Ытти ҫулти ырӑ йӑлана малалла тӑсса кӑҫал та Шупашкарта кӑна мар, республикипех «Кӗр парнисем» ярмӑрккасем ӗҫлеҫҫӗ. Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсен тата муниципалитетсен ертӳҫисемпе тунтикунсерен ирттерекен планеркӑра республикӑн вице-премьерӗ — ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов хуласенче «Кӗр парнисем» ярмӑрккасем ӗҫлени пирки каланӑ. Анчах, Николай Коновалов журналист пӗлтернӗ тӑрӑх, хаксем пӗлтӗрхинчен самай пысӑкрах.

Хаксем мӗншӗн пысӑкраххине планеркӑра тишкермен-ха, анчах ӗҫҫине хӑвӑртлатмалли пирки калаҫнӑ. Ҫанталӑк паян уяр та, ыран темле пулӗ. Кӗркунне енне сарӑ хӗвеле кӗтсе лараймӑн. Вырмана хӑвӑртрах вӗҫлес тесен кӳршӗллӗ хуҫалӑхсен пушӑ вырма техникипе те ҫине тӑрса усӑ курмаллине палӑртнӑ.

«Умка» фонд сӑнӳкерчӗкӗ

Шупашкарти чӗрчунсен хӳтӗлевҫисене килсӗр-ҫуртсӑр йытӑсемпе кушаксене усрамалли пункт мӗнле ӗҫлени килӗшмест. Ҫавна май хастарсем ЧР прокурорӗ Василий Пословский ячӗпе петици ҫырнӑ. Унта «Забота» (чӑв. Тимлев) тулли мар яваплӑ обществӑпа, чӗрчунсене вӑхӑтлӑх усракан пунктпа, килӗшӗве маларах пӑрахӑҫлама ыйтнӑ.

Нимеҫӗсем (волонтерсем) каланӑ тӑрӑх, чӗрчунсем пунктран ҫӗртмен варринче ҫухалма пуҫланӑ. Ун чухне ӑна Вероника Култакова ертсе пыма тытӑннӑ. Хальлӗхе 30 ытла йытӑ ҫухалнӑ.

Петицире палӑртнӑ тӑрӑх, чӗрчунсене ҫитермеҫҫӗ, сиплемеҫҫӗ тата вӗсем валли хуҫа шырамаҫҫӗ. Пунктра хӑйсен вилӗмӗпе вилмен йытӑсемпе кушаксене тупма пуҫланӑ.

Ку ыйтӑва авӑнӑн 20-мӗшӗнче Шупашкар хулин депутатсен пухӑвӗн комисси ларӑвӗнче те ҫӗкленӗ. «Заботӑна» ӗҫ ушкӑнӗ, унта должноҫри ҫынсем тата депутатсем кӗрӗҫ, тӗрӗслӗҫ.

Чӑваш Енри туризм пирки калаҫнӑ май республикӑри паллӑ журналист Андрей Иванов Чӑваш Енӗн Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен, архив ӗҫӗсен министрне Константин Яковлева ӳпкелени сисӗнет.

Аса илтерер, кӑҫал Куславккара дебаркадер вырнаҫтарманнине Чӑваш халӑх сайчӗ те пӗлтернӗччӗ. Пристане тытса тӑма ытти ҫул Куславкка район администрацийӗ укҫа уйӑрса пулӑшнине пӗлетпӗр-ха. Пӗлтӗр тата пристане юсама май килмен, ҫавна кура Шупашкарти юханшыв порчӗ культура министрне асӑрхаттарнӑ, анчах Константи Яковлев ҫырӑва хуравламан та имӗш.

Куславккари дебаркадера урӑх хулана илсе кайнӑ, кӑҫалхи ҫулла теплоходсем ҫӳренӗ тапхӑрта Куславкка туристсене йышӑнайман, ҫакӑ унта курма пыракансен шутне те витӗм кӳнӗ.

Паркри электроподстанци

Авӑн уйӑхӗн 28-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Арьитраж судӗнче республикӑн Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗсен министерствин ӗҫне пӑхса тухӗҫ.

Андрей Иванов журналист «Правда ПФО» интернет-хаҫатра ӗнер ҫырнӑ тӑрӑх, ведомство «Энергосервис» компанипе судлашать. Вӑл предприяти Шупашкара 500 ҫул паркра тӑвакан «Этника Чӑваш Енӗ» кластер валли ҫутӑ кӗртнӗ. Анчах хайхин электроподстанцине икӗ хутчен ҫаратнӑ имӗш: пӗрремӗшӗнче — 2016 ҫулхи чӳк уйӑхӗнче 3,6 миллион тенкӗлӗх, иккӗмӗшӗнче — 2017 ҫулхи ака уйӑхӗнче 4 миллионлӑх. Министерство «Энергосервисран» 35 млн тенкӗ ыйтать иккен, унпа ӗҫ килӗшӗвне татасшӑн.

Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков (парк хулара-ҫке) вара министерство малтан ӗҫе актпа йышӑннине, подстанцие кайран ҫаратнине пӗлтерни паллӑ.

Пӑтӑрмахлӑ лару-тӑрура кам айӑплипе кам тӗрӗссине суд палӑртӗ.

Шупашкарта «Матильда» фильм проката тухнине хирӗҫлесе пикет ирттерме палӑртса хунӑ. Хула администрацийӗ апла тума ирӗ панӑ. Хастарсем Сосновка поселокне пуҫтарӑнӗҫ.

Алексей Учитель режиссер лартнӑ «Матильда» фильм православи тӗнне, нравственноҫа хирӗҫ, суя тесе хурлаҫҫӗ иккен хастарсем.

Фильма хурлакансен пикета Сосновкӑра авӑн уйӑхӗн 24-мӗшӗнче тухӗҫ.

Эпир пӗлнӗ тӑрӑх, православи тӗнне ӗненекенсем хирӗҫ-тӑру акцине хула варринче ирттерме ыйтнӑ.

Маларах Чӑваш халӑх сайчӗ Шупашкарти общество хастарӗ Шупашкарти Ленин палӑкӗ умӗнче пикет тӑвассине пӗлтернӗччӗ. Юрий Шакеев ӑна пӗчченех йӗркеленӗ. Общество хастарӗ Ленин палӑкӗ умӗнче палаткӑра ҫу уйӑхӗн 19-мӗшӗнче пурӑнма тытӑнассине пӗлтернӗччӗ. Унта вӑл тепӗр кун та, ҫу уйӑхӗн 23–24-мӗшӗсенче те кун кунласшӑн.

Чӳк уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Чӑваш Енре пурӑнакансем географие мӗнле пӗлнине тӗрӗслеме пултарӗҫ. Халӗ акцие ирттермешкӗн хатӗрленеҫҫӗ.

Ку акци Раҫҫейӗпех иртет. Кӑҫал вӑл виҫҫӗмӗш хут йӗркеленет. Ҫавӑн пекех географи диктантне ют ҫӗршывра та ҫырӗҫ. Вӑл вырӑнти вӑхӑтпа 12 сехетре пуҫланӗ.

Диктантра 30 тест заданийӗ пулӗ. Вӗсене виҫӗ блока уйӑрнӑ. Пӗрремӗшӗнче – терминсемпе географи ӑнланӑвӗсем, иккӗмӗшӗнче – карттӑпа ӗҫлесси, виҫҫӗмӗшӗнче ҫулҫӳревҫӗсене кун кӗнкинче тата илемлӗ хайлавсенче ҫырнӑ объектсене палӑртасси.

Хальлӗхе палӑртнӑ тӑрӑх, Шупашкарта диктанта икӗ лапамра ҫыртарӗҫ: Чӑваш наци музейӗнче тата Республикӑри ача-пӑча вулавӑшӗнче.

Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти виҫӗ пульницӑра уҫӑ алӑксен кунӗ иртӗ. Кун пирки ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерствин порталӗнче пӗлтереҫҫӗ.

Авӑн уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Республикӑри клиника онкологи диспансерӗн, Хулари клиника центрӗн тата Ҫӗнӗ Шупашкарти хула пульницин тухтӑрӗсем пациентсене йышӑнӗҫ.

Республикӑри клиника онкологи диспансерӗнче уҫӑ алӑксен кунне сӗт парӗсемпе тата ӳтпе ҫыхӑннӑ ыйтусене халаллӗҫ. Малтанах ҫырӑнас тесен электронлӑ регистратурӑна кӗмелле. Хӑвӑрпа пӗрле анализсен пӗтӗмлетӗвӗ, полис тат паспорт пулмалла. Специалистсем ирхи 8 сехетрен пуҫласа 13 сехетчен йышӑнӗҫ.

Ҫӗнӗ Шупашкарта вара терапевт, пӗтӗмӗшле практика тухтӑрӗ тата ансӑр специалист йышӑнӗ. 1-мӗш поликлиникӑра флюорографи тата маммографи пӳлӗмӗсем ӗҫлӗҫ.

Трактор тӑвакансен культура керменӗ хыҫӗнче парк мӗн ятлӑ пулӗ? Ун валли ят шыраса ятарласа сасӑлав ирттернӗ.

Онлайн-сасӑлав авӑн уйӑхӗн 16-мӗшӗнче пуҫланнӑ. Финала вунӑ ят тухнӑ: Раҫҫейри ҫамрӑк патриотсен паркӗ, «Шупашкар» канупа культура паркӗ, Кадет рашчи, Кадетсен аллейи, «Патриот» парк, Шупашкарти кадетсен паркӗ, «Чӗрӗлӳ» парк, Ҫамрӑксен паркӗ (Парк молодежи), Ҫамрӑксен паркӗ (Молодежный парк), Ҫемье паркӗ.

Сасӑлава пӗтӗмлетнӗ. «Кадетсен рашчи» ят чи нумай сасӑ пухнӑ. Иккӗмӗш вырӑнта – «Шупашкар» канупа культура паркӗ, виҫҫӗмӗш вырӑнта – Кадетсен аллейи. Ҫапла парк Кадетсен рашчи пулӗ.

Хӗрсем ҫапла майпа укҫа ӗҫлесе илме шухӑшланӑ ахӑртнех. Анчах ҫӑмӑл мел вӗсене ырри патне илсе ҫитермен.

Хӗрлӗ Чутай районӗнче пурӑнакан 16 ҫулти икӗ хӗре йӗрке хуралҫисем тытса чарнӑ. ЧР ШӖМӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗсем мопед вӑрланӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ.

28 пин тӑракан мопед кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗнчех ҫухалнӑ. Вӑл Хӗрлӗ Чутай районӗн ҫыннин пулнӑ. Анчах мопед «ураланни» пирки вӑл полицие нумаях пулмасть ҫеҫ пӗлтернӗ.

Следстви вӑхӑтӗнче ҫакӑ тӑрӑ шыв ҫине тухнӑ: мопеда 16 ҫулти икӗ хӗр вӑрлама пултарнӑ. Траснпорта хӗрсенчен пӗрин гаражӗнче тупнӑ. Ӑна вӗсем сӳтнӗ. Хайхискерсем пайӗсене, двигателӗпе кустӑрмисене, сутма ӗлкӗрнӗ.

«Куккуклӑ сехет» спектакль афиши. Марина Карягина сӑн ӳкерчӗкӗ

Ҫак кунсенче Мускавра Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн гастролӗ пырать. Унта артистсем виҫӗ спектакльпе: «Вӗри юнлӑ ҫемҫе чун», «Куккуклӑ сехет», «Манра Пихампар чунӗ» — ятлисемпе кайнӑ. Ӗнер кӑтартнӑ Марина Карягинӑн «Куккуклӑ сехет» драмине курма «чӑваш артисчӗсен виҫӗ ӑрӑвне вӗрентсе кӑларнӑ профессорсем те» пынӑ. Кун пирки артистсемпе Мускава кайнӑ «Хыпар» хаҫат журналисчӗ Надежда Смирнова издательство ҫурчӗн сайтӗнче пӗлтернӗ.

Щепкин ячӗллӗ театр аслӑ училищин профессорӗсем Татьяна Аносова тата Тамара Лякина спектакле те, артистсене те ырланӑ.

Татьяна Аносова, сӑмахран, Сергей Ивановпа Петр Садовникова хӑй вӗрентнине палӑртнӑ. Вӗсем пирки вӑл: «Маттур», — тесе каланӑ.

Ҫакна та аса илтерер: Ӗпхӳре тӗрӗк театрӗсен «Туганлык» пӗтӗм тӗнчери фестивалӗнче «Куккуклӑ сехет» спектакль лартнӑччӗ, «Чи лайӑх сценографи» номинацире Валерий Яковлев режиссера палӑртнӑччӗ.