Сывлӑх
![]() Авӑн уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Шупашкарти тӑватӑ пульницӑра уҫӑ алӑксен кунӗ иртӗ. Ҫак кун ҫынсем унта пырса специалистсемпе канашлама пултарӗҫ. Шӑматкун Хулари 1-мӗш клиника пульници, Хулари 7-мӗш пульница, Республикӑри кардиологи диспансерӗ тата Республикӑри наркологи диспансерӗ пуриншӗн те уҫӑ пулӗҫ. Хулари 1-мӗш клиника пульницин 1-мӗш поликлиникинче ҫынсем пӗтӗмӗшле практика тухтӑрӗсемпе тата ансӑр специалистсемпе канашлама пултарӗҫ. Ҫавӑн пекех флюорографи тума май пур. Хулари 7-мӗш пульницӑра терапевтпа, педиатрпа, ансӑр специалистсемпе канашлама май пулӗ. Направлени илсен ЭКГ, УЗИ, рентген, флюорографи тума тата юна пама пулать. Республикӑри кардиологи диспансерӗнче физиотерапевтсем, кардиологсем, наврологсем йышӑнӗҫ. Наркологи диспансерӗнче вара наркотикрен мӗнле хӑталмалли пирки калаҫӗҫ. Пациентсен хӑйсен ҫумӗнче полис, паспорт пулмалла. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Статистика
![]() Чӑваш Енре кӑҫалхи кӑрлач-ҫурла уйӑхӗсенче 74 пин тонна выльӑх-чӗрлӗх, чӑх-чӗп туса илнӗ. Ку кӑтартӑва Чӑвашстат чӗрӗ выҫепе илсе кӑтартнӑ. Анчах, тӳрех палӑртмалла, кӑтарту, пӗлтӗрхи ҫак тапхӑртипе танлаштарсан, самай пӗчӗкленнӗ: 2,3 процент таранах. Унсӑр пуҫне кӑҫалхи авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне мӑйракаллӑ шултра выльӑх шучӗ — 0,1, сысна — 16,3, сурӑхсемпе качакасем 0,7 процент чакнӑ. Сысна шучӗ чакни Пӑрачкав районӗнче Африка мурне тупса палӑртнипе ҫыханнӑ-тӑр. Апла пулин те ырӑ улшӑнусем те пур. Сӑмахран, кӑҫалхи пирвайхи сакӑр уйӑхра республикӑри мӗн пур хуҫалӑхра 309,6 пин тонна сӗт туса илнӗ. Ку пӗлтӗрхи ҫак тапхӑртинчен 1,7 процент нумайрах. Ҫавӑн пекех чӑх ҫӑмарти туса илесси 8,3 процент ӳснӗ, пӗтӗмпе 181,9 миллион ҫӑмарта илнӗ. Чӑх-чӗп шучӗ 32,2 процент чухлӗ ӳснӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Чӑваш Енре авӑн уйӑхӗн 24—27-мӗшӗсенче тӗлӗнмелле пуйӑс пулӗ. Раҫҫейӗ чукун ҫулӗн куҫса ҫӳрекен лекципе курав комплексӗ Канашра тата Шупашкарта чарӑнӗ. Экскурси пуйӑсӗ РОСНАНО компанин тата Раҫҫейри, ҫавӑн пекех ют ҫӗршыври малта пыракан предприятисен опычӗпе паллаштарӗ. Ӗҫлекенсем валли 3 вакунтан, курав валли йӗркеленӗ 9 вакунтан тӑракан пуйӑсра экскурси йӗркелекен ятарлӑ ҫынсем те пулӗҫ. Авӑн уйӑхӗн 24—25-мӗшӗсенче пуйӑс Шупашкарта, чукун ҫул вокзалӗ умӗнчи 2-мӗш ҫул ҫинче чарӑнӗ. Авӑн уйӑхӗн 26—27-мӗшӗсенче вӑл Канашри чукун ҫул вокзалӗ умӗнчи виҫҫӗмӗш ҫул ҫинче тӑрӗ. Экскурси 10 сехетрен 19 сехетчен иртӗ. Кӑнтӑрлахи апат вӑхӑчӗ — 13.00 сехетрен 14.00-чен. Билет хакӗ – 70 тенкӗ. Шкул ачисене, кӑнтӑрлахи уйрӑмра вӗренекен студентсене, пенсионерсене, сусӑрсене куравпа тӳлевсӗрех паллаштарӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Чӑвашлӑх
![]() Таллин кӑҫалхи кӗркунне уйӑхсерен чӑвашла калаҫӗ. Кун пирки «Хыпар» издательство ҫуртне Эстонире пурӑнакан Ираида Захарова чӑваш пӗлтернӗ. Ираида Захарова «Хыпар» издательство ҫуртне пӗлтернӗ тӑрӑх, 2010 ҫулта Эстони радиопӗрлешӗвӗ тӗрлӗ халӑхпа ӗҫлессине ҫӗнӗ шая кӑларать. Ҫавна пула 2010-мӗш ҫулхи юпа уйӑхӗнчен пуҫласа унта «Ӑраскал» радиокӑларӑм тухма тытӑннӑ. Чӑвашла передачӑсене Ираида Захарова йӗркелесе ертсе пырать. 2010 ҫултанпа эфира кӑларӑм 71 хут тухнӑ, вӑл шутран 52-шӗ — чӑвашла, ыттисем — вырӑсла. Эстонири радио 4 каналпа ӗнер паллӑ ентешӗмӗрпе, Шупашкар районӗнчи Типнер ялӗнче ҫуралнӑ китай чӗлхин тӗпчевҫипе Иакинф Бичуринпа паллаштарни пирки Чӑваш халӑх сайчӗ авӑн уйӑхӗн 12-мӗшӗнче пӗлтернӗччӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Авӑн уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Чӑваш Енре пурӑнакан тӑхӑр ҫынна ҫӗнӗ машина уҫҫине тыттарнӑ. Вӗсем пурте – производствӑра йывӑр аманнисем. Ҫӗнӗ машинӑсене Социаллӑ страхлав фончӗ парнеленӗ. Фонд пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫак парнене Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар, Канаш, Улатӑр хулисенче, Йӗпреҫ, Хӗрлӗ Чутай, Куславкка тата Елчӗк районӗсенче пурӑнакан ҫынсем тивӗҫнӗ. Ҫак тӑхӑр ҫын тӗрлӗ ҫулта производствӑра аманнӑ. Хӑшӗ-пӗрин ури суранланнӑ, ҫавна май кашни автомобиле ҫын мӗнле суранланнине шута илсе туса кӑларнӑ тата хатӗр-хӗтӗрпе тивӗҫтернӗ. Ҫапла майпа суранланнӑ ҫынсене унпа усӑ курма меллӗ пулӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Ҫӗнӗ Шупашкартан ҫак кунсенче 15,5 тонна ҫӳп-ҫап илсе тухнӑ. Ун чухлӗ ӑпӑр-тапӑр ӑҫтан пухӑннӑ-ха? Хуларан ҫӳп-ҫапа икӗ эрне илсе тухман-мӗн. Айӑпӗ — «ЖКХ» управляющи компанийӗнче. Вӑл пысӑк парӑмсене пула авӑн уйӑхӗн пуҫламӑшӗнчен ҫӳп-ҫап илсе тухма пӑрахнӑ. Икӗ эрнере ҫав управляющи компанийӗ пӑхса тӑракан картишсем свалкӑна ҫаврӑнма пуҫланӑ. Ҫӳп-ҫапа КамАЗпа тата трактор урапипе турттараҫҫӗ. Ӑпар-тапӑра 20 коммуналлӑ службӑн ҫирӗм ытла ӗҫченӗ тиеҫҫӗ. Хулара пухӑннӑ ҫӳп-ҫапа полигона илсе тухнӑ. Ҫӳп-ҫапа тиесе тухас ӗҫ малалла пырать-ха. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
![]() Шупашкарти икӗ пульницӑна пӗрлештересшӗн. ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерствин порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ку икӗ ача-пӑча пульницине пырса тивет. Кун пирки авӑн уйӑхӗн 13-мӗшӗнче ЧР сывлӑх сыхлавӗн министрӗ Владимир Викторов, унӑн ҫумӗ Алексей Кизилов тата ытти тӳре-шара калаҫнӑ. Вӗсем Хулари 1-мӗш ача-пӑча пульници ҫумне ҫирӗплетнӗ пульницӑсенче халӑха пахалӑхлӑ медицина пулӑшӑве кӳрес ыйтӑва сӳтсе явнӑ. Хулара ачасем валли лайӑх клиника пульници тӑвасшӑн. Унччен вӗсем кашни уйрӑм ӗҫленӗ. Халӗ вӗсене пӗрлештересшӗн. Ку поликлиникӑсем хупӑнассине пӗлтермест. Кашни хӑйӗн вырӑнӗнче юлӗ. Пульницӑсене ансӑр специалистсем тата педиатрсем ҫитменрен пӗрлештереҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Чӑваш Енре чи лайӑх участковӑя суйлаҫҫӗ. Конкурсӑн пӗрремӗш тапхӑрӗ старт илнӗ. Сасӑлава авӑн уйӑхӗн 20-мӗшӗччен пырӗ. Пӗрремӗш тапхӑра республикӑри хуласенче, районсенче, ялсенче ӗҫлекен полици уполномоченнӑйӗсем хутшӑнаҫҫӗ. Иккӗмӗш тапхӑр регион шайӗнче юпа уйӑхӗн 7-16-мӗшӗсенче иртӗ. Ун чухне килӗшнӗ участковӑйшӑн ҫак ссылкӑпа сасӑлама пулать: https://21.мвд.рф/народный-участковы-2017/1-этап-конкурса-народный-участковый-2017. Ҫӗнтерӳҫӗсене Участковӑйсен кунӗнче саламлӗҫ. Ҫак конкурса ЧР ШӖМӗ ирттерет. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Политика
![]() Олег Николаев депутат Социаллӑ экономика тата политика тӗпчевӗсен институчӗн фончӗ ҫӗршыври сумлӑ депутатсен списокне хатӗрленӗ. Чи пултаруллӑ 50 депутат шутне Чӑваш Енрен суйланнӑ виҫӗ «халӑх тарҫи» лекнӗ. Ҫакна та палӑртар, Топ-50 танлаштарӑма ҫурхи сесси вӑхӑтӗнчи ӗҫе тишкерсе хатӗрленӗ. «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» партин пайташӗ Анатолий Аксаков ку списокра ҫӳлтен иккӗмӗш йӗркере тӑрать. Асӑннӑ партин тепӗр пайташӗ, Олег Николаев, — тӑххӑрмӗш йӗркере. Олег Николаевӑн ят-сумӗ пысӑк пулнине сӑнавҫӑсем вӑл Анатолий Аксаковпа пӗрле финанс енӗпе ҫыхӑннӑ темиҫе саккун проектне хатӗрленипе сӑлтавлаҫҫӗ. Унсӑр пуҫне вӑл интернет-хӑрушсӑрлӑхпа тата онлайн-мессенджерсенчи уйрӑм ҫын кӑтартӑвӗсене хӳтӗлессипе саккун проекчӗсем сӳтсе явнӑ чух та вӑл хастар пулнӑ, хӑйӗн шухӑшне витӗмлӗн палӑртнӑ. Алена Аршинова депутат та танлаштарӑма лекнӗ. Леонид Черкесов, Валентин Шурчанов тата Николай Малов топ-50-на кӗреймен. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Чӑваш чӗлхи
![]() Хӗрлӗ Чутай салинче «Я люблю Красные Четаи» (чӑв. Эпӗ Хӗрлӗ Чутая юрататӑп) паллӑ вырнаҫтарнӑ. Ӑна Хӗрлӗ Чутай районӗ пуҫланса кайнӑранпа 90 ҫул, Хӗрлӗ Чутай салине йӗркеленӗренпе 435 ҫул ҫитнине халалланӑ. «Я люблю Красные Четаи» тени чӑвашла куҫарсан «Эпӗ Хӗрлӗ Чутая юрататӑп» тенине пӗлтерет ӗнтӗ. Элеме вырнаҫтарнипе паллаштаракан хыпара тата сӑнӳкерчӗке район администрацийӗн сайтӗнче лартни тӑрӑх хакласан, хӗрлӗ чутайсем те вырӑсла калаҫма кӑмӑллани сисӗнет. Элӗкрех, акӑ, астӑвасса, ҫав палла икӗ чӗлхепе вырнаҫтарнӑччӗ. Пӗр енчен пӑхсан, вырӑслаччӗ, тепӗр енчен — чӑвашла. Икӗ чӗлхепе элем хатӗрлеттерес тесен ытларах тӑкакланма тивнине тавҫӑрма йывӑр мар-ха. Хӗрлӗ чутайсем укҫа перекетлес тенӗ-ши, тен? Анчах вырӑсла ҫырассипе мар, чӑвашлипе... Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (05.05.2025 21:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 743 - 745 мм, 13 - 15 градус ӑшӑ пулӗ.
| Башири Зариф, чӑваш пурнӑҫне сӑнласа панӑ, чӑваш литературине тӗпчекен тутар ҫыравҫи, сӑвӑҫи, публицисчӗ ҫуралнӑ. | ||
| Никитин Николай Никитич, агроном, Чӑваш ял хуҫалӑх институтне йӗркелекенсенчен пӗри ҫуралнӑ. | ||
| Лазарева Александра Назаровна, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Юмарт Геннадий Фёдорович, чӑваш сӑвӑҫи, тӑлмачӗ ҫуралнӑ. | ||
| Ефремов Георгий Осипович, чӑваш ҫыравҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Лукин Аркадий Васильевич, чӑваш сӑвӑҫи, тӑлмачӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Андреев Василий Алексеевич, чӑваш чӗлхи тӗпчевҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |