Конкурсра палӑрнисемпе

Раштав уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Сӗнтӗрпуҫӗнчи пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан тӗп шкулта Альбина Юрату сӑвӑҫа, публициста, 20 ытла кӗнеке авторне халалланӑ поэзи уявӗ иртнӗ.

Хӑнасене кӗтсе илме классенче чӑвашла «Класс кун-ҫулӗ», «Асӑрханса пурӑнар» стендсем туса хатӗрленӗ. Шкулта ӗҫлекенсем шкула тата ытларах хӑтлӑх кӗртме тӑрӑшнӑ. Ҫак тӑрӑхра ҫуралса ӳснӗ П.Е. Барабанов художникӑн куравне те йӗркелерӗҫ. Ал-ӗҫ ӑсталӑх кружокне ҫӳрекенсем чӑваш тӗрри тӗрленӗ. Аслӑрах класра вӗренекенсем сӑвӑҫ пултарулӑхӗ пирки хӑтлав хатӗрленӗ. Уява ирттерме ялти усалмҫӑсем — Андрей Клементьевпа Петр Белов тата Сӗнтӗрвӑрри районӗн «Сӗнтӗр Ен» ентешлӗхӗ — пулӑшнӑ.

Малти вырӑнсене илемлӗ вуласа Е. Анкудинов, Р. Петров, А. Перлова тухнӑ. Кӗҫӗн классем хушшинче 4-мӗш класра вӗренекен Д. Димитриев тата А. Демьянова, 3-мӗш класри М. Белова йышӑннӑ. Вӑтам классенчен 9-мӗш класри Д. Федотов, 7-мӗшӗнчи А. Колесникова, 8-мӗшӗнчи А. Андреева ҫӗнтернӗ. Аслӑ ӑрурисем хушшинче Г.В. Соловьева, Е.В. Матюшова, М.Н. Николаева ҫӗнтернӗ.

Яппонири теплицӑсене пирӗн тӑрӑхра кӑларма пуҫлас шанчӑк пур. Паян Чӑваш Республикин Элтеперӗ Михаил Игнатьев Японире пулнӑ май унти JFE Engineering Corporation компани пайташӗсемпе ӗҫлӗ тӗлпулу ирттернӗ. Унта ҫак теплицӑсене кӑларас ыйтӑва хускатнӑ.

ЧР влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, «Атӑлҫи федераци округне кӗрекен регионсенче халӑх пахча-ҫимӗҫе ытларах кӑмӑл туса ыйтнине кура ертӳҫӗсем Чӑваш Енре теплица комплексӗсене хута ярас ыйтӑва ҫӗкленӗ, строительство ӗҫӗ пирки сӳтсе явнӑ».

JFE Engineering Corporation яппунсен ушкӑнӗ пирки каласан, вӑл предприятисем валли проектсем хатӗрленине, энерготехнологи енӗпе ҫине тӑнине палӑртмалла. 2013 ҫулта компани агробизнес аталантарма йышӑннӑ хыҫҫӑн ку енӗпе те тӑрӑшать-мӗн.

Миравай тӳресем

Шупашкарти Ленин районӗнчи 5-мӗш участокри миравай судйине Вячеслав Романова ӗҫрен кӑҫалхи юпа уйӑхӗн 14-мӗшӗнчи йышӑнӑвӗпе кӑларнӑччӗ.

Аса илтерер: Вячеслав Романов тивӗҫлӗ канури хӗрарӑма хӗненӗ тата унӑн аллине хуҫнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ те пуҫарнӑччӗ. Тӗнчевҫӗсем шухӑшланӑ тӑрӑх, ӳсӗр судья Вӑрмар районӗнче машинӑран тухнӑ та 60 ҫулти хӗрарӑмпа пули-пулми хирӗҫсе кайнӑ. Лешӗ ӳкнӗ, ку вара ӑна уринчен тапнӑ, унтан тытнӑ та сулахай аллине пӗтӗм вӑйран пӑрнӑ. Хӗрарӑмӑн ывӑлӗ хӳтӗлеме тӑнӑ, анчах Романов ӑна та хӗненӗ.

Хӑйне судьяра ӗҫлеттерме чарнипе килӗшмесӗр Романов республикӑн Аслӑ судне ҫитнӗ. Йышӑну тӑвиччен самай канашланӑ хыҫҫӑн унтисем ӗҫтешне майлӑ пулман.

Киккирик хӗртсен хӑшӗсене руль умне туртать курӑнать. Тӑвай районӗнче пурӑнакан Николай Афонин ӳсӗрле ҫула тухнишӗн кӗске вӑхӑтра иккӗмӗш хут ҫакланнӑ. 34 ҫултискере РФ Пуҫиле кодексӗн 264.1 статйипе (административлӑ майпа айӑпланнӑ ҫын ҫул-йӗр правилине пӑсни) миравай тӳре 140 сехет ӗҫлеттерсе юсанмалла тата машина правине икӗ ҫуллӑха туртса илмелле тунӑ.

Тӑвай район прокурорӗ Оксана Ястребова пӗлтернӗ тӑрӑх, маларах та Н. Афонин ӳсӗрле руль умне ларнипе ҫакланнӑ. Ун чухне ӑна штрафланӑ, пӗр вӑхӑт ҫула тухма чарнӑ. Кӑҫалхи юпа уйӑхӗн 7-мӗшӗнче хайхискер пӗлӗшӗпе лавкка умӗнче эрех ӗҫнӗ те руль умне кӑрсе ларнӑ. Сыпкаланӑскер ҫул-йӗр инспекторӗн аллине ҫакланнӑ, медицина тӗрӗслевӗ тухма килӗшмен.

Ҫак кунсенче тӗнче тетелӗсенчи хаҫатсенчен пӗринче, «Правда ПФО» ятлинче, республикӑн Культура, наци ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗсен министрне Татьяна Казакована унчченхи пуканран хӑтарнӑ хыҫҫӑн ку ыйтӑва хытах сӳтсе явма тытӑнчӗҫ.

Хӑшӗсен шучӗпе культура министрне Константин Яковлева та ҫывӑх вӑхӑтра ӗҫрен хӑтараҫҫӗ имӗш, Ҫӗнӗ ҫула должноҫе ҫухатма пултарать-мӗн. Хӑйсен шухӑшне палӑртакансенчен теприсем паян пирӗн республикӑра профессионалсем хисепре мар тесе каласшӑнни сисӗнет.

Мана вара, ахаль ҫынна, ҫакӑнта пӗр япала куҫа тӑрӑнчӗ. Малтан Константин Яковлева хӗрсех хурлатчӗҫ, халӗ вара, маларах асӑннӑ комментари тӑрӑх, вӑл профессионалсен шутӗнче пек курӑнать. Унтан ҫав авторах ҫапла хушса хунӑ: «Эпир, культура ӗҫченӗсем, юлашки ҫулта Чӑваш Енӗн культурине аркатнине тата пӗтернине, профессионалсене хӗрсех пӗтернине чуна ыраттарса сӑнатпӑр». Вӑл шухӑшланӑ тӑрӑх, хальхи вӑхӑтра министерствӑсенчи тата асӑннӑ ведомствӑна пӑхӑнакан учрежденисенчи пысӑк должноҫсене «совеҫе пӗлмесӗр хӑйсен интересне тата хапсӑнчӑклӑхне мала хуракансем» йышӑнаҫҫӗ.

Малалла...

Иртнӗ ӗмӗрхи капӑр пике пек тумланас тесен

«Август» фирмӑн Вӑрнарти хутӑш препаратсен савучӗ Ҫӗнӗ ҫула СССРти евӗр уявласшӑн. «Назад в СССР» (чӑв. Каялла СССРа) ят панӑ корпоратива хатӗрленсе халӗ унтисем иртнӗ ӗмӗрӗн 20—80-мӗш ҫулӗсенчи евӗр тумтир шыраҫҫӗ, аслашшӗ-асламӑшӗн сунтӑхне ҫавӑрттараҫҫӗ, ӳркенменнисем ҫӗвӗҫ патне кайсах ҫӗлеттереҫҫӗ.

Корпоратив темине хӑйне евӗр ят панине савутра пресс-службӑра ӗҫлекен Людмила Иванова «Фейсбукра» пӗлтернӗ. «Малтанласа кӑна ансатӑн туйӑнать, — тенӗ пресс-ҫыруҫӑ. — Пионер галстукӗллисем, ахӑртнех, йышлӑн пулӗҫ. Пӗлтӗр ача-пӑчан ыркӑмӑллӑх елкинче пионер формиллӗ ачана курнӑччӗ. Анчах ҫакӑ кӑмӑллах мар туйӑм ҫуратрӗ. Манра Дружина канашӗн ертӳҫи халӗ те пурӑнать пулмалла. Пионер галстукне эпӗ маскарад тумтирӗнче курма хатӗр мар». Унтан Людмила Иванова ача чухне алӑпа хатӗрленӗ дневникри пикесен тумне тишкернине пӗлтернӗ май унти капӑр пикесенчен пӗрин сӑнарне илес шухӑшлине палӑртнӑ.

