Пӗтӗм чӑвашсен «Асам» виҫҫӗмӗш кинофестивалӗ кӑҫал чӳк уйӑхӗн 13—17-мӗшӗсенче иртессине эпир иртнӗ уйӑхрах хыпарланӑччӗ.

Ӑна, аса илтерер, Чӑваш Енӗн Кинематографистсен пӗрлешӗвӗ тата Культура, наци ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерстви, Чӑваш наци конгресӗ йӗркелеҫҫӗ.

Ҫулсерен ирттерекен ҫак фестивальте кӗске тата тулли метражлӑ илемлӗ, документлӑ, ҫавӑн пекех мультипликацилле фильмсене хаклаҫҫӗ. Киноӳнерӗнчи сумлӑ мероприяти ҫак жанра сарма пулӑшасса шанаҫҫӗ. Тата, паллах, вӑл кино ӳкерекенсене хавхалантарма тивӗҫ.

Ыран, чӳк уйӑхӗн 8-мӗшӗнче, Чӑваш наци вулавӑшӗнче пресс-конференци иртӗ. Вӑл 14 сехетре пуҫланӗ. Пресс-конференцие 137-мӗш пӳлӗмре пухаҫҫӗ. Ыйтса пӗлмелли телефон номерӗ: +79278447648.

Йӗпреҫ послокӗнче пурӑнакан 33 ҫулти арҫын ҫӑла кӗрсе ӳкнӗ те унта темиҫе сехет выртнӑ. Унӑн тӑванӗсем кун пирки «Про Город» хаҫата каласа кӑтартнӑ.

Ҫав кун Сергей Тихонов мунче кӗме кайнӑ. Ун хыҫҫӑн вӑл киле кайма тухнӑ. Анчах 1,5 сехет иртнӗ — ҫитеймен. Ҫавна май тӑванӗсем пӑшӑрханма пуҫланӑ та ӑна шырама тухнӑ. Сергея тепӗр 1,5 сехетрен ҫеҫ тупнӑ. Арҫын ҫӑлра тӑнсӑр выртнӑ. Тӑванӗсем ӑна унтан кӑларнӑ, васкавлӑ медпулӑшу чӗннӗ. Тухтӑрсем ӑна пӑхнӑ та киле янӑ. Сергей вара самаях суранланнӑ пулнӑ. Халӗ вӑл килте выртать, ыратнине ирттерекен эмел ӗҫет.

Люк уҫӑ пулнӑшӑн кам айӑплӑ? Йӗпреҫ хула администрацийӗ ҫав ҫӑла халӗ хупнӑ ӗнтӗ. Шар курнӑ Сергея 2 пин тенкӗ парса пулӑшма шантарнӑ. Сергейӑн амӑшӗ каланӑ тӑрӑх, администраци ывӑлӗнчен каҫару та ыйтман.

«Шупашкар – Сурское» ҫул ҫинче 68-мӗш ҫухрӑмра вырнаҫнӑ кӗпере тинех хута янӑ. Ӑна 5 уйӑх юсанӑ. «Чӑвашупрдор сайчӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, подрядчик ӗҫе вӑхӑтра вӗҫленӗ.

Ку ӗҫе Хусанта регистрациленӗ «ЛИРМ» тулли мар яваплӑ общество пурнӑҫланӑ. Вӑл кӑҫалхи ҫу уйӑхӗн 29-мӗшӗнче 32 миллион та 671 пин тенкӗлӗх килӗшӳ алӑ пуснӑ.

Подрядчик юханшыв хӗрринчи тӗреве юсанӑ, армокаркас, гидроизоляци тунӑ, карта тытнӑ, кӗпер патне пымалли ҫула хута янӑ. Халӗ ҫӗнӗ кӗпер 42 метр тӑршшӗ, 7 метр сарлакӑш.

Ку кӗпер Вӑрнар районне кӗрет. Район ҫыннисемшӗн тата ҫак ҫулпа ҫӳрекенсемшӗн ку пысӑк савӑнӑҫ пулнӑ.

Шупашкарта общество транспорчӗн тепӗр икӗ чарӑнӑвӗ пулӗ. Павильонсене вырнаҫтарнӑ ӗнтӗ, вӗсем кӗҫех ӗҫлесе каймалла.

Пӗрремӗшӗ «Мадагаскар» суту-илӳ центрӗ умӗнче пулӗ. Унта унчченхи «Ленин Комсомолӗн урамӗ» чарӑнӑва куҫарнӑ. «Раҫҫей» хӑна ҫурчӗ» чарӑну вара «Раҫҫей» хӑна ҫуртне хирӗҫ пулӗ. Унччен вӑл кӑштах аяккарах ларнӑ.

Тӗрӗссипе, павильонсен чӳк уйӑхӗн 1-мӗшӗччен ӗҫлесе каймалла пулнӑ. Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков юпа уйӑхӗн 24-мӗшӗнче чарӑнусене пӑхса ҫаврӑннӑ, ун чухне вӑл ҫӗнӗ павильонсем чӳк уйӑхӗн 1-мӗшӗччен ӗҫлесе каяссине пӗлтернӗ. Хальхинче ҫӗнӗ чарӑнусем ҫак эрне вӗҫӗччен ӗҫлеме пуҫлассине каланӑ.

Иртнӗ шӑматкун, чӳкӗн 4-мӗшӗнче, Раҫҫейре Халӑх пӗрлӗхӗн кунне уявларӗҫ. Ҫавна май ҫӗршыври кашни тӑрӑхра концертсем иртрӗҫ. Ҫав шутра — Красноярск хулинче те. Красноярск енӗнчи «Енисей» телеканал пӗлтернӗ тӑрӑх вырӑнти чӑвашсен хорӗ те ҫак уява хутшӑннӑ. Вӗсем халӑх умӗнче «Ҫурхи вӑрманта» юрра шӑрантарса панӑ. «Ах, юратупа выляма кирлӗ мар, Юрату вӑл, юрату вӑл, вӑйӑ мар» сӑмахсене Красноярск ҫыннисем хаваслӑн итленӗ, хӑлхисене чикнӗ.

Халӑх пӗрлӗхӗн кунне Раҫҫейре 2005 ҫултанпа уявлаҫҫӗ. Ӑна 1612 ҫулта пулса иртнӗ пулӑма халалланӑ. Вӑл вӑхӑтра Кузьма Мининпа Дмитрий Пожарский тӗрле халӑха пухса Мускавран поляксен ҫарне хӑваласа янӑ. Паянхи уявӑн тӗп шухӑшӗ — халӑх пӗрлӗхне сума суни.

«Ҫурхи вӑрманта» юрӑ вара Константин Евруков юрӑҫ репертуарӗнчен. Авторӗсем паллӑ мартан халӑх юрри шутланать.

Чӑваш Енре грипран прививка тӑвас ӗҫ пырать. Хальлӗхе 522017 ҫынна прививка тунӑ. Ку республикӑра пурӑнакансен 42 проценчӗ.

Пӗр эрнере ОРВИпе чирлекенсен 3,6 процент чакнӑ. Юпа уйӑхӗн 27-мӗшӗнчен пуҫласа чӳк уйӑхӗн 2-мӗшӗччен 4817 ҫын ОРВИпе чирленӗ. Ку, унчченхи эрнепе танлаштарсан, 3,6 процент пӗчӗкрех.

0-2 ҫулсенчи ачасен хушшинче чирлекенсем ытларах. Ваттисем те самай чирлеҫҫӗ – кӑтарту 19 процент хӑпарнӑ. Ытти ӳсӗмри ҫынсем сахалрах чирлеҫҫӗ.

Ҫӳлерех асӑннӑ тапхӑрта ОРВИпе аптӑранӑ 163 ҫынна пульницӑна вырттарнӑ. Вирус инфекцине 28 ҫынра тупнӑ. 22 ҫыннӑн – парагрипп вирусӗ, 6-шӗн – аденовирус.

Ҫитес ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Шупашкарти Трактор тӑвакансен культура керменӗнче «Мужчина нарасхват» камит пулӗ. Унта паллӑ ҫӑлтӑрсене курма май пур. Вӗсенчен пӗри — Ольга Бузова.

Кунсӑр пуҫне камитре тӗп роле Антон Лирник («Камеди Клаб»), «Уездный город» кавэнщикӗсем вылӗҫ.

Мӗн пирки-ха камит? Хӗр арҫынна юратать. Каярахпа вӑл авланни тарӑ шыв ҫине тухать, еркӗнӗ ӑна тавӑрма шухӑшлать. Унашкал самантсенче макӑрмалла пек, анчах вӗсем кулӑшла пулса тухаҫҫӗ.

Камит 10 сехетре пуҫланать. Ӑна 12 ҫултан аслӑрах ҫынсене курма сӗнеҫҫӗ. Анчах билетсем йӳнех мар: 800 тенкӗрен пуҫласа 2600 тенкӗ таран.

ЧР ШӖМӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енрен Чечня Республикине автобус кайнӑ. Чӑваш полицейскийӗсене унта савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура ӑсатнӑ.

Полицейскисем паян, чӳк уйӑхӗн 6-мӗшӗнче ирхине, ҫула тухнӑ. Вӗсем Ҫурҫӗр Кавказра службӑра тӑрӗҫ. Полицейсиксем унта кашни ҫулах командировкӑна каяҫҫӗ. Вӗсене кашни ҫулах ӑсатса кӗтсе илеҫҫӗ.

Ҫурҫӗр Кавказра патрульпе пост службин ӗҫченӗсем, ҪҪХПИ ҫыннисем, ШӖМӗн тӗрлӗ пайӗнче вӑй хуракан прлицейскисем пулӗҫ. Вӗсене инҫетри тӑрӑха ӑсатма ЧР шалти ӗҫсен министрӗ Сергей Неяскин килнӗ. Вӑл паттӑрсене йӗркене пӑхӑнма, пӗр-пӗрне пулӑшма суннӑ.

Ку ушкӑн Чечняна ҫитсен унтан тепӗр ушкӑн Чӑваш Ене таврӑнӗ. Вӗсем унта ҫур ҫул командировкӑра пулнӑ.

Чӳк уйӑхӗн 6-мӗшӗнче РФ Президенчӗ Владимир Путин «Раҫҫей Федерацийӗнчи наци гвардийӗсен ҫарӗсем пирки» саккуна улшӑнусем кӗртнӗ. Унта плӑртнӑ тӑрӑх, малашне Росгвардин ҫыннисем регионти пысӑк должноҫри тӳре-шарана хураллама пултарӗҫ.

Росгвардин ҫыннисем республикӑсен пуҫлӑхӗсене, облаҫсен кӗпӗрнаттӑрӗсене килӗшӳ туса сыхлама пултарӗҫ. Ку тӳлевлӗ пулӗ. Хакне правительство палӑртӗ. Укҫа-тенкӗ вара федераци хыснине кайӗ.

Владимир Путин Президентӑн сӗнӗвне депутатсем пӑхса тухӗҫ. Хальлӗхе саккун вӑйра мар. Ӑна официаллӑ майпа пичетлӗҫ, ун хыҫҫӑн виҫӗ уйӑхран вӑл вӑя кӗрӗ.

ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев саккунсене тӑватӑ улшӑну кӗртнӗ. Вӗсенчен пӗри ҫул ҫитмен ачасене хӳтӗлессипе, вӗсене хӑйсем ҫине алӑ хурасран сыхлассипе ҫыхӑннӑ.

Михаил Игнатьев «Ҫул ҫитмен ачасемпе ӗҫлекен комисси пирки тата ачасен прависене хӳтӗлесси ҫинчен» саккуна чӳк уйӑхӗн 2-мӗшӗнче алӑ пуснӑ. Малашне ҫул ҫитменнисемпе ӗҫлекен комиссисен хӑйсем ҫине алӑ хума пултаракан шӑпӑрлансене тупса палӑртас енӗпе те ӗҫлеме тивӗ.

Комиссисен «хӑрушлӑх ушкӑнне» кӗрекен ачасемпе профилактика ӗҫӗ ирттермелле, ҫемйипе калаҫмалла. Ачан хӑйӗн ҫине алӑ хума пултарас хӑрушлӑх пур тӑк кун пирки полицие пӗлтермелле. Унтан ҫав ачапа уйрӑммӑн ӗҫлӗҫ.