Культура
![]() "Контактри" сӑн Етӗрне тӑpӑхӗнчи Ирҫе ялӗнче пурӑнакансем Культура ҫуртӗнче Екатеринбургри оперӑпа балет театрӗн солисчӗн Наталья Мокеевӑн концертне курса киленнӗ. Юрӑҫ ҫaк ялтах ҫуралса ӳснӗ. Вӑл ҫулла отпуска кашни ҫул тӑван тӑрӑхне килет, кашнинчех ял халӑхӗ валли тӳлевсӗр концерт лартса парать. Хальхинче те Наталья Мокеева сцена ҫинче оперӑсенчи арисене, романссемпе паллӑ юрӑceне шӑрантарнӑ. Ял халӑхӗ артиста унӑн илемлӗ те янӑравлӑ caccипе киленме май туса панӑшӑн тав тунӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Кӑсӑклӑ
Ӳнер
Чӑваш наци библиотекин «Серебряный век» залӗнче ҫак кунсенче ҫӗнӗ курав уҫӑлчӗ. Ун авторӗ – Раҫҫӗй Федерацийӗн пӗтӗмӗшле пӗлӳ тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, Пушкӑрт Республикин тава тивӗҫлӗ вӗрентекенӗ Анатолий Яковлев. Курава вилӗмсӗр «Нарспи» поэмӑн авторӗ К.В. Иванов ҫуралнӑранпа 135 ҫул ҫитнине халалланӑ. – Картинӑсен авторӗ нумай ҫул Ӗпхӳри педагогика институчӗн художествопа графика факультетӗнче вӑй хунӑ, педагогика наукисен кандидачӗ. Маларах вӑл Мияки районӗнчи Тимеш ялӗнчи вӑтам шкулта ӗҫленӗ. Кунта вӑл изостуди йӗркеленӗ, ачасене ӳкерме тата илемлӗх вӑрттӑнлӑхӗсене ӑнланса илме вӗрентнӗ, – терӗ курава уҫнӑ май Г. Иванов-Орков искусствовед. – Паянхи экспозицире эреш нумай. Ҫав эрешсем «Нарспи» поэмӑри геройсене, чӑвашсен паллӑ ҫыннисене (И.Я. Яковлев, А.Г. Николаев, К.В. Иванов, Ҫеҫпӗл Мишши), вӑрҫӑ ветеранӗсене, Пушкӑртстанри паллӑ чӑвашсене пӗрлештерсе тӑраҫҫӗ. Автор хальхи вӑхӑтра ӳнер искусствинче сайра тӗл пулакан ҫапнӑ эреш (чеканка) меслетне чӗртсе тӑрас текенсемпе пӗр шухӑшлӑ пулни сисӗнет. |
Персона
![]() "Контактри" сӑн ВТБ банк менеджерӗ Михаил Осипов тивӗҫлӗ канури арҫынна ултавҫӑсене 7 миллион тенкӗ куҫарса парасран ҫӑлнӑ. Ӗҫ-пуҫ ҫапла пулнӑ. Ватӑ арҫын банка пырса пухнӑ укҫине йӑлтах, процентсем ҫухалнине пӑхмасӑр, илесшӗн пулнӑ. Хӑй питӗ пӑлханнӑ. Менеджер сисчӗвленнӗ, пӗр иккӗленмесӗр полици чӗннӗ. Кайран ҫакӑ паллӑ пулнӑ: ватӑ арҫын ҫӗрӗпе «ятарлӑ службӑсен» ӗҫченӗсемпе калаҫнӑ-мӗн. Лешсем унӑн укҫи хӑрушлӑхра пулнине, ӑна часрах «хӑрушсӑр счет» ҫине куҫармаллине ӗнентернӗ. Михаил Осипова шалти ӗҫсен министрӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Иван Языковӑн Тав хучӗпе чысланӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Политика
![]() Етӗрне округӗн пуҫлӑхӗ Станислав Трофимов отставкӑна каясси пирки пӗлтернӗччӗ. «Контактри» «Чӑваш Ен хыпарӗсем» ушкӑн ун чухне хыпарланӑ тӑрӑх, ӑна Шупашкар пуҫлӑхӗн должноҫне шанса памалла. Ку, ахӑртнех, тӗрӗс. Станислав Трофимов Шупашкар пуҫлӑхӗн Владимир Доброхотовӑн ЖКХ ыйтӑвӗсемпе ӗҫлекен ҫумӗ пулса тӑнӑ. Сӑмах май, Владимир Доброхотова хӑйне те ҫак схемӑпах пуҫлӑха лартнӑ. Малтан вӑл Денис Спиринӑн ЖКХ ыйтӑвӗсемпе ӗҫлекен ҫумӗ пулнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ҫутҫанталӑк
![]() Синоптиксем ку эрнере мӗнле ҫанталӑк пулассине пӗлтернӗ. Кӗҫӗр ҫумӑр ҫӑвӗ. Ыран, ытларикун, ытларах кӑнтӑр-анӑҫ районӗсенче ҫумӑрлӑ пулӗ. Хушӑран аслати те авӑтӗ, термометр 15-20 градус ӑшӑ кӑтартӗ. Юнкун хӗвел тухӗ. Кӗҫнерникун каллех вырӑнӑн-вырӑнӑн ҫумӑр ҫума пултарать. Эрнекун вӑйлӑрах ҫӑвӗ, ҫил вӑйланӗ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, канмалли кунсем те ҫумӑрсӑр иртмӗҫ. Шӑматкун кӑнтӑрти районсенче 30 градус таран ӑшӑтма пултарӗ, ҫуҫӗр енче сивӗрех пулӗ – 20 градусран кӑшт ытларах кӑна. Ҫумӑр ытларах республика варринчи тӑрӑхсенче пулӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
![]() freepik.com сӑнӳкерчӗкӗ Патӑрьел районӗнче пурӑнакан 45 ҫулти арҫын хӑйӗнчен 4 ҫул кӗҫӗнрех арӑмне сӑнчӑрпа кӑкарса хунӑ. 41 ҫулти хӗрарӑм йӗрке хуралҫисене пӗлтернӗ тӑрӑх, упӑшки ӑна хӗнет. Ҫав ӗҫе тӗпченӗ май тепӗр пӑтӑрмах та ҫиеле тухнӑ. Хӗрарӑм килтен тухса ан кайтӑр, эрех ӗҫсе ан ҫуретӗр тесе вӑл ӑна сӑнчӑрпа кӑкарса хӑварнӑ иккен. Арҫынпа хӗрарӑм виҫӗ ача ӳстереҫҫӗ иккен. Халӗ кил хуҫи тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() culture.cap.ru сайтран илнӗ сӑнӳкерчӗксем Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗн артисчӗсем хӑйсен унчченхи ӗҫтешӗсене асра тытаҫҫӗ. Нумаях пулмасть вӗсем РСФСР культура тава тивӗҫле ӗҫченӗ Зоя Ярдыковӑна асра тытса вырнаҫтарнӑ асӑну хӑми умӗнче пуҫ тайма пуҫтарӑннӑ. Унсӑр пуҫне вӗсем Иосиф Дмитриев (Трер) вил тӑпри ҫине ҫитсе килнӗ. Асӑннӑ икӗ ӑста та театр ӳнерӗнче тарӑн йӗр хӑварнӑ. Артистсем вӗсене аса илсе нумай ӑшӑ сӑмах каланӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш патшалӑх пукане театрӗнче труппа пухӑвӗ иртнӗ. Унта кӑҫалхи ҫӗнӗ сезонта мӗнле спектакльсем лартассине те сӳтсе явнӑ. Классика ӗҫӗсенчен театрта «Бука» (М. Супонин) тата «Носорог и Жирафа» (Х. Гюнтера) спектакльсене ҫӗнетесшӗн. «Пӗчӗк тӑван ҫӗршвӑн культури» проектпа «Чёрная курица, или подземные жители» ӗҫе куракан патне ҫитерӗҫ. Ӑна лартма Питӗрти ӑстасене чӗнӗҫ. Пукане театрӗн илемлӗх ертӳҫи Юрий Филиппов Ҫӗнӗ ҫул умӗн пӗчӗк куракансем валли «Двенадцать месяцев» (С. Маршак) хатӗрлессине пӗлтернӗ. 2026 ҫулта театр икӗ премьера пирки ӗмӗтленет: «Кит плывёт на север» (А. Строкина) тата «Шекспир. Пьесы». Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче Раҫҫейӗн пӗтӗмӗшле вӗрентӗвӗн хисеплӗ ӗҫченӗн, Пушкӑрт Республикин тава тивӗҫлӗ учителӗн, Раҫҫей халӑх учителӗн, педагогика ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗн, Пушкӑртстанри чӑваш диаспорин хастарӗн Анатолий Яковлевӑн «Путешествие к истокам» куравӗ ӗҫлет. Экспозицие чӑваш литературин классикӗ Константин Иванов ҫуралнӑранпа 135 ҫул ҫитнине халалланӑ. Курава уҫнӑ ҫӗре культура, ӳнер тата вӗренӳ ӗҫченӗсем пырса ҫитнӗ. Вӗсем К. Ивановӑн «Нарспи» поэмине тӗпе хурса тимӗртен хатӗрленӗ япаласене, Иван Яковлева, Ҫеҫпӗл Мишшине, Андриян Николаева халалланӑ ӗҫсене, чӑвашла тумланнӑ хӗрарӑмсен портречӗсене тата ыттине тӗлӗнсе тишкернӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Вӗренӳ
![]() cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Паян, ҫурла уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗ, 95 ҫул тултарнӑ. Вӑл — Раҫҫейри хӑйне евӗр академи учрежденийӗсенчен пӗри. Унта литературӑна, чӗлхе пӗлӗвне, ӳнере тата чӑваш халӑхӗн историйӗпе этнологине тӗпчеҫҫӗ. Археологи енӗпе те нумай ӗҫлет. Институт пуян наука архивӗпе тата библиотекӑпа мӑнаҫланама пултарать. Фондра 152 пин ытла единица пуянлӑх. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (14.09.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 766 - 768 мм, 6 - 8 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 0-2 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Максимов-Кошкинский Иоаким Степанович, пӗрремӗш чӑваш драматургӗсенчен пӗри ҫуралнӑ. | ||
| Викторов Иван Викторович, чӑваш сӑвӑҫи, драматургӗ ҫуралнӑ. | ||
| Пиняев Иван Данилович, сӑвӑҫ, ҫыравҫӑ, тӑлмач ҫыралнӑ. | ||
| Артемьев Александр Спиридонович, чӑваш ҫыравҫи, сӑвӑҫи, литература критикӗ, тӑлмачӗ ҫуралнӑ. | ||
| Петров Антон Петрович, Совет Союзӗн Паттӑрӗ вилнӗ. | ||
| Элӗк район хаҫачӗ ятне «Пурнӑҫ ҫулӗпе» ҫине улӑштарнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |