|
Культура
 Марина Карягина страницинчен илнӗ сӑнӳкерчӗк Чӑваш академи драма театрӗнче иртекен «Чӗкеҫ» фестивале хутшӑнакансем СССР халӑх артисчӗ Вера Кузьмина ҫуралса ӳснӗ тӑрӑхра, Тӑвай районӗнчи Енӗш Нӑрваш ялӗнче, пулнӑ. Марина Карягина журналист ӗнер халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, унта тараватлӑ ентешӗсем хӑнасене мухтавлӑ артист ҫинчен каласа панӑ, театр тӗпелӗнчи экспонатсемпе паллаштарнӑ. Каҫхине Тӑвайри культура ҫуртӗнче Алтай Республикинчен килнӗ этноансамбль концерт кӑтартнӑ. «Алтай халӑх музыка инструменчӗсен сассинче пирӗн тахҫанхи несӗлсен ахрӑмӗ илтӗнет. Карланкӑран тухакан саспа юрласа пурин кӑмӑлне те ҫавӑрнӑ артистсене чылайччен хыттӑн алӑ ҫупса тав турӗҫ куракансем», — пӗлтернӗ маларах асӑннӑ ҫӑлкуҫ. Ун хыҫҫӑн Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн артисчӗсем «Карчӑксем качча каяҫҫӗ» камит кӑтартнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Чӑвашлӑх
 И.В.Сухарева-Саригель Чӳк уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, аслӑ Ҫеҫпӗлӗмӗр ҫуралнӑ кун, Чӑваш Республикинчи Ҫеҫпӗл Мишши фончӗн Халӑхсем хушшинчи Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ премийӗн 2025 ҫулхи лауреачӗсем паллӑ пулчӗҫ. Вӗсем — Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институчӗн гуманитари кафедрин профессорӗ, истори наукисен докторӗ Ирина Витальевна Сухарева-Саригель («Чӑвашлӑха аталантарассишӗн нумай ҫул ҫине тӑрса тухӑҫлӑ ӗҫленӗшӗн, наукӑра, юрӑ-кӗвӗ ӳнерӗнче пысӑк ҫитӗнӳсем тунӑшӑн») тата Санкт-Петербургри чӑвашсен Наципе культура автономийӗн предселателӗ, Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Валериан Анатольевич Гаврилов («Чӑвашлӑха аталантарас тӗлӗшпе нумай ҫул тухӑҫлӑ ӗҫленӗшӗн, тӗрлӗ ҫулсенче Мурманск облаҫӗнче тата Санкт-Петербургри чӑвашсен пӗрлӗхӗсене ӑнӑҫлӑ ертсе пынӑшӑн»). И.В.Сухарева-Саригель 1969 ҫулта Пушкӑртстанри Аурказӑ районӗнчи Накатак ятлӑ ялта ҫуралнӑ, хальхи вӑхӑтра Шупашкарта пурӑнать, Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтӗнче вӑй хурать. В.А. Гаврилов 1962 ҫулта Чӑваш Республикинчи Вӑрмар райӗнӗнчи Пысӑк Енкасси ялӗнче тӗнчене килнӗ, нумай ҫул Мурманскра ӗҫлесе пурӑннӑ, юлашки ҫулсенче Санкт-Петербургра пурӑнать, Чӑваш Енпе тачӑ ҫыхӑну тытать. |
|
Пӑтӑрмахсем
 ҪҪХПИ тунӑ сӑн Улатӑрта пурӑннӑ упӑшкипе арӑмӗн Волгоград облаҫӗнчи хӑрушӑ аварире пурнӑҫӗ татӑлнӑ. Авари ӗнер ирхине 4 сехет ҫурӑра пулнӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, «Киа Рио» ҫӑмӑл машина водителӗ дистанцие пӑхӑнман, йывӑҫ тиенӗ «Мерседес» прицепӗ айне кӗрсе кайнӑ. Кун хыҫҫӑн ҫӑмӑл машина тата прицеп ҫунма тытӑннӑ. «Киа Рио» водителӗ тата унта пулнӑ икӗ пассажир васкавлӑ медпулӑшу киличчен вилнӗ. Халӗ ӗҫ-пуҫа уҫӑмлатаҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Пӑтӑрмахсем
 Инкеклӗ лару-тӑру министерстви тунӑ сӑн Паян ирхине Ҫӗнӗ Шупашкарта Совет урамӗнчи 27-мӗш ҫуртра, общежитире, пушар тухнӑ. Пушарнӑйсем 4 ҫын пурнӑҫне ҫалнӑ. Ирхи 6 сехет ҫурӑра пӳлӗм хуҫи, хӗрарӑм, ӗҫе кайнӑ, электричествӑпа ӑшӑтакан кӑмакана ҫутса хӑварнӑ. Унӑн 12-ри ывӑлӗ вара ӑшӑнас тесе тата электроплита ҫутнӑ. Арҫын ача тӗтӗм шӑршипе вӑранса кайнӑ та кӳршисем патне чупнӑ. Пушарнӑйсем 3-мӗш хутри чӳречерен арҫын ачана тата арҫынна эвакуациленӗ. Тепӗр икӗ ҫынна ҫӑлав хатӗрӗсемпе усӑ курса урама кӑларнӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, пушар электросеть авариллӗ режимра ӗҫленине пула тухнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Раҫҫейре
 at.pinterest.com сайтри сӑн Хальхи вӑхӑтра «Раҫҫей хули» сасӑлав пынине унччен сайтра ҫырнӑччӗ ӗнтӗ. Лайӑх хыпар пӗлтеретпӗр! Пирӗн Шупашкар унта хальлӗхе – пӗрремӗш. Аса илтерер: эпир сайтра хыпарланӑ чухне Чӑваш Енӗн тӗп хули танлаштарӑмра иккӗмӗш йӗркереччӗ. Халӗ вара вӑл 133669 сасӑ пухса Нальчик хулинчен иртсе кайнӑ. Тепӗр хутчен аса илтеретпӗр: Пӗтӗм Раҫҫейри сасӑлав раштавӑн 31-мӗшӗччен иртет. Шупашкаршӑн ҫакӑнта (https://xn----etbdra6aacodma.xn--p1ai/) сасӑлама пулать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Ҫутҫанталӑк
 dzen.ru сайтри сӑн Ҫутҫантанлӑк чуччупа ярӑннӑ пекех: ӑшӑтать, сивӗтет… «Ҫутҫанталӑк 21» портал пӗлтернӗ тӑрӑх, ку эрнере те ҫаплах пулӗ. Паян сивӗ-ха. Каҫ енне йӗпе юрпа ҫумӑр хутӑш ҫума тытӑнӗ, вырӑнӑн-вырӑнӑн пӑрлӑ ҫумӑр ӳкме пултарӗ. Ҫӗрле вара ӑшӑтма тытӑнӗ, ҫил вӑйланӗ. Ытларикун каҫхине сывлӑш 7-12 градус таранах ӑшӑнма пултарать. Анчах ӑшӑ нумая пымӗ — юнкун ирхине самаях сивӗтӗ, вырӑнӑн-вырӑнӑн йӗпе юр ҫӑвӗ. Юнкунпа кӗҫнерникун ҫур республикӑра хӗвел пӑхӗ. Кӗҫнерникун ҫил лӑпланӗ, вырӑнӑн-вырӑнӑн тӗтре карса илӗ. Ҫӗрлесерен термометр каллех «минус» кӑтартма тытӑнӗ, кӑнтӑрласерен 0 градус пулӗ. Шӑматкун ҫумӑрлӑ пулӗ, вырсарникун вара юр ҫума пултарӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Пӑтӑрмахсем
 ШӖМ тунӑ сӑн Шупашкарта 17-ри каччӑ ашшӗне хваттертен кӑларса янӑ та алӑка питӗрнӗ, шалта унпа пӗрле амӑшӗ тата шӑллӗ юлнӑ. Ку ӗнер каҫхине 17 сехет тӗлӗнче Трактор тӑвакансен проспектӗнче пулнӑ. 44-ри арҫын полицие шӑнкӑравласа ывӑлӗ хӑйне килпетсӗр тытнине, вӑл ӑна хваттертен кӑларса ярса алӑка питӗрнине, шалта унпа пӗрле амӑшӗ тата кӗҫӗн класра вӗренекен шӑллӗ юлнине пӗлтернӗ. Вырӑна оперативлӑ следстви ушкӑнӗ ҫитнӗ. Вӗсем каччӑпа калаҫса ӳкӗте кӗртме тӑрӑшнӑ, анчах лешӗ алӑка уҫма хирӗҫленӗ. Юрать-ха, амӑшӗ меллӗ самантпа усӑ курса алӑка уҫма пултарнӑ. Каччӑ ӑна уринчен ҫӗҫӗпе икӗ хутчен чикме ӗлкӗрнӗ. 17-ри каччӑ наркотик витӗмне лекнипе шутра тӑни паллӑ. Ӑна тытса чарсан сипленме вырттарнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Пӑтӑрмахсем
 ҪҪХПИ тунӑ сӑн Ӗнер, чӳк уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, Вӑрмар поселокӗнче 45 ҫулти хӗрарӑма вилмеллех ҫапса кайнӑ. Ку инкек каҫхине 18 сехет те 9 минутра пулнӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, «Баргузин» ГАЗ машина рулӗ умӗнче ларнӑ 34-ри водитель «зебра» урлӑ каҫакан хӗрарӑм ҫине пырса кӗнӗ. Хӗрарӑм йывӑр сурансене пула ҫавӑнтах вилнӗ. Водитель медосвидетельствовани витӗр тухнӑ. Вӑл ӳсӗр пулманни паллӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Ял хуҫалӑхӗ
 Валерий Егоров архивӗнчи сӑн Муркаш округӗнчи агроблогер Валерий Егоров Мускава Наци премине каять. Вӑл «МедиаПоле» Наци премийӗн финалне лекнӗ. Унта лекме вара ансат пулман: Раҫҫейри 79 регионтан тӗрлӗ професси ҫыннинчен 1583 заявка килнӗ. «Чӳк уйӑхӗн 28-мӗшӗнче Мускава финала вӗҫетӗп!» — савӑнӑҫӗпе пайланнӑ Валерий. Сӑмах май, кӑҫал Егоровсем 2 гектар ҫӗр ҫинче ҫӗр ҫырли туса илнӗ. Ҫитес ҫул вара лаптӑка тата пысӑклатасшӑн. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Персона
 Чӑваш академи драма театрӗн сӑнӳкерчӗкӗ Паян Чӑваш академи драма театрӑн ӗҫченӗсем СССР халӑх артисткин Вера Кузьминан асӑну палӑкӗ патӗнче пуҫтарӑннӑ. Аса илтерер: Вера Кузьминична Тӑвай районӗнчи Енӗш Нӑрваш ялӗнче 1923 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 16-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Сумлӑран та сумлӑ сцена ӑстине асра тытнине палӑртса пухӑннӑ вӗсем. Театр халӑх тетелӗнчи хӑйӗн пабликӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, «сцена ҫинчи мӑнаҫлӑ рольсемшӗн, пурнӑҫри ырӑ кӑмӑлшӑн тав туса» вил тӑпри ҫине чӗрӗ чечек хунӑ. «Вера Кузьмина ӗмӗрлӗхех пирӗн асра, пирӗн театрӑн чунӗнче…», – теҫҫӗ театрта. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
+1.3 °C