Пуш уйӑхӗн 8-мӗшӗ умӗн Пенси фончӗн Чӑваш Енри уйрӑмӗ республикӑра 100 ҫултан каҫнӑ миҫе хӗрарӑм пурнӑннине шутланӑ. Чӑваш Енре 100 ҫул тултарнӑ 61 ҫын кун кунлать. Вӗсенчен 57-шӗ – хӗрарӑмсем.

Палӑртмалла: пирӗн республикӑра тивӗҫлӗ канӑва тухнӑ 374 пин ҫын пурӑнать, вӗсенчен иккӗ виҫҫӗмӗш пайӗ – хӗрарӑмсем (248 пине яхӑн). Чылайӑшӗ – медицина ӗҫченӗ (90 процент), педагог (85 процент).

Ҫакна та каласа хӑварма кӑмӑллӑ: тивӗҫлӗ канӑва тухнӑ хӗрарӑмсенчен 19-шӗ Марта ятлӑ. Вӗсенчен 11-шӗ чӑнах та пуш уйӑхӗнче ҫуралнӑ. Паян, пушӑн 8-мӗшӗнче, икӗ ватӑ хӗрарӑм, Марта ятлӑскерсем, ҫуралнӑ кунне паллӑ тӑваҫҫӗ. Вӗсем Шупашкарта тата Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнаҫҫӗ.

Раҫҫейре кӑҫал Театр ҫулталӑкӗ тесе йышӑннине пӗлетпӗр ӗнтӗ. Ҫавна май Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗ Чӑваш Енӗн этем прависене хӳтӗлекен уполномоченнӑйӗпе тата республикӑри Театр ӗҫченӗсен пӗрлешӗвӗпе «Юридический театр: роли и представления» (чӑв. Юридици театрӗ: сӑнарсем тата кӑтартнисем) фестиваль йӗркелет. Пуҫаруҫӑсем мероприяти тӗллевӗ халӑха право енчен ҫутта кӑларасси тесе калаҫҫӗ.

Юридици театрӗ пуш уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче иртмелле. Унта 14-ран аслӑраххисем пурте хутшӑнма пултараҫҫӗ. Уйрӑммӑн та, ушкӑнпа та. Вӗсен 10 минутран ытла мар сценка евӗр япала хатӗрлемелле. Унта саккунлӑха пӑхӑнма хистени тӗпре пулмалла.

Чи маттуррисене йӗркелӳҫӗсем хавхалантарма палӑртаҫҫӗ.

Патӑрьел районӗнчи Кӗҫӗн Арапуҫ ялӗнче пурӑнакан 49 ҫулти арҫын икӗ ҫынна вӗлернӗшӗн суд сакки ҫине ларнӑ. Судья ӑна ҫирӗп режимлӑ колоние 18 ҫул та 3 уйӑх та 10 кунлӑха ӑсатма йышӑннӑ. Палӑртмалла: ҫак арҫын унччен ҫынна вӗлерессипе хӑратнӑшӑн судра явап тытнӑ.

Ҫак тискер ӗҫ 2018 ҫулхи юпа уйӑхӗн 15-мӗшӗнче ҫӗрле пулнӑ. 49-ти арҫын кӳршисем патне, 51-ти упӑшкипе 47-ри арӑмӗ патне, пирус ыйтма пынӑ. Анчах ӳсӗрскере алӑк уҫса кӗртмен, ку вара парӑнман – хӑйӗх пӳрте кӗнӗ. Хайхискер унта кил хуҫипе хирӗҫсе кайнӑ, ӑна кӑкӑрӗнчен ҫӗҫӗпе чикнӗ. Шӑв-шава илтсе арӑме вӑраннӑ, кӳрши ӑна мӑйӗнчен чикнӗ. Упӑшкипе арӑмӗ ҫавӑнтах вилнӗ, арҫын вара тухса кайнӑ.

Ҫак тискер ӳкерчӗке 9 ҫулти хӗрача, вилнӗ арҫынпа хӗрарӑмӑн хӗрӗ, курнӑ. Вӑл пытанма ӗлкӗрнӗ. Кайран вал урӑх ялта пурӑнакан аппӑшӗ патне шӑнкӑравласа ҫитме тӑрӑшнӑ, анчах укҫи пулман. Ирхине аппӑшӗ хӑй шӑнкӑравланӑ, ҫӗрле мӗн пулса иртни пирки тин пӗлнӗ.

Кӑҫал ейӳре Улатӑр районӗнче 765 ҫурт шар курма пултарать. Кун пирки Улатӑр хула администрацийӗн пресс-служби хыпарланӑ.

Ҫак ҫуртсенче 1760 ҫын пурӑнать. Ейӳ сарӑлас тӑк ҫынсене шкулсене вырнаҫтарӗҫ. Килти выльӑх-чӗрлӗхе вара «Рассветовский» ял хуҫалӑх кооперативне вӑхӑтлӑха илсе кайӗҫ. Шыв илме пултарнӑ ҫуртсенче йывӑр чирлӗ ҫынсем пурӑнаҫҫӗ тӗк вӗсене маларах Улатӑрти тӗп пульницӑн стационарне вырнаҫтарӗҫ.

Палӑртмалла: Сӑр юханшывӗнче юр хулӑнӑшӗ нормӑран 15-20 сантиметр ҫӳллӗрех. Улатӑрта ейӳре шар курнисене пулӑшакан ятарлӑ ушкӑн йӗркеленӗ: унта 90 ҫын кӗнӗ.

Чӑваш Енри хӗр тӗнче тетелӗнче телефон туянас тенӗ те шар курнӑ. Кун пири ЧР ШӖМӗ пӗлтерет.

23 ҫулти хӗр тӗнче тетелӗнче 60 пин тенкӗпе Айфон сутнине курнӑ та сутуҫипе ҫыхӑннӑ. Лешӗ ӑна телефона илсе ҫитернӗшӗн тата курьер ӗҫӗшӗн укҫа тӳлеме ыйтнӑ.

Ҫамрӑкскер ултавҫӑсен серепине лекнине тӳрех ӑнланман-тӑр, сутуҫӑ ыйтнӑ счет ҫине укҫа куҫарнӑ та куҫарнӑ. Ҫапла майпа вӑл 172 пин тенкӗсӗр тӑрса юлнӑ.

Халӗ кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарасси пирки шутлаҫҫӗ, ултавҫӑ кам пулнине уҫӑмлатас енӗпе ӗҫлеҫҫӗ.

Шупашкарта вӑйӑ салонӗсен ӗҫӗ-хӗлне чарса лартнӑ, ку ӗҫпе тӑватӑ ҫынна тытса чарнӑ. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗсен тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.

Следстви шухӑшӗпе, 2018 ҫулхи юпа уйӑхӗнчен пуҫласа 2019 ҫулхи нарӑсӑн 28-мӗшӗччен ҫакскерсем Шупашкарта икӗ ҫӗрте вӑйӑ салонӗсен ӗҫне йӗркеленӗ. Вӗсенчен пӗри – Модӑсен ҫуртӗнче. Салон уҫсан вӗсем ҫынсене ӗҫе илнӗ, кирлӗ техника туянса лартнӑ.

Нарӑс уйӑхӗн 28-мӗшӗнче ҫак ҫынсен ӗҫне чарса лартнӑ. Ку ӗҫ тӗлӗшпе 12 шырав ирттернӗ, 50 ытла хатӗр-хӗтӗр туртса илнӗ. Пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ.

Чӑваш Енри ҫула 600 миллион тенкӗ ытла парса юсӗҫ. Эпир ӑнланнӑ тӑрӑх, М-7 федераци трасси пӗр пайне — Вӑрмара пӑрӑнса каякан ҫул хӗресӗ патӗнчен Энтри Пасарӗ таран юсасшӑн.

Федераци тӗллевӗллӗ «Мускав – Улатимӗр – Чулхула – Хусан – Ӗпху» ҫула юсасси пирки RosTender.info пӗлтернӗ.

Ҫулӑн 698 километрӗнчен пуҫласа 705 киломтер таран лаптӑка юсама 642 миллион тенкӗ уйӑрмалла.

Ҫула ҫӗнӗрен сарма кӑҫалхи ака уйӑхӗн 15-мӗшӗ хысҫӑн тытӑнмалла. Чӳк уйӑхӗн 20-мӗшӗ тӗлне ӗҫе вӗҫлемелле.

Хальлӗхе юсамашкӑн подряд организацине шыраҫҫӗ. Яваплӑха хай ҫине илес текен ҫул-йе организацийӗсен заявкисене пуш уйӑхӗн 21-мӗшӗччен йышӑнӗҫ, 28-мӗшӗнче ҫӗтерӳҫӗ ятне калӗҫ.

Ӗҫ заказчикӗ — Атӑл-Вятка регионӗнчи Автоҫулсен управленийӗ.

Ҫӗршыв Президенчӗ Владимир Путин чӑваш спортсменкине Лана Прусаковӑна ҫӗнтерӳпе саламланӑ.

Аса илтерер, Красноярск хулинче ҫак кунсенче Пӗтӗм тӗнчери хӗллехи Универсиада пырать. Унта пирӗн тӑватӑ спортсмен вӑй виҫет: Лана Прусакова, Кристина Кускава, Алексей Петров тата Дмитирий Мулендеев. Лана Прусаковӑпа Дмитрий Мулендеев — фристайлҫӑсем, Кристина Кускова — йӗлтӗрҫӗ, Алексей Петров — биатлонист.

Лана Прусакова ӗнер фристайлӑн слоуп-стайл енӗпе ылтӑн медале тивӗҫнӗ. Ҫав ятпа ун валли РФ Президенчӗ Владимир Путин телеграмма хатӗрленӗ. Саламра ҫак шухӑша палӑртнӑ: «Яваплӑ ҫак ӑмӑртура эсир умри тӗллеве пурнӑҫларӑр, хитре ҫӗнтертӗр, куракансене асра юлмалла ӑмӑртрӑр».

Лана Прусакова, сӑмах май, унччен те сахал мар ҫитӗнӳ тунӑ.

«Контактра» халӑх ушкӑнӗнчи «Chuvashstars» пабликра Алексей Московский юрӑҫа пӗри, хӑй калашле, «пӗр сӗнӳ» панӑ.

«Чӑвашлӑха, эстрада шайне ҫӗклес тесен чӑн малтанах пӗрремӗш утӑм тусан пӑсмӗччӗ — хӑвӑрӑн рекламӑна, афишӑрсене, PR-а, социаллӑ медиари постӑрсене чӑвашла туса пыма тытӑнмалла», — тенӗ ятне уҫҫӑн кӑтартман этем.

Хайхи Алексей Московский концерчӗсене 99 проценчӗ тӑван халӑх ҫӳрет тесе шухӑшлать. «Ӑна хисеплеме тытӑнмалла чи малтан», — тенӗ вӑл. «Чӑвашла ӑнланманнисем тепӗр 1 процент пулсан вӗсемшӗнех 99 процент пирки манса, рекламӑпа PR-а вырӑсла туса чӑрманма кирлех мар», — ҫавӑрттарса хунӑ.

Алексей Московские кура, тен, ыттисем те хӑйсен афишисене чӑвашла хатӗрлеме тытӑнӗҫ тенӗ.

Республикӑри сывлӑх сыхлавӗн учрежденийӗсем канмалли кунсене пӑхмӗҫ. Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ ведомствӑн учрежденийӗсем пуш уйӑхӗн 8-10-мӗшӗсенче епле ӗҫлессине палӑртнӑ ӗнтӗ.

Пӗтӗм тӗнчери хӗрарӑмсен кунӗнче пульницӑсем этем ретлех канӗҫ. Тӳрех палӑртар: кунта сӑмах стационарта пулӑшу кӳрекенсем пирки мар. Амбулатори пулӑшӑвӗ ҫинчен калатпӑр. Пуш уйӑхӗн 9-мӗшӗнче шурӑ халатлисем ӗҫе тухӗҫ. Вал кун вӗсем шӑмат кунхи расписанипе ӗҫлӗҫ. Пуш уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, вырсарни кун, яланхиллех канӗҫ.

Ҫынна васкавлӑ пулӑшу кирлӗ пулсан пульницӑсем ӗҫлемеҫҫӗ тесе шикленмелле мар. Васкавлӑ пулӑшу кӳрекенсем канмалли кунсенче те, уявсенче те талӑкӗпех йышӑнӗҫ.

Ача-пӑча кухнисемпе ача-пӑча апатне валеҫекен пунктсем пуш уйӑхӗн 8-мӗшӗпе 10-мӗшӗнче канӗҫ, 9-мӗшӗнче ӗҫлӗҫ.