Республикӑри ачасемпе ҫул ҫитмен ҫамрӑксен реабилитаци центрӗ уҫӑлнӑранпа 20 ҫул ҫитнӗ. Центр сусӑр ачасене пурнӑҫра ҫул тупма, хӑйсене ҫирӗп тытма вӗрентет.

Хӑш-пӗр ашшӗ-амӑшӗ, ачи валли реаблитаци программи шыраканскерсем, Чӑваш Енре кунашкал центр пуррине пӗлмеҫҫӗ. Мария Павлова та ав кун пирки чухламан. Вӑл Соньӑна тӗрлӗ хулана илсе ҫӳренӗ. Шупашкарта пуррине пӗлсен унта кайнӑ. Унта вӗсене тӳрех килӗшнӗ.

Ку центр 1996 ҫулта уҫӑлнӑ. Ҫулсерен унта 1400 ача реабилитаци витӗр тухать. Унти тухтӑрсем лайӑх, массажистсем, логопед пур.

Унта тӳлевсӗрех сиплеҫҫӗ, ҫӗнӗ методикӑсемпе усӑ курма тӑрӑшаҫҫӗ. Ҫулсерен ДЦПпа чирлӗ ачасене ура ҫине тӑма пулӑшакан ҫӗнӗлӗхсем тупӑнаҫҫӗ.

20 ҫулта центрта 13 пин ача сипленнӗ. Чылайӑшӗ ун хыҫҫӑн пурнӑҫра хӑйӗн вырӑнне тупанӑ, пултарулӑх енӗпе аталаннӑ.

Нумаях пулмасть Шупашкарта килсӗр-ҫуртсӑр чӗрчунсене вӑхӑтлӑха усрамалли центр уҫӑлнӑ. Унта ҫапкаланчӑк йытӑсемпе кушаксем виҫӗ эрне каяллах пурӑнма тытӑннӑ-ха.

Халӗ унта 30 йытӑ кӗтес тупнӑ. Тӑватӑ ураллӑскерсене «Забота» тулли мар яваплӑ общество хайӗн хӳттине илнӗ. Вӑл «Спецавтохуҫалӑхпа» пӗрле ӗҫлӗ. Унччен ку организаци килсӗр чӗрчунсене тытса персе вӗлернӗ.

Кашни чӗрчуна малтан ветеринара кӑтартаҫҫӗ, прививкӑсем тӑваҫҫӗ. Кун хыҫҫӑн хӑлхи ҫине тӗслӗ бирка ҫыпӑҫтараҫҫӗ. Йытӑ унта 15 кун пурӑнӗ. Ҫак тапхӑрта ун валли хуҫа тупма тӑрӑшаҫҫӗ. Ҫук тӑк – урама кӑларса яраҫҫӗ.

малти ретре — Наум Урхи тӑванӗсем

Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнче паян Наум Урхи ҫуралнӑранпа 125 ҫул ҫитнине халалласа «Чӑваш литература чӗлхин норми тата хальхи пуплев практики» ӑслӑлӑхпа ӗҫлӗх конференцийӗ пуласси пирки эпир маларах пӗлтернӗччӗ. Конференци институтӑн ӑслӑлӑх канашӗн залӗнче пулчӗ.

Тухса калаҫакансен йышӗнче Эдуард Лебедев (вӑл чӑваш чӗлхи тӗпчевҫин ӗҫӗсем пирки каласа пачӗ), Николай Егоров, Виталий Сергеев, Атнер Хусанкай, Олег Студенцов, Юрий Виноградов, Владимир Иванов (Наум Урхин «Фауст» куҫарӑвӗ пирки каласа пачӗ), Александр Кузнецов тата ыттисем пулчӗҫ.

Конференцие ҫавӑн пекех Наум Урхин тӑванӗсем, ачи тата мӑнукӗсем хутшӑнчӗҫ. Вӗсем чӑвашла пӗлменрен конференци вырӑсла иртрӗ. Халӗ Украинӑра ӗҫлесе пурӑнакан Наум Андреевичӑн мӑнукӗ Елена Дегтярёва хӑйӗн аслашшӗ ун асӗнче мӗнпе асра юлнине каласа пачӗ. Вӑл уйрӑмах чӑваш чӗлхине пӗлменнишӗн куллянчӗ — хӑй вӑхӑтӗнче шкулта чӑваш чӗлхи вӗрентмен иккен. Халӗ, 60-тан каҫнине пула, шел пулин те вӗренейместӗп тесе палӑртрӗ. Ҫавах аслашшӗ ҫырнӑ кӗнекесене (чӑвашлисене) питӗ вулас килни пирки пӗлтерчӗ.

Малалла...

Хир сыснине тытма юрамасть

Чӑваш Енри вӑрмансенче Африка мурӗнчен вилнӗ хир сыснисен виллисене тупнине пула ҫак чӗрчунсене сунарҫӑсен те тытма юрамӗ.

Ку чару Улатӑрпа Пӑрачкав районӗсене пырса тивет. Хушӑва Чӑваш Енӗн праивтельстви шайӗнчех хатӗрленӗ. Ӗҫлӗ хута ЧР Министрсен Кабинечӗн Пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Владимир Аврелькин ӗнер алӑ пуснӑ.

Аса илтеретпӗр, пилӗк чӗрчуна «Сӑрҫи» заповедникре асӑрханӑ. Хир сыснисен виллисене ҫунтарса янӑ, виҫӗ метр тарӑнӑшне пытарнӑ.

Инфекци радиусне палӑртнӑ хыҫҫӑн пӗрремӗш зонӑна Улатӑр районӗнчи Березовая Поляна тата Сӑрҫи Майданӗ, Пӑрачкав районӗнчи Любимовка, Сыреҫ ялӗсем кӗнӗ. Иккӗмӗш зонӑра — Улатӑр, Патӑрьел, Йӗпреҫ, Комсомольски, Пӑрачкав, Шӑмӑршӑ, Ҫӗмӗрле районӗсем, Улатӑр тата Ҫӗмӗрле хулисем.

Татьяна Казакова

Татьяна Казакована ӗнер Чӑваш Енӗн культура, наци ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗсен министрӗн ҫумӗнчен хӑтарнӑ. Кун пирки ЧР Министрсен Кабинечӗ Ертӳҫин тивӗҫне пурнӑҫлакан Владимир Аврелькин 865-мӗш номерлӗ хушу кӑларнӑ. Мӗншӗн хӑтарнине официаллӑ хушура асӑнса-ӑнлантарса тӑман.

Культура министерствинче Татьяна Казакова 2008-мӗш ҫулхи ака уйӑхӗнченпе ӗҫленӗ. Малтан Вӑрмар районӗнчи ача-пӑча вулавӑшӗн заведующийӗнче, Чӑваш Республикинчи ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗнче, Культура министерствинче халӑх пултарулӑхӗн, вулав тата музей ӗҫӗн секторӗнче заведующийӗнче тӑрӑшнӑ. Хӑй вӑхӑтӗнче вӑл Хусанти Культура институтӗнче вӗреннӗ.

Хальхи вӑхӑтра Константин Яковлев министра Иван Архиповпа Вячеслав Оринов пулӑшса пыраҫҫӗ.

Петр Краснов (сулахайри)

Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн депутатне Петр Краснова Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн директорне лартма пултараҫҫӗ. Ҫакӑн пирки Александр Белов журналист чӑваш парламенчӗн ӗнерхи сессийӗ пирки «Правда ПФО» интернет-хаҫатра ҫырнӑ материалта асӑнса хӑварнӑ.

Петр Краснова «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти парламентра социаллӑ политика енӗпе ӗҫлекен комитет ертӳҫин ҫумне лартма шухӑшланӑ пулать. Анчах кайран парти ӑна Александр Федотовпа ылмаштарнӑ. Комсомольски районӗнчи Кӗҫӗн Каҫалта ҫуралнӑ, халӗ Чӑваш Енӗн Апат-ҫимӗҫ фончӗ директорӗнче ӗҫлекен ҫак ҫынна парламентӑн ӗнерхи сессийӗнче бюджет комитечӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗн пуканне шаннӑ. Ку должноҫе тӗмсӗлнӗ Александр Андреев депутат (вӑл коммунистсен партийӗнче тӑрать) парламентра укҫа илекен вырӑнсӑр юлнӑ. Григорий Данилов ятлӑ коммуниста вара социаллӑ политика енӗпе ӗҫлекен комитетра пуҫлӑх ҫумӗн тилхепи лекрӗ.

Оппозици текен партисен ытти пайташӗсенчен Сергей Белобаев либерал-демократа патшалӑх строительстви енӗпе ӗҫлекен комитет ертӳҫин ҫумне лартрӗҫ.

Малалла...

Раштав уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Василий Каховский ӑсчаха халалласа Канаш ҫӗрӗ ҫинче анлӑ лару иртмелле.

Ӑна Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗ асӑннӑ вӗренӳ заведенийӗнче археологи пайӗнче вӑй хунӑ патшалӑхӑн тата обществӑн паллӑ ӗҫченӗ, пысӑк тавракурӑмлӑ ӑсчах, талантлӑ вӗрентекен ҫав ҫын ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнине халалланӑ анлӑ ларӑва йӗркеленӗ май унта хутшӑнма йыхравлать.

Лару 2016-мӗш ҫулхи раштав уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Канаш районӗнчи Атнашри пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан шкулта 10 сехетре пуҫланмалла.

Мероприятие маларах асӑннӑ институтӑн директорӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Леонид Петров тата ыттисем хутшӑнмалла, тухса калаҫмалла. Василий Филиппович Каховский ывӑлӗ Борис Васильевич та, вӑл истори ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, ларӑва хутшӑнӗ.

Раштав уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Словенири Поклюка хулинче биатлон енӗпе Тӗнче кубокӗн иккӗмеш тапхӑрӗ старт илет. Унта пирӗн ентеш Татьяна Акимова та хутшӑнӗ.

Раҫҫейри биатлонистсен союзӗн сайчӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫӗршывӑн хӗрарӑмсен пӗрлештернӗ командине Ольга Подчуфарова, Екатерина Глазырина, Светлана Слепцова, Анастасия Загоруйко та кӗнӗ. Вӗсем малтан спринтра тупӑшӗҫ.

Палӑртмалла: Тӗнче кубокӗн пӗрремӗш тапхӑрӗн пӗтӗмӗшле зачечӗпе килӗшӳллӗн, Татьяна Акимова Раҫҫейри спортсменсен йышӗнче чи лайӑх кӑтартупа палӑрнӑ, 49 очко пухса 23-мӗш вырӑн йышӑннӑ. Екатерина Глазырина — 26-мӗш, Ольга Подчуфарова — 34-мӗш, Екатерина Шумилова — 38-мӗш, Анастасия Загоруйко — 46-мӗш, Светлана Слепцова 54-мӗш вырӑн йышӑннӑ.

Ку ултавҫӑсен ҫӗнӗ мелӗ. 34 ҫулти арҫын вӗсен серепине ҫакланнӑ. Хайхискер раштавӑн 4-мӗшӗнче полицирен пулӑшу ыйтнӑ.

Вӑл тӗнче тетелӗнче ыйтӑма хутшӑннӑ. «Тавах Сбербанка» ыйтӑма хутшӑнсан 1 пин тенкӗ пама шантарнӑ-мӗн. Респондентсен тӑватӑ ыйтӑва хуравласа карточка реквизичӗсене ҫырмалла пулнӑ. Арҫын ҫаксене пурнӑҫланӑ. Ун патне телефон ҫине пароль килнӗ. Ӑна та кӑтартмалла пулнӑ-мӗн, вара тин укҫана куҫарса параҫҫӗ. Кода ҫырнӑ хыҫҫӑн арҫыннӑн счечӗ ҫинчен 6 пин тенкӗ ҫухалнӑ.

ШӖМ тепӗр хутчен асӑрхаттарать: карточка реквизичӗсене никама та пӗлтермелле мар! Тӗнче тетелӗнчи ыйтӑмсене хутшӑнса та укҫасӑр тӑрса юлма пулать.

Тивӗҫлӗ канӑва тухнӑ ватӑ хӗрарӑм чиркӗве кайнӑ та ҫухалнӑ. Людмила Арзамскинӑна тӑванӗсем шыраҫҫӗ.

Вӑл 76 ҫулта, Улатӑр хулинче пурӑнать. Мӑнукӗ Виктория Арзамскина каланӑ тӑрӑх, асламӑшӗ кӑнтӑрла чиркӗве тухса кайнӑ. Вӑл унччен пурӑннӑ ҫӗре — Ҫӗнтерӗвӗ: 40 ҫул урама — кайма пултарнӑ.

Тӑванӗсем каланӑ тӑрӑх, ватӑ хӗрарӑм унччен нихӑҫан та ҫухалман. Ку — пӗрремӗш хут. Тӑванӗсем вӑл ҫухални пирки полицие пӗлтернӗ. Йӗрке хуралҫисем Людмила Арзамскинӑна шырама тытӑннӑ. Ӑна курнисене полицие шӑнкӑравлама ыйтаҫҫӗ.