Хулара
![]() Юпа уйӑхӗн 4-мӗшӗнче ЧР Арбитраж судне Чӑваш энергосбыт компанине панкрута кӑларма ыйтса заявлени ҫитнӗ. Тавӑҫра палӑртнӑ тӑрӑх, Шупашкарти троллейбус управленийӗ электричествӑшӑн тӳлемен, парӑм 157,6 миллион тенкӗпе танлашнӑ. Тавӑҫа хӑҫан пӑхса тухасси хальлӗхе паллӑ мар-ха. Сӑмах май, унччен суд унашкал тавӑҫа пӑхса тухнӑ. Ун чухне ӑна Ҫӗнӗ Шупашкарти троллейбус управленийӗ тӗлӗшпе ҫырнӑ пулнӑ. Анчах ӗҫе чарса лартнӑ, мӗншӗн тесен ун чухне парӑма татнӑ. Палӑртмалла: нумаях пулмасть ЧР Экономика аталанӑвӗн министерствинче канашлу иртнӗ. Унта парӑмсене пӗчӗклетес тӗллевпе каҫхи рейссене пӑрахӑҫлама сӗннӗ. Анчах влаҫрисем хальлӗхе графике улӑштарма килӗшмен. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Чӑвашлӑх
![]() Чӳк уйӑхӗн 15–17-мӗшӗсенче Белгород хулинче ветерансен «Поединки хоров» (чӑв. Хорсен тупӑшӑвӗ) Раҫҫейри II конкурсӗ иртмелле. Унта пирӗн республикӑран кам каяссине ыран палӑртӗҫ. Юпа уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, 10 сехетре, «Ҫирӗп пирӗн ҫунатсем!» республикӑри фестиваль-конкурсӗ пулать. Унта хутшӑнакансен икӗ хайлав шӑрантармалла. Вӗсенчен пӗри чӑвашла пулмалла. Кун пирки Чӑваш Енӗн Культура, наци ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерствин пресс-служби пӗлтерет. Конкурса хутшӑнакансене «Вокал», «Фольклор пултарулӑхӗ», «Театр жанрӗ», «Инструмент музыки», «Хореографи», «Илемлӗ сӑмах» номинацисемпе хаклӗҫ. Белгорода кайма тивӗҫ ветерансен хорне палӑртмалли республикӑри фестиваль Шупашкарта, Трактор тӑвакансен культура керменӗнче, иртӗ. |
Ял хуҫалӑхӗ
![]() РФ Федераци Канашӗн ял хуҫалӑх ыйтӑвӗсемпе тата наци хушшинчи хутшӑнӑвӗсемпе ӗҫлекен канашӗн председателӗ, ҫӗршыв сеначӗн вице-спикерӗ Николай Федоров Коми Республикин вице-премьерӗпе — ял хуҫалӑх министрӗпе Анатолий Князевпа тата Наци ӗҫӗсем енӗпе ӗҫлекен федераци агентствин статс-секретарӗпе Павел Семеновпа тӗл пулнӑ. Анатолий Князев Коми Республикипе Чӑваш Ен килӗштерсе ӗҫлес ыйтусене те унта хускатнӑ. Князев Коми Республикинче чӑх какайӗ тата ҫӑмарти нумаййине палӑртнӑ. Унтан та ытларах — Чӑваш Ене те ку продукципе тивӗҫтерме хатӗр. Чӑваш Енрен вара аякри ҫӗре ҫӗрулмипе панулми кӳрсе кайма хатӗр. Мускаври ӗҫлӗ тӗлпулура Коми Республикинче пӑлан ашӗ тирпейлесси пирки те калаҫнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял хуҫалӑхӗ
![]() Юпа уйӑхӗн 5-мӗшӗ тӗлне республикӑри 13 районта пӗрчӗллӗ тата пӑрҫа йышши культурӑсене вырса пӗтернӗ. Чӑваш Енӗн Ял хуҫалӑх министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, 265,7 пин гектар вырнӑ, е мӗнпур лаптӑкӑн 99,1 процентне вырнӑ. Пӗтӗмпе 708,0 пин тонна тӗш тырӑ вырса илнӗ, тухӑҫ гектартан 26,7 центнер тухнӑ. Ҫӗрулми 6,1 пин гектартан 133,0 пин тонна пуҫтарса илнӗ, е кашни гектартан — 217,5 центнер. Ҫӗр улмине 12 муниципалитетра кӑларса панӑ. Пахчаҫимӗҫе 843 гектартан 14,5 пин тонна пуҫтарнӑ. Тухӑҫ вӑтамран кашни гектартан 172,2 центнер тухнӑ. Ку культурӑна виҫӗ районта пуҫтарса илнӗ. Кӗрхисене аграрисем 79,9 пин гектар ҫинче акса хӑварнӑ. Хӑш-пӗр хуҫалӑхра хальхи вӑхӑтра ҫине тӑрсах ҫӗртме сухи тӑваҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Ятсӑр чарӑнура пассажирсене антармаҫҫӗ. Ҫак ятпа Чӑваш халӑх сайчӗ иртнӗ уйӑхра хыпар пӗлтернӗччӗ-ха. Аса илтерер: Шупашкарти «Мега Молл» суту-илӳ комплексне хирӗҫ общество транспорчӗн чарӑнӑвне утӑ уйӑхӗн 5-мӗшӗнче туса хунӑ. Унтанпа вӑхӑт самаях иртнӗ, анчах ҫынсем халӗ те унта анса юлаймаҫҫӗ. «Остановка без остановок?» (чӑв. Чарӑнусӑр чарӑну-и?) ятпа «Хыпар» издательство ҫурчӗн сайчӗн вырӑсла версийӗнче паян ку ыйтупа ҫыхӑннӑ хурав пичетленнӗ. Шупашкар хулин «Ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх тата хӑтлӑх кӗртессипе ӗҫлекен управлени» муниципалитетӑн хысна учрежденийӗ каланӑ тӑрӑх, хулари общество транспорчӗн переченьне улшӑну кӗртнӗ хыҫҫӑн унта общество транспорчӗ чарӑнма пуҫлӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Юпа уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Шупашкар хулин администрацийӗнче туризм фирмисемпе транспорт команийӗсен ӗҫченӗсем ларӑва пухӑннӑ. Вӗсем тӗп хулара турист сукмакӗсене йӗркелесси тавра калаҫнӑ. Турагентствӑсен тата ҫынсене транспортпа илсе ҫӳрекен предприятисен ӗҫченӗсем туристсем валли темиҫе тӗрлӗ программӑллӑ маршрутсем хатӗрлеме сӗнеҫҫӗ. Сӑмахран, ҫемьепе курса ҫӳреме — 3-4 сехетлӗх, шурӑ Шупашкарпа ушкӑнпа паллашмашкӑн 1 сехетлӗх программӑсем. Тӗплӗ хатӗрленӗ хыҫҫӑн ҫав маршрутсене Раҫҫей туроператорӗсен реестре кӗртӗҫ. Тӗл пулнисен тӗллевӗсем кунпа кӑна пӗтмеҫҫӗ-ха. Ҫулталӑк вӗҫлениччен вӗсем «Шупашкар хулин турист карттине» тата «Хӑнана тарават Шупашкар» буклет кӑларасшӑн. Шӑпах вӗсем Чӑваш Ене килекенсене тӗп хуламӑрпа ҫывӑх паллашма, кӑмӑла килнӗ сукмакпа курса ҫӳреме май парӗҫ. Хула администрацийӗн культурӑпа туризм аталанӑвӗн управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ларӑва хутшӑннисем Шупашкарти аэропортра Туризмпа информаци центрӗн филиалне уҫтарасшӑн. Вӗсен шухӑшӗпе, ҫакӑ Шупашкарта кӑна мар, республикӑра та курса ҫӳрес текенсен йышне ӳстерме май парӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Шупашкарти Республика эндокринологи диспансерне Республикӑри вӑрҫӑ ветеранӗсен клиника госпитальне куҫарасшӑн. Ку ыйтӑва юпа уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Мускав районӗн администрацийӗнче иртекен итлевре пӑхса тухӗҫ. Медучрежденисене реорганизацилесе эндокрин тытӑмӗн чирӗпе нушаланакан пациентсем валли консультативлӑ диагностика центрӗ тӑвасшӑн. Унта эндокринологсем, хирургсем пулӗҫ. Тухтӑрсем ӗҫ вырӑнӗсӗр тӑрса юлмӗҫ. Оптимизаци пуҫлӑхсене ҫеҫ пырса тивӗ. Аса илтерер: унччен Шупашкарта Хулари 1-мӗш клиника пульницине тата Хулари 7-мӗш пульницӑна, Хулари 3-мӗш ача-пӑча пульницине тата Хулари 7-мӗш пульницӑна пӗрлештернӗ. Реорганизацилесен ҫав ҫуртра ача пахчи уҫӑлма пултарӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Цифра танмарлӑхне пӗтерес проекта пурнӑҫласа вырнаҫтарнӑ Wi-Fi точкӑсемшӗн ҫурла уйӑхӗнсенпе укҫа тӳлеттерме пӑрахнӑрапа ку пулӑшупа усӑ куракансен шучӗ самантра нумайланнӑ тет «Ростелеком» ПАО. Wi-Fi урлӑ кӗнӗ интернет-сессисен (интернет тухнисен) шучӗ 35 процент йышланнӑ: утӑ уйӑхӗнче 903 пин пулнӑ, ҫурла уйӑхӗнче 1215 пин сесси шута илнӗ. Интернет-трафикӑн Wi-Fi точкӑсенчи трафикӗ ҫурла уйӑхӗнче 1 Пб-ран иртнӗ – ку малтанхи уйӑхринчен 27 процент ытларах. «Ростелеком» 250-ран пуҫласа 500 ҫын таран пурӑнакан ялсене интернет ҫитерет. Интернет хӑвӑртлӑхӗ ҫеккунтра 10 Мбитран кая мар. Чӑваш Енре Муркаш, Хӗрлӗ Чутай, Патӑрьел, Етӗрне, Красноармейски, Вӑрнар, Пӑрачкав, Йӗпреҫ, Куславкка, Шӑмӑршӑ, Ҫӗмӗрле, Сӗнтӗрвӑрри, Ҫӗрпӳ, Комсомольски районӗсенче 77 точка вырнаҫтарнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Кӳршӗре
![]() «Про Город» тунӑ сӑн Кӳршӗ регионта ҫӑра тӗтӗм йӑсӑрланать. Чулхула облаҫӗнче савутри резервуарсем ҫунаҫҫӗ. Кун пирки облаҫри «Про Город» хаҫат пӗлтерет. Паян, юпа уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, Чулхула облаҫӗнчи «Лукойл» савутра резервуарсем ҫунма тытӑннӑ. Савутра пӗтӗмпе — 50 пин тонна бензин. Куракансем каланӑ тӑрӑх, ҫулӑм кӳршӗ резервуарсем ҫине те куҫнӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑйлӑ пушарта вилнисем те пур. Анчах ИӖМ кун пирки официаллӑ майпа нимӗн те каламан-ха. Ведомство регионта пысӑк пушар тухнине ҫирӗплетнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Чӑваш чӗлхи
![]() Юпан 3-мӗшӗнче Мускавра «Языковая политика: общероссийская экспертиза» (чӑв. Чӗлхе политики: пӗтӗм Раҫҫейри экспертиза) канашлу-калаҫу иртнӗ. Унта Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнчен Алевтина Долгова хутшӑннӑ. Пурӗ канашлура тӑватӑ секци ӗҫленӗ: «Русский язык как традиционная основа взаимопонимания и сотрудничества народов России»; «Актуальные вопросы национальной и языковой политики (для органов исполнительной власти субъектов Российской Федерации)»; «Родные языки народов России в контексте общероссийского языкового пространства»; «Популяризация русского языка в России и за ее пределами как необходимая составляющая государственной языковой политики Российской Федерации». Алевтина Петровна иккӗмӗш секцинче пулнӑ. Канашлу-калаҫура тухса калаҫакансен йышӗнче министерствӑри ҫын та пулнӑ. Мануйлова Ирина Викторовна (вӗренӳ министерствин патшалӑх департаменчӗн пуҫлӑх ҫумӗ) хӑйӗн сӑмахӗнче тӑван чӗлхесене упрассипе аталантарассине пӗтӗмӗшле вӗренӳ системи урлӑ ҫеҫ мар туса пымаллине каланӑ. |
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (05.05.2025 15:00) сайра пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 742 - 744 мм, 22 - 24 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 7-9 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Башири Зариф, чӑваш пурнӑҫне сӑнласа панӑ, чӑваш литературине тӗпчекен тутар ҫыравҫи, сӑвӑҫи, публицисчӗ ҫуралнӑ. | ||
| Никитин Николай Никитич, агроном, Чӑваш ял хуҫалӑх институтне йӗркелекенсенчен пӗри ҫуралнӑ. | ||
| Лазарева Александра Назаровна, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Юмарт Геннадий Фёдорович, чӑваш сӑвӑҫи, тӑлмачӗ ҫуралнӑ. | ||
| Ефремов Георгий Осипович, чӑваш ҫыравҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Лукин Аркадий Васильевич, чӑваш сӑвӑҫи, тӑлмачӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Андреев Василий Алексеевич, чӑваш чӗлхи тӗпчевҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |