Культура
![]() Юпа уйӑхӗн 22-мӗшӗнче И.Я.Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗчӗн тӗп корпусӗнче Пӗтӗм тӗнчери чӗлхесен фестивалӗ иртет. Мероприяти тӗнчери 50 чӗлхене пӗрлештерӗ. Ют ҫӗршывсем, наци республикисем хӑйсен лингвохӑтлавӗпе паллаштарӗҫ. Вӗсен йышӗнче куҫ курманнисемпе хӑлха илтменнисен чӗлхи те пулӗ. Ку фестивальте унччен пӗлмен-илтмен чӗлхесемпе паллашма, тӗрлӗ халӑх ҫыннипе калаҫма май пулӗ. Фестиваль интернационаллӑ концертпа вӗҫленӗ. ЧППУра пурне те 10 сехетре хапӑл туса кӗтеҫҫӗ. Палӑртса хӑвармалла: чӗлхесен фестивалӗ Чӑваш Енре кӑҫалхипе 22-мӗш хут иртӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Тӗн
![]() "Про Город" тунӑ сӑн Шупашкар тата Чӑваш Ен Епархийӗ ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев патне ыйтупа тухнӑ. Епархи «Матильда» фильма прокартра илтересшӗн. Епархи шухашӗпе, ку фильм провокациллӗ тата мӑшкӑлласа кулни. Ыйтӑва хӑй Варнава митрополит алӑ пуснӑ. Ҫыру айӗнче 25 тӗн ҫынни те ҫакӑнпа килӗшнине пӗлтерсе алӑ пуснӑ. Ӑна Михаил Игнатьев, ЧР Культура министерстви тата ЧР Патшалӑх Канашӗ ячӗпе янӑ. Аса илтерер: Чӑваш Енри православи хастарӗсем «Матильда» фильма кӑтартассине хирӗҫ. Вӗсем Сосновка поселокӗнче тата Хӗрлӗ тӳремре митинг та йӗркеленӗ. Пӗлмешкӗн: «Матильда» - Алексей Учитель рижессерӑн илемлӗ фильмӗ. Вӑл юпа уйӑхӗн 26-мӗшӗнче проката тухмалла. Истори мелодраминче Матильда Кшесинская балеринӑпа патша ывӑлӗ Николай Александрович хушшинчи хутшӑнусем пирки каласа кӑтартнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Вӗренӳ
![]() Шупашкарти 4-мӗш гимнази валли директор шыраҫҫӗ. Шкул пуҫлӑхӗ пулас текенсенчен хутсене чӳк уйӑхӗн 13-мӗшӗ таран йышӑнаҫҫӗ. Вӑл ҫыннӑн «Патшалӑх тата муниципалитет управленийӗ», «Менеджмент», «Персонала ертсе пырасси» енӗпе пӗлӳ кирлӗ. Ертӳҫӗ должноҫӗнче 5 ҫултан кая мар ӗҫленине те шута илӗҫ. Ку хыпара Шупашкар хула администрацийӗн вӗрентӳ управленийӗ пӗлтерсе хӑйӗн сайтӗнче вырнаҫтарнӑ. Аса илтерер, Шупашкарти 4-мӗш гимнази директорне ашшӗ-амӑшӗнчен сӗтев илнӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Ку факта РФ Шалти ӗҫсен министерствин Шупашкарти управленийӗ экономика хӑрушсӑрлӑхӗ тата коррупципе кӗрешекен пайӗ ачасене шкула илнишӗн укҫа илнӗ тесе пӗлтернине эпир маларах ҫырнӑччӗ. Эльвира Казаковӑна килте арестлесе усрама йышӑннӑччӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Тӗлпулу саманчӗ Шупашкартан тӳрех Китая вӗҫме май пулӗ. Ҫапла пӗлтерет Шупашкар хула администрацийӗн сайчӗ. Тӳре-шара Китайри Аньхой провинцийӗнчи усламҫӑсемпе тата элчисемпе тӗл пулнӑ. Унта тӳрех темиҫе тытӑмра килӗштерсе ӗҫлесси пирки калаҫнӑ: туризмра, асиасообщенире, электричество транспортне аталантарассинче тата ыттинче. Тӗлпулура Шупашкартан Аньцина самолет вӗҫтерме пуҫласси пирки калаҫса татӑлнӑ. Ҫапла майпа икӗ хула тата ҫывӑхланӗ, ӗҫсем те ҫӑмӑллӑнах пурнӑҫланса пырӗҫ. Сӑмах май, пӗлтӗр Шупашкар Аньхой провинцийӗпе туслӑ ҫыхӑну йӗркеленӗ. Палӑртмалла: хальлӗхе Китая Хусантан та, Чулхуларан та вӗҫме пулмасть. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Хӗл ҫывхарать. Ҫӗнӗ Шупашкарта вара Атӑл хӗррине хӗрсе кайсах хӑтлӑлатма тытӑннӑ. Ӑна муниципалитетри ятарлӑ программӑпа хута яраҫҫӗ. Ӗҫсене Винокуров урамӗнчен пуҫласа Женя Крутова урамӗ еннелле пурнӑҫлӗҫ. Кӑҫал 360 метр лаптӑка хӑтлӑх кӗртме палӑртнӑ. Раштав уйӑхӗн 15-мӗшӗччен 3 метр сарлакӑш тротуара, виҫӗ лапама, саксемлӗ ҫичӗ вырӑна тума палӑртнӑ. Ҫавӑн пекех ҫутӑсем, ливневкӑсем вырнаҫтарӗҫ. Строительство компанийӗ ку ӗҫе пурнӑҫлас тесе 13 747 744,89 тенкелӗх килӗшӳ алӑ пуснӑ. Аса илтерер: ҫурла уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев Ҫӗнӗ Шупашкарта Атӑл хӗррине ҫитсен кӑмӑлсӑрланнӑччӗ. Унта тирпейсӗрлӗх хуҫаланни унӑн кӑмӑлне кайман. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Шупашкарта транспорт реформине ирттерме хатӗрленеҫҫӗ. Улшӑнусене 2018 ҫулхи утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен вӑя кӗртесшӗн. Юпа уйӑхӗн 16-мӗшӗнчен хӑш-пӗр улшӑну пулнӑ ӗнтӗ. 34-мӗш тата 36-мӗш маршрутсене пӑрахӑҫланӑ. Шупашкарти маршрут карттине Питӗрти ӑслӑлӑхпа тӗпчев тата проект институчӗ тишкерсе ҫӗннине хатӗрленӗ. Ҫапла майпа пӗр ҫулпа ҫӳрекен маршрутсене чакарасшӑн, ҫынсене ытларах троллейбуспа ҫӳреттересшӗн. 15 пассажир автобусӗ маршрутне улӑштарнӑ ӗнтӗ: 7-мӗш (Воробьев композиторсен, Ярославль, Сергий Радонежский, Калинин, Текстильщтксен, Энергетиксен урамӗсемпе те кайӗ), 12-мӗш (Воробьев композиторсен, Калинин, Николаев, Энгельс урамӗсем хушанӗҫ), 20-мӗш (Яковлев проспекчӗ, Ашмарина, Орлов, Айзман урамӗсем, Канаш ҫулӗ, Аш-какай комбиначӗ), 22-мӗш (Никольски проспекчӗ, Гухзовский урамӗ, Горький проспекчӗ, Шупашкар: 500 ҫул урам), 26-мӗш ("Финская долина" микрорайона кӗмӗ), 30-мӗш (Хулаҫум, Энгельс, Гагарин, Фучик, урамӗсем, Айхи проспекчӗ, Хмельницкий урамӗ, Улатӑр ҫуле хушӑнӗҫ), 32-мӗш (Университет урамӗпе Чантӑра ҫитӗ), 33-мӗш (Фучик урамӗпе, Президент бульварӗпе, Гладков урамӗпе те кайӗ), 35-мӗш (Хулаҫум, Энгельс, Ярославль, Воробьев композиторсен урамӗпе кайӗ), 41-мӗш (Трактор тӑвакансен проспекчӗпе, Ленин Комсомолӗн урамӗпе, Машиностроительсен, Гремячево, Соляное проезчӗсемпе ҫӳрӗ), 44-мӗш (Мускав, Никольски проспекчӗсемпе, Граждан, Чернышевски урамӗсемпе ҫулӗ тӑсӑлӗ, "Финская долина" микрорайона кӗрӗ), 46-мӗш (Яковлев проспекчӗпе, Гладков урамӗпе, Президент бульварӗпе, Фучик урамӗпе малалла кайӗ), 47-мӗш (Ленин Комсомолӗн урамӗпе, Яковлев проспекчӗпе кайса "Финская долина" микрорайона кӗрӗ), 52-мӗш (Университет урамӗпе, Етӗрне ҫулӗпе Заовражныйне ҫитӗ), 54-мӗш (Мускав проспекчӗпе, Пирогов, Шупашкар: 500 ҫул, Уруков, Савут, Пирогов урамӗсемпе, Мускав проспекчӗпе "Радужный" микрорайона кӗрӗ). Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Фестиваль афиши Шупашкарта ҫамрӑксен наци театрӗсен фестивалӗ кӑҫал та иртет. Аса илтерер, пӗлтӗр ӑна авӑн уйӑхӗн 19—23-мӗшӗсенче йӗркеленӗччӗ. «Сказочная палитра» (чӑв. Асамлӑ палитра) театр канашлӑвне Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ республикӑн Культура министерстви пулӑшнипе йӗркеленеччӗ. Хальхинче Театр ӗҫченӗсен Раҫҫейри пӗрлешӗвӗ те укҫа уйӑрать. Кӑҫалхи фестивале Якут Республикинчен те килӗҫ. Театр канашлӑвӗ вӑхӑтӗнче спектакльсене наци чӗлхисемпе кӑтартӗҫ. Вӗсене синхрон мелӗпе вырӑсла куҫарӗҫ. |
Республикӑра
![]() Николай Муратов Чӑваш Енӗн Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗсен министерстви хӑйне пӑхӑнакан учрежденисен ертӳҫисене суйламалли конкурс ирттернӗ. Ҫавсен шутӗнче К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ, Чӑваш Республикин хальхи вӑхӑтри историйӗ патшалӑх архивӗ, Культура эткерлӗхне упрассипе ӗҫлекен патшалӑх центрӗ пур. Вӗсенчен кашни валлиех министерство пуҫлӑхсем шыранӑ, анчах пӗрин валли те палӑртма май килмен. Рита Кириллова журналист Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, малтанхи иккӗшӗ валли пӗрер ҫын ҫеҫ конкурса хутшӑннӑ, культура эткерлӗхне упракан центр ертӳҫине ларма вара пӗр ҫын та ӑнтӑлман. Рита Кириллова шухӑшӗпе культура отраслӗнчи «зубрсене» (вырӑс чӗлхинче ку сӑмахпа пысӑк шайри специалиста хакланӑ чух усӑ кураҫҫӗ) кӑларса яраҫҫӗ те унта ӑнтӑлакансем пуласси иккӗленӳллӗ. Пысӑк шайри специалистсен хушшинче журналист Николай Муратов (вӑл Культура эткерлӗхне упрассипе ӗҫлекен патшалӑх центрӗн пуҫлӑхӗнче ӗҫленӗ) тата Наталья Фошина (Республикӑри халӑх пултарулӑхӗн тата культура керменӗн пуҫлӑхӗнче тӑрӑшнӑ) ячӗсене асӑннӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ҫул-йӗр
![]() Пысӑк хӑвӑртлӑхлӑ пуйӑссем ҫӳрекен «Мускав—Хусан» магистрале тӑвассипе, ҫавна май Шупашкар район территорийӗнче вокзал хӑпартассипе юпа уйӑхӗн 12-мӗшӗнче ятарлӑ канашлу пулнӑччӗ. Ун чухне вокзалпа ҫыхӑннӑ ыйтусене сӳсе явнӑччӗ. Вӑхӑт нумаях та иртмерӗ, ҫӗршыв шайӗнчи ертӳҫӗсем урӑхларах калаҫни палӑрчӗ. Раҫҫей Правительствин Ертӳҫин ҫумӗ Аркадий Дворкович авӑн уйӑхӗнче ирттернӗ канашлура магистрале малтанласа Улатимӗр хули патне хать ҫитермелле, унтан магистрале малалла тӑсмалла тесе каланӑ иккен. Хусан патне ҫул хывма укҫа ҫитмест иккен. «Ведомости» хаҫат «Раҫҫейӗ чукун ҫулӗсем» предприятипе ҫывӑх ҫӑлкуҫ пӗлтерни тӑрӑх, концессилле килӗшӗве алӑ пусмалла, унта трафика, билет сутса пулакан тупӑша, макроэкономика кӑтартӑвӗсене шута илмелле. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Юпа уйӑхӗн 16-мӗшӗнче республикӑра Ял кинофестивалӗ уҫӑлассине, ку мероприятие кӑҫалхипе виҫҫӗмӗш хут ирттерессине Чӑваш халӑх сайчӗ маларах пӗлтернӗччӗ. «Чӑвашкино» патшалӑх киностудийӗ тата электрон документацин архивӗ пуҫарнӑ мероприяти тунтикун Шупашкар районӗнчи Ҫӗньялта «Мамы» кино кӑтартнипе уҫӑлнӑ. Кайран киномобиль асӑннӑ районти Пархикассине кайнӑ, ӗнер Элӗкре пулнӑ. Аса илтерер: кинофестивале Чӑваш Енри Ашшӗпе Амӑшӗн ҫулталӑкне халалласа ҫак темӑпа ҫыхӑннӑ фильмсене суйласа илнӗ: «Мамы», «Отцы», «Дневник мамы первоклассника», «Дочь», «Страна хороших деточек». Шупашкар районӗнчи Ҫӗньялти культура ҫуртне пуҫтарӑннисене «Чӑвашкино» киностуди директорӗ Николай Медведев саламланӑ, элӗксене — киностудин секторӗн ертӳҫи Артур Галкин. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (05.05.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 742 - 744 мм, 12 - 14 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 3-5 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Башири Зариф, чӑваш пурнӑҫне сӑнласа панӑ, чӑваш литературине тӗпчекен тутар ҫыравҫи, сӑвӑҫи, публицисчӗ ҫуралнӑ. | ||
| Никитин Николай Никитич, агроном, Чӑваш ял хуҫалӑх институтне йӗркелекенсенчен пӗри ҫуралнӑ. | ||
| Лазарева Александра Назаровна, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Юмарт Геннадий Фёдорович, чӑваш сӑвӑҫи, тӑлмачӗ ҫуралнӑ. | ||
| Ефремов Георгий Осипович, чӑваш ҫыравҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Лукин Аркадий Васильевич, чӑваш сӑвӑҫи, тӑлмачӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Андреев Василий Алексеевич, чӑваш чӗлхи тӗпчевҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |