«Контактра» халӑх тетелӗнчи сӑн

Пирӗн ентеш, Елчӗк округӗнче ҫуралса ӳснӗ Давид Крысов, Хусанта ММА енӗпе иртнӗ ӑмӑртура кӗмӗл медаль ҫӗнсе илнӗ.

Тупӑшӑва 16 регионти 350 спортсмен хутшӑннӑ. Пирӗн ентеш 18-20 ҫулсенчи ҫамрӑксен хушшинче вӑй виҫнӗ. Вӑл финала тухнӑ. Анчах, шел те, Пермь хулинчи спортсмена темиҫе балл кӑна выляса янӑ. Ҫапла вӑл иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ.

cheb-centr.soc.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Вместе они воспитали дочь, а сейчас радуются успехам внука и правнуков.

Паян Шупашкарта пурӑнакан Петр Ионов 90 ҫул тултарнӑ.

Петр Андреевич Куславкка районӗнчи Варасӑр ялӗнче ҫуралнӑ. Шкул пӗтерсен вӑл ҫара кайнӑ, Инҫет Хӗвелтухӗҫӗнчи Ҫар авиацине лекнӗ. Унта реактивлӑ самолётсен механикӗ пулнӑ.

Салтакран таврӑнсан каччӑ Электромеханика техникумӗнчен мӗнпур пиллӗкпе вӗренсе тухнӑ та Агрегат заводӗнче тӑрӑшма пуҫланӑ. Аслӑ пӗлӳ илсен «Энергозапчасть» заводра тӗп механикра тӑрӑшнӑ.

1961 ҫулта ҫемье ҫавӑрнӑ. Мӑшӑрӗпе Людмила Сергеевнӑпа пӗр хӗр ҫуратса ӳстернӗ. Вӗсен мӑнук, мӑнукӗсен ачисем пур. Ватӑсене хулари Комплекслӑ центрӑн социаллӑ ӗҫченӗ Эльза Павлова та пӑхса пулӑшать.

Математика питӗ кӑсӑклӑ дисциплина. Пӗр енчен, вӑл чӗлхепе (вырӑс е чӑваш) ҫыхӑнман тейӗпӗр. Анчах ҫавах та хӑш-пӗр чухне уйрӑмлӑхсем пурах. Паллах, вырӑспа чӑваш чӗлхисем тӗрлӗ ушкӑна кӗнӗрен вӗсем хушшинче чӗлхе тӗлӗшӗнчен уйрӑмлӑхсем нумай. «Пӗрререн» ниепле те «Один» тӑваймӑн, «Иккӗрен» — «Два». Малалла тӑсмӑп. Пӗрпеклӗхсене курма тӑрӑшакансем, тен, «Пӗрре»-пе «Первый» хушшинче асӑрхама тӑрӑшӗҫ, анчах вырӑссен «Первый» авалхи славянсен «\*pьrvъ» сӑмахӗнчен пулса кайнӑ теҫҫӗ.

Ытти енчен расналӑх сахалрах. Калӑпӑх, «иккӗ» хӑть вырӑсла, хӑть чӑвашла мӑшӑрлӑ хисеп шутланать. «Виҫҫӗ» — ахаль хисеп (тепӗр май каласан, хӑйӗн ҫине тата 1 ҫине кӑна пайланать). Ҫакна хӑть чӑвашла пӗл, хӑть вырӑсла — чӗлхе урӑхла пулнипе «иккӗ» мӑшӑрсӑр хисеп пулса тӑмасть. Ҫавна май, математикӑна чӑвашла вӗренме май ҫук текеннисем питӗ вӑйлӑ йӑнӑшаҫҫӗ. Иккӗ ҫумне иккӗ хушсан хӑть чӑвашла тӑваттӑ пулать, хуть вырӑсла. Хӑть акӑлчанла, хӑть китайла.

Апла пулин те пирӗн чӑваш чӗлхинче хисепсене, цифрӑсене, пӗр майлӑ пайлама пулать: ҫемҫе тата хытӑ цифрӑсем.

Малалла...

Хусанти Халӑхсен туслӑхӗн ҫуртӗнче чӑваш культурин кунӗсем иртеҫҫӗ. Унта килнӗ хӑнасем чӑваш тӗррипе паллашнӑ. Кунсӑр пуҫне вӗсем ӗлӗкхи йӑлана аса илсе улах ларнӑ. Унта фольклор коллективӗсем хутшӑннӑ.

Ку кӑна мар, чӑваш эстрада артисчӗсен концерчӗ те иртнӗ. Паян вара Раҫҫей тата Тутар Республикин халӑх художникӗн Владимир Акимовӑн куравӗ ӗҫлеме пуҫланӑ.

Ыран вара «Тутарстан чӑваш пикине палӑртӗҫ.

Кӑҫал кӑрлачӑн 2-мӗшӗнче ҫынна вӗлернӗ «Хӗл мучине» ҫирӗп режимлӑ колоние 12 ҫуллӑха ӑсатнӑ. Ҫак кунсенче суд пулнӑ.

Аса илтерер: ку Канаш хулинче «Березка» лавккара пулнӑ. Хӗл мучи тумне тӑхӑннӑ ҫын лавккана кӗрсе унӑн 54-ри хуҫине пӑшалтан персе вӗлернӗ.

«Хӗл мучи» камне ҫав кунах тупса палӑртнӑ

Вӑл – «Фортуна» суту-илӳ ҫурчӗн хуҫи пулнӑ 72-ри арҫын. Вӑл судра ӑнлантарнӑ тӑрӑх, вӗсен хушшинче укҫа тӗлӗшпе ӑнланманлӑх пулнӑ.

«Хӗл мучине» ҫав кун Канаш округӗнчи Вӑтапуҫ ялӗнче тытса чарнӑ. Пӑшала унӑн килӗнчех инҫех мар юр айӗнчи вӑрттӑн вырӑнта тупнӑ.

archives21.rchuv.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Паян, юпа уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, Михаил Юрьев (Нямань) ҫуралнӑранпа 115 ҫул ҫитнӗ. Вӑл — писатель, поэт, драматург, литература критикӗ, библиограф, журналист, тӑлмачӑ, СССР журналистсен союзӗн членӗ, Чӑваш АССР тава тивӗҫӗ культура ӗҫченӗ.

Михаил Иванович Етӗрне уесӗнчи Ҫирӗклӗ ялӗнче (халӗ вӑл Красноармейски тӑрӑхне кӗрет) ҫуралнӑ.

Ҫамрӑклах «Хатӗр пул» журналӑн яваплӑ секретарӗ пулса тӑрӑшма тытӑннӑ. 1941 ҫулхи пуш уйӑхӗнче ӑна «Чӑваш коммуни» хаҫатӑн тӗп редакторӗн ҫумӗ пулма шаннӑ, анчах вӑрҫӑ пуҫлансан ӑна унта илсе кайнӑ. Унтан таврӑнсан та хаҫатра тата пичетпе ҫыхӑннӑ ӗҫре тӑрӑшнӑ.

chgtrk.ru видеовӗнчен илнӗ сӑнӳкерчӗк

Комосмольски районӗнчи «Кӗтне» ентешлӗх Каҫал тӑрӑхӗнче ҫуралнӑ сумлӑ ентешне, Куҫма Турхана, асра тытать. Вӑл Комсомольски тӑрӑхӗнчи Вӑрманхӗрри Чурачӑк ялӗнче ҫуралнӑ.

Паллӑ писатель тата прозаик ҫуралнӑранпа кӑҫалхи юпа уйӑхӗн 8-мӗшӗнче 110 ҫул ҫитнӗ. Ҫав ятпа ентешӗсем вилтӑприне йӗркене кӗртнӗ: тайӑлнӑ палӑка тӳрлетнӗ, саспаллисене сӑрланӑ, тӑпри ҫине никӗс хурса бетон плита сарнӑ. Писатель Карачурари 3-мӗш масар ҫинче ӗмӗрлӗх канӑҫне тупнӑ. Кун пирки Чӑваш Ен патшалӑх телерадикомпанийӗн журналисчӗ Алексей Енейкин телесюжетра пӗлтернӗ.

Куҫма Турханӑн «Сӗве Атӑла юхса кӗрет» романне пӗлмен чӑваш та ҫук пулӗ.

forum.zarulem.ws сайтра вырнаҫтарнӑ сӑнӳкерчӗк

«М-12» ҫулпа пынӑ чухне патшалӑхӑн ҫул-йӗр инспекторӗсем ватӑ ҫынна асӑрханӑ. Ун тӗлӗнче чарӑннӑ та калаҫу пуҫарнӑ. Ватӑ арҫын хӑй ӑҫта кайма тухнине те, ӑҫта пурӑннине те калайман.

Вӗсем хӑйсен базине тишкернӗ те ҫухалса ҫӳрекен арҫын Йӗпреҫре пурӑнакан 78 ҫулти мучи пулнине палӑртнӑ. Вӑл унччен те килӗнчен тухса кайкаланӑ иккен.

Йӗрке хуралҫисем ватӑ ҫынна килне леҫсе хӑварнӑ, ҫывӑх ҫыннисем уншӑн питӗ савӑннӑ.

Чӑваш Енӗн хысна учрежденийӗсенчен пӗрне ертсе пынӑ ҫынна ӗҫрен кӑларнӑ. Кунта сӑмах Сергей Иванов пирки пырать.

Сергей Игоревич «Чӑваш Республикин Элтеперӗн лару-тӑру центрӗ» хысна учрежденийӗн директорӗ пулса ӗҫленӗ. Ку тивӗҫе вӑл кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗнченпе пурнӑҫланӑ.

Иванова ӗҫрен каларасси ҫинчен кӑларнӑ йышӑнӑва паян, юпа уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче вырнаҫтарнӑ.

cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Юпа уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, 15 сехетре, Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «Чувашский тезаурус. Рождение легенды» (чӑв. Чӑваш тезарусӗ. Легенда ҫурални) курав уҫӑлӗ. Ӑна чӑваш чӗлхе пӗлӗвне пуҫарса янӑ Николай Ашмарин ҫуралнӑранпа 155 ҫул ҫитнине халаллӗҫ.

Николай Ашмарин — тӗнчипе паллӑ ученӑй, 17 томлӑ чӑваш словарӗн авторӗ, тюркологи докторӗ, СССР Наукӑсен академийӗн член-корреспонденчӗ.