Экономика
![]() «Чӑвашавтотранс» предприятире ҫӗртме уйӑхӗн 15-мӗшӗччен ҫу уйӑхӗнчи ӗҫ укҫине парса татмалла. «Резерв ун валли пур. Уявсенче предприяти сахал мар тупӑш пуҫтарнӑ. Кулленхи ӗҫ халӑха вӑхӑтра ӗҫ укҫипе тивӗҫтерме май парать», — тенӗ паян Чӑваш Енӗн Правительство пайташӗсемпе иртнӗ канашлура республикӑн транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министрӗ Владимир Иванов. Аса илтерер, шалупа пысӑк парӑма кӗрсе кайнӑ предприяти ӗҫ укҫине тӳлес тесе банкран кредит илнӗччӗ. Укҫа ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнче предприяти счечӗ ҫине куҫнӑччӗ, ҫынсене вара ҫу уйӑхӗн 31-мӗшӗнче куҫарса панӑччӗ. Шалу тӳлемесен предприяти ӗҫченӗсем, пурӗ 140 ҫын, ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче забастовкӑна тухассипе хӑратнӑччӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял пурнӑҫӗ
![]() Етӗрне районӗнчи Тури Мучар шкулӗ юхӑнса ларни ял халӑхне пӑшӑрхантарать. 2 хутлӑ пӗлӳ ҫурчӗ 10 ҫул ӗнтӗ ахаль ларать. Ачасем унта 2008 ҫулччен вӗреннӗ. Унтанпа ҫак ҫурт пушӑ ларать. Ӑна туянакан тупӑннӑ-ха, анчах ял халӑхӗ кӑмӑлсӑрланнӑ. Ялта ачасен шучӗ чаксах пынӑ, ҫавна май 2008 ҫулта ӑна хупнӑ. Шӑпӑрлансене Мӑн Чураш шкулне автобуспа илсе ҫӳреме тытӑннӑ. Тепӗр ҫултан шкула Мучар ял тӑрӑхӗн балансӗ ҫине куҫарнӑ. Анчах ӑна пӑхса тӑма хыснара укҫа ҫук-мӗн. Ҫавна май шкул юхӑнсах пынӑ. 2013 ҫултанпа шкула ҫурта сутма хӑтланнӑ. Анчах туянакан тупӑнман. Иртнӗ ҫул шкула 3 хутчен аукциона тӑратнӑ. Усси пулман. Юлашкинчен ҫурт юхӑннӑ тесе палӑртнӑ. Кӗҫех ӑна туянма хатӗр усламҫӑ тупӑннӑ. Анчах вӑл ӑна пасса кайма шут тытнӑ. Ку вара ял халӑхне пӗрре те савӑнтарман. Ял халӑхӗ инвестор килессе кӗтсе пурӑннӑ. Тӗрӗслӗх шыраса вӗсем район прокуратурине те ҫитнӗ. Шкул паян вырӑнтах ларать-ха. Ял халӑхӗ ӑна куҫарма парасшӑн мар. Анчах унпа мӗн пулӗ? Хальлӗхе ку хуравсӑр ыйту. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Раҫҫейре
![]() Амӑшӗн капиталне 2023 ҫулччен тӑсма пултараҫҫӗ. РФ Ӗҫлев министерстви РФ Правительствине ку саккун проектне пӑхса тухмашкӑн тӑратнӑ. Хальлӗхе РФ Финанс министерствипе РФ Ӗҫлев министерстви килӗшӳ тунӑ документ ҫук-ха. Ӗҫлев министрӗ программӑна кӑштах улшӑнусем кӗртме сӗннӗ: унпа сахал тупӑшлӑ ҫемьесене усӑ куртарасшӑн. Мӗнле майпа? Калӑпӑр, ҫемьен вӑтам тупӑшӗ регионти вӑтам виҫерен пӗчӗк. Ача 1,5-3 ҫулта чухне, вӑл ача пахчине ҫӳремест пулсан, уйӑхне 7-10 пин тенкине укҫан илме сӗнесшӗн. Хальлӗхе ку саккун вӑя кӗмен-ха. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() «Чӑвашавтотранс» ӗҫченӗсене парӑма парса татасси пирки Чӑваш халӑх сайтӗнче пӗлтернӗччӗ. Чӑнах та, ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне пурне те шалу тӳлесе татнӑ. Кун пирки ЧР транспорт министрӗ Владимир Иванов ЧР Элтеперне Михаил Игнатьева шӑнкӑравласах пӗлтернӗ. Ара, Михаил Васильевич Питӗрти пӗтӗм тӗнчери экономика форумӗнче вӗт. Аса илтерер: предприяти ӗҫченсен парӑмне татас тесе банкран 62 миллион тенкӗ кредит илнӗ. Укҫа ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнче предприяти счечӗ ҫине куҫнӑ. Ҫынсене вара ҫу уйӑхӗн 31-мӗшӗнче укҫа куҫарса панӑ. Предприяти кредита мӗнле парса татасси пирки нимӗн те паллӑ мар. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Тӗнче тетелӗ
![]() "Про Город" архивӗнчи сӑн Шупашкарти канмалли пӗр вырӑнта Ваф-файпа тӳлевсӗр усӑ курма пулать. Малашне Лакрей вӑрманӗнче те тӗнче тетелне ҫӑмӑллӑнах кӗме май пулӗ. Тӗнче тетелне кӗрес килсен телефона DOM.RU Wi-Fi сетьпе ҫыхӑнтармалла. Вӑл ҫеккунтра 3 Мбит хӑвӑртлӑхпа ӗҫлет. Авторизациленекен тата логинпа пароль шутласа тупакансен вара хӑвӑртлӑхӗ пысӑкрах пулӗ: 54 Мбит/с таран. Чӑннипе, юлашки вӑхӑтра тӳлевсӗр Вай-фай чылай ҫӗрте пур. Темиҫе ҫул каялла пассажирсене илӗртес тесе 1-мӗш маршрутпа ҫӳрекен троллейбусра та тӳлевсӗр тӗнче тетелӗпе усӑ курма май туса пачӗҫ. Халӗ кун пирки сас-хура ҫук-ха. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Кашни ҫулах ҫуркунне пахча ҫимӗҫ хакӗ ӳсет. Ҫӗрулми хакӗ хӑпарни Шупашкар влаҫне пӑшӑрхантарнӑ. Вӑл мӗншӗн хакланнӑ? Тӳре-шара рейда тухнӑ. Халӗ пӗлтӗрхи ҫӗрулмишӗн пасарта 40-45 тенкӗ ыйтаҫҫӗ. Ҫӗнӗ ҫӗрулмишӗн вара 65-68 тенкӗ кӑларса хумалла. Ӑна ытларах чухне Азербайджанран илсе килеҫҫӗ. Сутуҫӑҫем каланӑ тӑрӑх, кунне вӑтамран 3 михӗ пӗлтӗрхи ҫӗрулми туянаҫҫӗ, ҫӗннине вара – 1 михӗ. Хӗлле сивӗ пулнӑран фермерсем ҫӗрулми сутма тухман. Халӗ нӳхрепсенчен кӑлараҫҫӗ, анчах йӳнӗпе никам та парасшӑн мар. Унччен пасарта ку ҫимӗҫе 10-15 тенкӗпе сутнӑ. Курттӑмӑн сутакансенчен, тӗслӗхрен, Елчӗк районӗнче ҫитӗнтернӗ ҫӗрулмине, 30 тенкӗпе туянма пулать. Канмалли кунсенчи ярмӑрккӑсене малашне те ирттересшӗн. Кун пек чухне ҫынсем ҫӗрулмине 25-30 тенкӗпе туянма пултараҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Шупашкарта кӗҫех урамри кинон Пӗтӗм тӗнчери фестивалӗ старт илет. Тӗп хуламӑр унта кӑҫал та хутшӑнӗ. Фестиваль кӑҫалхипе тӑваттӑмӗш хут иртет. Фестивальпе килӗшӳллӗн, Раҫҫейри ҫамрӑк режиссерсен кӗске метражлӑ лентисене кӑтартӗҫ. Ҫынсем 6 кинокартина курма пултарӗҫ. Вӗсене 800 ытла заявкӑран суйланӑ. Ку – коммерциллӗ мар проект, ӑна Инҫет Хӗвелтухӑҫӗнче 2014 ҫулта пуҫарса янӑ. Ҫӗртме уйӑхӗн 2-мӗшӗнчен пуҫласа авӑнӑн 4-мӗшӗччен 60 ҫӗршывра урамри кино фестивальне хутшӑнакан фильмсене кӑтартӗҫ. Кӑҫал фестиваль ҫӗртме уйӑхӗн 9-мӗшӗнче 21 сехетре Шупашкарти "Салют" культура керменӗ умӗнче пуҫланӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Шупашкар ҫынни Таиландра каннӑ та хӑрушӑ чир ҫаклатса килнӗ. Кун пирки Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ пӗлтерет. Шупашкар ҫынни вар-хырӑм тифӗпе чирленӗ. Унашкал чире пирӗн патра юлашки хутчен 2000 ҫулта тупса палӑртнӑ. Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗн ӗҫченӗсем ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ санитарипе эпидемиологи тӗпчевӗ пырать. Ку ӗҫе ЧР Сывлӑх сыхлавӗн, «Гигиена тата эпидемиологи центрӗн», «Дезинфекци профилӗн предприятийӗн» ӗҫченӗсене явӑҫтарнӑ. Вар-хырӑм тифӗ — мӗнле чир вӑл? Ӳт ҫине тапса тухать, сив чир евӗр аптӑратать. Ытларах чухне шыв урлӑ ерет. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ҫул-йӗр
![]() Канашри Ильич урамне юсаҫҫӗ Канашри Ильич урамне кам юсаса ҫӗнетессине тинех палӑртнӑ. Унта тухса тӑракан «Канаш» хаҫат хыпарланӑ тӑрӑх, ӑнланманлӑх икӗ ҫул тӑсӑлнӑ. Панкрута тухнӑ «Чӑвашавтодорӑн» Канашри территорири учрежденийӗ вырӑнне хула администрацийӗ урӑх подряд организацине палӑртнӑ: «Ремис» халӗ ӗҫе кӳлӗннӗ. Ҫула хулан ҫуралнӑ кун тӗлне, ҫурла уйӑхӗн 1-мӗш вырсарни кунӗ тӗлне, юсаса пӗтересшӗн. Канашри хӑш-пӗр урамри ҫул-йӗр тӑрӑмӗ пирки Чӑваш халӑх сайчӗ те ҫырнӑччӗ. Хулари ҫул-йӗр ыйтӑвне Чӑваш Енӗн Элтеперӗ Михаил Игнатьев пресс-конференци ирттернӗ чух та вӑл тӑрӑхри журналист хускатнӑччӗ. Тӗнче тетелӗнчи МИХсем тата хӑш-пӗр блогер Ильич урамӗнчи ҫула саплама хӑй вӑхӑтӗнче ачасем хӑйӑр йӑтнине ҫырнине те эпир пӗлтернӗччӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
![]() Шупашкарта икӗ пульницӑна пӗрлештересшӗн. Кун пирки ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерствин сайтӗнче пӗлтереҫҫӗ. Икӗ пульница пӗрлештерме хатӗрленни ахальтен мар. Ҫапла майпа Шупашкарти Кӑнтӑр поселокӗнче тата ҫӗнӗ кӑнтӑр районӗнче пурӑнакан ҫынсене паха медицина пулӑшӑвӗ парасшӑн. Бичурин урамӗнчи 7-мӗш хула пульницине тата Трактор тӑвакансен проспектӗнчи Хулари 1-мӗш клиника пульницине пӗрлештересшӗн. Икӗ пульница пӗрлештересен пациентсем тухтӑрсенчен талонсӑрах консультаци илӗҫ. Ҫавӑн пекех Хулари 1-мӗш клиникӑра хальхи йышши хатӗр-хӗтӗрпе сывлӑхне тӗрӗслеттерме пултарӗҫ. Хулари 7-мӗш пульницӑри тухтӑрсемпе медсестрасен вакансийӗсене сыхласа хӑварӗҫ. Ку йышӑнӑва тӑвиччен ҫынсен шухӑшне пӗлӗҫ. Ҫӗртмен 8-мӗшӗнче 11 сехетре Калинин районӗн администрацийӗнче кун пирки калаҫӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (08.05.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 745 - 747 мм, 7 - 9 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Юрьев Михаил Иванович, чӑваш сӑвӑҫи, литература критикӗ, журналист, тӑлмач вилнӗ. | ||
| Михаил Нямань, чӑваш журналисчӗ, тӑлмачӗ, Чӑваш АССР тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |