Михаил Сунтал, Сарри Мишши, Михаил Желтов — ҫакӑ йӑлтах пӗр ҫын. Журналистикӑра тата литературӑра палӑрнӑ хыҫҫӑн вӑл ӑслӑлӑха парӑнтарма тӗв тунӑ та, малтан кандидат ӗҫне, каярах доктор диссертацине хӳтӗлесе философи наукисен тухтӑрӗ пулса тӑнӑ. Раштавӑн 22-мӗшӗнче ЧПУри чӑваш филологийӗпе культура факультетӗнче литература ӗҫне алла илекен 2 курс студенчӗсем шӑпах унпа тӗл пулу ирттерчӗҫ те ӗнтӗ. Михаил Павлович хайлав ҫырассин вӑрттӑнлӑхӗсемпе кӑсӑкланакан ҫамрӑксене хӑйӗн пурнӑҫӗн тӗрлӗ саманчӗсем ҫинчен питӗ интереслӗ каласа кӑтартрӗ. Литературӑна килекен кашни ҫыравҫӑн хӑйӗн шӑпи. Паллах, пурнӑҫра йывӑрлӑхсемсӗр те пулмасть, вӗсене ҫӗнтерме вӗренмелле тата шалти сасса итлеме те пӗлмелле. «Ҫын хӑй ҫак тӗнчене мӗншӗн килни пирки шутлама пуҫларӗ тӗк, вӑл пӗтмест, хӑйӗн тӗллевне шыраса тупатех. Анчах та хӑй ку тӗнчере мӗн туса пурӑнни пирки пӗри ҫирӗмре, тепри хӗрӗхре е тата каярах шута ӳкет», — палӑртрӗ прозаик, поэт, философ. Анлӑ тавра курӑмлӑ ҫынпа хутшӑнма студентсене чӑннипех те кӑсӑк пулчӗ. |
Нумаях пулмасть Тури Сурӑм вулавӑшӗнче «Тӑван Ен тӗсӗсем» ятлӑ ача-пӑча ӳкерчӗкӗсен куравӗ иртрӗ. Вӗрентекенсем ачасене тӑван яла сӑнласа кӑтартма ыйтнӑ, ӳкерчӗксенче ялти пурнӑҫ килӗшнипе кӗлӗшменни курӑмлӑ пулмалла пулнӑ. Ку кӑна мар, ӳкерчӗксенче хӑйсем яла мӗнпе пулӑшма пултарнине кӑтартмалла пулнӑ. Пурӗ 8 ача хутшӑннӑ, хӑйсен ӳкерчӗкӗсенче вӗсем тӑван яла, урама, ҫурта сӑнланӑ.
Хыпар ҫылкуҫӗ: Кӑшнаруй ял тӑрӑхӗн сайчӗ (Канаш районӗ) |
Эрнекун, раштавӑн 19-мӗшӗнче, Ҫатра-Лапсарти пӗтӗмешле пӗлӳ паракан тӗп шкулта ачасемшӗн асӑмра юлмалли мероприяти иртрӗ, вӗренекенсемпе ача-пӑча ҫыравҫи Ева Николевна Лисина тӗл пулчӗ. Паллӑ ҫыравҫӑ хӑйӗн пултарулӑхӗпе паллаштарчӗ, кулленхи пурнӑҫ ҫинчен каласа пачӗ. Ачасем тӗлпулӑва лайӑх хатӗрленнӗ — Ева Николаевнӑн пултарулӑхӗпе паллашнӑ, пӗр калавне ушкӑнпа вуланӑ. Ҫыравҫӑ ачасене уйрӑмах тӑван чӗлхене упрамалла терӗ. Тӗлпулу лайӑх иртрӗ, пурте кӑмӑллӑ юлчӗҫ — ачасем те, ҫыравҫӑ та. Мероприяти хыҫҫӑн Ева Николаевна шкул музейӗпе паллашрӗ — ӑна унта питӗ килӗшрӗ, уйрӑмах, авалхи япаласем пурри кӑмӑла кайрӗ.
|
Шӑматкун, раштавӑн 20-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче чӑвашла фантастика хайлавӗсем пичетленме пуҫланӑранпа 60 ҫул ҫитнине халалланӑ конкурс ҫӗнтерӳҫисене чысларӑмӑр! Пӗрлех тата тепӗр икӗ конкурс ҫӗнтерӳҫисене хисеп хучӗсене пачӗҫ. Кашни ҫӗнтерӳҫӗ ҫавӑн пекех К.Ивановӑн «Нарспи» поэмипе нумаях пулмасть кӑларнӑ ҫӗнӗ азбукӑна тивӗҫрӗҫ. Эпир, хамӑр енчен, фантастикӑпа фэнтези конкурсӗн ҫӗнтерӳҫисене сӑнӳкерчӗксем парнелерӗмӗр. Пӗрремӗш вырӑн йышӑннисене — 60х40 пысӑкӑшшине, иккӗмӗшпе виҫҫӗмӗш вырӑна тухнисене — 30х20 пысӑкӑшшине. Чуслава вӗрентӳпе ҫамрӑксен политикин министрӗн ҫумӗ Петрова Светлана Владимировна, ҫав министрествӑн специалисчӗ Инесса Владимировна Ядранская, чӑваш чӗлхи кафедрин пуҫлӑхӗ Евдокия Александровна Андреева, паллӑ ҫыравҫӑ Юхма Мишши, инҫет вӗрентӳ центрӗн ертӳҫи, электронлӑ пособисен авторӗ Владимир Андреев, вӗрентӳ институчӗн чӑваш чӗлхипе литература кафедрин доценчӗ Юрий Михайлович Виноградов хутшӑнчӗҫ. |
Раштавӑн 17-мӗшӗнче Красноармейскинчи халӑх пултарулӑхӗн ҫуртӗнче районти «Юрла, тӑван!» фестиваль иртрӗ, пултарулӑх ушкӑнӗсем хӑйсен ӑсталӑхӗпе паллаштарчӗҫ. Вӗсен шутӗнче аслисем те ачасем те пулчӗҫ. Ушкӑнсем пуҫсӑр уйрӑм юрӑҫсем те хутшӑнчӗҫ.
Пултарулӑх ҫуртне килнӗ хӑнасене ҫак ушкӑнсемпе юрӑҫсем хӑйсен юрри-ташшипе савӑнтарчӗҫ: * районти халӑх пултарулӑхӗн ҫурчӗ ҫумӗнчи «Трак ен» ятлӑ фольклор ансамблӗ (ертӳҫи Никоноров Н.М.); * Чатукасси канупа вӑйӑ центрӗ ҫумӗнчи «Телей» ятлӑ фольклор ансамблӗ (ертӳҫи Николаева В.А.); * Шывпуҫри канупа вӑйӑ ҫурчӗ ҫумӗнчи «Кӑйкӑр» фольклор ансамблӗ (ертӳҫи Егорова Л.П.); * Упинчи канупа вӑйӑ ҫурчӗ ҫумӗнчи ача-пӑча фольклор ушкӑнӗ (ертӳҫисем — Борисова Г.В., Васильева В.В.); Курма килнисене уйрӑмах «Телей» ушкӑнпа пӗчӗк Марина Ефимовӑн (5 ҫулта, Чатукасси канупа вӑйӑ центрӗ) тата Геннадий Гурьевӑн юррисем кӑмӑла кайрӗҫ. |
Раштавӑн 19-мӗшӗнче Шупашкарти 54-мӗш шкулта (139-мӗш стр. дивизи урамӗ, 14 ҫурт) «Шкул ачи валли хатӗрленӗ чи тутлӑ апат» ятлӑ конкурс иртӗ — тӗрлӗ организацисем, усламҫӑсем хӑйсен апат пӗҫерес ӑсталӑхне кӑтартӗҫ. Ҫӗнтерӳсене ҫак номинацисенче палӑртӗҫ: «Шкул ачи валли хатӗрленӗ чи тутлӑ та паха ирхи апат», «Шкул ачи валли хатӗрленӗ чи тутлӑ десерт», «Шкул ачи валли хатӗрленӗ чи витаминлӑ апат», «Шкул ачи валли хатӗрленӗ чи тутлӑ пылак шӗвек», «Шкул ачи валли хатӗрленӗ чи тутлӑ кукӑль». Пӗрремӗш вырӑнсене йышӑннисене дипломсемпе парнесем парӗҫ.
|
Шӑматкун, раштавӑн 20-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче 10 сехетре эпир ирттернӗ чӑвашла фантастика хайлавӗсем пичетленме пуҫланӑранпа 60 ҫул ҫитнине халалланӑ конкурс ҫӗнтерӳҫисене чыслӑпӑр! Камӑн килсе курас кӑмӑл пур — килме пултаратӑр! Чыслав чӑваш чӗлхи кафедринче иртӗ. Тепӗр хут асаилтерер: ку конкурса пире ирттерме Чӑваш Республикин вӗренӳпе ҫамрӑксен политикин министeрстви, чӑваш чӗлхин инҫет вӗренӳ центрӗ, Юхма Мишши ертсе пыракан ҫыравҫӑсен пӗрлӗхӗ, «Тантӑш» хаҫат редакцийӗ пулӑшрӗҫ. Ӗҫсене чӳкӗн 15-мӗшӗччен йышӑнтӑмӑр, раштавӑн 5-мӗшӗнче ҫӗнтерӳҫӗсене палӑртрӑмӑр. Пирӗн енчи парнесемсӗр пуҫне ыттисем те хӑйсен парнисене парӗҫ.
|
Ыран, раштавӑн 17-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх пукане театрӗнче Ева Лисина повеҫӗ тӑрӑх лартнӑ «Хупах хӑлхаллӑ Илюк» моноспектакль премьери пулӗ. Тӗп роле выляканӗ Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ артисчӗ Юрий Филиппов. Вӑлах ку спектакле лартаканӗ те. Ӳнерҫӗ — Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ художникӗ Анатолий Розов, кӗвӗпе илемлетекен Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ ӳнер ӗҫченӗ Андрей Галкин. Спектакль 10 сехетре пуҫланать.
Кӗҫнерникун сире тепӗр ҫӗн спектакль кӗтет — «Атӑлҫи Пӑлхарӗсем». Ӑна И. Петровӑн «Телейпе Илем» хайлавӗ тӑрӑх лартнӑ. Спектакльти тӗп вырӑн — Атӑлҫи Пӑлхарта IX-X ӗмӗрте пулса иртекен ӗҫсем. Спектакле лартаканӗ — Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ артисчӗ Юрий Филиппов, ӳнерҫи — Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ художникӗ Анатолий Розов. Кӗввине Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ ӳнер ӗҫченӗ Андрей Галкин. Ку спектакль 13 сехетре пуҫланӗ.
|
Википедирин чӑваш уйрӑмӗнчи статья шучӗ 9 пинрен иртрӗ. Ӗнер, раштавӑн 15-мӗшӗнче 9 пинӗмӗш статья ҫырӑннӑ — вӑл Жан Кокто ятлӑ хрансус ҫыравҫи тата ӳнерҫи ҫинчен пулчӗ.
Википеди — пӗтӗм тӗнче шайӗнчи ирӗклӗ энциклопеди. Ӑна пурте тултарма, тӳрлетме пултараҫҫӗ. Чӑваш уйрӑмӗ 2005 ҫулхи ака уйӑхӗнче аталанма пуҫланӑ. Ҫак пӗтӗм тӗнче шайӗнчи проектра пурӗ 260 ытла чӗлхе уйрӑмӗ пур, вӗсенчен 13 уйрӑмӗ тӗрӗк чӗлхисен шутне кӗрет. Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи халӑхсен уйрӑмӗсем те пур: тутар, удмурт, пушкӑрт, ҫармӑс, мӑкшӑ, ирҫӗ уйрӑмӗсем. Ҫитес вӑхӑтра ҫармӑссен уйрӑмне уҫасшӑн — вӗсем те хӑйсен чӗлхине аталантарассишӗн ырми-канми ӗҫлеҫҫӗ, уҫмалли условисене туса ҫитернипе пӗрех.
Эсир те пирӗн чӑваш уйрӑмне ҫӗнӗ статьясемпе тултарма, пуррисене анлӑлатма пултаратӑр! Ыттисем тӑвасса ан кӗтӗр, хӑвӑр ӗҫлесе пӑхӑр. Чӑваш калашле, куҫ хӑрать те ал тӑвать! |
Раштавӑн 13-мӗшӗнче Чулхулара И.Я. Яковлев ҫуралнӑранпа 160 ҫул ҫитнине халалласа меропряти иртрӗ. Халӑх пухӑвне Чулхула облаҫӗн чӑваш культура тӗплӗхӗн ертӳҫи Анатолий Петрович Ефимов уҫрӗ — пӗрлӗх ҫинчен кӗскен пӗлтерчӗ, паян пухӑннӑ кун сӑлтавӗ пирки каласа пачӗ. Малалла Линда Лашневская сӑмах илчӗ — вӑл Иван Яковлевич Яковлев кун-ҫулӗ пирки тӗплӗн доклад турӗ. Ҫавӑн пекех чӑваш халӑх историйӗпе те паллаштарчӗҫ — А.П. Ефимов, Сӑкӑт Ванькки сӑвӑҫ чӑвашсем ӑҫтан тухнӑ, мӑн асаттесемпе асаттесем ҫинчен каласа пачӗҫ. Мероприятине Чӑваш Ен ҫӗрӗнчен ятарласа икӗ ушкӑн килчӗ — Етӗрне районӗнчи Пӗрҫырлан Культура ҫурчӗ ҫумӗнчи «Сӑр Ен» халӑх пултарулӑхӗн ушкӑнӗ тата «Мерчен» ятлӑ юрӑпа ташӑ ушкӑнӗ. Икӗ ушкӑн пухӑннӑ ҫынсене халӑх юррисемпе паллаштарчӗҫ. |
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (23.12.2024 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 753 - 755 мм, -1 - 1 градус сивӗ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Мускав район сучӗ ЧАП пӗтермелли йышӑну тунӑ. | ||
Пулӑм хуш... |