|
Культура
 cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, Республика кунӗнче, Шупашкарта Акатуй иртессине эпир пӗлтернӗччӗ-ха. Вӑл Хӗрлӗ лапамра 15 сехетре пуҫланӗ. Уява ака-суха ӗҫӗ вӗҫленнине тата Чӑваш автономине йӗркеленӗренпе 105 ҫул ҫитнине халаллӗҫ. Унта Чӑваш Енри чи пултаруллӑ коллективсем ҫеҫ мар, Самар, Ӗренпур, Чӗмпӗр облаҫӗсенчи, Санкт-Петербургри, Чулухлари, Пушкӑртстанри, Мари Элти тата Тутарстанри коллективсем килсе ҫитӗҫ. Чӑваш академи драма тата Ҫамрӑксен театрӗсен коллективӗсем те унта хутшӑнӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Хулара
 cheb-centr.soc.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Ӗнер, ҫӗртме уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, Шупашкар хулинчи ватӑсем пӗрле пуҫтарӑнса Йошкар-Олана кайнӑ. Ватӑсене пӗрле пухаканни — халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центр. Унта «Социаллӑ туризм» проект пурнӑҫа кӗнӗ май ватӑсене хамӑр республика тӑрӑх илсе ҫӳреҫҫӗ ҫеҫ мар, кӳршӗллӗ регионсене те илсе кайса кӑтартаҫҫӗ. Учрежденире ӗҫлекен Валентина Ильина специалист пӗлтернӗ тӑрӑх, ватӑсене Мари Эл тӗп хули питех те килӗшнӗ. «Экскурссовод пулӑшнипе эпир кӳршӗллӗ республикӑмӑрӑн историйӗпе паллашарӑмӑр, Йошкар Ола тӑрӑх киленсе те савӑнса ҫӳрерӗмӗр», — каласа кӑтартнӑ вӑл центрӑн пресс-службине. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Персона
 «Чеб.медиа» архивӗнчи сӑн Паянхи кун 5 ҫул каялла ЧР Элтеперӗ пулнӑ Михаил Игнатьев пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Вӑл 2020 ҫулхи ҫӗртмен 18-мӗшӗнче Питӗрти больницӑра чирлесе выртнӑ хыҫҫӑн пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Михаил Васильевич 58 ҫулта пулнӑ. Вӑл республикӑна 2010-2020 ҫулсенче ертсе пынӑ. 2020 ҫулхи кӑрлачӑн 29-мӗшӗннче РФ Президенчӗ ӑна шанчӑкран тухнӑ тесе Элтепер должноҫӗнчен кӑларнӑ. Ҫав ҫулах Михаил Васильевич РФ Аслӑ судне президент йышӑнӑвне хирӗҫлесе тавӑҫ тӑратнӑ. Вӑл вилсен ӗҫе чарса лартнӑ, анчах Михаил Игнатьевӑн мӑшӑрӗ тавӑҫа тепӗр хут панӑ. Анчах Аслӑ суд йышӑнӑва улӑштарман. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Персона
 Ольга Упман архивӗнчи сӑнӳкерчӗк. Шупашкарта пурӑнакан Ольга Упман «Раҫҫей наци супермоделӗ» онлайн конкурса хутшӑнать. Вӑл 46 ҫултан аслӑрах хӗрарӑмсен хушшинче тупӑшать. Ҫӗнтерӳҫе кӗҫех, утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, палӑртӗҫ. Мала тухнӑ чиперкке диадемӑна, диплома тата Мускаври илем конкурсне хутшӑнма май паракан сертификата тивӗҫӗ. Ку кӑҫа мар, ҫӗнтерӳҫӗн сӑнӳкерчӗкне «Раҫҫей наци илемӗ» журналта пичетлесе кӑларӗҫ. Пирӗн ентеш тӗлӗнмелле хӗрарӑм. Вӑл пӗр ҫулта 26 илем конкурсӗнче ҫӗнтернӗ. Ҫапла Раҫҫейри рекордсен кӗнекине кӗнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Чӑвашлӑх
 «Пуринчен малтан» телеграм-канал пӗлтернӗ тӑрӑх, Иркутск облаҫӗнчи тӗрлӗ районта пурӑнакан чӑвашсем пӗрле пухӑнса савӑннӑ. Унта Балаган районӗнчи Коновалово ялӗнче Акатуй пӗрремӗш хут иртнӗ. Иркутск облаҫӗнчи чӑвашсен наципе культура автономине йӗркеленнӗренпе 35 ҫул ҫитнӗ. Ҫак ятпа «Сирӗнпе пӗрле» чӑваш юррин фестивальне ирттернӗ. Чи лайӑх наци тумне те палӑртнӑ: Ольга Смирновӑн (Залари районӗнчи Тагна ялӗ) костюмӗ ҫӗнтернӗ. Вӑл 5 ҫул каялла чӑваш тумӗсем ҫӗлеме тытӑннӑ. Сӑра конкурсӗнче вара Зима районӗнчи Новолетники ялӗнчи Валентина Ягшимурадова мала тухнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Чӑваш чӗлхи
 Максим Кузнецовӑн «Эпӗ чӑвашла калаҫатӑп. Чувашский язык с нуля: самоучитель для начинающих» ятла кӗнеки пичетленсе тухнӑ. Ӑна Тутар кӗнеке издательстви кӑларнӑ, хальлӗхе унта кӑна сутӑнать. Максим – Раҫҫей ӑслӑлӑхӗсен академийӗн Хусанти ӑслӑлӑх центрӗн ӑслӑлӑх ӗҫченӗ, ҫамрӑк ӑсчах-лингвист, полиглот, куҫаруҫӑ, журналист, поэт. Унӑн унччен те кӗнекесем тухнӑ: «Русские черты в вепсском синтаксисе» (2018), «Коренные народы Ленинградской области и их современные праздники» (2021), «Татарский язык с нуля: самоучитель для начинающих» (2022), «Elo» (веп чӗлхипе ҫырнӑ сӑвӑсен пуххи, 2023). Максим чӑвашла 2023 ҫулхи ака уйӑхӗнче кӑна вӗренме пуҫланӑ. Унччен вӑл чӑвашла пӗр сӑмах та пӗлмен. Икӗ уйӑхра Максим грамматикӑна вӗреннӗ. Чӑвашла вӗренме пулӑшакан кӗнекене вӑл 2023 ҫулхи ҫӗртмерен пуҫласа 2024 ҫулхи ака уйӑхӗччен хатӗрленӗ. Ҫав тапхӑрта вӑл чӑвашла пач пӗлменнисем валли кирлӗ чӑваш грамматики пирки пысӑк ӗҫ ҫырнӑ. Калӑпӑшӗ пысӑк пулнӑран кӗнеке евӗр пӗр пайне кӑна кӑларма йышӑннӑ. Максим пӗлтернӗ тӑрӑх, кӗркунне Хусанта, Шупашкарта, Ӗпхӳре тата Санкт-Петербургра кӗнеке хӑтлавне ирттерме палӑртнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Чӑвашлӑх
 culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Шупашкарти Ф.Павлов ячӗллӗ музыка училищин «Янтал» фольклор ансамблӗ пӗтӗм тӗнчери «Ясна Музыка 2025» этнофестивале хутшӑнса Чӑваш Енпе культурипе паллаштарнӑ. Ку коллектив чӑваш халӑхӗн культурине упраса хӑварас, унпа куракана паллаштарас тесе самай ӗҫ туса ирттерет. «Ясна Музыка» этнофестиваль кӑҫал тӑваттӑмӗш хут иртет. Суйлав тапхӑрне ҫӗршывӑн 34 регионӗнчи тата 6 ют ҫӗршыври 100 музыкант хутшӑннӑ, ҫӑвсен йышӗнче Узбекистан, Иран, Шри-Ланка, Индонези, Конго тата Ямайка артсичӗсем те пулнӑ. Этнофестивальте «Янтал» ансамбль ларуеат ятне тивӗҫнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Культура
 culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ тӗрӗк халӑхӗсен пӗтӗм тӗнчери «Науруз» фестивалӗнчен таврӑннӑ. Унта вӑл Марина Карягина пьесипе лартнӑ «Ҫӗн Кун Ачи» спектакльпе хушӑннӑ. Фестиваль Хусанта иртнӗ. Спектакль умӗн иртнӗ пресс-конференцире театр директорӗ Ольга Иванова тата Борис Манджиев режиссёр спектакле епле хатӗрлени ҫинчен каласа кӑтартнӑ. «22 ҫул ҫеҫ пурӑнса ҫавӑн чухле ӗҫ туса хӑварма пултарнӑ ҫын чухлӗ эпир хамӑр ӗмӗрте тӑваймӑпӑр. Чӑваш Ен ун пек ҫын пуррипе мӑнаҫланать. Спектакль урлӑ манӑн ҫамрӑк кураканран 25 ҫулта вӑл тӑван ҫӗршывшӑн хӑйӗн ҫине ҫавӑн чухлӗ яваплӑх илме тата уншӑн пурнӑҫне пама пултарассине ыйтас килчӗ», — каласа кӑтартнӑ рассказал Борис Наминович. Тӗрӗк халӑхӗсен XVII «Науруз» пӗтӗм тӗнчери фестивалӗн ҫӗнтерӳҫисене ҫӗртме уйӑхӗн 22-мӗшӗнче палӑртӗҫ тата чыслӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Политика
 Константин Степанов телеграм-каналӗнчи сӑн «Правда ПФО» интернет-хаҫат пӗлтернӗ тӑрӑх, ЛДПР партирен Чӑваш Ен Элтеперӗн суйлавне Константин Степанов хайӗн кандидатурине тӑратать. Константин Степанов Шупашкарта 1986 ҫулта ҫуралнӑ. Ӗҫ биографине автомеханикрен пуҫнӑ, кайран тӗрлӗ профессире тӑрӑшнӑ, усламҫӑ та пулнӑ. 2018 ҫулта Тӗнче цивилизацийӗсен институтне пӗтернӗ, 2025 ҫулта – Раҫҫей коопераци университечӗн магистратурине (иккӗшӗ те юриспруденци енӗпе). Вӑл 2020 ҫулта та Элтепер суйлавне хутшӑннӑ, ун чухне виҫҫӗмӗш вырӑнта пулнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Культура
 Лилия Яковлева архивӗнчи сӑн Шупашкарти Лилия Яковлева граффити ӳкерсе ҫӗнтернӗ. Халӗ унӑн ӳкерчӗкӗ Чулхулари Кремле илемлетет. Пӗтӗм Раҫҫейри граффити фестивалӗ шӑпах унта иртнӗ. Лилия Шупашкар гербӗ ҫинчи пилӗк кӑвакала ӳкернӗ. Вӑл «Этника стилӗ» номинацире палӑрса мала тухнӑ. Сӑмах май, Лилия – ЧР Патшалӑх Канашӗн Ҫамрӑксен палатин членӗ, регионти «Динамо» аэробика уйрӑмӗн ертӳҫи. Кунсӑр пуҫне вӑл Шупашкарти Н.В.Никольский ячӗллӗ професси колледжӗнче вӗрентет. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
+13.3 °C