Шупашкар районӗнчи Янӑшри Культура ҫурчӗн пултарулӑх коллективӗ асӑннӑ районти Хачӑкра концертпа пулнӑ. Унччен маларах, сӑмах май, вӗсем Муркаш районӗнчи Шетмӗпуҫне ҫитсе килнӗ.

Хачӑкри концерт икӗ сехете яхӑн тӑсӑлнӑ. Унтисене «Янӑш» фольклор ушкӑнӗ, ташӑ ушкӑнӗ, Светлана Ефимова, Альбина Александрова, Алена Ефимова солистсем, Альбина Александрова тата Нонна Грачева хуткупӑсҫӑсем савӑнтарнӑ. «Кин кӗртесси ҫӑмӑл мар» сценкӑна лартнӑ Людмила Сталькова, Альбина Белова, Людмила Иванова та ҫынсене хавас кӑмӑл парнеленӗ.

Тӳре-шара хак епле пулмаллине татса парать

Ҫӗнӗ ҫула ҫутӑшӑн ҫӗнӗ хакпа кӗтсе илӗпӗр. Кӑрлачӑн 1-мӗшӗнчен хак хӑпармӗ, анчах утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗччен тариф ылмашӗ. Цифрӑсене республикӑн Конкурентлӑ политика тата тариф енӗпе ӗҫлекен служба ҫирӗплетнӗ.

«2016 ҫулхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗнчен электричество энергийӗн тарифӗ улшӑнмӗ, вӑл 2015 ҫулхи иккӗмӗш ҫур ҫулхи пекех юлӗ», — малтан пӗремӗк тенӗ евӗр ырӑ хыпартан пуҫланӑ асӑннӑ ведомство сайтӗнчи хыпара.

Утӑ уйӑхӗнче хулара пурӑнакан, газ плитипе усӑ куракансемшӗн тариф пӗр кВт/сехетшӗн 2 тенкӗ те 98 пуса ҫитсе ларӗ. Хальхи 2 тенкӗ те 80 пусран ку вӑл 6,4 процент пысӑкрах. Хулара пурӑнакан, электричество плитипе усӑ куракансен тата ял ҫыннисен тарифӗ пӗр килоВатт-сехетшӗн 2 тенкӗ те 9 пус тӳлеме тивӗ. Халӗ вӗсемшӗн тариф 1 тенкӗ те 96 пуспа танлашать.

Сӑмах май, коммуналлӑ отрасльте ытти хак та хӑпарать.

Ҫанталӑк ӑшӑ, пӑр ҫирӗп мар. Анчах пулӑҫсем кунран хӑрамаҫҫӗ. Нумаях пулмасть, Следстви комитечӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Атӑл ҫинче пӗр арҫын пӑр айне кайса вилнӗ.

Ку раштав уйӑхӗн 23-мӗшӗнче ирхи 8 сехетре пулнӑ. 39 ҫулти арҫын Заовражнӑй поселокӗ ҫывӑхӗнче пулӑ тытнӑ. Вӑл ҫыранран 65 метр аяккарах ларнӑ. Кӗтмен ҫӗртен ури айӗнче пӑр катӑлнӑ.

Ытти пулӑҫ унран ытла аякра пулнӑ ҫав, пулӑшса ӗлкӗреймен. Пулӑҫ ӳтне водолазсем кӑларнӑ. Халӗ кун тӗлӗшпе тӗрӗслев ирттереҫҫӗ. Халӗ судпа медицина экспертизи ирттерме палӑртнӑ.

«Про Город» тунӑ сӑн

Шупашкарти чӑрӑш Раҫҫейри чи хаклисен списокне кӗни пирки пӗлтернӗччӗ. Хула администрацийӗн культура управленийӗн пуҫлӑхӗ Людмила Маркова хак пирки ӑнлантарса панӑ. Унччен «Рен-тв» телеканалпа Шупашкарти чӑрӑш ҫинчен сюжет та тухнӑ пулнӑ.

— Лапамра юлашки ҫулсенче лартнӑ ёлка юрӑхсӑра тухнӑ, каркасӗ деформациленнӗ. 2006 ҫулта ӑна «Комманаллӑ технологисем» хулана парне пек туянса панӑ. Пӗлтӗр ҫынсем: «Ёлка ӳкмест-и?» - тесе те ыйтнӑ, — тенӗ Людмила Маркова.

Ҫапла кӑҫал ҫӗнӗ ёлка туянма палӑртнӑ. Вӑл 6,6 миллион тенке кайса ларнӑ. Анчах тата хаклӑрах пулайнӑ вӑл. Ӑна туяннӑ чухне 900 пин тенкӗ перекетлеме те май килнӗ-мӗн.

Ёлка укҫин 60 проценчӗ — хыснаран, 40 проценчӗ — ытти ҫӑлкуҫран. Сюжет ӳкернӗ журналистсем ҫӗнӗ ёлкӑна 9 ҫуллӑха илнӗ. Хитре ёлкӑпа кӳршӗ регионсенчи кӑна мар, Раҫҫейӗн ытти кӗтесӗнчи туристсене те илӗртесшӗн.

Чӗмпӗр облаҫӗнче таврапӗлӳҫӗсен пӗрремӗш съезчӗ иртнӗ. Ӑна Чӗмпӗр облаҫӗн правительстви, Вӗренӳ министерстви, Чӗмпӗр облаҫӗнчи истори тата культура енӗпе наукӑпа тӗпчев институчӗ йӗркеленӗ.

Съезда Чӗмпӗр облаҫне тӗпчекенсем, педагогсем, вулавӑш, музей, издательство ӗҫченӗсем, МИХсем тата ыттисем хутшӑннӑ. Пленар ларӑвӗнче Чӗмпӗр облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрӗ, Правительство председателӗ Сергей Иванович Морозов пулнӑ.

Университет залӗнче ӳнер тата таврапӗлӳ литературин куравне йӗркеленӗ. Унта Николай Казаков таврапӗлӳҫӗ кӗнекисене хӑтланӑ. «Тӑван тӑрӑхри халӑхсен культурипе историне тӗпчени» секцире Чӗмпӗр облаҫӗнчи чӑваш таврапӗлӳҫисен пайташӗсем тухса калаҫнӑ: Кузьмин Д. В., Пушкин В.К., Казаков Н. А. (Ильмовский), Ярухин В. К., Н. Павловский.

Тепӗр съезд ҫитес ҫулхи ҫулла иртӗ. Унта Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи историксене, таврапӗлӳҫӗ общественниксене, специалистсене чӗнме палӑртнӑ.

Чӑваш патшалӑх драма театрӗ ЧР Халӑх артистне, Сӗнтӗрвӑрри районӗн хисеплӗ ҫыннине Иван Иванович Иванова юбилейпе саламланӑ.

Театрӑн илемлӗх ертӳҫи, СССР Халӑх артисчӗ Валерий Яковлев Иван Ивановичӑн пурнӑҫӗпе пултарулӑхӗ ҫинчен каласа кӑтартнӑ, тата нумай ҫул пурӑнма сывлӑх суннӑ.

Театр директорӗ Вадим Ефимов Иван Иванович общество ӗҫӗнче хастар пулнине палӑртнӑ. ЧР тава тивӗҫлӗ артистки Александра Зайцева та юбиляра ӑшӑ сӑмахсем каланӑ. Вӑл пурнӑҫри интереслӗ самантсене аса илнӗ. Паллах, ЧР Халӑх артисчӗ Геннадий Матвеев та юбиляра саламланӑ.

Фойере Иван Ивановӑн пурнӑҫӗпе пултарулӑхне халалланӑ курав йӗркеленӗ. Каҫхине вара Анатолий Хмыт пьеси тӑрӑх хатӗрленӗ «Сутӑн илнӗ чыс» спектакль лартнӑ. Эдуард рольне юбиляр калӑпланӑ.

Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академийӗнче пӗр уйӑхра ректор тивӗҫне пурнӑҫлакана виҫӗ хутчен ылмаштарнӑ. Хальхинче ҫак должноҫе вӑхӑтлӑх пурнӑҫлама Андрей Макушева лартнӑ. Вӑл ҫын Шупашкар районӗнче вырнаҫнӑ «Приволжское» (чӑв. Атӑлҫум) вӗренӳ хуҫалӑхӗнче пуҫлӑхра ӗҫлетчӗ. Пуҫлӑх пуканне ӑна учхоза унччен ертсе пынӑ Георгий Егоров Шупашкар район администрацине ертсе пыма тытӑннӑ хыҫҫӑн шанса пачӗҫ.

«Приволжское» акционерсен уҫӑ обществи (паян унӑн харпӑрлӑх форми ҫавнашкал-мӗн. Хӑй вӑхӑтӗнче вӑл федерацин унитарлӑ предприятийӗ шутланатчӗ) — Ял хуҫалӑх академийӗн вӗренӳ хуҫалӑхӗ. Вӗренӳ заведенийӗнче ректор тивӗҫне пурнӑҫлакана иртнӗ уйӑхӑн 23-мӗшӗнчен тытӑнса виҫӗ хутчен ылмаштарнӑ.

Аса илтеретпӗр, ректор тивӗҫне пурнӑҫлама уйӑх каярах Александр Акимова лартнӑ, темиҫе кун каялла — Илья Царевскине.

Чӑваш Енӗн Элтеперӗ Михаил Игнатьев республика правительствин тытӑмне черетлӗ хутчен улшӑну кӗртме шухӑшланӑ. Кун пирки калакан Указа Элтепер виҫӗм кун алӑ пусса ҫирӗплетнӗ.

Кӑҫалхи авӑн уйӑхӗнчи Указра Михаил Игнатьев Элтепер правительство тытӑмне Министрсен Кабинечӗн председателӗн икӗ ҫумне кӗртесси пирки пӑхса хӑварнӑччӗ, анчах вӗсем министр пулаймастчӗҫ.

Халӗ вара Чӑваш Республикин Министрсен Кабинечӗн ертӳҫин ҫумӗ тата министрсен, Чӑваш Енӗн Раҫҫей Федерацийӗн Президенчӗ ҫумӗнчи тулли праваллӑ элчи икӗ ятлӑ пулайрассине палӑртса хӑварнӑ. Кунсӑр пуҫне правительство пуҫлӑхне пулӑшса пыракансен йышне те ылмаштарма пултараҫҫӗ. Виҫӗм кунхи Указ хайхи портфельлисен йышне ӳстерме май парать.

Шупашкар районӗнчи Вӑрман-Ҫӗктер ял тӑрӑхӗнчи Ҫӳлтикассинчи пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан вӑтам шкул 165 ҫул тултарнине паллӑ тунӑ. Вӑл республикӑри чи аслӑ шкулсенчен пӗри.

Шкулӑн илемлетнӗ акт залне, ачасемпе вӗрентекенсем, амӑшӗсемпе шкулта вӗреннӗ аслисем тата хӑнасем туллиех пухӑннӑ. Сумлӑ хӑнасен йышӗнче республикӑн таврапӗлӳ пӗрлӗхӗн ертӳҫи Сергей Сорокин, Шупашкар район администрацийӗн вӗрентӳ пайӗн пуҫлӑхӗ Борис Романов, Салапакайкассинчи тата Вӑрман-Ҫӗктерти шкулсенчен килнӗ пуҫлӑхсем, Пачӑшкӑ та пулнӑ уявра. Ку вӑл — Ҫӳлтикассинчи Владимир чиркӗвӗн настоятелӗ Феодосий.

Хыркассинчи «Тивлет», Ҫӳлтикассинчи «Калинушка» ачасен пултарулӑх ушкӑнӗсем те, вырӑнти шкул ачисем хӑйсен пултарулӑхне кӑтартнӑ.

Сӑнсем (9)

Шупашкар районӗнче ӗнер Литература ҫулталӑкне тата К. Иванов ҫулталӑкне савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура хупнӑ.

Иртсе каякан ҫулталӑка тивӗҫлипе ирттерме тӑрӑшнишӗн районти Культура ҫурчӗ, «Бичурин тата хальхи самана» музей, районти тӗп вулавӑш дипломсене тивӗҫнӗ.

Районти вулавӑшсенче, чӑн та, тӗрлӗ мероприяти иртет. Вӗсенчен пӗри — ҫулталӑкри чи вулакан кӗнекене суйлани. Кӑҫал Улькка Эльменӗн «Упраймарӑм сана» кӗнеки пуринчен ытла сасӑ пухнӑ. Кӗнеке авторӗ (сӑмах май, вӑл хаҫатҫӑ) Шупашкар район ҫыннисемпе тӗл пулассишӗнех ӗнер уява пырса ҫитнӗ. Хӑйӗн пултарулӑхне пысӑка хурса хакланӑшӑн, кӗнекене юратса вуланӑшӑн Улькка Эльменӗ Шупашкар район ҫыннисене чунтан тав тунӑ.

Сӑнсем (16)