Республикӑра
![]() Паян Раҫҫей Президенчӗн Чӑваш Республикинчи Йышӑну пӳлӗмӗнче ҫемье, амӑшлӑх, ачалӑх ыйтӑвӗсемпе консультаци кунӗ иртет. Ҫынсен ыйтӑвӗсене Раҫҫейри юристсен ассоциацийӗн регионти уйрӑмӗн юрисчӗсем, Ачасен правине хӳтӗлес енӗпе ӗҫлекен республикӑри уполномоченнӑй, республикӑн Сывлӑх сыхлавӗн тата Вӗренӳ, Ҫурт-йӗр министерствисен, Шупашкар хула администрацийӗн специалисчӗсем хуравлӗҫ. Тӳре-шараран ачаллӑ тата нумай ачаллӑ ҫемьесене патшалӑх епле пулӑшу кӳни пирки ыйтса пӗлме пулать. Шкула тата ача-пӑча пахчине ҫӳрекенсен ашшӗ-амӑшӗ те хӑйсене кӑсӑклантаракан ыйтӑва хускатайӗ. Тӑлӑхсен ҫемьене илес текенсене те сӗнӳсемпе пулӑшӗҫ. Нумай ҫынна пӑшӑрхантаракан ыйту ҫурт-йӗрпе ҫыхӑннӑ. Патшалӑх ҫак енпе кама тата епле ҫӑмӑллӑх кӳнине пӗлес тесен те йышӑнӑва кайма юрать. Ҫынсене 15 сехетрен пуҫласа 17 сехетчен йышӑнаҫҫӗ. Йышӑну пӳлӗмӗ Шупашкарти Ленинград урамӗнчи 36-мӗш ҫуртри 2-мӗш хутра вырнаҫнӑ. Малтанах ҫырӑнса хума (8352) 62-22-33 номерпе шӑнкӑравламалла. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял пурнӑҫӗ
![]() Елчӗк районӗнчи Лаш Таяпара хӗлле пулӑ тытма юратакансем тупӑшнӑ. Ӑмӑртуҫӑсем Яманчӳрелпе Пикшик ялӗ хушшинче вырнаҫнӑ плотинӑна пухӑннӑ. Кун пек фестивале вӗсем иккӗмӗш хут ирттереҫҫӗ. Пӗлтӗр «Елчӗк» команда ҫӗнтернӗ. Кӑҫал вӗсем ӑмӑртӑва алран алла куҫакан кубока йӑтса килнӗ. Вӑл вара кӑҫал «Лаш Таяпа» команда аллине куҫнӑ. Вӗсем пуринчен те нумайрах пулӑ тытнӑ. Аслӑ Елчӗкри Виталий Иванович Орехов чи пӗчӗк пулла ҫаклатнӑ. Вӑлах пӑра пуринчен малтан катнӑ. Патреккел ялӗнчи Смирновсем ҫемйипех килнӗ: ашшӗ, ывӑлӗ тата хӗрӗ. Мероприятие Александр Анатольевич Дмитриев фермер йӗркеленӗ. Вӑл пулӑ тытма, сунара ҫӳреме кӑмӑллать. Ҫакнашкал ӑмӑрту ирттернӗшӗн халӑх кӑмӑллӑ юлнӑ. Сӑнсем (60) Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял хуҫалӑхӗ
![]() Нумаях пулмасть Россельхознадзорӑн сайтӗнче Чӑваш Енре ют ҫӗршывсенчен кӳрсе килнӗ вӑрӑлӑх нумайланасса пӗлтернӗ. Хальлӗхе вӗсене АПШран, Болгарирен, Чилирен, Францирен илсе килеҫҫӗ. Ведомство ӗҫченӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗлтӗр те кӳрсе килнӗ вӑрлӑх нумай пулнӑ. Ку кӑҫал та ӳсессине пӗлтернӗ. Ӳсентӑран вӑррисене ытти ҫӗршыва яракан компанисен вӗсене тӗплӗн тӗрӗслемелле. Кун пирки 2015 ҫулхи нарӑсӑн 24-мӗшӗнче тухнӑ саккунра каланӑ. Вӑрӑлӑха ятарлӑ контейнерсенче кӳрсе килеҫҫӗ. Вӗсене питӗ лайӑх хупаҫҫӗ, сывлӑш кӗртмеҫҫӗ. Ку вӑрра кӳрсе килнӗ чухне уҫасран хӳтӗлет. Анчах специалистсен кайран та вӗсене лабораторире тӗрӗслемелле. Ведомство Раҫҫее ют ҫӗршывран илсе килекен вӑрлӑх мӗнпур партийӗ пирки систерме ыйтать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Раҫҫейре
![]() Паянтан кредит илме йывӑрланать. Ӳлӗмрен кашни тӳлевпе парӑма кредит историйӗнче паллӑ туса пырӗҫ. Кредит парӑмне кӑна мар, коммуналлӑ пулӑшушӑн е карас ҫыхӑнӑвӗшӗн парӑма кӗрсен те информаице пӗр ҫӗре пухса пырӗҫ. Ҫапла вара пӗр-пӗр пысӑках мар тӳлевпе вӑхӑтра татӑлмасан та кредит памасса та пултараҫҫӗ. Ҫынсен тупӑшӗ пирки хыпара вара банксен Пенси фончӗ тата Федерацин налук служби урлӑ пӑхма май пулӗ. Ҫапах та кредит учрежденийӗсен пӗр-пӗр ҫын тупӑшӗ пирки информацие кварталта пӗр хутран ытларах ыйтма ирӗк ҫук. Тата кредит илес текен кӑсӑкланма ирӗк парсан кӑна ыйтма юрать. Халӗ эпир каланӑ ҫӗнӗлӗхсем «Кредит историйӗ ҫинчен» саккуна улшӑну кӗртнипе ҫыхӑннӑ. Кунсӑр пуҫне Ҫӗр кодексне те улшӑну кӗртнӗ. Ҫурт-йӗр туянма ҫӗр илес тесен унӑн малтанхи хакне кадастр хакӗ тӑрӑх палӑртӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Персона
![]() Сергей Легостаев Пуш уйӑхӗн 5-мӗшӗнче Шупашкарта ЧР Патшалӑх канашӗн черетсӗр сессийӗ иртмелле. Депутатсен республикӑн ҫӗнӗ прокурорӗн кадидатурине пӑхса тухмалла. Ку должноҫе ҫӗршывӑн Тӗп прокуратури Рязань облаҫӗн прокурорне, 51 ҫулти Сергей Легостаева, сӗннӗ. Регион прокурорне РФ тӗп прокурорӗ сӗннипе ҫӗршыв Президенчӗ ҫирӗплетет. Прокурорта чи нумаййи 10 ҫул ӗҫлеме юрать. Маларахри ларура ЧР Патшалӑх Канашӗн депутачӗсем прокурор пирки сӑмах пуҫарнӑ. Ун чух вӗсенчен ытларахӑшӗ ку должноҫе ютри ҫынна памасан лайӑхраххине палӑртнӑ иккен. Чӑваш Ен прокурорӗ пулмалли кандидатсен хушшинче маларах Тутарстанпа Мордва Республикин прокурорӗсем пирки те калаҫкаланӑ иккен. Сергей Легостаев 1963 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Орлов облаҫӗнчи Колпнянск районӗнче ҫуралнӑ. 1989 ҫулта пиллӗк паллӑсемпе Харьковри юридици облаҫне вӗренсе пӗтернӗ. Тепӗр ҫулхине Орел хулинче прокуратурӑра ӗҫлеме тытӑннӑ. Тепӗр икӗ ҫултан Орлов облаҫӗнче прокуратурӑра аслӑ следовательте тӑрӑшма пуҫланӑ. Ҫав должноҫрен вӑл регион прокурорӗн ҫумӗ таран ҫитнӗ. 2007 ҫулхи юпа уйӑхӗнче ӑна Рязань облаҫӗн прокурорне лартнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ҫурт-йӗр
![]() Хваттерсенче пурӑнакансене ҫӗнӗ ҫултан тӗплӗ юсавшӑн тесе тӳлеттерме тытӑнчӗҫ. Хакӗ хваттер калӑпӑшӗнчен килет. Лаптӑк мӗн чухлӗ пысӑкрах, ҫавӑн чухлӗ ытларах кӑларса хума тивет. Пӗр тӑваткал метршӑн 5 тенкӗ те 50 пус кӑна пулин те пӗрех сисӗнет. Мӗншӗн тӳлемелле, ҫуртне хӑҫан юсӗҫ йышши ыйтусем хваттер хуҫисен вӗҫӗмех сиксе тухаҫҫӗ. Тӗплӗ юсавпа ҫыхӑннӑ мӗнпур ыйтӑва уҫӑмлатма республикӑра «хӗрӳ лини» номерӗсем уҫнӑ. Чуна пӑшӑрхантаракан самантсене специалистсем патне шӑнкӑравласа уҫӑмлатма юрать. Чӑваш Енӗн Строительство министерствинче йӗркеленӗ «хӗрӳ лини» номерӗ — 64-22-16. Ыйтусене тунтикун 15 сехетрен пуҫласа 17 сехетчен йышӑнаҫҫӗ. Тунтикун ӗлкӗрейменнисем ытларикун кун каҫипех (кӑнтӑрлахи апат вӑхӑчӗ — 12 сехетрен тытӑнса 13 сехетчен) шӑнкӑравлама пултарӗҫ. Ун чухне вӗсене Шупашкарти ҫурт-йӗр фончӗн управленийӗн специалисчӗсем 23-42-31 номерпе йышӑнӗҫ. Шупашкар ҫыннисен эрнекун та шӑнкӑравлама май пур. 23-50-63 номерпе 13 сехетрен пуҫласа 17 сехетчен хула администрацийӗн ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх, энергетика, транспорт тата ҫыхӑну управленийӗн ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх секторӗ хуравлӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Спорт
![]() Шупашкар район администрацийӗн пуҫлӑхне Георгий Егорова - юбилей медалӗ Хӗллехи XXII Олимп вӑййисене тата XI Паралимп хӗллехи вӑййисене пӗлтӗр лайӑх ирттернишӗн Чӑваш Енри тӳре-шарана медальпе чысланӑ. Ӑна влаҫра ӗҫлекенсен спартакиади вӑхӑтӗнче тыттарнӑ. Юбилей медальне ҫӗршыв Президенчӗн хушӑвӗпе Шупашкар хула пуҫлӑхне Леонид Черкесова тата Шупашкар район администрацийӗн пуҫлӑхне Георгий Егорова панӑ. Ӑмӑртӑва Кӳкеҫри «Улӑп» спортпа сывлӑх центрӗ ҫумӗнчи вӑрмана пуҫтарӑннӑ. Спорт тумне тӑхӑннӑ тӳре-шара хальхинче йӗлтӗр сырса ӑмӑртнӑ. Кӑҫалхипе XIV хут иртекен спартакиадӑна республикӑри министерствӑсемпе ведомствӑсем, федерацин влаҫ органӗсен территорири уйрӑмӗсем тата районсемпе хуласен администрацийӗсем хӑйсен ушкӑнӗсене хутшӑнтарнӑ. Спартакиадӑн тӗллевӗ пирки каланӑ май ЧР Элтеперӗн Администрацийӗн ертӳҫи Юрий Васильев ку ӑмӑртӑва сывлӑха ҫирӗплетес, физкультурӑпа спортпа туслаштарас, сывӑ пурнӑҫ йӑли-йӗркине сарас тӗллевпе ирттернине палӑртнӑ. Спартакиада пӗтӗмлетӗвӗ ҫапларах. Патшалӑхӑн влаҫ органӗсем хушшинче пӗрремӗш вырӑна ЧР Финанс министерстви тухнӑ, иккӗмӗшӗнче – ЧР Ял хуҫалӑх министерстви, виҫҫӗмӗшӗнче – ЧР Элтеперӗн Администрацийӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Нарӑсӑн 27-мӗшӗнче Красноармейскинче район пулса кайнӑранпа 80 ҫул ҫитнине халалласа «Трак ен каччисем» конкурс иртнӗ. Ӑна районта пӗрремӗш хут ирттернӗ. Унта каччӑсен пултарулӑхне, вӗсем историпе культурӑна пӗлнине тӗрӗсленӗ. Вӗсем хӑйсем ӑсталанӑ япласене те кӑтартнӑ. Ытларахӑшӗ ӑна йывӑҫран касса хатӗрленӗ. Юлашкинчен ҫамрӑксем апат мӗнле пӗҫӗрессине тӗрӗсленӗ. Вӗсенчен кашниех чӑвашсен наци ҫимӗҫне — хуран кукӑльне — пӗҫернӗ. Конкурса хутшӑнакансене тата хӑнасене район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Андрей Шестаков саламланӑ. Ҫичӗ каччӑ хӑйсем пирки электронлӑ хӑтлавпа усӑ курса паллаштарнӑ, тӗрлӗ конкурссене хутшӑннӑ. Куракансен тунсӑхлама вӑхӑт пулман. Пӗтӗмлетӳпе килӗшӳллӗн, «Трак ен каччисем» конкурсра Николай Артемьев ҫӗнтернӗ. Вӑл «Чавашсетьгазӑн» Красноармейскинчи газ участокӗнче ӗҫлет. Сӑнсем (33) Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Чӑвашлӑх
![]() Шупашкар районӗнчи Ҫӗнӗ Тутаркассинче пурӑнакан Любовь Петрушкина чӑвашсен тумне хӑй хатӗрлет: хушпу, тухья, масмак… Вӑл вырӑнти хӗрарӑмсен канашӗн ертӳҫи, ҫав вӑхӑтрах вокал кружокне ертсе пырать. Любовь Петрушкина алӗҫӗпе ӗмӗрӗпех кӑсӑкланнӑ. Малтан чӑвашсен пуҫа тӑхӑнмалли тумне вӑл пӗлӗшӗсем ыйтнипе тунӑ. Темиҫе ҫул каялла вара ялти культура ҫуртӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ. Вокал ансамблӗн сцена ҫине тухмалла, ӑна валли вара тумсем кирлӗ. Шӑп ҫавӑн чухне Любовь Петрушкинӑн пултарулӑхӗ кирлӗ пулнӑ та. Вӑл хатӗрленӗ хушпупа масмаксене ытти ансамбльсем те асӑханӑ. Анчах Любовь Пантелеевна чун киленӗҫне услама ҫавӑрасшӑн мар-ха. Паллах, алӗҫ япали хаклӑ. Анчах вӑл хӑйсем валли ҫеҫ хатӗрлет. Хушпӑва вӑл сутлӑх тумасть. Чӑваш эстрада артисчӗсем килсен ҫеҫ унӑн ӗҫне куҫ хываҫҫӗ те илсе каяҫҫӗ, кӑштах укҫа парса хӑвараҫҫӗ. Ялта хӗрарӑмсем «Кил ӑшши» кружока эрнере икӗ хут пухӑнаҫҫӗ. Кашниех унта алӗҫӗпе аппаланать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Чӑвашсен паллӑ композиторӗн Анисим Асламасӑн тӑванӗсем Прагӑран Чӑваш Ене кӗвӗ-юрӑ программипе килнӗ. Унта Равель, Барток, Энеску хайлавӗсемсӗр пуҫне Анисим Асламасӑн сӗрмекупӑспа форепьяно концертне те кӑтартӗҫ. Композиторӑн кинӗпе мӑнукӗ тӑрӑшнипе ку программӑпа ҫур Европа паллашнӑ. Ҫак хайлавсемех пӗлтӗр кӗркунне Прагӑра янӑранӑ. Мусӑкҫӑн тӑванӗсем чылай ҫул Чехире пурӑнаҫҫӗ, Европӑра чӑваш кӗввине пропагандӑлаҫҫӗ. Инна Асламас каланӑ тӑрӑх, ку хайлавсем Европа ҫыннисемшӗн экзотика пекех. Ют ҫӗршыв ҫыннисене чӑваш кӗвви питӗ килӗшет-мӗн. Чылайӑшӗшӗн вӑл ҫывӑх, концерт хыҫҫӑн тав тӑвакансем те пулнӑ. Асламассем вара вӗсене Чӑваш Ен пирки, вӑл Атӑл хӗрринче пулнине, унта Етӗрне районӗ, Анисим Асламас ҫуралнӑ тӑрӑх, вырнаҫнине каласа кӑтартнӑ. Концерт программинче — тӗрлӗ ҫӗршыв композиторӗсен кӗввисем: Раҫҫей, Венгри, Румыни, Франци. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (15.05.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 742 - 744 мм, 6 - 8 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Золотницкий Николай Иванович, чӑваш чӗлхе пӗлӗвӗн никӗсне хываканӗ, тӗпчевҫӗ, этнограф вилнӗ. | ||
| Оболенцев Никита Иванович, ҫыравҫӑ, драматург, Чӑваш ССР тава тивӗҫлӗ культура ӗҫленӗ ҫуралнӑ. | ||
| Репьях Станислав, украин сӑвӑҫи, Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Дементьев Пётр Васильевич, СССРта авиапром ӗҫне пуҫаракансенчен пӗри вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |