Кӗр кунӗсем ҫитсен ӗлӗк-авал чӑвашсем чӳк ирттернӗ. Ваттисене аса илнӗ, Турӑсенчен ырлӑх ыйтнӑ.

Шупашкар районӗнчи Ҫӗньял ҫыннисем те авалхи йӑласене манас мар тесе чӳк ирттернӗ. Ӑна вӗсем ахаль вырӑнта мар, ял ҫыннисем ӗлӗкех чӳклеме ҫӳренӗ таса вырӑнта йӗркеленӗ. Вӑл ялпа юнашарти Ҫӑва вӑрманӗнче вырнаҫнӑ. Ӗлӗкех кунта ҫӑва пулнӑ иккен, ҫавӑнпа вӑрманне те ҫав ята панӑ. Ҫӑваран хальхи вӑхӑтра нимӗнле йӗр те юлман тесен те юрать — йывӑҫсем кӑна кашласа лараҫҫӗ. Ҫавах та ҫӑва йӗри-тавра чавса тухнӑ канавсем халӗ те сыхланса юлнӑ. Паллӑ ӗнтӗ, ҫӑвапа юнашарах чӳк вырӑнӗ те пулнӑ. Вӑл тӗпӗ-йӗрӗпе ҫухалман, унӑн вырӑнӗ ватӑсем урлӑ пирӗн вӑхӑтччен ҫитнӗ.

Пухӑннисем ваттисене асӑнса чӑх пуснӑ, ырӑ хӑватсене пурнӑҫра пулӑшса пыма ыйтнӑ. Ку ӗҫре чӳк йӗркине пӗлекен Фёдор Мадуров пулӑшнӑ. Вӑл чӳк йӗркине каласа панӑ, чӳклеме пулӑшнӑ.

Чӑваш Енри нумай хваттерлӗ ҫуртсенче пурӑнакансенчен хӑшӗсем хӑйсен ҫуртне юсама хирӗҫ. Капла шухӑш патне ҫитнисене 32 ҫурт шутласа кӑларнӑ. Хуҫисем хирӗҫҫине кура вӗсене 2015—2016-мӗш ҫулсенчи республика программинчен кӑларнӑ.

Юсав кирлӗ маррине ҫынсем алӑ пуссах ҫирӗплетнине кура республикӑн Стройминӗ вӗсен кӗмӗлне списокри ытти ҫурта юсама уйӑрма сӗннӗ. Ыйтӑва правительство ларӑвӗнче пӑхса тухнӑ.

Строительство министерствин пайташӗ каланине Михаил Игнатьев Элтепер ӗненмесӗртерех йышӑннӑ. Тен, пурте килӗшмен-ха. Ҫурт-йӗрӗн патшалӑх инспекцийӗ ертӳҫи те алӑ пуснисене тӗрӗслемен тесе пӗлтернӗ.

Ҫиччӗ виҫ те пӗр кас тенешкел, укҫана ытти ҫурт валли куҫариччен муниципалитетсен пуҫлӑхӗсемпе канашлама йышӑннӑ.

Кирсан Илюмжинов шахмат пирки ӑнлантарать

Чӑваш Енри шкулсенче ачасене шахмат выляма вӗрентме тытӑнӗҫ. Ҫывӑх вӑхӑтра ку урока кашни ача ҫӳреме тытӑнӗ.

Пӗтӗм тӗнчери шахмат федерацийӗн президенчӗ Кирсан Илюмжинов ТАССра иртнӗ пресс-конференцире ӗнер пӗлтернӗ тӑрӑх, «Шахматы в школе» (чӑв. Шкулти шахмат) ҫӗнӗ проекта иртнӗ ҫул Мускавра пуҫарнӑ. Малашне вӑл ҫӗршывӑн тӗп хулинчен регионсене куҫӗ. Проект ҫывӑх вӑхӑтра пирӗн республикӑна ҫитӗ. Кунсӑр пуҫне Саха Республикинче, Белгород тата Липецк облаҫӗсенче уроксенче шахмат вӑрттӑнлӑхӗпе паллаштарӗҫ.

Шахмата физкультурӑн хушма урокӗнче ӑша хывтарӗҫ. Вӑл ачасен ӑс-тӑнне, шухӑшлавне аталанма пулӑшать тесе шухӑшлаҫҫӗ. Шахмата программӑна кӗртнӗ шкулсенче ачасем унчченхинчен 40 процент лайӑхрах вӗренме тытӑннӑ тесе ӗнентереҫҫӗ.

Укҫа пулсан акса тӑвайӑн

Юлашки ҫулсенче Раҫҫей экономика аталанать, ҫавна май агропромышленность комплексне кивҫен укҫа-тенкӗ парасси ӳссе пырать. Кун пирки ҫӗршывӑн премьер-министрне Дмитрий Медведева Россельхозбанк ертӳҫи Дмитрий Патрушев пӗлтернӗ. Ҫак уйӑх пуҫламӑшӗ тӗлне асӑннӑ банк кӑна АПК валли 1,1 триллион тенкӗ кивҫен укҫа уйӑрнӑ.

Иртнӗ ҫул пуҫламӑшӗнче халӑх тата ял хуҫалӑх предприятийӗсем кредит йышлах илмен, мӗншӗн тесен экономикӑра мӗн пулса иртесси хӑратнӑ. Патрушев шучӗпе лару-тӑру халӗ ырӑ енне ылмашса пырать. Кӑҫал кӑна ял хуҫалӑх ӗҫӗсене ирттерме кредит 183 миллиард тенкӗлӗх панӑ. Апла пулсан, фермерсемпе ял хуҫалӑх предприятийӗсем, хушма хуҫалӑх тытакансем ыран тавӑрса параймӑпӑр тесе шикленмеҫҫӗ, хӑйсен производствине аталантарма тӑрӑшаҫҫӗ.

Наталья Тимофеевана камсем пулӑшасси паллӑ

Чӑваш Енӗн Юстици тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министерствинче унччен те ҫум должноҫӗнче пулнисене малтанхиллех ҫемҫе пукан йышӑнма ирӗк панӑ.

Аса илтеретпӗр, юпа уйӑхӗн 7-мӗшӗнченпе республикӑри Пурлӑх тата ҫӗр хутшӑнӑвӗсен комитетне Юстици министерствипе пӗрлештернӗччӗ. Кун пирки хушӑва регион Элтеперӗ Михаил Игнатьев алӑ пуснӑччӗ.

Ҫӗнӗрен йӗркеленӗ ведомствӑра министр ҫумӗсене ҫирӗплетнӗ. Пурлӑх тата ҫӗр хутшӑнӑвӗсен комитечӗн ертӳҫин ҫумӗнче тӑрӑшнӑ Ольга Казаринӑна тата Юстици министерствинче ҫум пулнӑ Алексей Вязова реорганизациленӗ органта унчченхи шайри должноҫсемех лекнӗ.

Юстици министрӗн тивӗҫне пурнӑҫлама маларах асӑннӑ комитета ертсе пынӑ Наталья Тимофеевана шаннӑ.

Шупашкарти 43-мӗш шкулти наркӑмӑшланнӑ ачасене тухтӑрсем пулӑшаҫҫӗ. Хӑсӑк килнипе, температура хӑпарса кайнипе, хырӑм ыратнипе ӗнер шкулти медицина пӳлӗмне сакӑр ача пынӑ. Тухтӑр тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн вӗсене сипленме киле янӑ.

Юпа уйӑхӗн 25-мӗш—26-мӗш каҫхине Хулари ача-пӑчан иккӗмӗш пульницине маларах асӑннӑ шкулта вӗренекен икӗ ачана вырттарнӑ. Ӗнер кӑнтӑрла тата тепӗр ачана унти тухтӑрсен пулӑшӑвӗ кирлӗ пулса тухнӑ.

Республикӑн Сывлӑх сыхлав министерстви пӗлтернӗ тарӑх, тухтӑрсем тата Роспотребнадзорӑн республикӑри управленийӗ ачасем чирленӗ тӗслӗхсене тӗрӗслеҫҫӗ.

РФ Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗ ку фактпа тӗрӗслев пуҫарнине эпир ӗнер ҫырнӑччӗ. Маларах Ҫӗнӗ Шупашкарти ача пахчинче те шӑпӑрлансем наркӑмӑшланнӑччӗ. Ку факта унта пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.

2017 ҫулта тӗплӗ юсавшӑн тӳлемелли укҫа виҫи ӳсет. Кун пирки ЧР Строительство министерствин сайтӗнче пӗлтереҫҫӗ.

Юпа уйӑхӗн 26-мӗшӗнче ЧР Правительствинче ку ыйту тавра калаҫнӑ. Ларура тӗплӗ юсавшӑн тӳлемелли укҫана ӳстерме йышӑннӑ. Ҫӗнӗ ҫул хыҫҫӑн саккунпа килӗшӳллӗн пӗр тӑваткал метршӑн 6,08 тенкӗ тӳлемелле.

Аса илтерер: халӗ нумай хваттерлӗ ҫуртра пурӑнакансем пӗр тӑваткал метршӑн 5,8 тенкӗ тӳлеҫҫӗ.

Нумаях пулмасть Шупашкарта «Чӑваш Ен студенчӗсен мисӗ» республика шайӗнчи конкурсӗ иртнӗ. Унта 18–22 ҫулсенчи 10 студентка хутшӑннӑ.

Пикесем тӗрлӗ конкурс витӗр тухнӑ: хӑйсен пурнӑҫӗпе паллаштарнӑ, литературӑри сӑнар костюмне тӑхӑнса хӑйсен кӑмӑлне уҫса панӑ, йывӑр ыйтусене хуравланӑ.

Чи маттурри Шупашкарти коопераци институчӗн студентки Наталья Забалуева пулнӑ. Иккӗмӗш вырӑна И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУра вӗренекен Анна Северенчук тухнӑ. Виҫҫӗмӗш вырӑна Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академийӗн студентки Мария Осипова тивӗҫнӗ.

Раҫҫей шайӗнчи конкурс Ставропольте чӳк уйӑхӗн 15-мӗшӗнче иртӗ. Унта 50 регионти пикесем хутшӑнӗҫ. Унта пирӗн республика чысне Наталья Забалуева хӳтӗлӗ.

РФ Общество палати ҫӗршыври чи ырӑ чунлӑ пурӑнакан хуласен танлаштарӑмне хатӗрленӗ. Палӑртма кӑмӑллӑ: Шупашкар унта 4-мӗш вырӑна тивӗҫнӗ.Акци пуҫланнӑранпа пирӗн хула ҫыннисем 24 ырӑ ӗҫ тунӑ.

Танлаштарӑмра пӗрремӗш вырӑна Мускав тухнӑ. Иккӗмӗш йӗркере Питӗр вырнаҫнӑ. Виҫҫӗмӗш йӗркене Якутск йышӑннӑ.

Танлаштарӑма кунсерен ҫӗнетсе тӑрӗҫ. Пӗтӗмлетӗве чӳк уйӑхӗн 3-мӗшӗнче тӑвӗҫ.

Акцие хутшӑнас тесе добродела.рф сайтра регистрациленмелле. Унтан задани ҫырнӑ ҫыру килӗ. Ӑна пурнӑҫланине ӗнентерсе сӑн ӳкерӗнмелле. Ӑна ярса памалла та тепӗр задание пурнӑҫламалла. Пӗр ҫынна 5 ырӑ ӗҫ тутараҫҫӗ.

Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академийӗн студенчӗсем ют ҫӗршыва кайма хатӗрленеҫҫӗ. Вӗсем Германири Бадег-Вюртемберг ҫӗрӗ ҫинче опыт пухӗҫ.

Студентсене фермерсен ҫемйине вырнаҫтарӗҫ. Ҫамрӑксем вӗсен хуҫалӑхӗнче ӗҫлӗҫ, опыт пухӗҫ.

Студентсене Германие «АграрКонтактеИнтернациональ» программа элчи илсе кайӗ. Вӑл Шупашкара юпа уйӑхӗн 25-мӗшӗнче килнӗ. Ял хуҫалӑх академийӗн студенчӗсем нимӗҫсем патӗнче 8 уйӑх пурӑнӗҫ. Ӗҫленисӗр пуҫне вӗсем семинарсене, тӗлпулусене, экскурсисене хутшӑнӗҫ.