Ӗнер Чӑваш Ене ҫӗршыв Президенчӗ Владимир Путин килсе ҫитнӗ. Паян вӑл Шупашкарта Физкультурӑпа спорта аталантарассипе ӗҫлекен канаш ларӑвне ертсе пынӑ. Унччен вӑл Пӗтӗм тӗнчери спорт канашлӑвне хутшӑннӑ. Унта спорт резервне хатӗрлессине, ӗҫе тата хӳтӗленӗве хатӗр комплекса чӗртсе тӑратассине, Раҫҫейре ирттермелли пысӑк спорт мероприятийӗсене сӳтсе явнӑ. Форума хамӑр ҫӗршыври тата чикӗ леш енчи 20 ҫӗршыври 2 пин ытла специалист ҫитнӗ.

Унсӑр пуҫне Владимир Путин Олимп резервӗллӗ ача-пӑчапа ҫамрӑксен спорт шкулӗне ҫитнӗ, 2014 ҫулта ҫамрӑксен ҫуллахи Олимп вӑййисене хутшӑннӑ Раҫҫейӗн пӗрлештернӗ командипе тӗл пулнӑ.

Сӑнсем (5)

Ҫуннӑ ҫурт

Юпа уйӑхӗн 7-мӗшӗнче Элӗк районӗнчи Тури Татмӑш ялӗнче инкек пулнӑ. ИӖМ дежурнӑйӗн пульчӗ ҫине каҫхи 10 сехет те 45 минутра 33 ҫулти хӗрарӑмӑн ҫурчӗ ҫунма тытӑннине пӗлтернӗ. Пушар бригади тӳрех вырӑна тухнӑ.

Ҫурт ҫунма тытӑннине чи малтан кӳрши асӑрханӑ. Вӑлах кил хуҫи хӗрарӑмӗн тата унӑн ҫул ҫитмен пӗчӗк ачисен пурнӑҫне ҫӑлнӑ темелле. Вӑл ҫывӑракан амӑшне тата ачисене вӑратнӑ, урама илсе тухнӑ.

40 минутран пушара сӳнтернӗ. Специалистсем ҫирӗплетнӗ тӑрӑх, ҫулӑм электропралукран тухнӑ. Хӗрарӑм каҫхине электроприборсене сӳнтерсе выртман-мӗн.

Ҫывӑх вӑхӑтра «Кӗрешӳ» регионсем хушшинчи федераци Пӗтӗм Раҫҫейри праваллӑ пулса тӑмалла. Ҫапла тума кӑҫалхи ҫулла «Раҫҫей Федерацийӗнчи физкультурӑпа спорт ҫинчен» саккуна улшӑну кӗртнӗ хыҫҫӑн май тупӑннӑ. Унта спортӑн наци енӗсене аталантарасси пирки каланӑ иккен. Тивӗҫлӗ тӳрлетӳсене нумаях пулмасть Чӑваш Ен Правительстви физкультурӑпа спорт ҫинчен калакан республика саккунне кӗртнӗ.

Кӗрешӳ евӗр спорт енӗ ытти халӑхсен те пур. Казахсен вӑл кураш ятлӑ, пушкӑртсен — куреш, чӑвашсен — кӗрешӳ. «Кӗр» тенине тӗрӗк чӗлхинчен куҫарсан «пуян, вӑйлӑ, хӑюллӑ» тенине пӗлтерет.

Кӗрешӳпе маларах сахал ҫын кӑсӑкланнӑ. Официаллӑ майпа ӑна 1995 ҫулта Елчӗк районӗнчи Ҫӗнӗ Пӑва ялӗнчи Николай Петров спортсмен тата историк чӗртсе тӑратнӑ темелле. Ҫав ҫулхине кун енпе Чӑваш Ен шайӗнчи пӗрремӗш ӑмӑрту йӗркеленӗ. Ҫавӑн чухнех республикӑра федераци йӗркеленӗ.

Унтанпа кӗрешӗве тӗрлӗ ҫӗрте йӗркелеҫҫӗ. Хамӑр республикӑра кӑна мар, Мускавра та, Самар тата Чӗмпӗр облаҫӗсенче те. Чӗмпӗр облаҫӗнче ӑна Иван Яковлев вӗрентекенӗмӗре халалланӑ.

Малалла...

Ҫак кунсенче Шупашкарта наркотик сутса услам туса пурӑннӑ 1986 ҫулта ҫуралнӑ арҫынна тытса чарнӑ. Тара илсе пурӑнакан унӑн хваттерӗнче 8 килограмма яхӑн ҫав усала тупса палӑртнӑ. Вӗсене вӑл 100 грамран пуҫласа 300 грамм таран виҫепе сутса пурӑннӑ иккен. Арҫыннӑн хваттерӗнче наркотике тултармалли хатӗрсем те пулнӑ. Туртмалли ҫав сӑтӑрлӑ япалана арҫын тӗнче тетелӗ урлӑ ярӑнтарнӑ. Ун килӗнче тупнӑ наркотике укҫа ҫине куҫарсан 10 миллион тенкӗрен иртет иккен.

Ку фактпа халӗ тӗпчевҫсӗем малалла ӗҫлеҫҫӗ. Наркотике вӑл ӑҫтан илнине палӑртасшӑн, Чӑваш Ене епле лекнине пӗлесшӗн.

Наркотик сутса укҫа туса пурӑннӑ арҫынна саккун ӗмӗрлӗхе хупса хума ирӗк парать.

Паян Шупашкарти Хӗрлӗ тӳремре хысна тытӑмӗнче ӗҫлекенсем ирхи зарядкӑна йышпа пуҫтарӑнса тухнӑ иккен. «Взгляд» информаци агентстви хысна тытӑмӗнче ӗҫлекенсемшӗн ку мероприяти тӑкаклине ӗнентерет.

Спортпа массӑллӑ мероприятие хутшӑнакансене спорт символикиллӗ калпакпа шарф туянма хушнӑ пулать. Унӑн хакӗ — 400 тенкӗ имӗш. Ун пирки ҫӳлерех асӑннӑ агентствӑна Шупашкарти ача пахчисенчен пӗринче ӗҫлекенсем систернӗ имӗш.

Ҫыхнӑ тавара хулари пӗр компанисенчен пӗринче хатӗрленӗ тесе ӗнентереҫҫӗ.

Хӗрлӗ Чутай районӗнче ҫак районта ҫуралса ӳснӗ К.В. Иванов ячӗпе хисепленекен Чӑваш академи театрӗн артисчӗсене Ирина Садовниковӑпа Николай Булаткина асӑнса «Асамлӑ чаршав» фестиваль иртет.

Штанаш ял тӑрӑхӗнчи артистсем кӑҫал Николай Терентьев ҫырнӑ «Ҫӗпӗр дивизийӗ» спектакльпе сцена ҫине тухнӑ. Спектакльти ӗҫсем 1941-мӗш ҫулта пулса иртеҫҫӗ. Икӗ чӑваш хӗрарӑмӗ Канашри чукун ҫул станци урлӑ Ҫӗпӗр дивизийӗнчи салтаксем иртсе каяссине пӗлсен ҫула тухаҫҫӗ, ку дивизире чӑвашсем нумай-ҫке!

Спектакльти сӑнарсене калӑпланӑ: Ҫӗпӗр дивизи салтакӗ Мишша — Владимир Париков, Мишша амӑшӗ Хӗветура — Надежда Егорова, Михаилӑн хӗрӗ Улька — Алена Майорова, Хӗрлӗ ҫар командирӗ Виктор — Николай Майоров, чукун ҫул станци дежурнӑйӗ Анна Яковлева — Надежда Шипеева. Хӑйсен ролӗсене вӗсем ӑста вылярӗҫ.

Сӑнсем (16)

Мария Кузьмину

Юпа уйӑхӗн 7-мӗшӗнче Вӑрмар районӗнчи Арапуҫри культурӑпа информаци центрӗн культйӗркелӳҫи Мария Кузьмина телекураври «Телеюрӑ» эстрада юррисен проектне хутшӑннӑ. Вӑл Виталий Романов композиторӑн «Янӑрать вӑрман» юррине шӑрантарнӑ.

Ӑна пулӑшма, хавхалантарма Вӑрмар район администрацийӗн ӗҫченӗсем, культӗҫченсем, вулавӑшра тӑрӑшакансем те кайнӑ. Концерта Арапуҫ ҫыннисем те ҫитнӗ. Ара, юратнӑ ентешсем хавхалантарнине нимӗн те ҫитмест-ҫке-ха.

Нумаях пулмасть Пӑрачкав районӗнчи Любимовка ял уявне паллӑ тунӑ. Ял пуҫланса кайнӑранпа 220 ҫул ҫитнӗ. Уява район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Е.Лебедев хутшӑннӑ.

Сыреҫ ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Н.Аверьянова кӑҫал тунӑ ӗҫсем пирки каласа кӑтартнӑ. Общество ӗҫне хастар хутшӑннӑшӑн Сергей Мухоморов район администрацийӗн пуҫлӑхӗн тавне тивӗҫнӗ.

Уявра Николай Лоскутовӑн «Повесть о Любимовке и ее людях…» кӗнекине хӑтланӑ. Унта автор 60 ытла очерк ҫырнӑ.

Кун хыҫҫӑн уява концерт тӑснӑ. Сцена ҫине «Шумерлиночка» халӑх ансамблӗ тухнӑ. Вӗсем юрланӑ кӑна мар, сӑвӑсем, юптарусем те вуланӑ.

Сӑнсем (33)

Шупашкарти Лев Толстой урамӗнче пурӑнакансем аптӑраҫҫӗ. Вӗсем патне пыма ҫул ҫук-мӗн: васкавлӑ медпулӑшу та, пушарнӑйсем те килеймеҫҫӗ.

Кунта пурӑнакан Зоя Терехина ав ҫавна пула пенси укҫисӗр тӑрса юлнӑ. Вӑл хӗлле пӑрлак ҫулпа шыв турттарнӑ. Унччен те пулмасть ҫунашка ҫинчи бидон ӳкнӗ те автомобиле лекнӗ. Лешӗ унран 8 пин тенкӗ ыйтнӑ. Анчах хӗрарӑм итлемен. Кун хыҫҫӑн адвоката 5 пин тенкӗ, нотариуса — 800 тенкӗ, шар курнине 17 пин те 100 тенкӗ тӳленӗ…

Кунта лайӑх ҫанталӑкра та урапа кӗреймест-мӗн. Васкавлӑ медпулӑшу машини тӑвайкки таран ҫеҫ пырать. Чирлӗ ҫынна унта йӑтса утмалла. Халӑх чиновниксенчен 2010 ҫултах пулӑшу ыйтнӑ-мӗн. Лешсем ыйтӑва пӑхса тухма шантарнӑ. Унтан хыснара укҫа ҫуккине пӗлтернӗ. Ҫынсем тепӗр ҫулхине те тӳре-шара патне ҫитнӗ. Каллех — ҫав истори.

ЖКХ урам программӑна кӗрейменнине пӗлтернӗ. Ӑна юсасси чи малтанах хулари Мускавр район администрацийӗнчен килет-мӗн.

Кӑҫал авӑн уйӑхӗн васкавлӑ медпулӑшу паркне ҫӗнетнӗччӗ. Ун чухне 39 урапа Шупашкара, Ҫӗнӗ Шупашкара лекнӗччӗ. Вӗсене хыснари укҫапа туянмаҫҫӗ.

Нумаях пулмасть ЧР Элтеперӗ ҫӗнӗ урапасен уҫҫине тыттарнӑ. Вӗсем Ҫӗрпӳ, Красноармейски, Канаш, Тӑвай районӗсенче, Канаш хулинче ӗҫлӗҫ. ЧР Сывлӑх министрӗ Алла Самойлова каланӑ тӑрӑх, вӗсем лайӑхах ӗҫлеҫҫӗ. Республикӑри васкавлӑ медпулӑшу станцийӗн тӗп тухтӑрӗ Алексей Федоров автомобильсем сахал ҫӗмӗрӗлнине, вырӑна 20 минутра ҫитнине палӑртнӑ. «Пӑкӑсем» пулнӑ чухне ҫеҫ кӑшт кая юлаҫҫӗ-мӗн.

Ҫӗнӗ урапасем хӑтлӑ, ӑшӑ. Вӗсене кондиционерсемпе тата сигнал тытӑмӗпе тивӗҫтернӗ. Алла Самойлова каланӑ тӑрӑх, васкавлӑ медпулӑшӑвӑн ҫӗнӗ автомобилӗсене Ҫӗмӗрлене тата Улатӑра яма палӑртнӑ.