Хулара
![]() Шупашкарти Николаев урамӗнче такамсем хваттерсен кантӑкне пневматика пӑшалӗнчен персе ҫӳреҫҫӗ. Юлашки 5 уйӑхра кунашкалли иккӗмӗш хут пулнӑ. Наталья «Про Город» хаҫата ҫапларах каласа кӑтартнӑ: авӑн уйӑхӗн 14-мӗшӗнче унӑн амӑшӗ кантӑк ҫинче пуля йӗрне курнӑ. Вӗсем тӳрех полицие шӑнкӑравланӑ, анчах оперативниксем пульӑна тупайман, вӑл курӑк ӑшне ӳкме пултарнӑ. Вӗсене кантӑкне пӗрре мар пенӗ. Ҫу уйӑхӗн вӗҫӗнче Натальйӑн амӑшӗ темӗнле сасӑ илтнӗ. Анчах мӗн пулнине вӑл ӑнланман. Ирхине вара кантӑк ҫинче шӑтӑк асӑрханӑ. Ун чухне те вӗсем полицие шӑнкӑравланӑ. Пульӑна тупнӑ, вӑл пневматика пӑшалӗнчен пени пулнӑ. Халӗ оперативлӑ шырав мероприятийӗсем иртеҫҫӗ. Ҫемье кунашкалли тепре пуласран шикленет. Чӳречене улӑштармалли пирки те иккӗленеҫҫӗ вӗсем. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сумлӑ сӑмах
Культура
Чӑннипе, ку вырӑн «ҫӑпан» пекех. Нумаях пулмасть иртнӗ акци пирки вуласан ҫак сӑмаха пуҫарас килчӗ. Авӑн уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Трактор тӑвакансен культура керменӗ хыҫӗнчи ращана нимелле ҫӳр-ҫапран тасатнӑ. «Симӗс Раҫҫей» экологи общество юхӑмӗн хастарӗсем пӗчӗкех мар лаптӑка тирпей-илем кӗртнӗ. Мероприятие 150 ытла ҫын хутшӑннӑ. Ку — сахал мар. Шӑматкунлӑха министерствӑсемпе ведомствӑсен, предприятисемпе организацисен ӗҫченӗсем, студентсем тата ахаль ҫынсем хутшӑннӑ. Культура керменне ҫынсем канма ҫӳреҫҫӗ. Унта таса та илемлӗ пулмалла. Кермен хыҫӗнче вара тасамарлӑх хуҫаланать. Унта ҫуркунне пулма тӳр килнӗччӗ. Эрне варри пулсан та халӑх йышлӑччӗ. Пурте илемлӗ ҫанталӑкпа киленме, шашлӑк пӗҫерме тухнӑ. Анчах хӑтсӑр та тирпейсӗр вырӑнта епле чунран канма пулать-ши? Йӗри-тавра пластик кӗленчесем, савӑтсем, хут йӑванать. Ҫынсем хӑш вырӑнта каннӑ — ҫӳп-ҫапа ҫавӑнтах ывӑтса хӑварнӑ. Тӳрреммӗн каласан, унта ҫутҫанталӑк лапамӗнче мар, свалкӑра каннӑн туйӑнать. |
Республикӑра
![]() Элӗк районӗнчи Пӗчӗк Карачура ялӗнче пурӑнакан Лидия Онуфриева пахчинче чӑн-чӑн клуб туса лартнӑ. Хӑйӗн анкартине илемлетме вӑл чирленӗ хыҫҫӑн шухӑшланӑ. Лидия патне килекен хӑнасене нумай кӳлепе кӗтсе илет: пӑши, Баба-Яга, юмахри гном, чӑваш пики, ҪҪХПИ ӗҫченӗ. Хӑш-пӗр водитель ҫул-йӗр ӗҫченне курсан хӑвӑртлӑхне те чакарать-мӗн. Анкартинче хӑйӑр купи, сцена, ача-пӑча валли ҫурт та пур. Ялта клуб ҫук, ҫавӑнпа ял халӑхӗ унта пухӑнма кӑмӑллать. Ачасем выляҫҫӗ, сцена ҫине хӑпарса сӑвӑ вулаҫҫӗ, аслисем вара хӑйсен ыйтӑвӗсене сӳтсе яваҫҫӗ. Кӳршӗ ялтан та килеҫҫӗ унта. Пӗлтӗр Лидия Онуфриевӑн кил-тӗрешӗ хӑтлӑх енӗпе республикӑра иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ. Хӗрарӑм кунпа ҫырлахасшӑн мар-ха, Чӑваш Енре пӗрремӗш пуласшӑн вӑл. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Канаш хулине аталантармашкӑн Раҫҫей правительстви укҫа-тенкӗ уҫӑрнӑ. Сахал мар — 739 миллион тенкӗ. Монохуласене аталантаракан фонд ирттернӗ канашра йышӑннӑ ҫакна. Фондӑн генеральнӑй директорӗ Илья Кривогов каланӑ тӑрӑх, ҫул-йӗр, тасатмалли сооруженисене тумашкӑн, 15 инвестици проекчӗ валли, 8 миллиард тенкӗ уйӑрнӑ. Бизнес-шухӑшсене пурнӑҫа кӗртни 1500 яхӑн ӗҫ вырӑнӗ пулӗ. 8 миллиард тенкӗрен 739 миллион тенки Канаш валли пулӗ. Унпа инженери тата транспорт инфратытӑмӗсене тунӑ ҫӗрте усӑ курӗҫ. Савут хута яма палӑртнӑ. Ку проекта пурнӑҫлама 6,7 миллион тенкӗ кирлӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Фильмри самант Чӑваш режиссерӗн «Там, где тебя нет» (чӑв. Эсӗ ҫук вырӑнта) фильмӗ Тамбовра иртнӗ кинофестивальте ятарлӑ парнене тивӗҫнӗ. Кинокартинӑна ятарласа Ҫӗмӗрле хули 100 ҫул тултарнине халалласа ӳкернӗ. Юрий Спиридоновӑн ӗҫне жюри тивӗҫлипе хакланӑ. Фестивальте фильм куракансен кӑмӑлне кайнӑ, ҫавна май ӑна ятарлӑ дипломпа чысланӑ. Картинӑна «Чӑвашфильм» киностудипе пӗрле хатӗрленӗ. Экспертсем киностудин ӗҫне тата регионти кино аталанӑвне пысӑк хак панӑ. Чӑваш кинорежиссерӗсем постановкӑра социаллӑ темӑна хускатнӑ. Фильм — сусӑр ҫамрӑк пирки. Вӑл пурнӑҫа епле йышӑннине кӑтартма тӑрӑшнӑ. Хальлӗхе картина тӗнче тетелӗнче ҫук. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ӳнер
![]() Дмитрий Медведева владимир Путин Н. Овчинников ӳкерчӗкне парнеленӗ Раҫҫей Президенчӗ Владимир Путин Дмитрий Медведев премьер-министра ӗнер РФ Патшалӑх Канашӗн президиумӗн Керчь хулинче иртнӗ ларура Николай Овчинниковӑн «В цеху» (чӑв. Цехра) ӳкерчӗкне парнеленӗ. Чӑваш художникӗ 1975 ҫулта пир ҫине ӳкернӗ оригиналлӑ ҫак ӗҫе Президент премьер-министра ҫуралнӑ кун ячӗпе (Дмитрий Медведев 1965 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Ленинградра ҫут тӗнчене килнӗ) тыттарнӑ. Раҫҫей тата Чӑваш Республикин халӑх художникӗ «Цехра» ӳкерчӗкре Шупашкарти трактора сӑнланӑ. «Ку вӑл Дмитрий Анатольевичӑн паянхи ӗҫӗ-хӗлӗпе килӗшсе тӑрать», — тенӗ Владимир Путин. Ҫӗршыв ертӳҫи парнесене пӗлтерӗшне кура хатӗрленине кура «Цехра» ӳкерчӗкпе мӗн каласшӑн пулнине ҫынсем тӗрлӗрен тӗшмӗртеҫҫӗ, ҫав шутра трактор тӑвакан савутсен концернӗ ҫӑмӑл мар лару-тӑрура пулнине аса илекен те пур. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Политика
![]() Шупашкарта пахча-ҫимӗҫпе улма-ҫырла валли вырӑн пур-ха. Эпир «Яблоко» ( чӑв. Панулми) парти пирки калатпӑр. Тимӗр Акташ журналист пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ парти агитаци валли куб евӗрлӗ каркассем усӑ курать. Сӑмах май каласан, ун пеккине республикӑри ҫӗрулми «баронӗ», вӑл «Слава картофелю» хуҫалӑха ертсе пырать, Александр Капитонов та усӑ курать. «ПАРТИЯ РОСТА» (чӑв. Ӳсӗм партийӗ) партин регионти уйрӑмӗн ертӳҫи те суйлава хутшӑнать. Вӑл та Шупашкарти МТВ чарӑнура паян ирпе куб евӗр реклама вырнаҫтарнӑччӗ. Маларах каланӑ «Панулми» активисчӗ куба кунсерен урӑх вырӑна куҫарса ҫӳренине пӗлтернӗ. Вӗсен ун пекки икӗ баннер-мӗн. Суйлав умӗнхи рекламӑна вырнаҫтарма асӑннӑ парти ыйтнине хула администрацийӗ ырламан имӗш, ҫавӑнпа Шалти ӗҫсен министерствине ҫырупа ҫитнӗ. Унтисен хуравӗн копине парти агитаторӗсем пӗрлех чиксе ҫӳреҫҫӗ иккен. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Шупашкарта харӑсах темиҫе вырӑнта «Светофор» магазин уҫӑлни чылаях пулмасть-ха. Маларах хӑшӗсем ырӑпах асӑнакан ҫав лавккара юлашки вӑхӑтра 200 тенкӗрен кая мар тавар илмелле йышӑннӑ. Пӗрисем кун пек ыйтнине кура тухса кайнӑ, теприсем тӗрӗслӗх шырама тытӑннӑ. Юлашкинчен асӑннисем Роспотребнадзорӑн пайӗсене ҫӑхавлама тытӑннӑ. Сӑмах май каласан, ку сеть лавккисем федерацин 20 ытла регионӗнче ӗҫлеҫҫӗ иккен, пурӗ 300 ытла точка уҫнӑ. «Йӳнӗ таварсен лавкки» тесе хӑйне рекламӑлакан Шупашкарти «Светофорта», акӑ, 200 тенкӗрен каярах суммӑлӑх (ытти хуласенче ку виҫе 500 тенкӗпе те танлашать) сутмаҫҫӗ. Сахалтан та ҫавӑн чухлӗ суммӑлӑх тавар туянма хисетни, Роспотребнадзор управленийӗн сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, саккуна пӑсни пулать, ун пек тума пӗр саккун та ирӗк памасть. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Политика
![]() Николай Артемьев коммунист Олег Николаева майлӑ 9-мӗш номерлӗ суйлав округӗпе Чӑваш енӗн Патшалӑх Канашне депутата суйланма кандидата тӑнӑ Николай Артемьев коммунист суйлава хутшӑнмассине пӗлтернӗ. Хӑйӗн кандидатурине вӑл «Справедливая Россия» (чӑв. Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей) парти пайташӗшӗн Олег Николаевшӑн илнине пӗлтернӗ. Николай Артемьев коммунист хӑйне шанакансене Олег Николаева суйлама чӗнсе каланӑ. Коммунист хӑйӗн кандидатурине илнӗ хыҫҫӑн кӗрешӳ кӑсӑклӑ пулассӑн туйӑнать, мӗншӗн тесен вӑл округра харӑсах икӗ партин республикӑри уйрӑмӗсен ертӳҫисен тупӑшма тивет. «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» партин республикӑри уйрӑмӗн ертӳҫин тӗп конкуренчӗ «Единая Россия» (чӑв. Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей) партин регионти уйрӑмӗн ертӳҫи Николай Малов тесе шухӑшлаҫҫӗ. Ҫак икӗ кандидатсӑр пуҫне унти округпа списокра либерал-демократсен партийӗн пайташӗ Ольга Угабаева пур. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ӑслӑлӑх
![]() Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академийӗнче Раҫҫейри ӑсчахсем механикӑпа энергетика ыйтӑвӗсене сӳтсе явнӑ. Ӑслӑлӑх конференцине академи 85 ҫул тултарнине тата Александр Акимов профессор 70 ҫула ҫитнине халалланӑ. Конференцире 100 ытла доклад вуланӑ. 25 регионти аслӑ шкулсен ӗҫченӗсем, предприяти тата организаци ертӳҫисем хӑйсен ӗҫӗсемпе, опычӗпе паллаштарнӑ. Хӑшӗ-пӗри килеймен. Анчах вӗсем конференци ӗҫӗ-хӗлне куҫӑн мар майпа хутшӑннӑ. Аслӑ шкулсен хушшинче иртнӗ конференци ҫамрӑк специалистсемшӗн питӗ усӑллӑ. Хӑнасем академи ӗҫченӗсемпе студенчӗсене юбилейпа саламланӑ. Уйрӑмах Александр Акимова палӑртнӑ. Вӑл республикӑри аслӑ шкулсен реформаторӗсенчен пӗри шутланать. Пӗр секцие Крылов ячӗллӗ карап строительствин НТО элчисем те хутшӑннӑ. Александр Акимов вӗсемпе тачӑ ҫыхӑну тытать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (15.03.2025 15:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 749 - 751 мм, 4 - 6 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Пудовик Аркадий Николаевич, хими ӑслӑлӑхӗсен докторӗ, профессор ҫуралнӑ. | ||
| Иван Ахах, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи, критикӗ вилнӗ. | ||
| Дементьев Алексей Алексеевич, генерал-полковник ҫуралнӑ. | ||
| Ксенофонтов Юрий Иванович, ятарлӑ пӗлӳ илнӗ пӗрремӗш чӑваш скульпторӗ ҫуралнӑ. | ||
| Ялавин Юрий Сергеевич, вырӑсла ҫыракан ҫыравҫӑ ҫуралнӑ. | ||
| Алентей Василий Степанович, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи, Чӑваш АССРӗн халӑх ҫыравҫи вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |