Чӑваш Енре тӳресен шучӗ ӳсӗ. Ҫапла тума йышӑнни тӳресене йывӑр килнипе ҫыхӑннӑ-мӗн. Тата тӗрӗсрех каласан, вӗсен тиевӗ пӗр пек маррипе. Ҫӗнӗ микрорайонсем ҫӗкленсех пыраҫҫӗ, вӗсенче халӑх йышӗ ӳснӗ май судра пӑхса тухакан ӗҫ шучӗ те нумайланать. Ҫавна кура Улатӑрта тата Канашра мировой судсен тата тепрер участокне уҫма йышӑннӑ.

Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн сессийӗнче ҫав участоксем валли мировой тӳресене ҫирӗплетнӗ. Манти тӑхӑнмалли кандидатсемпе Чӑваш Республикин Аслӑ сучӗн председателӗ Николай Порфирьев паллаштарнӑ.

Канашри 3-мӗш суд участокӗн судйи пулма Светлана Васильевна Софроновӑна сакӑр ҫуллӑха ҫирӗплетнӗ. Улатӑрти 2-мӗш участокра мировой судья пулса Светлана Владимировна Опарышева тӑрӑшӗ. Ӑна виҫӗ ҫуллӑха ҫирӗплетнӗ.

«Почта Банк»

Паянтан Чӑваш Енри пуштӑра банк ӗҫлеме тытӑннӑ. «Почта Банк» ятлӑскерӗн клиент центрне савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура Шупашкарти почтамтӑн тӗп ҫуртӗнче (вӑл Ленин проспектӗнчи 2-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ) уҫнӑ. Унта тӳре-шара та хутшӑннӑ.

«Почта Банк» ҫынсене банк пулӑшӑвӗ кӳрӗ. Интернет-лавкка урлӑ тавар туянакансемшӗн те, пенсионерсемшӗн те меллӗ пуласса шанаҫҫӗ. Пуштӑри банкӑн уйрӑмӗсем ялсенче те ӗҫлессине шантараҫҫӗ.

Кӑҫал кӑна пирӗн республикӑра 14 клиент центрӗ уҫмалла, 30 уйрӑмра банк пулӑшӑвӗпе пуштӑ ӗҫченӗ тивӗҫтерӗ.

«Шупашкарти пуштӑра банк уҫни Раҫҫей пуштишӗн кӑна мар, республикӑшӑн та паллӑ пулӑм. Пуштӑ сетьне пула банк пулӑшӑвӗ анлӑрах сарӑлӗ», — тенӗ Федерацин пуштӑ службин управленийӗн пуҫлӑхӗ Владимир Тимофеев.

Вӑрмар районӗнче вырӑнти потребкооперацин обществин аптекин заведующийӗнче тӑрӑшнӑ хӗрарӑма судпа айӑпланӑ. Алефтина Федорова фармацевта шаннӑ ют пурлӑха вӑрланӑшӑн РФ Пуҫиле кодексӗн 160-мӗш статйин 3-мӗш пайӗпе суда илсе ҫитернӗ.

Хӗрарӑм хӑйӗн ӗҫ вырӑнӗпе 2015 ҫулхи ҫӗртмен 3-мӗшӗнчен тытӑнса 2016 ҫулхи кӑрлачӑн 12-мӗшӗччен усӑ курнӑ тесе палӑртнӑ. Пӗтӗмпе вӑл 500 пине яхӑн укҫана хӑйӗн кӗсйине пӗтӗрсе чикнӗ.

Аптека заведующийӗнче тӑрӑшнӑскер хӑйӗн айӑпне йышӑннине, тӑкакӑн пӗр пайне хӑй кӑмӑлӗпе саплаштарнине кура ӑна икӗ ҫуллӑха тӗрмене хупмасӑр айӑпланӑ, тӗрӗслев вӑхӑтне 1 ҫул та 8 уйӑхлӑха панӑ. Республика прокуратури пӗлтернӗ тӑрӑх, ют укҫана куҫ хывнӑ тата хапсӑннӑ хӗрарӑма укҫа-тенкӗпе ҫыхӑннӑ ӗҫре тӑрӑшма икӗ ҫуллӑха чарнӑ.

Ҫӗмӗрлери комисси парӑмлисен ӗҫне пӑхса тухать

Вырӑнти хай тытӑмлӑх органӗсем муниципалитет пурлӑхне тара парса та тупӑш курма ӑнтӑлаҫҫӗ. Анчах тара илекенӗсем пурлӑхпа усӑ курнишӗн пур чухне те татӑлса пыма васкамаҫҫӗ.

Ҫӗмӗрле хулинче кӑна аренда тӳлевӗпе парӑм 8 миллион тенкӗрен иртсе кайнӑ. Ҫӗре арендӑна илнисен парӑмӗ кӑна 7 миллион тенкӗ таран пуҫтарӑннӑ, ҫав шутран 3 миллионне пӗр ҫын пухса тултарнӑ.

«Вӑл укҫа социаллӑ сфера объекчӗсене — шкулсене, ача-пӑча пахчисене, спорт лапамӗсене — тума кайма пултаратчӗ», — парӑмлисене канашлура хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Александр Зиновьев ҫапларах ӳпкелесе каланӑ.

Парӑмлисене хула влаҫӗсем нумаях пулмасть ларӑва чӗнсех калаҫтарнӑ. Вӗсенчен хӑшӗсем парӑма татса пымалли графика алӑ пусма килӗшнӗ. Анчах вӑл та усӑ кӳмесен хула влаҫӗсем парӑма суд урлӑ шыраса илесси пирки асӑрхаттарнӑ.

Ҫӗнӗ Шупашкарта 70 ҫулти арҫынна шыраҫҫӗ. Вӑл иртнӗ канмалли кунсенче килтен тухса кайнӑ. Тивӗҫлӗ канӑва тухнӑскер психика чирӗпе аптӑрать.

Ывӑлӗ ҫывӑрнӑ вӑхӑтра ашшӗ Иван Беспалов хваттертен тухса тарнӑ. Ҫӑраҫҫине алӑк ҫинчех хӑварнӑ. Вӗсем Винокуров урамӗнчи 17-мӗш ҫуртра пурӑнаҫҫӗ.

Ывӑлӗ тӳрех ашшӗне шырама чупнӑ. Ватӑскер психика тӗлӗшӗнчен сывах мар, хӑлхи илтмест. Хӑй кӑвак кӗпе тӑхӑннӑ. Сухалӗ пур. Арҫыннӑн ӑс-тӑнӗ хавшак. Чылай вӑхӑт апат ҫимесен вӑл ҫынсене те, хӑйне те сӑтӑр кӳме пултарать. Ӑна курнисене 8-953-019-10-98 номерпе шӑнкӑравлама ыйтаҫҫӗ.

Иртнӗ ӗмӗрӗн 90-мӗш ҫулӗсенче Раҫҫейри чылай регион хӑмла ӳстерессипе ӗҫленӗ. Анчах ку ӗҫ майӗпен пӑчланса юлнӑ. Халӗ ку енӗпе ӗҫлекен сахал. Раҫҫейре туса илекен хӑмлан 90 проценчӗ — Чӑваш Енрен.

Ҫӗртме уйӑхӗн 15-мӗшӗнче ЧР ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов РФ ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗ Евгений Громыко ирттернӗ канашлӑва хутшӑннӑ. Унта сӑра вӗретес ыйтусене хускатнӑ.

Раҫҫейре туса илнӗ хӑмлана ют ҫӗршывран кӳрсе килнисем хӗссех пыраҫҫӗ. Ятарлӑ техника тӗлӗшпе те ыйтусем сиксе тухаҫҫӗ.

Канашлура Чӑваш Енре 2020 ҫул тӗлне хӑмла туса илессине 500 тонна таран ҫитересси пирки калаҫнӑ.

РФ Патшалӑх Думин депутачӗ Алена Аршинова шкулсен тата ача пахчисен ертӳҫисемпе тӗл пулнӑ.

Тӳрех палӑртмалла: нумаях пулмасть Новосибирск хулинче канашлу иртнӗ. Ӑна вӗренӳпе ӑслӑлӑха халалланӑ. Унта Чӑваш Ен делегацийӗ те хутшӑннӑ. Чылай регионта шкулсем ҫитменни палӑрнӑ. Чӑваш Енре те ҫакнашкал лару-тӑру. Пирӗн шкулсем 13 процент ытларах тулнӑ. Лару-тӑру ҫитес вӑхӑтра улшӑнмасть-тӗк ку кӑтарту 25–30 процентпа танлашма пултарать.

Тӗлпулура Алена Аршинова кӗҫех ҫӗнӗ шкулсем хута каясси пирки каланӑ. Анчах кадрсем ҫитменни — ҫивӗч ыйту. Вӗрентекенсем ансат сӗнӳ панӑ — ӗҫ укҫине ӳстермелле. Мӗншӗн тесен шкулсемпе ача пахчисене ҫамрӑксем ӗҫлеме килесшӗн мар.

Вӗренӳ тытӑмне бюрократизацилес ыйтӑва та хускатнӑ. Новосибирскра Дмитрий Медведев вӗрентекенсен отчечӗсене сахаллатма сӗннӗ.

Алена Аршинова кунашкал тӗлпулусем малашне те иртессине пӗлтернӗ. Вӗрентекенсен сӗнӗвӗсене вӑл РФ Патшалӑх Думин депутачӗсене калама шантарнӑ.

Эпир пӗлтертӗмӗр ӗнтӗ, ӗнер Ҫеҫпӗл Мишшине асӑнса унӑн палӑкӗ умӗнче сӑвӑ вуласа митинг ирттерчӗҫ. Йӑлана кӗнӗ тӑрӑх, чӑвашсен Ҫимӗкӗ кунӗнче (вӑл ӗлӗкренпе кӗҫнерникуне лекет) Шупашкарти иккӗмӗш ҫӑвара канлӗх тупнӑ Ҫеҫпӗл Мишши амӑшне те асӑнчӗҫ.

Николаева Агафия Николаевнӑна (1879.02.21–1970.12.07) асӑнма тӑванӗсем, Ҫеҫпӗл Мишши музейӗн заведующийӗ Антонина Андреева, Чӑваш халӑх сайчӗн тӗп администраторӗ Николай Плотников, чӑваш халӑхӗн историне тӗпчекен Сергей Щербаков ҫитрӗҫ. Вӗсем паллӑ поэтӑн амӑшне чӑваш йӑлипе ҫӑкӑрпа тата ытти апат-ҫимӗҫпе асӑнчӗҫ.

Каласа хӑварас пулать, Ҫеҫпӗл Мишшин амӑшӗн вил тӑпри ӑҫта вырнаҫни пӗр хушӑ ҫухатнӑ пулнӑ. Вӑл ӑҫта выртнине темиҫе ҫул каялла кӑна тупнӑччӗ. Вӑл тапхӑрта Ҫеҫпӗл Мишшин амӑшӗн вилтӑприне юнашар канлех тупнӑ ачан амӑшӗ пӑхса тӑнӑ. Ҫавӑнпа та асӑнма килекенсем 9 ҫулта куҫне хупнӑ Виталине те пылак ҫимӗҫпе асӑнмасӑр иртсе каймаҫҫӗ.

Игорь Нарышкин

«Ӑшӑ вырӑн» пушӑ пулмасть тетчӗҫ-и-ха ҫав? Ҫаплах пуль ҫав. Депутат мандатне ӑшӑ тесе калаймӑпӑр та, ҫапах та вӑл пукана хапсӑнакансем ҫук мар.

Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗ, Коммунистсен партийӗнчен тухнӑ Дмитрий Евсеев хӑйне валли урӑх вырӑн куҫ хывнине эпир пӗлтернӗччӗ.

Аса илтеретпӗр, Дмитрий Евсеев партирен кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗнче тухнӑччӗ. Маларах Дмитрий Евсеев чӑваш парламентӗнче коммунистсен фракцине ертсе пыратчӗ. Кунсӑр пуҫне РФКП Шупашкар хула комитечӗн пӗрремӗш секретарӗччӗ. Кайран вӑл Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗнчен Шупашкар хулинчи Депутатсен пухӑвне куҫрӗ.

ЧР Патшалӑх Канашӗнче коммунист-депутат мандатне паянхи сессире Игорь Нарышкина панӑ.

«Вырӑнти хыснасен пурлӑх пайне тултарма хушма ҫӑлкуҫ шырасси муниципалитетсемшӗн актуаллӑ тӗллев шутланать», — тесе шухӑшлаҫҫӗ Чӑваш Енӗн Пурлӑх тата ҫӗр хутшӑнӑвӗсен патшалӑх комитетӗнче. Ведомство тӗмсӗлнӗ тӑрӑх, укҫа ҫӑлкуҫӗнчен пӗри - вилнӗ ҫынсен куҫман пурлӑхне харпӑрлӑха илни.

Леш тӗнчене ӑсаннисен пурлӑхне вӗсен тӑван-пӗтенӗпе тупӑша-тупӑша илмӗҫ-ха. Эткерлӗхе хӑйсем ҫине ҫыртаракансем тупӑнмасан муниципалитетсем вилнисенчен юлнӑ пуянлӑха — ҫӗре, пӳрте — ял тата хула тӑрӑхӗсем ҫине куҫарма май пур. Хальхи вӑхӑтра республикӑра ун пек пурлӑха 2005 штук шута илнӗ, вӗсенчен 91 объекта муниципалитетсем харпӑрлӑха куҫарнӑ. Ҫӗнӗ хуҫасем вӑл пурлӑха аукционта сутма палӑртаҫҫӗ, кирлӗ пулсан нумай ачаллисене уйӑрса парӗҫ.