Ҫӗнӗ ҫул ҫывхарнӑ май Шупашкарта тата Ҫӗнӗ Шупашкарта хулари пульницӑн паллиативлӑ уйрӑмӗнче выртакан ачасем валли парнесем пухаҫҫӗ. Чылай шӑпӑрланӑн – парӑнман чир. Вӗсем те ытти ача пекех Ҫӗнӗ ҫул парни пирки ӗмӗтленеҫҫӗ.

Раштав уйӑхӗн 20-мӗшӗнче ҫӳлерех асӑннӑ пульницӑн уйрӑмӗнче 11 сехет ҫурӑра Ҫӗнӗ ҫул мероприятийӗ иртет. Волонтерсем хатӗрленме тытӑннӑ ӗнтӗ. Марафона «Ӗмӗтсем пурнӑҫланаҫҫӗ» ят панӑ.

Парнесем Ҫӗнӗ ҫула пульницӑра кӗтсе илекен ачасем валли пулӗҫ. Ачасене савӑнӑҫ парнелес килсен волонтерсене канцтавар, теттесем, ытти япала пама пулать

Ҫавӑн пекех вӗсене памперс, плед, ачасене ҫитермелли пюре, сӗткен тата ытти кирлӗ.

Ӗнер ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев алӑ пуснӑ хушупа килӗшӳллӗн, ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерствинче улшӑну пулнӑ. Унта министрӑн пӗрремӗш ҫумне кӗскетнӗ.

Унччен ку должноҫе Татьяна Багданова йышӑннӑ. Ҫак кунсенче вӑл Хулари 1-мӗш клиника пульницин тӗп тухтӑрӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑха пурнӑҫӑлама тытӑннӑ. Унччен ку должноҫре Наиля Зинетуллина пулнӑ. Палӑртмалла: вӑл та унччен ЧР сывӑх сыхлавӗн министрӗн пӗрремӗш ҫумӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫланӑ.

Депутатсем «фанфурикпа» ҫанӑ тавӑрсах кӗрешеҫҫӗ. ЧР Патшалӑх Канашӗн депутачӗсем аптекӑсенче спиртлӑ шӗвеке сутас енӗпе ҫирӗп йышӑнусем тума сӗннӗ. Вӗсем ку ыйтупа РФ премьер-министрӗ Дмитрий Медведев тата Патшалӑх Думин председателӗ Вячеслав Володин патне тухнӑ.

Чылай аптекӑра «фанфурика» ҫӑмӑллӑнах туянма пулать. Ытларах чухне ӑна ватӑ ҫынсем ыйтаҫҫӗ. Пӗрисем сипленеҫҫӗ, теприсем вара сывлӑхне пӗтереҫҫӗ. Ытларах чухне «Асептолин» туянаҫҫӗ. Вӑл хаклах мар, кӗленчи те пысӑкрах. Анчах унта — этил спирчӗ. Кӑҫал 163 ҫын суя эрехпе наркӑмӑшланнӑ.

«Фанфурик» ӗҫекенсем ытларах чухне гепатитпа, панкреатитпа, хырӑм ҫӗрнипе нушаланаҫҫӗ. Анчах палӑртмалла: аптекӑсем спиртлӑ шӗвек сутса саккуна пӑсмаҫҫӗ. Чылайӑшӗ кунашкал тупӑшран пӑрӑнма хирӗҫ. «Фанфурик» ыйтӑвне татса парас тесен федераци шайӗнче саккун йышӑнмалла. Ҫавӑнпа чӑваш депутачӗсем Мускава каясшӑн, ҫакна татса парасшӑн.

Чӑваш Енре темиҫе пособи виҫи ӳснӗ. Кун пирки ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗ пӗлтерет.

ЧР Министрсен Кабинечӗн раштав уйӑхӗн 14-мӗшӗнче иртне ларӑвӗнче пособисем пирки калаҫнӑ. Чи малтанах ачашӑн уйӑхсерен тӳлекен пособине ӳстерме палӑртнӑ. Малашне унӑн виҫи 324 тенкӗ таран ӳсӗ. Опекунсене тата ачана хӑйсен хӳттине илнӗ ашшӗ-амӑшне вара уйӑхсерен 1524 тенкӗ таран парӗҫ.

Тыл ӗҫченӗсем 1044 тенкӗ илӗҫ, ӗҫ ветеранӗсем – 1100 тенкӗ. Политика репрессийӗсенчен шар курнисене уйӑхсерен 2345 тенкӗ тӳлӗҫ.

Палӑртмалла: чиновниксем пособисен виҫисене 2008 ҫултанпа хӑпартман.