Республикӑн тӗп хулинчен Турцие канма каякансен йышне Шупашкарти аэропорт икӗ хут ӳстересшӗн. Маларах «Пегас Туристик» компани самолетсене 10 кунта пӗрре вӗҫтерес тенӗ. Халӗ ҫӗршыври пысӑк турооператорсенчен пӗринпе калаҫса татӑлнӑ. Ҫапла туни Анталия хулине тӳрремӗн каякан рейссене Шупашкартан икӗ хут нумайлатма май парӗ.

Маларах эпир Турци Раҫҫей ҫыннисене ют ҫӗршыв паспорчӗсӗрех кӗртме пуҫласшӑннине хыпарланӑччӗ. Аса илтерер, «Российская газета» (чӑв. Раҫҫей хаҫачӗ) пуш уйӑхӗн 27-мӗшӗнче ку ыйтӑва ҫывӑх вӑхӑтра Мускавпа сӳтсе явасшӑннине асӑннӑччӗ. Ун пирки Турцин ют ҫӗршыв ӗҫӗсен министрӗ Мевлют Чавушоглу каланӑ. Хӑйӗн шухӑшне министр Антальере Раҫҫей гражданӗсемпе тӗл пулнӑ чухне палӑртса хӑварнӑ.

Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗпе ҫыхӑннӑ ку пӑтӑрмах иртнӗ ҫул вӗҫӗнче Шупашкарта пулса иртнӗччӗ. Следовательсем палӑртнӑ тӑрӑх, Юрий Шлепнев Шупашкарти ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ районӗнчи кафере 32 ҫулти арҫынпа хирӗҫсе кайнӑ. Хӗрӳленсе кайнӑ «халӑх тарҫи» ҫамрӑка хырӑмӗнчен чикнӗ. Шар курнӑ арҫынна пульницӑна илсе кайнӑ. Тухтӑрсем ӑна пулӑшу кӳнӗ.

Пуҫиле ӗҫе халӗ прокуратура ҫирӗплетсе Шупашкарӑн Мускав район судне ярса панӑ. Юрий Шлепнев ҫынна ятарласа ҫӑмӑл сиен кӳнӗ тесе палӑртнӑ. Депутат хай айӑпне йышӑнман, сывлӑха сиен кӳнипе те килӗшмен. Анчах ҫав каҫ «Товарищ» (чӑв. Юлташ) кафере пулнисем пӑтӑрмаха хайсен куҫӗпе курнӑ та, «халӑх тарҫи» темле тунсан та тӗпчевҫӗсем ӗненмен.

Шупашкарта пурӑнакансем хулара светофор ҫитменнине палӑртса тӳре-шара патне ҫитнӗ. Вӗсен ыйтӑвне ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗ енӗпе ӗҫлекен комисси ларӑвӗнче пӑхса тухнӑ.

Светофорсене хулан ҫак вырӑнӗсенче ларттарасшӑн: Пирогов урамӗнчи 1/1-мӗш ҫурт патӗнче («За рулем» (чӑв. Руль умӗнче) порталта ҫырнӑ тӑрӑх, асӑннӑ урамра ун пек ҫурт ҫук. Ҫавӑнпа та кунта сӑмах 1-мӗш ҫуртӑн 1-мӗш корпусӗ пирки пырать-ши, анчах унта светофор пур тесе пуҫ ватнӑ. Е, тен, 1-мӗш ҫурт патӗнче вырнаҫтарасшӑн-ши тесе шухӑшлаҫҫӗ); М. Павлов тата Надежда урамсем, Стрелоксен 324-мӗш дивизийӗпе Шумилов урамӗсем, Кадыков тата Бауман урамӗсем, М. Павлов тата Гузовский урамӗсем хӗресленнӗ ҫӗрте, Граждан урамӗнчи «Яноушек урамӗ» чарӑну патӗнче.

Герценӑн 2-мӗш урамӗнче машинӑсем хутлассине чакарасшӑн, Ватутин урамӗнче пӗр майлӑ кӑна ҫӳреттересшӗн. Президент бульварӗнчи «Экономика институчӗ», «Лебедев урамӗ», «Чернышев урамӗ» чарӑнусене хитрелетесшӗн.

Пассажирсене турттаракансем 59-мӗш маршрута тата 5-мӗш автобус маршручӗсене «Лента» патне ҫитересшӗн, Ленин урамӗнче Гагарин урамӗсем хӗресленнӗ ҫӗрте сулахаялла пӑрӑнма чарасшӑн, Мускав проспектӗнчен Ҫурҫӗр пасара пӑрӑнмалли ҫула хӑтлӑх кӗрттересшӗн.

Малалла...

Ҫӗрпӳ хулинчи Кӑнтӑр микрорайонта шкул тӑвакан генподрядчика палӑртмалли конкурс документацине вырӑнти тӳре-шара саккуна пӑсса йӗркеленӗ. Хутсем йӗркеллех маррине Монополипе кӗрешекен федераци службин республикӑри управленине тулли мар яваплӑ икӗ общество: «Перспектива» тата «СтройКонсалтинг» — ҫӑхав шӑрҫаланӑ.

Хулара 1000 ача вӗренмелӗх шкул хӑпартма аукцион ирттермелле пулнӑ. Электронлӑ аукционта хатӗрленӗ чух РФ Контракт тытӑмӗ ҫинчен калакан саккунӑн 30-мӗш статйин 5-мӗш тата 6-мӗш пайӗсене пӑснӑ. Подрядчик хӑй те пӗчӗк усламҫӑ пулсан саккун тӑрӑх унӑн пӗчӗк усламҫӑсене е социаллӑ пӗлтерӗшлӗ коммерцилле мар организацисене субподрядчик евӗр явӑҫтармалла мар. Хутра ҫавна кӑтартман пулнӑ.

Пуҫламӑш хакпа килӗшмесӗр ҫырнине казначейсем тӗрӗслӗҫ — монополипе кӗрешекенсем ҫӑхава вӗсене ярса панӑ.

Ыран, пушӑн 31-мӗшӗнче, И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУн ректорӗн должноҫне йышӑнма тӑратнӑ кандидатсене ҫирӗплетӗҫ. Ку должноҫе йышӑнма 4 ҫын кӑмӑл пуррине пӗлтернӗ.

Халӗ ӑна ЧР вӗренӳ министрӗ пулнӑ Владимир Иванов вӑхӑтлӑх ертсе пырать. Унсӑр пуҫне кандидатсен йышӗнче ЧППУн ӳнер тата музыка вӗренӗвӗн факультечӗн деканӗн тивӗҫне вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Светлана Ильина, воспитани тата социаллӑ ыйтусем енӗпе ӗҫлекен проректор Марина Кожанова, Мускав гуманитарипе экономика институчӗн (Чӑваш Енри филиал) экономика тата управлени факультечӗн деканӗ Юрий Никифоров пур.

Акан 6-мӗшӗнче кандидатурӑсене РФ Вӗренӳ министерствине пӗлтерӗҫ. Кун хыҫҫӑн вӗсенчен пӗрне суйламашкӑн конференци ирттермелли куна палӑртӗҫ.

Нарӑс уйӑхӗнче Шупашкар хула администрацийӗн ӗҫченне маршрутчиксенчен сӗтев илни пирки эпир пӗлтернӗччӗ. Ҫакӑн хыҫҫӑн ӑна Алексей Ладыков ӗҫрен кӑларса янӑ.

РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗн ӗҫченӗсем ҫав арҫын тата пысӑкрах сӗтев илнине тупса палӑртнӑ. 40 пин тенкӗ — тинӗсри тумлам кӑна пулнӑ-мӗн.

Хайхискер икӗ усламҫӑран 280 пин тенкӗ сӗтев илнӗ. Ҫакӑншӑн чиновник маршрутчиксене сахалрах тӗрӗслеме, килӗшӳсене пӑрӑхӑҫламасса шантарнӑ.

Халӗ ҫак тӳре-шарана килтен тухмалла мар тунӑ. Ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Хура ӗҫӗшӗн вӑл 2–4 миллион тенкӗ штраф тӳлеме пултарӗ.

ЧР транспорт министрӗ Владимир Иванов ирхине Ҫӗнӗ Шупашкартан Шупашкара ҫитме йывӑр пулнине хӑй курса ӗненнӗ. Ку — тахҫантанпах ҫивӗч ыйту.

Пуш уйӑхӗн 30-мӗшӗнче ирхи 6 сехет ҫурӑра Владимир Иванов Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗн ӗҫченӗсемпе тата журналистсемпе пӗрле Ҫӗнӗ Шупашкарти общество чарӑнӑвӗсене ҫитнӗ, унти лару-тӑрӑва сӑнанӑ. Хула ҫыннисем ирхи 7–8 сехетсенче Шупашкара аран-аран ҫитеҫҫӗ. Маршруткӑсем туп-тулли.

«Турист» чарӑнура, тӗслӗхрен, ҫур сехетре 262-мӗш маршрутка икӗ хутчен ҫеҫ иртсе кайнӑ. Пӗри те чарӑнман. Ҫынсем ҫапла кашни ир 20-30 минут кӗтсе тӑраҫҫӗ. Уйрӑмах хӗлле Шупашкара ҫитме йывӑр-мӗн.

Хӑшӗ-пӗри ӗҫе ӗлкӗрес тесе машина чарать. Ҫынсем влаҫ ку ыйтӑва татса парасса тахҫантанпах кӗтеҫҫӗ. Чиновниксем хулара ку енӗпе чӑнах та ыйту ҫивӗч пулнине ӗненнӗ. Владимир Иванов министр маршруткӑсен час-часрах ҫӳремеллине палӑртнӑ. Ку ыйтӑва вӑл тӗрӗслесех тӑрӗ.

Шупашкарта чи лайӑх вӗрентекене суйланӑ. Ҫак ята тӗп хулари 46-мӗш гимназире ачасене вырӑс чӗлхипе литературине вӗрентекен Диана Харченко тивӗҫнӗ.

Конкурс финалӗ пуш уйӑхӗн 29-мӗшӗнче 45-мӗш шкулта иртнӗ. Кӑҫал унта 27 вӗрентекен хутшӑннӑ. Анчах вӗсенчен 12-шӗ ҫеҫ финала ҫитнӗ.

46-мӗш гимназири педагога ҫитекенни пулман. Икӗ конкурс витӗр тухса вӑл «Ҫулталӑкри вӗрентекен» ята тивӗҫнӗ. Иккӗмӗш вырӑна 20-мӗш шкулти биологипе хими вӗрентекенӗ Марина Николаева тухнӑ. Виҫҫӗмӗш вырӑнта — 29-мӗш шкулти Вера Морушкина. Вӑл математика предметне ертсе пырать.

Диана Харченко Шупашкар чысне республика шайӗнче иртекен конкурсра хӳтӗлӗ.

Комсомольски район администрацийӗн пуҫлӑхне ҫынсен ыйтӑвне хуравлама васкаманшӑн явап тыттарнӑ.

Вырӑнти тӳре-шара ерипен ӗҫлени пирки районти прокуратурӑна ҫав тӑрӑхра пурӑнакан пӗр ҫын систернӗ. Хайхи ҫав этем вӗренӳ учрежденийӗпе ҫыхӑннӑ ыйтупа район администрацине икӗ хут та шӑрҫаланӑ иккен, анчах унтисем ӑна ҫийӗнчех хуравламан. Саккунта вара ку вӑхӑта 30 кун тесе палӑртнӑ.

Прокуратура тӗрӗслевӗ вӑхӑтӗнче районтисем ыйтӑва урӑх органа ярса пани палӑрнӑ. Хурав кӗтсе пурӑнакана вара вӗсем кун пирки асӑрхаттарман. Ҫавӑншӑн яваплисене, пурӗ икӗ ҫынна, дисциплина тӗлӗшӗнчен асӑрхаттарнӑ. Район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Самаркин тӗлӗшпе административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Миравай суд ӑна 5-шер пин тенкӗлӗх икӗ штраф хурса панӑ.

Ака уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен Чӑваш Енре ачасене ҫуллахи лагере канма яма ашшӗ-амӑшӗнчен заявлени пухма пуҫлӗҫ.

Заявленисене электрон меслетпе йышӑнаҫҫӗ. Апла пулин те аслисем хушшинче ӑнланманлӑх сиксе тухма пултарать. Черет йӗркеллӗ пынипе пыманнине тӗрӗслесе тӑма Чӑваш Енре общественниксен ушкӑнне пухаҫҫӗ. Вӗсем тӗрӗслев тивӗҫне хӑйсем ҫине илӗҫ. Уйлӑха каймалли заявленисене епле йышӑннине сӑнаса тӑрас текенсен Шупашкарти М. Горький урамӗнчи 5-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ «Ҫамрӑк пуҫаруҫӑсен центрне» кайса хут ҫырмалла. Ӗҫе вӗсене республикӑн Вӗренӳ министерстви ака уйӑхӗн 4—6-мӗшӗсенче хӑнӑхтарӗ.

Аса илтерер, кӑҫал путевка 13 пин те 767 тенкӗ пулмалла. Хак пӗлтӗрхинчен 700 тенкӗ ӳсӗ. Анчах тӳре-шара ҫӑмӑллӑхсем упранса юлнине пӗлтереҫҫӗ.