Тутарстанри шкулсенчен пӗринчи ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗ пуҫланнӑ кун

Тутарстанри Руслан Айсин политолог «Азатлык» радиона панӑ интервьюра наци чӗлхисене ирӗксӗрлесе вӗрентмелле марри пирки ҫӗршыв ертӳҫи каланин сӗмне урӑхларах курать. Ун шучӗпе Мускав малтан Пушкӑртстана хӗснӗ, халӗ Тутарстана хӗсесшӗн.

Наци чӗлхине вӗрентесшӗннисене пусарас шутпа урӑхла юхӑм пуҫлӗҫ: вырӑс чӗлхине шкулта вӗрентнине хӗсеҫҫӗ тесе ашшӗ-амӑшӗ шӑв-шав ҫӗклӗ, вӗсене информаци тӗлӗшӗнчен пулӑшӗҫ.

Тутарстанри политолог шухӑшланӑ тӑрӑх, Пушкӑртстан ертӳҫи Рустам Хамитов федералсене халех парӑннӑ: вӑл пушкӑрт чӗлхине ашшӗ-амӑшӗн кӑмӑлне шута илсе вӗрентмелле тенӗ. Тутарстанра та Мускав хистенине пӑхӑнма пултараҫҫӗ.

...РФ вӗренӳ министрӗ Ольга Васильева регионсенче патшалӑх чӗлхи тесе ҫирӗплетнӗ наци чӗлхисене вӗрентни ачасен правине пӑсмасть тени шанчӑк парсан кӑна...

MediaGun дата-журналистикӑн агентстви Раҫҫейӗн тӗрлӗ регионӗнчи урамсен ячӗсене тишкернӗ. Ун валли вӑл Федерацин информаципе адрес тытӑмӗн кӑтартӑвӗсене тӗпе хунӑ.

Раҫҫейӗн кашни регионӗнчех Совет саманин сӗмӗ сисӗнет: ҫав вӑхӑт ыйтнине тӗпе хурса панӑ ятсем пур ҫӗрте те чылай. Чӑваш Енре совет саманипе ҫыхӑннӑ урамсем — 22,4 процент. Мӑкшӑ Республикинче ун пеккисем — 28,45 процент, иккӗмӗш вырӑнта — Воронеж облаҫӗ (25,41%).

Ҫав вӑхӑтрах кашни регион хӑй паттӑрне сума суни сисӗнет иккен. Пирӗн республикӑра вӑл, паллах, — чӑвашсенчен пуҫласа тӗнче уҫлӑхне парӑнтарнӑ ентешӗмӗр, Сӗнтӗрвӑрри ҫӗрӗ ҫинче ҫуралнӑ Андриян Николаев. Ун ячӗллӗ урамсене пирӗн тӑрӑхра та журналистика 158 таран шутласа кӑларнӑ.

Кӑҫал шкул пӗтернисенчен вырӑс чӗлхипе тата математикӑпа патшалӑхӑн пӗтӗмлетӳллӗ аттестацийӗ витӗр тухайманнисем е экзамена начар тытнисем пӗлӗве ҫак уйӑхра тепӗр хут тӗрӗслеме пултараҫҫӗ.

Вырӑс чӗлхипе экзамен тытайманнисем мӗнпур йышран 0,15 процент, математикӑпа — 0,92 процент.

Ытларикун, авӑн уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, вырӑс чӗлхипе патшалӑхӑн пӗрлехи экзаменне тата вӗренсе тухакансен патшалӑхӑн экзаменне тытма пулать.

Эрнекун, авӑн уйӑхӗн 8-мӗшӗнче, математикӑн никӗс шайне патшалахӑн пӗрлӗхлӗ экзаменӗ тата ҫак предметпа вӗренсе тухакансен патшалӑхӑн экзаменӗ тыттарса пахалӗҫ. Чӑваш Енӗн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен ӗҫӗн министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, тепӗр ушкӑн пӗлӗве авӑн уйӑхӑн 16-мӗшӗнче тӗрӗслейӗ.

И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче

«композици» специальноҫа алла илме вӑтамран миллиона яхӑн тухса кайнине эпир пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: «Композици» специальноҫне суйласа илнисен вӗренсе тухиччен 716 пин тенкӗ тухса кайӗ. Ку вӑл — хамӑр ҫӗршыврисен. Чикӗ леш енчен килнисен 1,2 миллион тенкӗ шӑкӑрт кӑна кӑларса хума тивӗ.

Кӑҫал ЧПУра хысна вырӑнӗсене 900 ытла пӑхса хӑварнӑ. Анчах вӗсен шутӗнче медицина факультетӗнчи специальноҫсем ҫук. Ҫав вӑхӑтрах пирӗн республикӑра тухтӑрсем ҫитменни вӑрттӑнлӑх мар. Ҫурла уйӑхӗ тӗлне Чӑваш Енре 46 фельдшерпа акушер пунктне тухтӑрсем ҫитменнине эпир те пӗлтернӗччӗ. Ку ыйтӑва ҫак уйӑхӑн 3-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерствин коллегийӗн ларӑвӗнче хускатнӑччӗ.

Ҫавӑн пек хыпарпа ашшӗ-амӑшне Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков "савӑнтарнӑ". Кун пирки вӑл ятарлӑ йышӑну кӑларсах ҫирӗплетнӗ. Унта палӑртнипе килӗшӳллӗн, муниципалитетӑн хушма пӗлӳ паракан организацийӗсен тӳлевлӗ пулӑшусен хакне палӑртнӑ чикӗрен ытлашши хӑпартма юрамасть.

Ҫапла майпа вокал пӗлӗвне илме, хорпа юрлама, музыка инструменчӗсем калама вӗренмешкӗн, театр тата ташӑ искусствисене алла илмешкӗн авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен тытӑнса ашшӗ-амӑшӗн кружока ҫӳрекен ачисемшӗн ытларах расхутланма тивет. Акӑ, сӑмахран, музыка инструменчӗсем калама хӑнӑхмашкӑн уйӑхсерен - 1630, хореографи кружокне ҫӳренӗшӗн - 1210, театр уйрӑмӗнче ӑсталӑха туптанӑшӑн - 1650, сӑнарлӑ искусство енӗпе пӗлӳ илмешкӗн 2000 тенкӗ каларса хума тивӗ.

Чӑваш Республикинче обществӑпа политика лару-тӑрӑвне хакламашкӑн ятарлӑ тӗпчев ирттерме хатӗрленеҫҫӗ. Ҫавна май Республика Элтеперӗн Администрацийӗ уҫӑ конкурс пуҫарнӑ. Контрактӑн хакӗ самаях пысӑк: 1 миллион та 280 пин тенкӗ.

«Правда ПФО» сайт пӗлтернӗ тӑрӑх, «Чӑваш Енри обществӑпа политика лару-тӑрӑвӗ» темӑпа социаллӑ тӗпчев ирттерме кӑмӑл пуррисен пӗтӗм документсене чӳк уйӑхӗн 15-мӗшӗччен хатӗрлесе памалла.

Конкурс докуменчӗсенче палӑртнипе килӗшӳллӗн, Чӑваш Енре пурӑнакансенчен телефонпа шӑнкӑравласа ыйтса пӗлӗҫ. Пӗтӗм шӑнкӑравран 75 процентне карас телефонӗ ҫине, ытти 25 процентне стационарлӑ телефон ҫине шӑнкӑравлӗҫ. Номерсене ятарласа суйламӗҫ.

Тӗпчев ирттерекенсен ҫапла майпа Чӑвашра пурӑнакансем пурнӑҫ шайне, хӑйсен пурлӑх-мулне епле хак панине, халӑх вырӑнти тата республика влаҫне мӗнле паллӑпа хакланине, регион тата федераци ведомствисенче ӗҫлекен тӳре-шара ӗҫӗпе, патшалӑх пулӑшӑвӗсен пахалӑхӗпе кӑмӑллӑ е кӑмӑллӑ мар пулнине, хӑш политика партине ытларах килӗштернине пӗлмелле. Тепӗр пӗлтерӗшлӗ самант та пур ыйтӑмра: халӑх протестлӑ акцисене хутшӑнасшӑн-и?

Малалла...

Филармонири уява пухӑннисем

Ӗнер И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗн пӗрремӗш курс студенчӗсем валли Чӑваш патшалӑх филармонийӗнче уяв туса панӑ.

Савӑнӑҫлӑ мероприяти «Юрай» ансамбль пултарулӑхӗпе киленнинчен пуҫланнӑ. «Корпорация Добра» (чӑв. Ырӑлӑх корпорацийӗ) волонтер организацийӗпе, ЧППУн «Память» (чӑв. Астӑвӑм) шырав отрячӗн музейӗн экспозицийӗпе, «Королевство снов» (чӑв. Ыйхӑ патшалӑхӗ) мода театрӗпе паллаштарнӑ.

Уява Владимир Иванов ректор уҫнӑ. Аслӑ вӗренӳ заведенине пуҫласа ура ярса пуснисене Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев саламланӑ. Вӑл вӗренӳ отрасльне хыснаран укҫа нумай уйӑрнине ҫирӗплетсе кашни виҫҫӗмӗш тенке ҫак отрасле янине пӗлтернӗ. Унтан вӑл федерацирен шкулсем юсама тата тума «кӗмӗл» уйӑрнине те асӑнса хӑварнӑ.

Александр Егоров журналист

Кӑҫал та Шупашкарта «Советская Чувашия» хаҫат парнисемшӗн ҫӑмӑл атлетсемшӗн ӑмӑрту иртӗ.

Хаҫат журналисчӗ Рита Кириллова Фейсбукра ҫырнӑ тӑрӑх, ку ӑмӑрту юлашки нумай-нумай ҫулта кӑҫал пуҫласа Александр Егоровсӑр иртет. Спорт тематикине ҫутатнӑ ӗҫтешне сума суса хаҫатҫӑсем ун ячӗпе кубок йӗркеленине пӗлтереҫҫӗ. Ӑна стартра мала тухнӑ журналистсен тупӑшӑвӗнче ҫӗнтернӗ ушкӑна пама палӑртнӑ.

Аса илтерер, Александр Егоров журналист кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗн 21-мӗшӗнче пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Вӑл 57 ҫулта пулнӑ. Каччӑ евӗр тумланма юратаканскер хӑйӗн ҫулӗнчен самай ҫамрӑкрах курӑнатчӗ. 1998 ҫулта вӑл «Сашка» хаҫат редакторӗнче ӗҫлеме пуҫланӑ. «Советская Чувашия» хаҫатра корреспондентра 2006 ҫултанпа тӑрӑшнӑ.

Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан пикен юсанмалли колонире ларма тивӗ. Хӗр 18 ҫулта кӑна-ха, Шупашкарти пӗр аслӑ шкулта вӗренет.

Ҫамрӑкскере йӗплӗ пралук леш енне спайсшӑн ӑсатнӑ. Следстви палӑртнӑ тӑрӑх, студентка кӑҫалхи ака уйӑхӗнче тупӑш тӑвас тесе Шупашкарта тата Ҫӗнӗ Шупашкарта 12 вӑрттӑн вырӑна спайс хунӑ.

Наркотик хутӑшне вӑл палламан ҫынсенчен тӗнче тетелӗ урлӑ ҫыхӑнса илнӗ. Пике пӗтӗмпе 6 грама яхӑн наркотик пытарнӑ. Вӑрттӑн вырӑнти спайса полици ӗҫченӗсем оперативлӑ шырав вӑхӑтӗнче тупнӑ.

Суд приговорӗпе килӗшӳллӗн, студенткӑн йӗплӗ пралук леш енче 3,5 ҫул лармалла.

Укҫа шута юратать тесе ваттисем мӗн авалтан каланӑ. Апла пулин те Хӗрлӗ Чутай районӗнчи хӑш-пӗр тӳре-шара урӑхларах шухӑшланӑ-ши — хысна «туприне» тухӑҫлӑ тӑкакламан. Ку факта ҫынсем ушкӑнпа ҫӑхавланӑ хыҫҫӑн прокуратура палӑртнӑ.

Чӑваш Ен прокуратурине чутайсем хӑйсен тӑрӑхӗнчи Шукакасси ялӗнчи ҫула юсанӑ чух вырӑнти администраци укҫа-тенкӗпе тивӗҫлипе усӑ курмасть тесе евитленӗ.

Асӑннӑ яла ҫул тума подряд организацийӗпе 2015 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗн 15-мӗшӗнчех килӗшӳ тунӑ-мӗн, анчах «Резон» подряд организацийӗ тивӗҫе кирлӗ пек пурнӑҫламан, ӑна ӗҫшӗн 49 процентне ҫеҫ тӳленӗ иккен. Строительство организацийӗ ӗҫе чарса лартнӑ пулин те Йӳҫпан ял тӑрӑхӗ нимӗнле мера та йышӑнман. Халӗ прокуратура подрядчик пирки прокуратура административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ, ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ ячӗпе асӑрахттару хучӗ ярса панӑ.