APTӐRA-fest таврӑнать! Ҫапларах пӗлтернӗ Фейсбукри хӑйӗн страницинче Мария Савельева ятлӑ пике. Унта ҫырнӑ тӑрӑх, ку мероприяти чӳк уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Шупашкарти ӳнер театрӗнче 18 сехетре пуҫланӗ.

«Чӑвашла «аптӑра» тата тутарла «аптырау» пӗр пӗлтерӗшлех», — малалла ӑнлантарнӑ маларах асӑннӑ ҫав хыпарта. Унта тутарсемпе чӑвашсене унчченхиллех курман пек кӑтартма шантараҫҫӗ. Наци республикисен ӳнерӗ авангардлӑ пулнине ӗнентерсе пама тӗллев лартнӑ мероприяти йӑлана кӗнине тата ахальхи форматлӑ маррине, модӑпа килӗшсе тӑраканнипе музейрине кӑтартса памалла.

APTӐRA-fest фестивале пыракансене живопись те, авангардла поэзи те, наци чӗлхиллӗ хальхи юрӑсем те, дизайн-маркет та, фуд-корт та, наци сӗмӗллӗ хулари тумтир те тӗлӗнтерӗ.

Пӗлтӗрхи ун пек фестивальте чӑвашсемпе удмуртсемпе паллаштарнӑ. Ӑна удмурт хӗрӗ Дарали Лели (чӑн ячӗ Алена Петрова) чӗлхеҫӗ, писатель, поэт, сценарист, кинорежиссер, журналист, блогер, модель агентствин пуҫлӑхӗ йӗркелени паллӑ.

Раҫҫейре 2018 ҫулта футбол енӗпе тӗнче чемпионачӗ иртет. Ку пулӑма кӗтсе илмешкӗн Шупашкар та хатӗрленет.

Чемпионат пуҫланиччен Шупашкарти «Спартак» стадиона юсаса ҫӗнетӗҫ. FIFA ыйтнипе, футбол уйне пысӑклатӗҫ. Малтанах ҫиелти тӑпрана илӗҫ, унтан дренаж хурӗҫ. Газон курӑкне ҫитес ҫуркунне акӗҫ.

Вылямалли ҫӗнӗ уй, хывӑнса тӑхӑнмалли пӳлӗм, конференц-зал пулӗ. Стадиона тӗпрен ҫӗнетӗҫ. Унта пӗр команда тренировкӑсем ирттерӗ. Ку пӗтӗмпе 134 миллион тенке кайса ларӗ. 2016 ҫул валли 44 миллион тенкӗ уйӑрнӑ. Ку — федераци хыснинчи укҫа. Муниципалитет хыснинчен 11 миллион тенкӗ панӑ.

Ӗҫӗ пурнӑҫлаканӗ паллӑ ӗнтӗ. Вӑл — Трест-11. Ҫавӑн пекех проектпа килӗшӳллӗн тӗрлӗ мероприяти ирттерме пӳлӗмсем тӑвӗҫ. Медицина тата массаж тумалли пӳлӗмсем те пулӗҫ. «Спартака» ҫитес ҫулхи утӑ уйӑхӗччен туса пӗтерме палӑртнӑ.

Ҫак кунсенче, юпа уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев ҫӗнӗ хушӑва алӑ пусса ҫирӗплетнӗ. Ӑна ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗнче пичетлесе кӑларнӑ.

Хушупа килӗшӳллӗн, Пӗтӗм Раҫҫейри танлаштарӑмсене кӗнӗ е вӗрентӳ ӗҫӗнче пысӑк кӑтартусемпе палӑрнӑ шкулсене 1 миллион тенкӗ преми парса хавхалантарӗҫ.

Преми пама тытӑнассине директорсемпе вӗрентекенсем ыйтнипе алӑ пусса ҫирӗплетнӗ. ЧР вӗренӳ министрӗ Юрий Исаев ҫапла палӑртнӑ: укҫан хавхалантарни шкулсене ташлаштарӑмсене кӗме хӗтӗртӗ.

Аса илтерер: республикӑри темиҫе шкул нумаях пулмасть ТОП-500 тата Топ-200 танлаштарӑмсене кӗнӗ.

Чӑваш Енре ҫынсене шӑнман пӑр ҫине лартса хӑвармалли ҫӗнӗ мел шухӑшласа кӑларнӑ. Юпа уйӑхӗн 15-мӗшӗнче лавккара сутуҫӑра ӗҫлекен 20 ҫулти хӗр полицие ҫитнӗ.

Хайхискер ултавҫӑсен аллине лекнӗ. Ҫак кунсенче ун патне арҫын шӑнкӑравланӑ, укҫа куҫармалли терминал хуҫи-мӗн вӑл. Арҫын сутуҫа аппарата программӑлама ыйтнӑ.

Ун валли арҫын 1000 тенкӗлӗххине — 2, 500 тенкӗлӗххине — 2, 100 тата 50 тенкӗлӗххине икшер хатӗрлеме ыйтнӑ. Сутуҫӑ ӑна шанса кассӑран укҫа илнӗ. Арҫын укҫана тавӑрма шантарнӑ. Хӗр «кӗмӗле» лешӗ каланӑ номер ҫине куҫарса панӑ.

Унтан арҫын каллех тепӗр «операци» тума ыйтнӑ. Ҫапла пике ултавҫа 10 пин тенкӗ ытла куҫарса панӑ. Арҫын кайран шӑнкӑравлама шантарнӑ. Анчах паллӑ ӗнтӗ — вӑл ҫухалнӑ. Телефонне сӳнтерсе хунӑ. Халӗ йӗрке хуралҫисем ҫав арҫын кам пулнине уҫӑмлатаҫҫӗ.

Сергей Арсентьев тунӑ сӑн

Ҫынсем вӑрманта тилӗ виллисене тупни пирки «Про Город» хаҫата пӗлтернӗ. Вилесем хутаҫра выртнӑ.

Ҫынсене ку сисчӗвлентернӗ. Хутаҫа аэропорт ҫывӑхӗнче тупнӑ. Вырӑнти ҫынсем каланӑ тӑрӑх, хӑшӗ-пӗри чӗрчунсене вӗлерет те ҫул хӗрринче ывӑтса хӑварать. Кунашкал тискерлӗх пӗрре кӑна мар пулнӑ-мӗн.

Сергей Арсентьев каланӑ тӑрӑх, такам аэропорт ҫывӑхӗнче тилӗсене вӗлерет те вилесене ҫул хӗррине пӑрахса хӑварать. Икӗ тилӗ хутаҫра выртнӑ, тепри айккинче йӑваланнӑ. Хутаҫ халӗ те унтах выртать, ҫавӑнтах ҫынсем иртсе ҫӳреҫҫӗ.

Ахӑртнех, ку чылайӑшне пӑшӑрхантармасть. Халӗ ку ыйтӑва специалистсем уҫӑмлатаҫҫӗ.

Россельхознадзор авӑн уйӑхӗнче Шупашкарти 27-мӗш ача пахчине планпа килӗшӳллӗн тӗрӗсленӗ. Тӗрӗслев вӑхӑтӗнче специалистсем йӗрке пӑснӑ тӗслӗхсене тупса палӑртнӑ.

Ясмӑк тата урпа пӑттинче хурт-кӑпшанкӑ йӗрне тупса палӑртнӑ. Ҫавӑнтах срокран тухнӑ урпа кӗрпи упраннӑ. 1,5 килограмм пулнӑ вӑл. Лаборатори тӗпчевӗ ҫирӗплетнӗ тӑрӑх, урпа кӗрпи ҫинче сӑвӑс пур. Ҫиме юрӑхсӑр кӗрпене ҫунтарса тӗп тунӑ.

Ҫӑнӑх ҫини сӑвӑс ҫын сывлӑхӗшӗн тата чӗрчуншӑн сиенлӗ. Унра бактерисем пур. Ӑна пула наркӑмӑшланма пулать. Вӑл хырӑмлӑха лексен йывӑррӑн сывлаттарать, хӑрӑлтаттарать. Ҫитменнине, вӑл аллерги пуҫарать.

Ача пахчинчи хӑш-пӗр ҫынна явап тыттарнӑ. Уншӑн 2 пин тенкӗ таран штраф тӳлеттереҫҫӗ.

Комисси канашлать

Ӗнер Шупашкар хула администрацийӗнчи тӳре-шара республикӑн тӗп хулинчи урамсене, лапамсене, ытти территорие ят парас енӗпе лару ирттернӗ. Унта пӑхса тухнӑ ыйтусен шутӗнче Шупашкарти 62-мӗш вӑтам шкула Геннадий Волков этнопедагог ячӗпе хисепленмелле тӑвасси те пулнӑ. Наукӑсен Раҫҫей академийӗн академикӗ ятне илес ыйтупа яваплисем патне асӑннӑ вӗренӳ учрежденийӗ хӑй тухнӑ.

Мичман Павлов урамӗнчи 30-мӗш ҫурт ҫине Чӑваш халӑх писателӗн Василий Алентейӗн ячӗпе мемориал хӑми вырнаҫтарӗҫ. Мускав проспектӗнчи 5-мӗш ҫурт ҫинче ял хуҫалӑх наукисен докторӗн Александр Кузнецовӑн ячӗллӗ хӑма пулӗ.

Комисси пайташӗсем хулари общество чарӑнӑвӗн хӑш-пӗр ячӗсене ылмаштарас ыйтӑва та пӑхса тухса тивӗҫлӗ кӑларнӑ.

Мясокомбинат проездӗнчи ҫуртсенчен пӗри

Шупашкарти Мясокомбинат проездне ҫутатма прокуратура хистет. Надзор органне асӑннӑ тӑрӑхра пурӑнакансем пулӑшу ыйтса ҫырнӑ.

Асӑннӑ проездра нумай хваттерлӗ икӗ ҫурт тата 1102 уйрӑм ҫын ҫурчӗ вырнаҫнӑ. Унта пурӑнакансем те этем ретлӗ пурӑнасшӑн, кӗрхи тӗттӗм каҫсенче ҫутӑ урампа утасшӑн.

«Об общих принципах организации местного самоуправления в Российской Федерации» (чӑв. Раҫҫей Федерацийӗнче вырӑнти хӑйтытӑмлӑх ыйтӑвӗсене йӗркелессин пӗтӗмӗшле принципӗсем ҫинчен) саккунӑн 16-мӗш статйин 1-мӗш пайӗн 25-мӗш пунктӗнче пӑхса хӑварнӑ тӑрӑх, урама хӑтлӑх кӗртесси, ҫав шутра ҫутӑпа тивӗҫтересси те, вырӑнти тӳре-шаран тивӗҫӗ шутланать.

Кӑлтӑка пӗтерме хушса прокуратура хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ ячӗпе асӑрхаттару шӑрҫаланӑ.

Чӑваш Енри тӳре-шаран уйӑхне 100 пин тенкӗрен ытла ӗҫлесе илме юрамасть. Пуҫлӑх пуканне йышӑннӑ чухнехи пирки мар-ха сӑмахӗ. Кайран, ӗҫрен кайсанхи ҫинчен.

Республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев ӗнер, юпа уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, кӑларнӑ хушура палӑртнӑ тӑрӑх, Чӑваш Енӗн правительство пайташӗн патшалӑх служащийӗн должноҫӗнчен кайсан 100 пин тенкӗрен ытла ӗҫлесе илмесси пирки хут ҫырса шантармалла. Хута министрӑн уйрӑм ӗҫӗ ҫумне ҫӗлесе хурӗҫ.

Чару патшалӑх служащийӗн ӗҫне пӑрахнӑ хыҫҫӑнхи икӗ ҫула пырӗ. Енчен те шалу 100 пин тенкӗрен пысӑкрах ҫӗре вырнаҫас тесен Коррупципе кӗрешес енӗпе ӗҫлекен комиссирен ирӗк илмелле.

Хушӑва Чӑваш Ен Элтеперӗ коррупципе кӗрешессине вӑйлатас тӗллевпе кӑларнине пӗлтернӗ.

Вӑрнар районӗнчи Пӑртас ялӗнче пурӑнакан арҫынна суд 6 ҫуллӑха хупса хумалла тунӑ. Ҫавскерӗн вӑл вӑхӑта пӗтӗмӗшле режимлӑ колонире ирттерме тивӗ.

42 ҫулти арҫынпа унӑн 36-ри пӗлӗшӗ кӑҫалхи пуш уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Пӗтӗм тӗнчери хӗрарӑмсен кунне уявланӑ-ши — пӗрле эрех ӗҫнӗ. Анчах тем пайлайман-ҫке иккӗшӗ — аслӑраххи ҫамрӑкки ҫине бензин сапнӑ та унтан зажигалка ҫутнӑ. Часах 36-ри арҫыннӑн ҫипуҫӗ хыпса илнӗ. Арҫын пуҫне, мӑйне, аллине, пӗҫҫине, кӗлеткине хытах пӗҫертсе янӑ. Унӑн кӗлеткин 30 проценчӗ шар курнӑ. Сылтӑм хӑлхи тата тӑватӑ пӳрни ҫунса кайнӑ.

Чӗртсе яраканни тӑна кӗренҫи пулса ҫулӑма сӳнтерме хӑтланнӑ-ха, васкавлӑ пулӑшу та чӗнсе илнӗ. Пӗрех ҫамрӑк арҫын пӗрремӗш ушкӑн сусӑрӗ пулса юлнӑ.