Нумаях пулмасть Шупашкарти типографисенчен пӗринче Виталий Станьял ӑсчахпа паллаштаракан кӗнеке пичетленнӗ.
«Учёный, педагог, поэт и общественный деятель Виталий Станьял» кӑларӑм авторӗ — медицина ӑслӑлӑхӗсен докторӗ, профессор, халӑх академикӗ Николай Григорьев.
Виталий Станьял — хальхи чӑваш тӗнчинчи тӗлӗнмелле ят. Пултаруллӑ та ӑслӑ-тӑнлӑ ӑсчах литература критикӗ те, публицист та, педагог та, поэт та, хастар общественник та. Вӑл Чӑваш наци конгресне йӗркелеме хутшӑннӑ. Сӑмаха ялан тӳррӗн тата куҫран витӗмлӗ калама хӑнӑхнӑскере тӗрлӗрен йышӑнакансем пуррине тавҫӑрма йывӑр мар. Ҫапах та ӑна хисеплеҫҫӗ, сума сӑваҫҫӗ. Унӑн йышлӑ вӗренекенӗсем ӑна тав тӑваҫҫӗ.
Кӗнекене Виталий Петрович ҫуралнӑранпа 80 ҫул ҫитнине халалланӑ. Виталий Станьял 1940 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи Станьял ялӗнче ҫуралнӑ. 80 ытла ӑслӑлӑх ӗҫӗн, ҫав шутра 6 монографипе вӗрентӳ кӗнекисен, авторӗ.
Ӑсчаха халалланӑ кӗнекене Виталий Станьял архивӗнчи тата С. Игнатьев, В. Исаев, Н. Фомиряков, А. Абрамов профессионал фотографсен сӑнӳкерчӗкӗсемпе пуянлатнӑ. Кӗнеке редакторӗ — философи ӑслӑхӗсен кандидачӗ Эрбина Никитина.
Шупашкарти Иван Яковлев проспектӗнче вырнаҫнӑ 1-мӗш типографи 2015 ҫулта панкрута тухнӑ. Унта ӗҫленӗ ҫынсене шалу парса татман-ха: 201 ӗҫчене 16,7 миллион тенкӗ тӳлемелле.
Типографи ҫурчӗ кивӗ, 1973 ҫулта хӑпартнӑскер. Ӑна тинех туянакан тупӑннӑ. Кӑҫал ҫурта виҫӗ хутчен сутма хӑтланнӑ, кашнинчех хака чакарса пынӑ. Малтанхи хак 85 миллион тенкӗ пулнӑ, юлашкинчен 55 миллионпа сутса янӑ. Ӑна «ЛОФТ СПЭЙС» тулли мар яваплӑ общество туяннӑ (кӑҫал акан 6-мӗшӗнче регистрациленнӗ компани).
Компани типографин ҫуртне, хут складне, ҫӗр лаптӑкне тата тӗрлӗ хатӗр-хӗтӗре туяннӑ. «На связи» форумра пӗлтернӗ тӑрӑх, типографин ҫӗнӗ хуҫа тупӑнсан унта ӗҫленӗ ҫынсен ӗҫ укҫин парӑмне татма пуҫланӑ.
Пилӗк-ултӑ ҫул каялла Шупашкарти пӗрремӗш типографин тимӗр хапхи кашни кунах чӗриклетсе уҫӑлса каятчӗ, унтан йывӑр тиенӗ КАМАЗсем мӗкӗрсе тухатчӗҫ, тин ҫапнӑ паха кӗнекесене Мускава, Чулхулана, Хусана тата ытти хуласене леҫсе паратчӗҫ. Чӑваш кӗнекеҫисене те полиграфистсем лайӑх продукципе савӑнтаратчӗҫ.
Уйрӑм ҫын аллине куҫсан та ҫак типографи пӗр хушӑ чиперех ӗҫлерӗ. Анчах хушӑран-хушӑ начар хыпарсем те илтӗнкелетчӗҫ, ун хуҫисем улшӑнсах тӑраҫҫӗ иккен. Вӗсенчен пӗри йывӑрлӑха кӗрсе ӳксен малалла тапӑлтатас темен, предприятине панкрута кӑларса ӑна хупма шутланӑ.
Тӑватӑ хутлӑ капмар ҫурт халь ишӗлес пек сулланса ларать. Тӗттӗмленсен ун чӳречисенчен сварка ялкӑшни курӑнать, Тимӗр касакан урапасем аҫтаха пек ҫулӑм сапаҫҫӗ. Кунти оборудование вакласа тимӗр-тӑмӑра ӑсатаҫҫӗ пулас...
Ҫӗршывра «прихватизаци» текен ҫил-тӑвӑл ҫӗкленсенех ҫак типографине куҫ хывакансем тупӑннӑччӗ. «Руҫ» фирма ертӳҫи В. Глебов Мускава ҫитнӗ те М. Полторанин министр унпа пит ӑшшӑн калаҫнӑ, кирлӗ хутсене ним мар алӑ пусса панӑ, типографине вӑл йӗркеленӗ фирмӑна пама хушнӑ.
Халӑха ӗҫпе тивӗҫтерекен центр ӗҫченӗсем «Шупашкарти 1-мӗш типографи» тулли мар яваплӑ общество ӗҫченӗсемпе тӗл пулнӑ. Ку тӗлпулӑва организацие панкрут тесе йышӑннӑран йӗркеленӗ.
ЧР Ӗҫ министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, унта 60 ытла ҫын хутшӑннӑ. Вӗсене республикӑри ӗҫ рынокӗнче кирлӗ профессисем пирки каласа кӑтартнӑ, буклетсемпе брошюрӑсем валеҫсе панӑ.
Шупашкарти 1-мӗш типографие ЧР Арбитраж сучӗ кӑҫалхи авӑн уйӑхӗн 11-мӗшӗнче тунӑ йышӑнупа килӗшӳллӗн панкрут тенӗ. Ҫавна май унти ӗҫченсене кӑҫал раштав уйӑхӗнче ӗҫрен кӑларӗҫ.
Сӑмах май, кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗнче асӑннӑ организаци ӗҫпе тивӗҫтерекен япӑх хуҫасен йышне кӗнӗ. Пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗнче вара унӑн директорне административлӑ майпа явап тыттарнӑ. Ара, организацие тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн унти 138 ӗҫчене 1,5 миллион тенкӗ шалу тӳлеменни ҫиеле тухнӑ.
Шупашкарти 1-мӗш номерлӗ типографи 6,9 миллион тенкӗ парӑма кӗрсе кайнӑ. Тулли мар яваплӑ общество шутланакан ҫак предприятире хальхи вӑхӑтра 130-ы яхӑн ҫын ӗҫлет иккен.
Типографи вӗсем тар тӑкнишӗн вӑхӑтра тӳлесе пырайманнине кура пысӑк парӑма кӗрсе ӳкнӗ. Типографи ӗҫ-хӗлӗ пирки каланӑ май, Чӑваш Енӗн Информаци политикин министерстви предприятире пушӑ лаптӑксем нумаййине те пӗлтернӗ. Территори тимӗр-тӑмӑрпа ҫӳп-ҫап айне пулнӑ имӗш. Котельнӑй ҫурчӗн тӑрӑмӗ те начар-мӗн. Типографи ҫурчӗ тул енчен те килӗшӳллӗн курӑнса ларманнине палӑртнӑ иккен министерствӑра.
Информаци политикин министерстви типографири лару-тӑрӑва тӗрӗслесе тӑни пирки ӗнентерет иккен. Ҫывӑх вӑхӑтра канашлу ирттермелле-мӗн. Хальлӗхе вара типографире Арбитраж сучӗ сӑнав процедури пуҫарса янӑ.
Шупашкарти типографисенчен пӗрне рейдерла майпа тытса илесшӗн пулнӑ. Ку фактпа тӗпчевҫӗсем халӗ пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Рейдерла тытса илме хӑтланни — типографи директорӗ-мӗн. Ӑна хирӗҫле юридици сӑпачӗсен пӗрлехи патшалӑх реестрне суеҫтерни тата пысӑк виҫелӗх улталама хӑтланни статьясемпе ӗҫ пуҫарнӑ.
2013 ҫулхи авӑн уйӑхӗнче ҫав этем типографи йышне икӗ ҫӗнӗ ҫынна — хӑйне тата хӑйӗн паллаканнине — илни пирки налук инспекцине суя хутсем тӑратать. Вӗсем хушма вклад хушнипе устав капиталне улшӑну кӗртнине те ӗнентерекен йышӑну ҫитерет вӑл. Кӑҫалхи нарӑсра вӑл типографин пӗртен-пӗр харпӑрлӑхҫине, тулли мар яваплӑ обществӑна, типографи пайтаҫисен шутӗнчен кӑларма тесе хутсем хатӗрлесе ятарлӑ органа ярса парать. Предприятин харпӑрлӑхҫин ертӳҫи кун пек тума хӑй ыйтнӑ тесе ӗнентерет. Ҫапла вара патшалӑх реестрне улшӑну кӗртнӗ. Кӑштахран типографин устав капиталне 18 миллион ытла тенкӗ хывнӑ чӑн-чӑн харпӑрлӑхҫӑ ку факт пирки пӗлет те правӑна сыхлакансене пӗлтерет.
Раҫҫейӗн Правительстви федераци пурлӑхне 2014–2016-мӗш ҫулсенче приватизацилессине прогноз планне ҫирӗплетнӗ иккен. Ҫавӑнта республикӑри икӗ объект: Шалти ӗҫсен министерствин типографийӗ тата Шупашкарти юханшыв порчӗ кӗнӗ.
«Акцийӗсем федераци харпӑрлӑхӗнчи акционер обществисене приватизацилени федераци хыснине укҫа кӳрессине ӳстерме, компанисене рынока кӑларма тата корпоратив управленийӗн меслетне ылмаштарма май парать», — тенӗ-мӗн РФ Правительствин сайтӗнче.
«Время Чувашии» (чӑв. Чӑваш Ен вӑхӑчӗ) информагентство асӑрханӑ тӑрӑх, приватизаци планне тӗрлӗ хулари аэропортсемпе юханшывсен порчӗсем кӗнӗ. Патшалӑх хӑш-пӗр банкри тата 20-е яхӑн издательствӑпа типографири хӑйӗн тӳпине те — акцисене — сутса яма шухӑшлать.
Нумаях пулмасть «Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерствин типографийӗ» акционерсен уҫӑ обществин акцийӗсене сутса янӑ. 100 проценчӗпех.
Типографие туянас шухӑшлисем малтанласа пилӗккӗн пулнӑ иккен. Анчах аукциона виҫҫӗшне кӑна явӑҫтарнӑ. Ыттисен, ахӑртнех, конкурс условине твиӗҫтермен.
Сутлӑха кӑларнӑ 31,4 пин акцин номинал хакне 3,14 миллион тенкӗпе хакланӑ. Тепӗр майлӑ каласан. Пӗр хаклӑ хут хакӗ 100 тенкӗпе танлашнӑ. Сутлӑха кӑларнӑ типографин пуҫламӑш хакне аукционта 12 миллион тенкӗпе палӑртнӑ. Унтан пысӑкрах хак сӗнекен пулманнине кура ӑна ҫав хакпа сутса янӑ. Ҫапла вара типографи хуҫи «ТендерКанц» тулли мар яваплӑ общество пулса тӑнӑ.
+3.3 °C