Киле вӑрҫса-ятласа хӑваламан та, анчах ача пахчинче юсав тесе Улатӑрти «Солнышко» (чӑв. Хӗвел) шкул ҫулне ҫитменнисен учрежденине ҫӳрекен шӑпӑрлансене эрнекунсерен 12 сехетре киле ӑсатма тӑрӑшнӑ. Илсе каяйманнисен ачисем дежурство ушкӑнӗнче юлнӑ. Ҫав вӑхӑтрах ача пахчине хӗрсе кайсах юсанӑ: сӑрламаллине сӑрланӑ, шуратмаллине шуратнӑ, стенасене йӗркене кӗртнӗ, урай сарнӑ.

Ҫур кунта киле илсе кайсан та ашшӗ-амӑшӗнчен укҫана тулли куншӑн илнӗ.

Кӑлтӑка вырӑнти прокуратурӑна ашшӗ-амӑшӗ систернӗ.

Ҫитменлӗхшӗн ача-пӑча пахчин ертӳҫине Роспотребнадзор 3 пин тенкӗлӗх штрафланӑ. Ҫав вӑхӑтрах прокуратура хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ ячӗпе те асӑрхаттару хучӗ шӑрҫаланӑ. Унта кӑлтӑка пӗтермеллине палӑртса ҫырнӑ.

Шупашкарти 4-мӗш гимнази директорне ашшӗ-амӑшӗнчен сӗтев илнӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Ку факта РФ Шалти ӗҫсен министерствин Шупашкарти управленийӗ экономика хӑрушсӑрлӑхӗ тата коррупципе кӗрешекен пайӗ ачасене шкула илнишӗн укҫа илнӗ тесе пӗлтерет.

Йӗрке хуралҫисен куҫне шкул ертӳҫи кӑҫалхи ҫулла лекнӗ. Пакунлисене кун пирки систерекенсем тупӑннӑ. Йӗрке хуралҫисем шухӑшланӑ тӑрӑх, хулан урӑх районӗнче пурӑнакансем хайсен ачисене 4-мӗш гимназие вырнаҫтарас тенипе шкул директорӗ усӑ курма шут тытнӑ. Полицейскисем хӗрарӑма ашшӗ-амӑшӗ 85 пин тенкӗлӗх виҫӗ хутчен сӗтев панине палӑртнӑ. Раҫҫейӗн Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗн тӗпчевҫисем пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Хӗрарӑма халӗ килте арестлесе усрама йышӑннӑ.

Елена Николаева (сылтӑмри)

Ӗнер Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн черетлӗ сессийӗ иртнине эпир ӗнерех пӗлтернӗччӗ. Кун йӗркине кӗртнӗ ыйтусем нумайран тата тӗрлӗ йышӑну йышлӑран паян та ку темӑна малалла тӑсӑпӑр.

Ӗнер «халӑх тарҫисем» (маларах депутатсене ытарлӑн ҫавӑн пек калатчӗҫ. Сӑмах ҫаврӑнӑшӗ паян хай сӗмне ҫухатнипе ҫухатманнине тишкерес тӗллевӗмӗр ҫук та ун пирки чарӑнса тӑмӑпӑр) парламентри икӗ комитет ертӳҫине суйларӗҫ. Сӑнавҫӑсем асӑрханӑ тӑрӑх, шалуллӑ должноҫсене «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» парти пайташне Игорь Молякова парас мар тени черетлӗ хутчен пурнӑҫа кӗчӗ.

Парламентӑн экономика политики, агропромышленноҫ комплексӗ тата экологи енӗпе комитет ертӳҫи пулма паллӑ спортсмена, Олимп чемпионне, тӗнче чемпионкине Елена Николаевана шанчӗҫ. Тӗнче шайӗнчи паллӑ спортсменка сессире тӑван яла пилӗк ҫул каялла таврӑннине, унта хӑйӗн суйлавҫисемпе юнашар пулнине палӑртнӑ.

«Эпӗ, паллах, ҫветтуй мар. Анчах апла пулма тӑрӑшмалла. Аталанма вӗҫӗмех пулать, ҫветтуй пулса ҫуралмаҫҫӗ, пулса тӑраҫҫӗ. Ҫамрӑк депутатсене тата аслӑ юлташсене пулӑшнӑшӑн тав тӑватӑп, пӗтӗмпех турӑ ирӗкӗпе пулса пырать», — тенӗ Елена Николаева сессире.

Малалла...

Шупашкартан Пушкӑртстанӑн тӗп хулине тата каялла самолет вӗҫтерекен «Декстер» авиакомпани ҫапла йышӑну тунӑ. Ҫавна кура ӗнер, авӑн уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, Шупашкарти аэропортран Ӗпхӗве самолет вӗҫмен.

«Мой город Чебоксары» Шупашкарти халӑхсен хушшинчи аэропортӑн «Ҫыхӑнура» халӑх тетелӗнчи официаллӑ ушкӑнӗнчи информацие илсе кӑтартнӑ. «Шупашкар — Ӗпхӳ — Шупашкар» маршрут кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗн 20-мӗшӗнче уҫӑлнӑ. Аэропортӑн ҫирӗплетнӗ расписанийӗпе килӗшӳллӗн, ку авиарейспа самолетсен кӑҫалхи юпа уйӑхӗн 27-мӗшӗччен вӗҫмелле пулнӑ. Ӗнерхи кунччен Шупашкартан Ӗпхӗве самолет эрнере виҫӗ хутчен вӗҫнӗччӗ: тунтикунсерен, юнкунсерен тата эрнекунсерен. Ҫавӑн пекех палӑртса хӑварар: ку авиарейса Росавиаци субсиди уйӑрса пулӑшатчӗ.

Электронлӑ сӑмахсарсен пуххи ҫӗнӗ словарьпе пуянланчӗ. Хальхинче — Йоханнeс Бeнцингӑн нимӗҫле-чӑвашла сӑмахсарӗпе.

Ӑна электронлӑ варианта куҫарса хатӗрлекенӗ: Мирон Толи. Унӑн тытӑмӗ ансат: кашни нимӗҫле сӑмах валли чӑвашла куҫарӑвне илсе кӑтартнӑ. Шырама меллӗ пултӑр тесе оригиналта илсе панӑ чӑвашла сӑмахсен латинла ҫырулӑхӗпе пӗрлех хальхи орфографипе ҫырнине те кӑтартнӑ. Ӑна Мирон Толи хатӗрлеме пуҫланӑ, йӗркене Аҫтахар Плотников кӗртсе ҫитернӗ. Хальхи орфографипе ҫырни словарь статьисемпе шыравра усӑ курма та меллӗ пулӗ.

Нимӗҫле-чӑвашла сӑмах пуххипе калаҫу кӗнекине 1943 ҫулта Берлинта вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче пичетлесе кӑларнӑ. Ӑна хатӗрлекенӗ — Йоханнeс Бeнцинг (1913–2001). Чӑваш чӗлхипе ӗҫлеме вӑл Берлин университетне вӗренме кӗрсен пуҫланӑ. Ҫавах та пирӗн чӗлхе ӑна маларах та кӑсӑклантарнӑ. Сӑмахран, вӑл Николай Ашмаринӑн словарьне пахаласа темиҫе статья ҫырнӑ, чӑваш грамматикипе ҫыхӑннӑ темиҫе тӗпчев ӗҫӗ тунӑ. Маларах асӑннӑ словаре кӑлариччен 1943 ҫултах вӑл «Чӑваш чӗлхин кӗске кӳртӗмӗ» (Kleine Einführung in tschuwaschische Sprache) кӗнеке те кӑларнӑ.

Малалла...

Ҫак кунсенче Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Ҫичӗпӳрт ялӗнче пурӑнакансем питӗ савӑннӑ. Ара, вӗсен ялӗнче фельдшерпа акушер пункчӗ уҫӑлнӑ-ҫке-ха.

Унччен Ҫичӗпӳртре кивӗ ФАП пулнӑ. Ҫӗннине кӑҫал ҫу уйӑхӗнче тума тытӑннӑ. ФАПа тумашкӑн пӗтӗмпе 2 миллион та 633 пин те 800 тенкӗ уйӑрнӑ. Федераци хыснинчен – 81 пин тенкӗ, ытти – регион хыснинчен. Хатӗр-хӗтӗр, сӗтел-пукан туянмашкӑн 181 пин тенкӗ ытла тӑкакланӑ.

Ҫичӗпӳртри ФАПа икӗ ял ҫыннисем ҫӳрӗҫ. Пӗтӗмпе 500 ытла ҫын сывлӑхне тӗрӗслесе тӑрӗ. Унта пӗрремӗш категориллӗ фельдшер Ирина Федорова ӗҫлӗ.

Сӑмах май, район пульници 32 ҫухрӑмра вырнаҫнӑ. Октябрьскинчи тухтӑр амбулаторийӗ – 8 ытла ҫухрӑмра.

Ваттисен кунӗ ҫывхарса пырать. Уявра пенсионерсемпе «хӗрӳ лини» ирттерме палӑртнӑ. Ваттисен ыйтӑвӗсене регионти темиҫе ведомство ӗҫченӗсем хуравлӗҫ.

Аса илтетер: ваттисен кунне юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗнче уявлаҫҫӗ. «Хӗрӳ лини» вара авӑн уйӑхӗн 28-мӗшӗнче иртӗ. 8(83352)39-36-81 телефонпа ирхи 10 сехетрен пуҫласа 12-ччен шӑнкӑравлама май пур.

Ваттисен ыйтӑвӗсене республикӑри тӗрлӗ социаллӑ ведомство ертӳҫисем хуравлӗҫ: Пенси фончӗ, ЧР Ӗҫлевпе социаллӑ хутлӗх министерстви, ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви, Социаллӑ страхлав фончӗ, Медицина страхлавӗн фончӗ.

Чӑваш патшалӑх филармонийӗнчи пултарулӑх ушкӑнӗсене культурӑн ытти учрежденине куҫарнӑ. Мӗншӗн? Филармони ҫуртне юсаса ҫӗнетесшӗн.

Унта юсав ӗҫӗсем кӑҫалхи авӑн уйӑхӗнче пуҫланнӑ. Ку ӗҫе часах вӗҫлеймӗҫ: 2020 ҫул тӗлне ҫеҫ.

Юсав ӗҫӗсем пынӑ вӑхӑтра симфони капеллине Шупашкарти Ф.Павлов ячӗллӗ музыка училищине тата Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрне куҫарнӑ. Юрӑпа ташӑ ансамблӗ Трактор тӑвакансен культура керменне куҫса кайнӑ. Хӑй филармони Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче тата Трактор тӑвакансен культура керменӗнче ӗҫлӗ.

Куҫса кайнӑ пулсан та филармонири ушкӑнсен ҫӗнӗ пултарулӑх сезонӗ юпа уйӑхӗнче уҫӑлӗ.

Светлана Чикмякова тунӑ сӑн

Вӑрнар районӗнче пӗр арҫынна упа ами тапӑннӑ. Кун пирки вӑл «Про Город» хаҫат редакцине каласа кӑтартнӑ. Суранланнӑ арҫынна пульницӑна илсе ҫитернӗ.

Авӑн уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Вӑрнар районӗнче сунар йыттисене упа ҫинче тӗрӗсленӗ. Мероприятие «Росхотрыболовсоюзӑн» тӗрӗслев станцийӗнче ирттернӗ. Куракансенчен пӗри юраман вырӑна кӗрсе кайнӑ та ӑна упа ами тапӑннӑ.

Ун чухне Анатолий Чернов урӑ пулман. 68 ҫулти арҫынна пульницӑна ӑсатнӑ. Хӑй каланӑ тӑрӑх, вӑл темиҫе сантиметр ҫеҫ патнерех пынӑ, упа ами ӑна ҫӗре йӑвантарнӑ. Юрать, сунарҫӑсем йыттисене упа ҫинелле янӑ. Арҫын ҫапла ҫӑлӑнса юлнӑ.

Юпа уйӑхӗн 4-мӗшӗнче Шупашкарта каллех сирена янӑрӗ. Планпа килӗшӳллӗн халӑха пӗлтермелли автоматизациленӗ тытӑма тӗрӗслӗҫ.

Ку вӗренӳ тревоги кӑна пулӗ. Ӑна граждан оборонин тренировкипе килӗшӳллӗн ирттерӗҫ. Ҫав кун урамри громкоговорительсем, радиотрансляци сечӗсем, электросирена, управлени линийӗ, телевидени, передатчиксен тата радио станцийӗсен перехват хатӗр-хӗтӗрӗ мӗнле ӗҫленине тӗрӗслӗҫ.

Сӑмах май, юпа уйӑхӗн 4-6-мӗшӗсенче вӗренӳ тренировкине Раҫҫейри мӗнпур регионта ирттерӗҫ.