Пӑтӑрмахсем
![]() Сӗнтӗрвӑрринчи физкультурӑпа спорт комплексӗн пуҫлӑхӗ пирки маларах пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ, халӗ ӑна тӗпчесе пӗтернӗ. Кун пирки Раҫҫейӗн Следстви комитечӗн Чӑваш Енри Следстви управленийӗ пӗлтерет. ФСК пуҫлӑхӗ пирки тӗпчевҫӗсем РФ Пуҫиле кодексӗн 159.2 статйин 3-мӗш пайӗпе ӗҫ пуҫарнӑ. Асӑннӑ статьяпа тӳлев илнӗ чух улталанишӗн айӑплаҫҫӗ. Тӗпчевҫӗсен шучӗпе асӑннӑ комплекс пуҫлӑхӗ вырӑнти ӗҫлӗх центрӗпе килӗшӳ туса пӗлтӗрхи кӑрлач уйӑхӗнче 3-мӗш ушкӑнри сусӑра ӗҫе илнӗ. Кайран вӑл асӑннӑ центра инвалида тивӗҫлӗ ӗҫ вырӑнӗ туса пама 25 пин тенкӗпе кондиционер туянни пирки суя хутсем тӑратнӑ. Чӑннипе вара нимле кондиционер та туянман. Ӗҫлӗх центрӗ 25 пин тенке республика хысни шучӗпе куҫарса панӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Утӑ уйӑхӗн 6-мӗшӗнче каҫхине Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Ҫатракасси ялӗнчи ачасем Иван Купала каҫне паллӑ тунӑ. Ку уява тӗрлӗ ҫӗршывра тӗрлӗрен калаҫҫӗ. Ӗлӗк ҫак кун юханшывсен хӗрринче кӑвайт чӗртнӗ, унта ҫамрӑксем пухӑнса савӑннӑ. Телейлӗ пулас, сывлӑха ҫирӗплетес тӗллевпе хӗрсемпе каччӑсем пӗчченшерӗн е икшерӗн кӑвайт урлӑ сикнӗ. Ҫатракассинчи вулавӑш ӗҫченӗсем ӗлӗкхи йӑла-йӗркене аса илес тӗллевпе ҫамрӑксемпе уяв йӗркеленӗ. «Ой, анне, эпӗ Йӑвана юрататӑп!» ят панӑ ӑна. Каҫхине ҫамрӑксем Кӗнер юханшывӗ хӗррине пухӑннӑ. Хӗрсем сараппан тӑхӑннӑ, уй-хир чечекӗсенчен кӑшӑл ҫыхса тӑхӑннӑ. Каччӑсем вара кӑвайт чӗртнӗ. Тӗттӗмленме пуҫласан ҫамрӑксем выляма, ташлама-юрлама тытӑннӑ. Пурте кӑвайт урлӑ сикнӗ. Каччӑсем килӗшнӗ хӗрӗн кӑшӑлне хывса илме тӑрӑшнӑ. Каҫхи уяв ҫамрӑксен асӗнче чылайлӑха юлӗ. Сӑнсем (12) Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ҫул-йӗр
![]() Халӑха пӗр-пӗр пулӑшу кӳрекене палӑртас тесен тӳре-шаран халӗ чылай чухне конкурс ирттерме тивет. Ун пек туни конкуренци ҫинчен калакан федераци саккунӗпе килӗшсе тӑнине пӗлтерет. Ансатрах чӗлхепе каласан, яваплисем хӑйсен ҫыннисене ҫул парасран асӑрханма пулӑшать тесе шухӑшлаҫҫӗ. Чӑваш Енӗн Транспорт министерствин ӗҫченӗсем вара конкуренци ҫинчен калакан саккуна пӑсни палӑрнӑ. Ҫак кӑлтӑка маларах Монополипе кӗрешекен федераци службин республикӑри управленийӗ асӑрханӑ, кайран асӑннӑ ведомство шухӑшӗпе республикӑн Арбитраж сучӗ те килӗшнӗ. Министерство тӳре-шари «Шупашкар–Муркаш» маршрутпа ҫӳрекен 112-мӗш маршрута конкурссӑр-мӗнсӗрех «АвтоВАС» акционерсен уҫӑ обществине шанса панӑ иккен. Ку маршрутпа малашне кам ҫӳрессине шучӗпе халӗ ҫӗнӗрен палӑртма тивӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял пурнӑҫӗ
![]() Утӑ уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, шӑматкун, Куславкка районӗнчи Тӗмшер ялӗнче уяв иртнӗ. Халӑх стадиона пухӑнса ял уявне пухӑннӑ. Малтанах ентешӗсене Тӗмшер ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Юрий Трофимов саламланӑ. Тӗмшерсене уявпа саламлама Куславкка район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Валентин Колумб та ҫитнӗ. Вӑл Николай Романова, Галина Сергеевӑна, Маргарита Беловӑна общество ӗҫне хастар хутшӑннӑшӑн грамотӑсемпе чысланӑ. Юрий Трофимов ял старостисене, общество ӗҫне хутшӑннисене, хастарсене Хисеп грамотисем панӑ. Паллах, уяв концертсӑр иртмен. Чӑваш эстрада артисчӗсем тӗмшерсене икӗ сехет савӑнтарнӑ. Ачасем те спорт ӑмӑртӑвӗсенче вӑй виҫнӗ. Вӗсене пурне те пылак парнесемпе хавхалантарнӑ. Ял ҫыннисем конкурссене хастар хутшӑннӑ. Кире пуканӗ йӑтассинче Эдуард Краснова ҫитекенни пулман. Шашкӑлла выляса Владимир Ярцев ҫӗнтернӗ. Ачасем валли вылямалли ятарлӑ лапам йӗркеленӗ. Унта шӑпӑрлансем аттракционсем ҫинче ярӑннӑ. Тӗмшерте мӗн тӗттӗмленичченех юрӑ-кӗвӗ янӑранӑ. Сӑнсем (47) Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял пурнӑҫӗ
![]() Утӑ уйӑхӗн 4-мӗшӗнче Вӑрмар районӗнчи Кӗлкеш ялӗнче Акатуя паллӑ тунӑ. Уява ял тӑрӑхӗн администрацийӗн пуҫлӑхӗ В.Н.Борцов уҫнӑ. Вӑл пурне те ӑнӑҫу сунса малашне те ҫанӑ тавӑрса ӗҫлеме хавхалантарнӑ. Унтан кӗлкешсене Вӑрмар район администацийӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Александр Тихонов саламланӑ. Кайран Г.Н.Ямуков фермер ӗҫ пӗтӗмлетӗвне тунӑ. Вӑл кӑҫал фермерсем ӗҫе лайӑх пурнӑҫланине палӑртнӑ. Унтан концерт пуҫланнӑ. Кӗлкешсем патне Шупашкартан чӑваш эстрада артисчӗсем килнӗ. Кӗлкешре пурӑнакан Светлана Ямукова пурне те хашламапа сӑйланӑ. Спорт ӑмӑртӑвӗсем хӗрӳ иртнӗ. Маттуррисем волейболла вылянӑ, чупнӑ, вӗрен туртнӑ, кире пуканӗ йӑтнӑ. Каярахпа пуҫланнӑ ташӑ каҫӗ ирчченех пынӑ. Кӗлкешсем Акатуйра пӗрле пухӑнса чунран савӑннӑ. Сӑнсем (13) Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял пурнӑҫӗ
![]() Тӑвай районӗнчи Элпуҫ ял тӑрӑхӗнче «Таса ҫырансем» экологи акцийӗпе килӗшӳллӗн юханшывсене, пӗвесене ҫӳп-ҫапран тасатнӑ. Вӗсем ятарласа шӑматкунлӑх ирттернӗ. Аль пӗве хӗррине халӑх тата ял тӑрӑхӗн администрацийӗ, Канаш хулинчи вӑй-хал культурипе спорт комплексӗн ӗҫченӗсемпе спортсменӗсем пулӑшнипе икӗ контейнер ҫӳп-ҫап пухнӑ. Нӳшкассинче Гавриловсен тата Волковсен ҫемйисем юханшыв хӗррине тирпей-илем кӗртнӗ. Ҫӗнҫырма ялӗнче ҫамрӑксем пӗве тата юханшыва хӗррисене ҫӳп-ҫапран тасатнӑ. Акци ҫынсене ҫутҫанталӑка упрамаллине ӑнланма пулӑшать. Халӑх экологишӗн кашни кунах тӑрӑшмаллине чухласа урамсене, пӗвесене, юханшывсене, парксене тирпей-илем кӗртме тухать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() 2013 ҫултанпа Красноармейски районӗн кунне паллӑ тӑваҫҫӗ. Утӑ уйӑхӗн 4-мӗшӗнче Трак енсем уява пухӑннӑ. Хальхинче вӑл Мӑн Шетмӗ ялӗнче иртнӗ. Хӑнасене ҫӑкӑр-тӑварпа кӗтсе илнӗ. Унтан пурте Анаткас ялне ҫул тытнӑ, унта шит юпине тата этнокартише уҫнӑ. Кайран Мӑн Шетмӗре театрализациленӗ постановка лартнӑ, «Мӑш Шетмӗ ярмӑркки» ятлӑскере истори сӑнарӗсем хутшӑннӑ. Уява Красноармейски район администрацийӗн пуслӑхӗ Андрей Шестаков, район пуҫлӑхӗ Владимир Григорьев ытти тӳре-шара килнӗ. ЧР ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗ Алексей Самаркин ЧР Правительстин ятӗнчен пурне те уявпа саламланӑ, чи маттуррисене чысланӑ. Уяв кунӗнче Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинче пуҫ хунисене, унтан таврӑннисене аса илмесӗр иртмен. Вӑрҫӑра вилнисен тата Совет Союзӗн Геройӗн В.В.Васильевӑн ячӗпе хисепленекен палӑк патне чӗрӗ чечексем хурса пуҫ тайнӑ. Шупашкарти аэроклуб парашютисчӗсем тӳперен сикнине халӑх ҫӑвар карсах пӑхнӑ. Сӑнсем (149) Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Сергей Иванов сӑнӳкерчӗкӗ Ӗнер, утӑ уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, республикӑра аслатиллӗ ҫумӑр ҫуни икӗ ҫурта шар кӑтартнӑ. Ҫиҫӗм икӗ ҫурта ҫапнӑ. Телее, пушарта никам та суранланман. Кун пирки ЧР МЧСӗ пӗлтерет. Ҫиҫӗме пула пушар Муркаш районӗнчи Отарккӑ ялӗнче пулнӑ. 61 ҫулти арҫыннӑн ҫурчӗ ҫунма тытӑннӑ. Ун чухне пӳртре кил хуҫин арӑмӗ, хӗрӗ тата кӗрӗвӗ пулнӑ. Пушара ҫур сехетрен сӳнтернӗ. Ҫулӑм мачча тӑррине, ҫивиттине сиен кӳнӗ. Комсомольски районӗнчи Кӗҫӗн Каҫал ялӗнче те ҫурта ҫиҫӗм ҫапнӑ. Пӳртре 50 ҫулти хӗрарӑмпа унӑн 79-ти ашшӗ пулнӑ. Пушарнӑйсем ҫулӑма 40 минутран сӳнтернӗ. Пушар мачча тӑррине, сарая тӗп тунӑ, пӳртри стена кӑштах сиенленнӗ. Ҫав кунах Етӗрнере те пушар тухнӑ. Унта хваттере чӗртсе янӑ теҫҫӗ. 55 ҫулти кил хуҫине пульницӑна ӑсатнӑ. Вӑл тӗтӗм-сӗрӗмпе аптӑранӑ. Хваттер самаях шар курнӑ. Сӑмах май, ҫулталӑк пуҫланнӑранпа республикӑра 520 пушар тухнӑ. Вӗсенче 53 ҫын вилнӗ, 66-шӗ аманнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Персона
![]() Ефроисния Филиппова тӑванӗсемпе тата хӑнасемпе Йӗпреҫ районӗнчи Хыркасси ялӗнче пурӑнакан Ефросиния Андриановна Филиппова тӑванӗсемпе, ентешӗсемпе сӗтел хушшине ларса 100 ҫулхи юбилейне паллӑ тунӑ. Йӗпреҫ район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Николай Чугаров, социаллӑ хӳтӗлев пайӗн пуҫлӑхӗ Римма Июдина, Шӑрттан ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Надежда Ефремова кинемее РФ Президенчӗ саламне памашкӑн килнӗ. Ефросиния Андриановна Шӑрттан ялӗнче ҫуралнӑ. 1936 ҫулта вӑл Хыркасси каччипе Григорий Филипповичпа ҫемье ҫавӑрнӑ. Вӗсем 8 ача ӳстернӗ. Ефросиния Филиппова вӑрҫӑ тата ун хыҫҫӑн колхоз хирӗсенче мӗн тери йывӑр пулнине паян та лайӑх астӑвать. Вӑл II, III степень «Амӑшӗн мухтавӗ» кавалер орденне тивӗҫнӗ. Тӗнчен икӗ вӑрҫине курнӑ кинемейӗн упӑшкине, ултӑ ачине пытарма тивнӗ. Халӗ 100 ҫулти кинемейӗн 23 мӑнук, вӗсен 12 ачи. Нумаях пулмасть вал кил-тӗрӗшри ӗҫсене хӑех тунӑ. Халӗ вӑл хӗрӗ Раиса патӗнче Йӗпреҫре пурӑнать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял хуҫалӑхӗ
![]() Пӗр вӑхӑт шӑрах ҫанталӑк тӑнӑран чылай районта тыр-пул, пахча ҫимӗҫ типме пуҫланӑччӗ. Ял хуҫалӑхӗсем ҫумӑра тем пек кӗтрӗҫ. Ӗнер, утӑ уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, чылай районта нумай кӗтнӗ ҫумӑр тинех ҫурӗ. Анчах пурне те савӑнтарчӗ-ши вӑл? Ӗнер Вӑрнар районӗнче те ҫумӑр самай ҫунӑ. Ку, паллах, уй-хиршӗн паха пулнӑ. Типсе ҫитнӗ тӑпра нӳрӗке тумлам юлмичченех ҫӑтнӑ. Анчах ҫумӑрпа пӗрле пӑр та ҫунӑ. Паллах, пӑр пахча ҫимӗҫе усӑ кӳмен. Михаил Тарасов фермер кун пек пуласса шутламан та. Пӑр темиҫе минутра вӗсен купӑстине, ҫӗрулмине, кӑшманне пысӑк сиен кӳнӗ. Вӗсен ҫулҫисем вырӑнӑн-вырӑнӑн ҫӗмӗрӗлнӗ. Михаил Тарасов фермерӑн 6 гектар пахча ҫимӗҫ. Уйрӑмах вӑл купӑста ҫитӗнтерсе тупӑш тӑвать. Тухӑҫӗ ӳстӗр тесе ӑна удобренипе шӑварать, ҫум курӑкран сыхлать. Пӑр фермер пахчине самай сиен кӳнӗ. Паллах, вӑл пӗчӗк тухӑҫ туса илме тӳр килнӗшӗн пӑшӑрханать. Ҫапах пӑр йӑлтах аркатманшӑн савӑнать. Пӑр «Санар» агрофирмӑн уйӗнчи ҫӗрулмине те ҫӗмӗрсе пӗтернӗ. Сӑнсем (6) Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (14.05.2025 03:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 745 - 747 мм, 10 - 12 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Золотницкий Николай Иванович, чӑваш чӗлхе пӗлӗвӗн никӗсне хываканӗ, тӗпчевҫӗ, этнограф вилнӗ. | ||
| Оболенцев Никита Иванович, ҫыравҫӑ, драматург, Чӑваш ССР тава тивӗҫлӗ культура ӗҫленӗ ҫуралнӑ. | ||
| Репьях Станислав, украин сӑвӑҫи, Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Дементьев Пётр Васильевич, СССРта авиапром ӗҫне пуҫаракансенчен пӗри вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |