Чӑваш кӗнеке издательствинче «Чувашская станковая живопись XX века» ятлӑ монографи-альбом кун ҫути курнӑ. Кӗнеке авторӗ — Юрий Викторов педагог тата искусствовед. Альбома Валерий Алексеев редакциленӗ. Кӗнекене 1000 экземплярпа пичетленӗ.

Кӗнекене хатӗрленӗ Юрий Викторов XX ӗмӗрти станок живопиҫне нумай тӗпченӗ. Шӑпах ҫав тапхӑрта чӑвашсен станок живопиҫӗ амаланса аталаннӑ.

Кӗнеке авторӗ XX ӗмӗрти ӑстасен ӗҫӗсене тишкернӗ. Ҫавна май Юрий Викторов станок живопиҫӗн тӗп жанрӗсем – истори, йӑла, портрет, пейзаж тата натюрморт — епле аталаннине кӑтартса панӑ.

Кӗнеке ӳнерҫӗсемшӗн, художниксемшӗн, чӑваш халӑхӗн ӑс-хакӑл культурипе кӑсӑкланакансемпе тӗпчекенсемшӗн кӑсӑклӑ пуласса шанаҫҫӗ.

Пӗтӗм тӗнчери хӗрарӑмсен кунӗнче Шупашкарти хӑш-пӗр музея хӗрарӑмсене тӳлевсӗр кӗртӗҫ. Ҫакӑн пек парнене Чӑваш наци музейӗ, Музейпа курав центрӗ, Чӑваш тӗррин музейӗ, Ҫеҫпӗл Мишши музейӗ хатӗрленӗ.

Ытти кун та музейсем куракансене тӗрлӗ курава йыхравлаҫҫӗ. К.В. Иванов ячӗллӗ литература музейӗнче, акӑ, пуш уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, А. Талвир ҫыравҫӑ тата прозаик ҫуралнӑранпа 110 ҫул ҫитнине халалласа «Иксӗлми пултарулӑх» курав уҫӑлӗ. Тепӗр икӗ кунтан Чӑваш наци музейӗнче «В.К. Магницкий – исследователь Чувашского края» куҫса ҫӳрекен курав ӗҫлесе кайӗ. Ӑна В. Магницкий историк тата этнограф ҫуралнӑранпа 180 ҫул ҫитнине халаллӗҫ.

Чӑваш тӗррин музейӗ пуш уйӑхӗн 29-мӗшӗнче «Разноцветье узоров кӗскӗ» курав йӗркелӗ.

Пушӑн 11-22-мӗшӗсенче наркотике хирӗҫ кӗрешмелли акци – «Вилӗм ӑҫта сутнине пӗлтер» - пулӗ. Ҫак тапхӑрта полици ӗҫченӗсем 18 ҫул тултарман ачасем тата ҫамрӑксем ушкӑнпа пухӑнакан вырӑнсене тӗрӗслӗҫ. Ҫакна вӗсем наркотикпе туслӑ яш-хӗра тупса палӑртас тӗллевпе тӑваҫҫӗ.

Кунсӑр пуҫне акци вӑхӑтӗнче уроксем, лекцисем, куравсем, пухусем, ҫавра сӗтелсем йӗркелӗҫ, унта психиатр-наркологсем хутшӑнӗҫ. Ҫавӑн пекех шкул ачисене 18 ҫул тултарман ачасен социаллӑ реабилитаци центрӗнче йышӑну йӗркелӗҫ.

Наркотик ыйтӑвӗ сире те пырса тивет пулсан ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерствин наркологи службин талӑкӗпех ӗҫлекен телефон номерӗпе шӑнкӑравлама пултаратӑр: 58-03-84.

Пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Красноярск крайӗнче Пӗтӗм тӗнчери хӗллехи Универсиада пуҫланнӑ. Унта пирӗн тӑватӑ спортсменка вӑй виҫет: Лана Прусакова, Кристина Кускава, Алексей Петров тата Дмитирий Мулендеев.

Лана Прусакова слоуп-стайл дисциплинӑра ӑмӑртса ылтӑн медаль ҫӗнсе илнӗ. Финала пӗтӗмпе 6 спортсменка хутшӑннӑ. Лана 87 балл пухса ыттисенчен ирттернӗ. Кӗмӗл медале Мускав хӗрӗ ҫӗнсе илнӗ, пӑхӑр медале вара хрантсус спортсменки тивӗҫнӗ.

Палӑртмалла: Лана Прусакова тата Дмитрий Мулендеев — фристайлҫӑсем. Кристина Кускова вара — йӗлтӗрҫӗ, Алексей Петров — биатлонист.

Канашри 1-мӗш шкул директорӗ тӗлӗшпе РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗ ултӑ пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Вӑл ӗҫ вырӑнӗпе ытлашши усӑ курнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ.

Следстви версийӗ тӑрӑх, 2013-2018 ҫулсенче хайхи директор хӑш-пӗр ӗҫчене, ыттисемпе танлаштарсан, преми ытларах парасси пирки хушусем кӑларнӑ. Кайран вара ҫавсенчен премин пӗр пайне хӑйӗн валли ыйтнӑ. Ҫапла майпа шкул ертӳҫи 390 пин тенкӗ ытла кӗсйине чикнӗ.

Директор тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫсене пӗр ҫӗре пухнӑ, следстви малалла пырать.

Патӑрьел районӗнчи Сӑкӑт ялӗнче 39 ҫулти арҫын хӑйӗн хуҫалӑхӗнчи ӗнерен шар курнӑ. Халӗ ҫак арҫын пульницара сипленет. Кун пирки «ПроГород Чебоксары» кӑларӑм хыпарлать.

Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, пуш уйӑхӗн 3-мӗшӗнче пулнӑ ҫак пӑтӑрмах пирки Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерствине Патӑрьел районӗн пульницинчен шӑнкӑравласа пӗлтернӗ. Ӗҫӗ-пуҫӗ акӑ мӗнле пулнӑ: ахаль те сусӑр арҫын ҫав кунхине кил картишне тухнӑ, хӑйӗн ӗниех ӑна темиҫе хутчен сӗкнӗ. Суранланнӑ арҫынна ҫийӗнчех пульницана леҫнӗ. Халӗ вӑл ҫак пульницан травматологи уйрӑмӗнче выртать.

Палӑртса хӑвармалла, сывлӑх енчен ахаль те хавшак арҫыннӑн ӗне сӗкнипе кӑкӑр шӑмми, темиҫе аяк пӗрчи хуҫӑлнӑ. Ҫавна май унӑн нумай вӑхӑт сипленме тивӗ.

(Чӑваш халӑх поэчӗ Валери Туркайӑн ҫӗнӗ кӗнекине вуланӑ май асӑрханисенчен)

«Чӗресӗр ҫуралман никам та...»

Чӗрене упрама чӗнсе каланипе пуҫланать Валери Туркайӑн «Чӗрене юратма чараймӑн» хулӑн кӗнеки» (2013-2018 ҫҫ. ҫырнӑ сӑвӑсенчен, Ш., 2019. — 428 с.): «Чӗрене юратма ан чарсамӑр! Хӗмленме ан чарсамӑр ӑна!». Ку чӗнӳ Туркай сӑввисен тӗп шӑнӑрӗ, вӑл унӑн хӑйӗн тата лирикӑлла геройӗн сӑнарӗпе, ӗмӗчӗ-шухӑшӗпе, тыткаларӑшӗпе, ӗҫӗ-хӗлӗпе тӳрӗ килет. Чӗрепе чун ҫинчен тӗнче литературинче — чӑваш сӑмахлӑхӗнче те — усӑ курман танлаштару кутемӗн хӑварман темелле. Татах каламалли пур иккен. «Чӗресӗр ҫуралман никам та» тесе, ҫынсен чӗрисем питех те тӗрлӗ пулнине, вӗсем пӑрланнӑ та чулланнӑ, хӗмленнӗ те кӑмрӑкланнӑ, юратнӑ та вӗчӗхнӗ чухне мӗнле тапнине кардиолог пекех тимлӗ сӑнать поэт. Поэзи диагнозӗсем тухтӑрсем палӑртнӑ пекех мар — «Пурнӑҫӗ ансат мартан Кӑткӑс — ҫын чӗри» («Пӗр ҫыннах пӗри мухтать»). Ҫав аслӑ чӗрен пур енне те асӑрхасшӑн, унта тухтӑрсем тупайманни те пур: «Чӗре вӑл — питӗ кӑткӑс пулӑм: Унта пур пӗтӗмпе йӑлтах.

Малалла...

Пушӑн 5-мӗшӗнче красноармейскисем «Трак ен пикине» суйланӑ. Кӑҫал конкурса 5 чиперук хутшӑннӑ. Маттурскерсем чӑваш кӗпипе сцена ҫине тухнӑ, хӑйсен илемлӗ тумӗсене кӑтартнӑ, тутлӑ пӗҫерес ӑсталӑхӗпе тӗлӗнтернӗ.

Кӑҫал «Трак ен пики» ята кам ҫӗнсе илнӗ-ха? Красноармейскинчи шкулта ӑс пухакан пике Анна Исакова чи нумай балл пухнӑ, ҫапла вӑл «Трак ен пики – 2019» пулса тӑнӑ. «Вице-Трак ен пики» номинацире вара Трак вӑтам шкулӗнче вӗренекен Влада Степанова ҫӗнтернӗ. Вӑл «Куракансем кӑмӑлланӑ пике» номинацире те палӑрнӑ.

Алманч вӑтам шулӗн пики Анна Еперина «Ӑста пике», Трак вӑтам шкулӗнче вӗренекен Маргарита Иванова – «Тарават пике», Чатукасси вӑтам шкулӗнче ӑс пухакан Анастасия Егорова «Сӑпайлӑ пике» ятсене тивӗҫнӗ.

Паян, пуш уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, «Неон» каҫхи клубра черетлӗ «Аван-party» дискотеки иртӗ. Унта мӗнпур ҫамрӑк йыхравлаҫҫӗ! «Superташлаҫҫи» 19 сехетрен пуҫласа 23 сехетччен пырӗ.

Ташӑ каҫӗнче чӑваш эстрадин паллӑ артисчӗсен юррисемпе киленме май пулӗ.

Енчен те эсир халиччен те билет туянма ӗлкӗреймерӗр пулсан — 36-44-46 е 60-60-42 номерсемпе шӑнкӑравлӑр! «Неон» каҫхи клуб Шупашкарти Мичман Павлов урамӗнчи 12а ҫуртра вырнаҫнӑ.

Шупашкарти Иван Яковлев проспектӗнче вырнаҫнӑ суту-илӳ точкисенчен пӗринчи манекен ҫинчен хӗрарӑм курткине вӑрлакан тупӑннӑ. Пӑтӑрмахӗ пуш уйӑхӗн 3-мӗшӗнчех пулса иртнӗ. Кукӑр алӑллӑ ҫамрӑк арҫына шыранине полицейскисем ӗнер республикӑн Шалти ӗҫсен министерствин сайтӗнче пӗлтернӗ.

Арҫын манекен ҫинчи круткӑна илсе таваршӑн тӳлемесӗрех лавккаран тухса кайнӑ иккен. Сутуҫисем тавар хакне 4 пин те 500 тенкӗ тесе ӗнентереҫҫӗ.

Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерствин пресс-службинче арҫын сӑнпа пӑхсан 35-40 ҫулсенчискер тесе пӗлтернӗ. Видеокамера ӳкерсе илни тӑрӑх хакласан, вӑл вӑтам пӳ-силлӗскерри сисӗнет, ҫӳллӗшӗ 170 сантимер тесе шухӑшлаҫҫӗ. Хура куртка, ҫыхнӑ хура калпак, сӑрӑ йӗм, шурӑ йӗрлӗ кӑвак кроссовки тӑхӑннӑ.