Куславккаран Волжска теплоходсем ҫӳремӗҫ

«Куславкка—Волжск—Куславкка» маршрутпа Атӑл ҫийӗн теплоход ҫӳреттересси, ас тӑвасса, пӗлтӗр те йывӑррӑн пулнӑччӗ. Пӗр вӑхӑтра навигацие чарса лартнӑччӗ. Кайран маршрута ҫӗнӗрен чӗртсе тӑратнӑччӗ. Кӑҫал, ав, теплоходсем ҫӳремӗҫ тесе хыпарлаҫҫӗ.

Пӗлтӗрхи йывӑрлӑх пирки Куславкка район администрацийӗн яваплӑ специалисчӗпе те калаҫни асра. Вӑл ун чухне пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарти юханшыв порчӗ теплоход тӑмалли вырӑна вырнаҫтарма хаклӑ ыйтнӑ. Ҫавӑнпа енсен ӑнланманлӑх сиксе тухнӑ. Хак ыйтӑвне Районти депутатсен пухӑвӗнче те пӑхса тухнӑччӗ. Кайран Куславкка район администрацийӗпе юханшыв порчӗн ӗҫлӗ калаҫӑвӗ ӑнӑҫлӑ вӗҫленнӗччӗ, хак пирки килӗшсе татӑлнине кура теплоходсем ҫӳреме пулнӑччӗ.

Тӗрлӗ шайри Хисеп грамотине, тава тивӗҫлӗ ята, медаль-ордена камсем тата мӗне кура тивӗҫни чылайӑшне тӗлӗнтермест те, шухӑшлаттармасть те пулӗ. Ик айкки те тӑвайкки маррисем вара тӗлӗнеҫҫӗ, хӑюллӑраххисем вара ҫавӑн пирки уҫҫӑнах сӑмах хускатаҫҫӗ.

Ҫак эрнере республикӑри профессилле ҫыравҫӑсем ларӑва пуҫтарӑнчӗҫ. Унта пулнӑ Марина Карягина ҫыравҫӑ, поэт, драматург хӑйӗн чун ыратӑвне Фейсбукра уҫса панӑ. Ыттисене те вӑл калаҫӑва хутшӑнма чӗннӗ. Акӑ еплерех ҫырать-ха паллӑ кӑна мар, чӑннипех пултаруллӑ автор тата тележурналист:

«Ҫыравҫӑсен ӗнерхи ларӑвӗ хыҫҫӑн каллех кӑмӑл пӑтранать... Кунти чӑваш туссемпе тӗплӗ калаҫу ирттерес килет,» — пуҫланӑ вӑл сӑмахне.

«Юбилейӗсем ҫывхарнӑ май Чӑваш халӑх писателӗ е поэчӗ, ЧР е Раҫҫей культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ хисеплӗ ят, орден-медаль т.ыт.те илес тесе хӑйсем ӑшталанса ҫӳрекенсем яланах пулнӑ-ши вӗсем е юлашки вӑхӑтра, пушӑлӑха пула, ӗрчесе кайрӗҫ?

Паян тинех хыпар ҫитрӗ — «Чӑваш халӑх сайтне» электронлӑ кӑларӑм пек регистрациленӗ иккен. Унӑн номерӗ: ЭЛ № ФС 77-68592. Хӑйне ӑна нарӑсӑн 3-мӗшӗнчех регистрациленӗ тет, анчах та кун пирки паян ҫеҫ пӗлме май пулчӗ. Хальлӗхе свидетельство хучӗ пирӗн пата ҫитмен-ха (ярса пани ҫинчен пӗлтереҫҫӗ).

Шел те, пӗрремӗш чӑвашла электронлӑ кӑларӑм тесе пирӗн сайта хаклама май ҫук. Ку вырӑна пирӗнтен маларах Тутарстанра тухса тӑракан «Сувар» хаҫат йышӑнма ӗлкӗрчӗ. Вӗсен сайтне пӗлтӗрех, раштавӑн 6-мӗшӗнчен регистрациленӗ. Ҫавах та хальлӗхе чӑвашла тухакан электронлӑ кӑларӑмсен шучӗ иккӗ кӑна тесе ҫирӗплетме май пур (урӑххисене тупаймарӑмӑр).

Чӑваш халӑх сайтне 2005 ҫулхи авӑнӑн 7-мӗшӗнче регистрациленӗ. Унти информаци чӑвашла, вырӑсла, акӑлчанла тата эсперантолла (ку версине катертес шухӑшлӑ) тухса тӑрать. Пирӗн портал анлӑ — унта тӗрлӗ сайтсем кӗреҫҫӗ. МИХ пек регистрациленнӗ пайсен йышне Хыпарсем, Статьясем, Энциклопедиллӗ пай, Пӗлтерӳсем, Хурал кӗтесӗ, Видеосем тата Сӑнсен пуххисем кӗреҫҫӗ.

Малалла...

Вероника Пинеслу

Чӑваш юрӑҫи Вероника Пинеслу Казахстанра иртекен Навруз-байрама хутшӑнать.

Ислам тӗнне ӗненекен халӑх палӑртакан ҫак уяв унта ӗнер, пуш уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, пуҫланнӑ. Вӑл пуш уйӑхӗн 27-мӗшӗнче вӗҫленӗ.

«Контактра» халӑх сетӗнче Елчӗк тӑрӑхӗнчи Кипеҫ ялӗнчи Вениамин Краснов ятлӑ ҫын пӗлтернӗ тӑрӑх, тӗрӗк халӑхӗсен уявне хутшӑнакан Пинеслу чӑвашла, тутарла, вырӑсла пӗлнипе пӗрлех ют ҫӗршыв чӗлхисене те ӑша хывнӑ. Вӑл итали, араб, хрантсус, акӑлчан, нимӗҫ чӗлхисене вӗреннӗ, кирлӗ пулсан ним мар калаҫма пултарать.

Вениамин Краснов Вероника Пинеслуна хисеплесе ҫапларах ҫырнӑ: «Нарспи пекех хитре Вероникӑна ентешӗсем наци утӑмне малалла аталантарса та ҫирӗплентерсе кӑна пырасса ентешӗсем шанаҫҫӗ».

«Веда» отряд

Чӑваш Енри шырав отрячӗсене республика Элтеперӗн укҫине парӗҫ. Ӑна илес текенсенчен конкурс комиссине 14 заявка тӑратнӑ. Анчах телее, тепӗр майлӑ каласан, укҫана, тивӗҫекенӗсем — ултӑ отряд.

Аса илтерер, Чӑваш Ен Элтеперӗн Михаил Игнатьевӑн пӗлтӗрхи юпа уйӑхӗн 17-мӗшӗнчи хушӑвӗпе килӗшӳллӗн вӗренӳ учрежденийӗсенчи тата ҫамрӑксен виҫшер отрядне укҫа уйӑрма йышӑннӑ. Малтанхи ушкӑнрисене 100-шер, иккӗмӗш ушкӑнрисене 75-шер пин пама палӑртнӑ.

Вӗренӳ учрежденийӗсенчен Улатӑрти П.Г. Макаров ячӗллӗ 9-мӗш вӑтам шкулти, Ҫӗмӗрлери 3-мӗш вӑтам шкулти, Шупашкарти 5-мӗш гимназири отрядсем 100-шер пинлӗ пулӗҫ.

Ҫамрӑксен шырав отрячӗсенчен гранта «Студенческий Совет» (чӑв. Студентсен канашӗ), И.Я. Яковлев ячӗллӗ ЧППУри «Память» (чӑв. Астӑвӑм) тата «Веда» отрядсем тивӗҫнӗ.

Йӗрке хуралҫисем Смоленскра чирлӗ ачасем валли укҫа пухакан чӑваш фончӗпе интересленнӗ. Фонда Ҫӗнӗ Шупашкарта регистрациленӗ. Хӑй вара Смоленск тӑрӑхӗнче ӗҫлет.

Фонд элчи каланӑ тӑрӑх, вӗсем пухнӑ укҫан 20 процентне хӑйсене илеҫҫӗ. Тата ҫакна палӑртнӑ: реклама листисем ҫинче кӑтартнӑ банк карттин реквизичӗсем чирлӗ ачасен ашшӗ-амӑшӗн мар, хӑйӗн счечӗ ҫине кирлӗ ҫӗре куҫаракан организацин пулнӑ.

Ҫитменнине, Смоленски Ҫӗнтерӳ тӳремӗнче чирлӗ ачасем валли ҫул ҫитмен ачасем укҫа пухаҫҫӗ.

Чӑваш Ене кӗҫех ультрамарафонец Александр Капер ҫитӗ. Хальлӗхе вӑл Чулхула облаҫӗнче. Шупашкара вӑл пуш уйӑхӗн 22-мӗшӗнче ҫитмелле.

Александр Капер Мускавран тухнӑ. Вӑл Пекина чупса ҫитесшӗн. «Мускав – Пекин» чупӑва вӑл пуш уйӑхӗн 4-мӗшӗнче пуҫланӑ. Пӗтӗмпе 8 пин ытла ҫухрӑм чупмалла. Хальлӗхе вӑл 500 ҫухрӑма парӑнтарнӑ.

Спортсменпа пӗрле «автодом» пур. Вӑл унта выртса тӑрать. Кайран ку проект пирки «На бегу» фильм ӳкерӗҫ.

Марафонец Шупашкара ҫитсен унпа пӗрле чупма май пулӗ. Ҫакна тумашкӑн спортсменӑн сайтӗнче трек тӑрӑх сӑнамалла.

Чӑваш Енре физкультурӑпа спорт ӗҫне пӗтӗмлетнӗ. Тишкерӗве пуш уйӑхӗн 17-мӗшӗнче ЧР Физкультурӑпа спорт министерствин анлӑ коллегийӗн ларӑвӗнче ирттернӗ.

Унтах, сӑмах май, иртнӗ ҫул лайӑх ӗҫленисене чысланӑ. Хальхинче ача-пӑча спорт шкулӗсем хушшинче Патӑрьелти мала тухнӑ. 2015 ҫулта вӑл виҫҫӗмӗш вырӑнта пулнине шута илсен пӗлтӗр ӗҫе палӑрмаллах лайӑхлатнӑ.

Патӑрьелти ача-пӑчапа спорт шкулӗ 500 ытла шкул ҫӳрекенсем хушшинче ҫӗнтернӗ. Ҫӗнӗ Шупашкарти 1-мӗш ача-пӑча спорт шкулӗ ку номинацире иккӗмӗш вырӑна тухнӑ. Виҫҫӗмӗшӗнче — Кӳкеҫри «Улӑп» спортпа сывлӑх центрӗ.

500 ачаран сахалтарах ҫӳрекеннисем хушшинче Елчӗкри «Улӑп» мала тухнӑ. Ҫӗмӗрлери «Олимп» — иккӗмӗш, Канашри «Локомотив» — виҫҫӗмӗш.

Пуш уйӑхӗн 13-мӗшпе 18-мӗшӗсенче пирӗн сайт ҫак хыпарсене ҫутатрӗ (вӗсене ытти чухнехи пекех чи нумай пӑхни тӑрӑх вырнаҫтарнӑ):

• Владимир Викторова мӗнле ӑшӑ пукан лекме пултарасси пирки систертӗмӗр;

• Малти вырӑна тухма пирӗн сайта тишкерсе те пултарасси ҫинчен пӗлтӗмӗр;

• Электронлӑ сӑмахсарсен сайчӗ ҫӗнӗ словарьпе пуянланни ҫинчен каласа патӑмӑр;

• Пӗтӗм чӑваш диктанчӗ кӑҫал та иртесси пирки пӗлтертӗмӗр;

• Ҫӗрпӳ районӗн пуҫлӑхӗн пуканӗ каллех пушанни ҫинчен хыпар тухрӗ;

• Борис Чиндыков хатӗрленӗ кӗнекесене тӗп хуламӑрти университетра хӑтлани ҫинчен хыпарларӑмӑр;

• Шуршӑл ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхне мӗне пула пӗр кунне икӗ хут тытса чарни пирки каласа патӑмӑр;

• Элтепер район пуҫлӑхӗсене мӗншӗн ятланине уҫса патӑмӑр;

• Жириновский «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» депутачӗсене мӗн сӑлтава пула персе пӑрахма шут тытнине пӗлме пултартӑр;

• Чӑваш Ен прокуратурине Патшалӑх Канашӗ кама шанма йышӑннине пӗлтертӗмӗр.

Малалла...

Кинематографистсем канашлаҫҫӗ

Кӑҫал Пӗтӗм чӑвашсен III «Асам» кинофестивалӗ чӳк уйӑхӗн 13–17-мӗшӗнче иртӗ. Ку йышӑнӑва Чӑваш кинематографисчӗсен пӗрлешӗвӗ иртнӗ уйӑхрах тунӑ. Нарӑс уйӑхӗн 27-мӗшӗнче ЧРКП пайташӗсем Раҫҫей кинематографисчӗсен пӗрлӗхне чӑваш кинематографисчӗсене кӗртес, правленине ҫӗнетес тата ытти ыйтӑва сӳтсе явнӑ.

Чӑваш кинематографисчӗсен пӗрлешӗвӗн сайтӗнче хыпарланӑ тӑрӑх, «Республикӑмӑрта ӳкернӗ фильмсене ытти тӗрӗк халӑхӗ хушшинче сарма, чӑваш ҫӗрӗ «Тӗрӗк киноӳнерӗн тӗнчи» ята тивӗҫме, чӑваш киноӳнерне аталантарма республикӑмӑра инвестицисем илсе килес тӗлӗшпе тӗрӗк кинематографисчӗсем валли «Влияние кино на познание народов — «Тюркское кино» ятла уйрӑм конкурс йӗркелеме» йышӑннӑ.

Ҫак программӑн тӳрисен йышне Кӑркӑсстанри Эдил Марлис Уулу кинорежиссера, продюсера, Тӗрӗк халӑхӗсен конгресӗн президентне тата Екатеринбургри Сергей Анашкин кинокритика, киноведа, режиссера, Раҫҫей кинематографисчӗсен пӗрлӗхӗн, Тӗнчери кинокритиксен FIPRESCI федерацийӗн пайташне суйланӑ.