ЧР Ҫутҫанталӑк министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал республикӑра пурӑнакансене ейӳ нуша кӑтартман. Ҫакнашкал пӗтӗмлетӳ тунӑ ейӳпе кӗрешекен комисси.

Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, ейӳ сарӑласран сыхланас енӗпе ирттерекен мероприятисене республикӑри пур муниципалитетра та пурнӑҫланӑ. Кӑҫал ялсем тата экономика объекчӗсем ейӳ нушине курман.

Аса илтерер: кӑҫал Чӑваш Енри 16 муниципалитетри 55 ялта ейӳ сарӑлма пултарассине пӗлтернӗччӗ. Вӗсенче пӗтӗмпе 2200 ҫын пурӑнать. Малтан кӑҫалхи ейӳ Улатӑр, Пӑрачкав, Ҫӗрпӳ районӗсенче уйрӑмах хӑрушӑ пулассине каланӑччӗ.

Шупашкар районӗнче пурӑнакан хӗрарӑма ҫулталӑка яхӑн шыраҫҫӗ. Кун пирки ЧР ШӖМӗн пресс-служби пӗлтерет.

Полици хыпарланӑ тӑрӑх, Галина Леонтьевна Петрова 1958 ҫулта ҫуралнӑ. Вӑл иртнӗ ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 16-мӗшӗнче килтен, Ҫӗнӗ Тутаркасси ялӗнчен, тухса кайнӑ. Вӑл ӑҫта пулни паллӑ мар.

Галина Петрова 160-165 сантиметр ҫӳллӗш, ҫинҫе кӗлеткеллӗ. Ҫӳҫӗ хура, вӑл спорт олимпийки, хура шӑлавар, кӗрен тапочка тӑхӑннӑ пулнӑ.

Ҫухалнӑ хӗрарӑма курнисене ҫак номерсемпе шӑнкӑравлама ыйтаҫҫӗ: 8-(83540)-2-15-52, 8-(8352)-62-00-01 е 02 (кӗсье телефонӗнчен 020).

Германири инженер Филипп Риталер Чӑваш Енре «буханка» туяннине, унпа Германие ҫула тухнине пӗлтернӗччӗ. Ҫак кунсенче Филипп тӑван тӑрӑхне ҫитнӗ. Вӑл Франфурт ҫинчи Майн хулинче пурӑнать.

Нимӗҫ Чӑваш Енрен тухсан ҫул ҫинче 9 кун пулнӑ. Ҫул ҫинче нимӗнле пӑтӑрмах та сиксе тухман. Кӑштах ҫӗмӗрӗлсен хӑйех юсанӑ.

Филипп ҫул ҫинче чылай илемлӗ вырӑнта пулса курнӑ. Унӑн ашшӗ ака уйӑхӗн 28-мӗшӗнче Шупашкара ҫитнӗ. Каялла кайнӑ чухне вӗсем руль умӗнче черетпе ларнӑ. Вӗсем Мускавра виҫӗ кун пулнӑ, хулапа паллашнӑ. Унтан Латвие тата Литвана юлташӗсем патне кӗнӗ. Киле ҫитсен машина пӗтӗмпе 4433 ҫухрӑм чупнине кӑтартнӑ.

Кӳршисем хӑйне евӗр машинӑпа интересленме тытӑннӑ. Халӗ «буханкӑна» урӑхлатаҫҫӗ. Кун хыҫҫӑн Филипп унпа ҫула тухӗ, тӗнче курса ҫӳрӗ.

Аса илтерер: нимӗҫ Шупашкара ака уйӑхӗн 17-мӗшӗнче УАЗик илме килнӗ. Вӑл ӑна 650 пин тенкӗпе туяннӑ.

«Хыпар» издательство Ҫурчӗ «Капкӑн» журнала хупма шутлани пирки Чӑваш халӑх сайтӗнче темиҫе хутчен те ҫырчӗҫ. Ҫыравҫӑсем чӑвашсен «кулӑш кушелне» ҫӳп-ҫап вырӑнне хурса кӑларса ывӑтассине хирӗҫ хӑйсен пухӑвӗнче пӗр сасӑллӑ пулса сасӑларӗҫ, Чӑваш Республикин информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министерствине ҫыру та ҫырса пӑхрӗҫ. Вӗсен сӑмахне хӑлхана чикмесӗр хӑвармарӗҫ, ҫак кунсенче асӑннӑ ҫырӑва алӑ пуснисенчен хӑшне-пӗрне «ҫӳллӗ» ҫурта пуҫтарчӗҫ.

Ларӑва А.С. Иванов министр уҫрӗ. Вӑл журнал хавшаса ҫитнишӗн пӑшӑрханнине пӗлтерчӗ. Унтан «Хыпар» издательство ҫурчӗн директорӗ — тӗп редакторӗ Т.Г. Вашуркина сӑмах илчӗ. Ун шучӗпе, журнал предприятие пысӑк тӑкак кӳрет. Ку лайӑх япала мар! Пӗртен-пӗр ҫӑлӑнӑҫ — «Капкӑна» «Тӑван Атӑлта» пӗчӗк кӗтес уйӑрса памалла.

Ҫак шухӑша сӳтсе явакансенчен пӗри те ырласа калаҫмарӗ. Ара, ку хитре кӗпе ҫине саплӑк лартса яниех пулать-ҫке. «Тӑван Атӑлта» унсӑрах вуншар ҫул «Кулӑш кӗтесӗ» ӑнӑҫлӑ тухса тӑрать. Кун пек чеелӗх мӗн патне илсе пынине пурте аван ас тӑваҫҫӗ.

Малалла...

Тутарстанра кайӑк-кӗшӗк грипне тупса палӑртнине нумаях пулмасть Чӑваш халӑх сайтӗнче пӗлтернӗччӗ. Ҫавна май Россельхознадзорӑн Чӑваш Енри тата Чӗмпӗр облаҫӗнчи управленийӗ тимлӗхе самантлӑха та ҫухатмасть, республикӑри кайӑк-кӗшӗк предприятийӗсене тӗрӗслесех тӑрать.

Ҫак кунсенче Вӑрмарти кайӑк-кӗшӗк хапрӑкӗнче тӗрӗслев пырать. Виҫӗ юрдици сӑпачӗ тата хресчен-фермер хуҫалӑхӗ тӗлӗшпе те планпа палӑртман тӗрӗслевсем пулӗҫ. Кунсӑр пуҫне Чӑваш Ене грипп ан лектӗр тесе санкцилемен вырӑнсенче кайӑк-кӗшӗк сутма чарма сӗнеҫҫӗ.

Республикӑра кайӑк-кӗшӗк грипӗ пуҫланни экономика тӗлӗшӗнчен 570 миллион тенкӗ ытла тӑкак кӳрет. Аса илтерер: Тутарстанра ку амака пула 15 пин чӑх вилнӗ.

Шупашкар хулин мэрӗ Ирина Клементьева тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫсем пуҫарнине сайтра пӗлтернӗччӗ. Политканашӑн ҫитес вӑхӑтра иртекен ларӑвӗнче ӑна партирен кӑларасси пирки ыйтӑва пӑхса тухӗҫ. Кун пирки «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» политика партин Чӑваш Енри уйрӑмӗн пресс-служби пӗлтерет.

Регионти уйрӑмӗн секретарӗ Николай Малов каланӑ тӑрӑх, партин уставӗпе килӗшӳллӗн пуҫиле ӗҫпе ҫыхӑннӑ ҫынна партирен кӑларма пултараҫҫӗ. Пуҫиле ӗҫе пӑхса тухнӑ хыҫҫӑн ӑна каялла йышӑнаҫҫӗ е кӑлараҫҫӗ.

«Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партин сайтӗнчи анкетӑна тишкерес тӗк Ирина Клементьевӑн питӗ нумай награда: «Сывлӑх сыхлавӗн отличникӗ», ЧР Элтеперӗн Тав хучӗ, «Шупашкар хули умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» медаль, «Ветерансен юхӑмӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орден, Патшалӑх Канашӗн грамотисем тата ыттисем.

Канаш районӗнчи Сиккасси ялӗнчи культура учрежденийӗнче пултаруллӑ ҫын ӗҫлет. Нумаях пулмасть Ирина Андреева «Культура ҫурчӗн чи лайӑх ӗҫченӗ» ята тивӗҫнӗ.

Ирина Анатольевна мӗн пӗчӗкрен юрлама, музыка инструменчӗсем калама хӑнӑхнӑ. Ӳссен кам пулассине пӗлнӗ вӑл – музыка училищине вӗренме кӗнӗ. Диплом илсен ҫамрӑк специалист тӑван ялне таврӑннӑ, культура ҫуртӗнче ӗҫлеме пуҫланӑ. Унта вӑл 29 ҫул вӑй хурать ӗнтӗ. Культура ҫуртне 13 ҫул ертсе пырать.

Сиккассинчи культура ҫурчӗ тӗрлӗ конкурса хутшӑса пӗрре мар грант ҫӗнсе илнӗ. Ку ял тӑрӑхӗнче пултаруллӑ ҫынсем пурӑнаҫҫӗ. Унта «Асам» вокалпа инструмент ансамблӗ, хор йӗркеленнӗ. Иккӗшӗ те халӑх ятне тивӗҫнӗ.

2014 ҫулта клуб «Республикӑри чи лайӑх культура учрежденийӗ» ята тивӗҫнӗ. Вӗсене 100 пин тенкӗлӗх сертификат панӑ. Унпа ҫӗнӗ ҫи-пуҫ ҫӗлеттернӗ, музыка инструменчӗсем туяннӑ. Ирина Андреева малашне те ҫанӑ тавӑрса тӑрӑшасшӑн.

Шупашкарти общество хастарӗ Шупашкарти Ленин палӑкӗ умӗнче пикет тӑвать. Юрий Шакеев ӑна пӗчченех йӗркеленӗ.

Общество хастарӗ Ленин палӑкӗ умӗнче палаткӑра паян пурӑнма тытӑннӑ. Унта вӑл ыран та, ҫу уйӑхӗн 23–24-мӗшӗсенче те кун кунласшӑн.

Юрий Шакеев халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче хыпарланӑ тӑрӑх, вӑл ҫапла майпа халӑха регионти ҫивӗч ыйтусем тӗлӗшпе куҫ хупмалла маррине пӗлтересшӗн. Ӑна ҫынсене пурӑнма юрӑхсӑр районсене куҫарни кадр политики, политикӑри тӑванлӑх ҫыхӑнӑвӗсем, коррупци тата ытти ыйту канӑҫсӑрлантарать.

Ун патне журналистсем, полици ӗҫченӗсем пынӑ ӗтнӗ. Шакеев йӑлтах ӑнлантарнӑ, лешсем саккуна пӑсма юраманнине асӑрхаттарнӑ та кайнӑ.

Сасартӑк XVIII ӗмӗрти пӗрлӗх тата политика ӗҫлевҫин ячӗ, Охатер Томеев, темшӗн-ҫке, хӑшӗсене хирӗҫтерме пуҫларӗ. Ҫавна май ҫак ҫын Елизавета Петровна патша патне яма хатӗрленӗ ҫырӑвӑн чӑвашла куҫарӑвӗпе паллаштарас кӑмӑл ҫуралчӗ.

Елизавета Петровна майра патша сӑнӗ.

Идеализациленӗ парадла портрет. Шарль ван Лоо ӳнерҫӗ ӗҫӗ.

Тӗне вӑйпа ан кӗртчӗр

Хусан кӗпӗрнинчи Сӗве провинцине кӗрекен Шупашкар уесӗнче пурнакан мӗнпур чӑваш хушнипе Питтукасси чӑвашӗ Охатер Томеев Сирӗн Император Хисеплӗхӗнчен Елизавета Петровнаран ҫаксене ыйтать.

Сӗвери крешшӗн кантурӗ те, ытти те, тӗрлӗ тӳре-шара та пире виҫесӗр кӳрентерни тата юра ертни ҫинчен тӗплӗн ҫырса кӑтартма май та ҫук. Ҫавӑнпа та мана, маларах ятӑма асӑннӑскере, православи тӗнне кунтах, Мускаврах, кӗртме тата Шупашкар уесӗнчи мӗнпур чӑваша — вӗсем вара аллӑ пинтен кая мар — тӗне кӗртесси ҫинчен Хӑвӑрӑн Император Хисеплӗхӗрӗн Указне Сӗвери крешшӗн кантурӗ урлӑ мар, уйрӑммӑн яма хушӑсӑрччӗ.

Малалла...

Тӑвай районӗнче литр сӗте 11 тенкӗпе пухаҫҫӗ. Ҫакна ӗнер иртнӗ Пӗрлехи информаци кунӗ вӑхӑтӗнче асӑрханӑ.

Ял ҫыннишӗн пӗлтерӗшлӗ ҫак продукцие республикӑра мӗн хакпа пуҫтарнипе ӗнер тӗрлӗ районта тишкернӗ. Тӑвай районӗнче 11 тенкӗпе пухакансем те пур иккен. Хака ҫакӑн пек чакарса лартнине тӳре-шара конкуренци ҫуккипе сӑлтавлать. Ун пек ҫӗрте никам та клиентшӑн тупӑшмасть. Тӳре-шара пӗтӗмлетӗвне ӗненсен, коллективлӑ хуҫалӑхсем хака аплах пӗчӗклетмеҫҫӗ. Элӗк, Патӑрьел, Комсомольски районӗсенче ку енӗпе лару-тӑру аванрах. Ытти тӑрӑхра та пӗрлешӳллӗ хуҫалӑхсем йӗркелесшӗн.

Сӗт хакӗн ыйтӑвне паян ЧР Правительствин Пуҫлӑхӗн ҫумӗ — ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов районсен ертӳҫисемпе канашлу ирттерсе сӳтсе явнӑ.