Нумаях пулмасть Шупашкарта «Чӑваш Ен студенчӗсен мисӗ» республика шайӗнчи конкурсӗ иртнӗ. Унта 18–22 ҫулсенчи 10 студентка хутшӑннӑ.

Пикесем тӗрлӗ конкурс витӗр тухнӑ: хӑйсен пурнӑҫӗпе паллаштарнӑ, литературӑри сӑнар костюмне тӑхӑнса хӑйсен кӑмӑлне уҫса панӑ, йывӑр ыйтусене хуравланӑ.

Чи маттурри Шупашкарти коопераци институчӗн студентки Наталья Забалуева пулнӑ. Иккӗмӗш вырӑна И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУра вӗренекен Анна Северенчук тухнӑ. Виҫҫӗмӗш вырӑна Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академийӗн студентки Мария Осипова тивӗҫнӗ.

Раҫҫей шайӗнчи конкурс Ставропольте чӳк уйӑхӗн 15-мӗшӗнче иртӗ. Унта 50 регионти пикесем хутшӑнӗҫ. Унта пирӗн республика чысне Наталья Забалуева хӳтӗлӗ.

РФ Общество палати ҫӗршыври чи ырӑ чунлӑ пурӑнакан хуласен танлаштарӑмне хатӗрленӗ. Палӑртма кӑмӑллӑ: Шупашкар унта 4-мӗш вырӑна тивӗҫнӗ.Акци пуҫланнӑранпа пирӗн хула ҫыннисем 24 ырӑ ӗҫ тунӑ.

Танлаштарӑмра пӗрремӗш вырӑна Мускав тухнӑ. Иккӗмӗш йӗркере Питӗр вырнаҫнӑ. Виҫҫӗмӗш йӗркене Якутск йышӑннӑ.

Танлаштарӑма кунсерен ҫӗнетсе тӑрӗҫ. Пӗтӗмлетӗве чӳк уйӑхӗн 3-мӗшӗнче тӑвӗҫ.

Акцие хутшӑнас тесе добродела.рф сайтра регистрациленмелле. Унтан задани ҫырнӑ ҫыру килӗ. Ӑна пурнӑҫланине ӗнентерсе сӑн ӳкерӗнмелле. Ӑна ярса памалла та тепӗр задание пурнӑҫламалла. Пӗр ҫынна 5 ырӑ ӗҫ тутараҫҫӗ.

Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академийӗн студенчӗсем ют ҫӗршыва кайма хатӗрленеҫҫӗ. Вӗсем Германири Бадег-Вюртемберг ҫӗрӗ ҫинче опыт пухӗҫ.

Студентсене фермерсен ҫемйине вырнаҫтарӗҫ. Ҫамрӑксем вӗсен хуҫалӑхӗнче ӗҫлӗҫ, опыт пухӗҫ.

Студентсене Германие «АграрКонтактеИнтернациональ» программа элчи илсе кайӗ. Вӑл Шупашкара юпа уйӑхӗн 25-мӗшӗнче килнӗ. Ял хуҫалӑх академийӗн студенчӗсем нимӗҫсем патӗнче 8 уйӑх пурӑнӗҫ. Ӗҫленисӗр пуҫне вӗсем семинарсене, тӗлпулусене, экскурсисене хутшӑнӗҫ.

Ҫак кунсенче «Ирӗклӗх» пӗрлешӳ «Раҫҫей Федерацийӗн чӗлхисем ҫинчен» саккунти чӗлхесене дискриминацилекен пайсене пӑрахӑҫлама ыйтса Патшалӑх Думин председетелӗ Вячеслав Володин патне ҫыру шӑрҫаланӑ. Ҫак 53-ФЗ номерлӗ саккунпа килӗшӳллӗн рекламӑра вырӑс чӗлхипе яланах усӑ курмаллине палӑртнӑ иккен. Кунпа чӑваш хастарӗсем килӗшесшӗн мар. Ун вырӑнне ирӗклӗхҫӗсем реклама чӗлхине Раҫҫей Федерацийӗн субъекчӗсенчи патшалӑх чӗлхийӗсенчен ирӗклӗ суйлама май туса пама ыйтнӑ.

Хӑйсен сӗнӗвне вӗсем РФ Конституцийӗнче ҫын правине чӗлхе тӗлӗшӗнчен хӗсме юраманни ҫине таянса хатӗрленӗ. «Ирӗклӗх» хастарӗсем ӑнлантарса панӑ тӑрӑх енчен те хальхи саккуна пӑхӑнас пулсан чӑвашла рекламӑланаканӑн ӑна ҫавӑн пекех тата вырӑсла та хатӗрлемелле. Ку вара тӑкаксене ӳстерет, пӗлтерӗве паракана тӑван чӗлхепе вырнаҫтарассинчен пистерет.

«Ҫыхӑнура» канашлури сӑн

Хулара паян пысӑк пушар сиксе тухнӑ. Ӑна пула Алькешра вырнаҫнӑ 63-мӗш шкул ачисен вӗренме май килмен, вӗсене шкултан кӑларнӑ.

Пушар ҫывӑхри складра тухнӑ. Вӑл хӑвӑрт кӑна юнашар вырнаҫнӑ сӗтел-пукан цехӗ ҫине куҫнӑ, таврара ҫӑра тӗтӗм йӑраланма пуҫланӑ. Ҫулӑм пӗтӗмпе 200 тӑваткал метра сарӑлнӑ.

Пушарпа 300 ытла ҫын кӗрешнӗ, сахал мар техникӑпа усӑ курнӑ. 12 сехет тӗлне ҫулӑма ҫӗнтернӗ.

63-мӗш шкулти ачасемпе аслисене вара ҫуртран кӑларнӑ, вӗренӗве чарса лартнӑ. Ачасем ыран та шкула каймӗҫ, вӗренӳ юпан 28-мӗшӗнче кӑна пуҫланӗ.

«Чӑвашкино» вырнаҫнӑ ҫурт

Пирӗн республикӑра «Чӑвашкино» киностудие чӗртсе тӑратасшӑн. Ӑна иртнӗ ӗмӗрӗн 20-мӗш ҫулӗсенче пуҫарнӑ. Вӑхӑт иртнӗҫемӗн кино ӳкерес ӗҫ чарӑнса ларнӑ. Юлашкине тӑхӑр ҫул каялла хатӗрленӗ.

Киностудие чӗртсе тӑратасси пирки, Чӑваш ГТРК журналисчӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, виҫӗм кун, юпан 24-мӗшӗнче, Чӑваш Республикин наци вулавӑшӗнче пӗтӗм чӑвашсен «Асам» кинофестиваль иккӗмӗш хут уҫнӑ чух каланӑ.

Аса илтеретпӗр, фестиваль программи валли 27 фильм хатӗрленӗ. Вӗсенчен саккӑрӑшӗ — мультипликацилле, тепрӗ ҫавӑн чухлех — документлӑ, вунпӗрӗшӗ — илемлӗ. Унта хамӑр ҫӗршыври наци республикисенчи фильмсемпе пӗрлех Болгаринчи, Казахстанри, Кӑркӑстанри, Молдавинчи ӗҫсене кӗртнӗ. Фестивале «История великого народа» (чӑв. Аслӑ халӑхӑн историйӗ) документаллӑ фильмпа уҫнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.

Михаил Игнатьев Элтепер

Ӗнер, юпа уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев РФ Правительство ҫуртӗнче Раҫҫейри регионсене аталантарассипе ӗҫлекен Правительство комиссийӗн кулленхи ларӑвне хутшӑннӑ. Унта вӑл федералсене ӗҫлӗ сӗнӳ панӑ.

Ларӑва Раҫҫей Федерацийӗн Правительствин ертӳҫин ҫумӗ Дмитрий Козак йӗркелесе ертсе пынӑ. Кӑҫалтанпа ӗҫлекен комисси ларӑвӗнче регионсенчи бюджет ыйтӑвӗсем ҫинчен сӑмах пуҫарнӑ, хыснан тупӑш пайне ӳстерессипе ҫыхӑннӑ самантсем пирки сӳтсе явнӑ. Федераци хыснинчен субъектсене бюджета шайлаштарма укҫа уйӑрни пирки те чарӑнса тӑнӑ.

Ларӑва хутшӑннӑ пирӗн регион Элтеперӗ Михаил Игнатьев федералсене тупӑшран илекен налукпа ҫыхӑннӑ федераци саккунне лайӑхлатас шутпа сӗнӳ панӑ.

Шупашкарӑн Хӗвеланӑҫ-Кӑнтӑр районӗнче кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗн ҫурринче пулса иртнӗ ку пӑтӑрмах.

Йышра виҫӗ хӗрарӑмпа икӗ арҫын пулнӑ. Пӗрле эрех ӗҫекенскерсем тем пайлаймасӑр хирӗҫсе кайнӑ. 31 тата 42-ри хӗрарӑмсем 26-ри хӗрарӑма тытса хӗненӗ. Унтан ушкӑнри 41 ҫулхи арҫын, вӑл хӗнекенсенчен пӗрин пӗлӗшӗ пулнӑ, патак ҫинӗ хӗрарӑма мӑшкӑлланӑ. Следовательсем пӗлтернӗ тӑрӑх, тепӗр уйӑхра ҫав арҫын ҫакӑнса вилнӗ. Шар кӑтартнине унтан тӗп сакайне хупса хунӑ. Ҫичӗ сехет ларнӑ лешӗ унта. Мӑшкӑл тӳснӗ хӗрарӑмӑн паллаканӗ шыраса килсен ҫеҫ ирӗке кӑларнӑ.

Халӗ йышри икӗ хӗрарӑма тата вӗсен 27-ри тусне суд тенкелӗ ҫине лартӗҫ. Хӗрарӑмсене ушкӑнпа мӑшкӑлланӑшӑн айӑплӗҫ, 42-ри хӗрарӑма тата 27-ри арҫынна унсӑр пуҫне ҫынна ирӗксӗр ирӗкрен хӑтарнӑшӑн суд тӑвӗҫ.

Шкулта та наркӑмӑшланаҫҫӗ

Шупашкарти 43-мӗш шкулта харӑсах темиҫе ача наркӑмӑшланнӑ.

— Ҫиччӗмӗш тата пӗрремӗш классенче вӗренекенсенчен паян чылайӑшӗ шкула килмен. Пӗтӗмпе 50-а яхӑн ача. Малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх, вӗсем шкулти столовӑйра апатланнӑ хыҫҫӑн аптӑраса ӳкнӗ, — пӗлтернӗ «PRO Город» портала ача амӑшӗсенчен пӗри.

Республикӑн Сывлӑх сыхлав министерствинче шкулти пӑтӑрмаха эпидемиологсем, ачасен сывлӑхне тухтӑрсем тӗрӗсленине пӗлтернӗ. Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗ те ку фактпа тӗрӗслев пуҫарнӑ.

Ҫӗртме уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарти 40-мӗш ача пахчинче шӑпӑрлансем наркӑмӑшланни, учреждение юсамашкӑн хупни, ача пахчинче 140 шӑпӑрлан пулни пирки Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Тухтӑрсенчен ун чух 58 ачапа 27 ҫын пулӑшу ыйтнӑччӗ.

Пӗрремӗш каналпа кӑтартакан «Мужское/Женское» телекӑларӑмра ӗнер Ҫӗнӗ Шупашкарти Зинаида Киргизовӑпа, вӑл пӑхакан ачапа Ярославпа тата виҫҫӗри арҫын ачан амӑшӗпе ҫыхӑннӑ сюжет кун ҫути курчӗ.

Пӑтрашуллӑ историрен ҫакӑ палӑрчӗ. Хӗрарӑм икӗ уйӑхри тӗпренчӗкне няньӑна парса хӑварнӑ. Пӑхнишӗн вӑл укҫа тӳлесе тӑнӑ, анчах ачипе кӑсӑкланман. Чирлесен те пӗчӗкскерпе пульницӑна няня выртнӑ. Зинаида Киргизован пӗлӗшӗ ӗнентернӗ тӑрӑх, Надя (ньянӑна вӑл хӑйӗнпе малтанласа Регина тесе паллаштарнӑ. — Авт.) ӳтне сутса пурӑнать. Халӗ унӑн тепӗр ача, хӗр, ӳсет.

Кӑларӑма Надьӑн шӑллӗ, йӑмӑкӗ тата амӑшӗ килнӗ. Вӗсен ялти пӳртне те кӑтартрӗҫ: пӗчӗк, кивӗ йывӑҫ пӳрт, хуралтисем те кивӗ. Анчах сысна та мӑйракаллӑ шултра выльӑх тытаҫҫӗ. Надя вӗсене ачана ашшӗпе тата асламӑшӗпе усрани пирки каланӑ пулать.

Ярослав шӑпине, вӑл кампа пурӑнассине суд татса парӗ.