуртлӑ хваттерсене кӗмелли алӑкран 15 метр ҫывӑхарах чӗлӗм мӑкӑрлантарма чарнӑ. Куншӑн 500-1500 тенкӗ штраф тӳлеттереҫҫӗ.

Ларура ҫакнашкал сӗнӳсем те пулнӑ: тӑтӑшрах штрафламалла, йӗркене пӑснипе пирус туртман ҫынсене явӑҫтармалла, пирус туртма пӑрахнӑ ӗҫченсене хушма отпуск тата преми памалла.

Чӑваш Енри кашни районтах агрокласс уҫнӑ. Вӗсенче 500 яхӑн ача пӗлӳ илет.

Ҫавна май ӗнер, авӑн уйӑхӗн 28-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академийӗнче савӑнӑҫлӑ мероприяти иртнӗ. Унта тӳре-шара, шкул директорӗсем, профессорсем, вӗрентекенсем тата 10-11-мӗш классенче вӗренекенсем пухӑннӑ.

Паллӑ ӗнтӗ, шкул пӗтернӗ хыҫҫӑн ҫамрӑксен хуласене тухса каяҫҫӗ те унтах юлаҫҫӗ, ял хуҫалӑх енӗпе диплом илнисен йышӗнче те тӑван тӑрӑхне таврӑнакан питӗ сахал. Юлашки вунӑҫуллӑхра ку ҫивӗч ыйтусем кӑларса тӑратрӗ. Ҫак сӑлтавпах иртнӗ вӗренӳ ҫулӗнче Чӑваш Енри районсенче агроклассем уҫма пикенчӗҫ.

Ҫапла майпа агрокласс йӗркелекенсем паянхи ял хуҫӑлӑхӗнче чӗркуҫҫи таран пылчӑк ашмалла маррине, фермӑсем те тислӗк айне пулманнине ӗнентересшӗн. Аграрисем те тӑрӑшса ӗҫлесен укҫа тума пултарнине тӗслӗхсем урлӑ кӑтартса парасшӑн. Ял хуҫалӑх академийӗн профессорӗсем вара аслӑ классенче вӗренекенсене ял хуҫалӑх ӑслӑлӑхӗпе паллаштараҫҫӗ.

Нумаях пулмасть Внешэкономбанк (чӑв. Тулашэкономбанк) «Трактор савучӗсем» концернран 30 миллиард тенке яхӑн шыраса илме суда тавӑҫ тӑратнӑ. Ҫак хыпар хыҫҫӑн халӑхра тата массӑллӑ информаци хатӗрӗсенче хайхи савут панкрута тухасси пирки калаҫма-ҫырма тытӑнчӗҫ. Ку эрнере «Коммерсантъ» статья пичетлесе кӑларнӑ, унта Внешэкономбанк «Трактор савучӗсем» концернӑн аталану планӗ ӑнӑҫсӑррине, ҫавна май предприятие панкрута кӑлармашкӑн ыйту ҫӗклессине палӑртнӑ.

Ӗнер, авӑн уйӑхӗн 28-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн экономика министрӗ Владимир Аврелькин «Промтракторта» пулнӑ, асӑннӑ сас-хура пирки хӑйӗн шухӑшне каланӑ. Савутри лару-тӑрӑва хакланӑ май вӑл предприяти панкрута тухассине ҫирӗплетмен, ҫав вӑхӑтрах хирӗҫлемен те. Министр шантарнӑ тӑрӑх, концерн панкрута тухсан та ӗҫлеме пӑрахмӗ.

«Ку ыйту пирки ҫывӑх кунсенчех татӑклӑ йышӑну тӑвӗҫ, панкрутлӑх процедурине пурнӑҫлани предприяти ӗҫӗ-хӗлне витӗм кӳмӗ», — тенӗ вӑл.

Чӑваш халӑх сайчӗ республикӑри пысӑк предприятири ӗҫ-пуҫа сӑнаса тӑрӗ. Унта хальхи вӑхӑтра ӗҫлекен 8 пине яхӑн ҫынна урама кӑларса ямасса шанас килет.

«Чӑвашупрдор» предприятин йывӑр тиевлӗ машинӑсене виҫмелли тарасисем ҫул-йӗр тӑрӑх епле машинӑсем хутланине тӗрӗслеҫҫӗ. Кӑҫал предприяти тарасапа 5 пине яхӑн автомобиле виҫнӗ. Палӑртнинчен йывӑртараххисене палӑртса 77 акт ҫырнӑ.

Тиев турттармалли йӗркене пӑснӑ фактпа тӗрӗслев органӗсем машина хуҫине — компание — штрафлайраҫҫӗ. Чылай чухне улталама тӑрӑшмаҫҫӗ — тиев виҫине епле пур, ҫавӑн пек кӑтартма тӑрӑшаҫҫӗ иккен.

«Чӑвашупрдорта» пӗлтернӗ тӑрӑх, патшалӑх пошлинине тӳлесе ирӗк илекенсем ытларах.

Маларах эпир ҫак уйӑхӑн пуҫламӑшӗнче «Автоураган», «Азимут», «ТРАФИК-СКАНЕР-СМ» ятлӑ ҫӗнӗ комплекссене (ҫул-йӗр правилине пӑснисене ӳкереҫҫӗ) ӗҫлеттерсе янине пӗлтернӗччӗ. Вӗсене Канашра (Ленин проспекчӗ тата Чкалов урамӗ, Ҫӗнтерӗве 30 ҫул тата Пушкин урамӗсем хӗресленнӗ ҫӗрте), Шупашкарта (Ленин проспекчӗ тата Гагарин урамӗ хӗресленнӗ тӗлте), ҫавӑн пекех Хыркасси ялӗ патӗнчи «Волга» (чӑв. Атӑл) М-7 ҫул ҫинче вырнаҫтарнӑ.

Ваттисен кунӗнче ваттисем валли хӑйне евер парне пулӗ ку. 60 ҫултан иртнӗ ҫынсен ҫӳҫе тӳлевсӗр е йӳнӗрех хакпа кастарма май пулӗ.

Николаев урамӗнчи «Овация» тата Декабристсен урамӗнчи «Диана» парикмахерскисем ваттисене хапӑлласах йышӑнӗҫ. Унта аван уйӑхӗн 29-30-мӗшӗсенче тата юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗнче тӳлевсӗр ҫӳҫ касӗҫ. Маларах ҫырӑнас тесен ҫак номерпе шӑнкӑравламалла: 63-39-36.

Ку кӑна мар. Хулари хӑш-пӗр парикмахерски пенсионерсене йӳнӗ хакпа – 100 тенкӗпе – ҫӳҫ касать. Ку акци авӑн уйӑхӗн 29-30-мӗшӗсенче пулӗ.

Ваттисен ӳсӗмне ӗнентерекен документ кӑтартмалла. Каласа хӑвармалла: пенсионерсен ҫӳҫне «Облик» вӗренӳ центрӗнче ӑс пухакан ӑстасем касӗҫ.

Шупашкар хула пухӑвӗн улттӑмӗш созыври депутачӗ ҫул тунӑ чухне суя документсем хатӗрленӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Ҫак депутат – Шупашкарти строительство фирмин генеральнӑй директорӗ.

Следстви версийӗ тӑрӑх, 2015 ҫулхи юпа уйӑхӗн 19-мӗшӗнче депутат Красноармейски районӗнчи Мӑн Шетмӗ ял тӑрӑхӗнче ҫул тӑвасси пирки килӗшӳ алӑ пуснӑ. Хайхискер ӗҫе тивӗҫлипе пурнӑҫламан. Фирма директорӗ ӗҫе туни ҫинчен акт ҫырнӑ, ӗҫ миҫе тенке ларнине кӑтартакан справка хатӗрленӗ. Унта вӑл 327,4 пин тенкӗ тесе палӑртнӑ.

Ку укҫана фирмӑн расчет счечӗ ҫине куҫарнӑ. Халӗ ӗҫе уҫӑмлатаҫҫӗ. Пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ.

Алевтина Федорова

Ӗнер Ҫӗнӗ Шупашкарти «Химик» культура керменӗнче республикӑри Хӗрарӑмсен канашӗн съезчӗ иртнӗ. Унта районти хӗрарӑмсен канашӗсен элчисем те килнӗ. Пӗтӗмпе 600 ытла ҫын пухӑннӑ.

Аса илтерер: ЧР Хӗрарӑмсен канашӗ председательсӗр юлнӑ. Ӑна 2009 ҫултанпа Ольга Зайцева ертсе пынӑ. Шел те, вӑл ҫурла уйӑхӗн варринче вӑрах вӑхӑт чирленӗ хыҫҫӑн ҫӗре кӗнӗ.

Съездра Шупашкарти 5-мӗш гимнази директорӗ, ЧР Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Инна Исаева Алевтина Федоровӑна председателе суйлама сӗннӗ. Ку кандидатурӑна пурте ырланӑ.

Сӑмах май, кӑҫалхи пуш уйӑхӗнче Алевтина Федорова ЧР вӗренӳ министрӗн ҫумӗн пуканне йышӑннӑ.