Патшалӑх Думинчи асӑнмалӑх сӑнӳкерчӗк

Раҫҫейӗн Патшалӑх Думинче Чӑваш Енрен депутата суйланнӑ Анатолий Аксаков тата Олег Николаев (вӗсем иккӗшӗ те «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» партире тӑраҫҫӗ) паян Мускавра Чӑваш Енри ентешсемпе тӗл пулнӑ. Ҫакна халӑх тетелӗсенчен пӗринче Анатолий Аксаков хыпарланӑ.

«Культурӑна, экономикӑна, бизнеса, политикӑна пӗтӗмӗшле аталантарас, проектсемпе пуҫарусене пурнӑҫа кӗртме пулӑшас енпе кӑсӑклӑ нумай ыйту, сӗнӳ пулчӗ», — ҫырнӑ паллӑ политик. Тӗлпулӑва РФ Патшалӑх Думине пынисем Чӑваш Еншӗн пӑшӑрханса калаҫнӑ-мӗн.

Аса илтерер, РФ Патшалӑх Думине пӗр мандатлӑ округпа суйланнӑ Анатолий Аксакова финанс рынокӗпе ӗҫлекен комитет ертӳҫине суйланӑччӗ. Парти списокӗпе суйланнӑ Олег Николаева хысна тата налук енӗпе ӗҫлекен комитета кӗртнӗ.

Шупашкар ҫумӗнче вырнаҫнӑ административлӑ ҫуртра укҫа пичетлекен станок тупнӑ. ЧР ШӖМӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, суя укҫа кӑларакана ҫавӑнта тытса чарнӑ.

Кун пирки йӗрке хуралҫисем пуш уйӑхӗн 28-мӗшӗнче пӗлтернӗ. Полицейскисем Чулхула ҫыннине тытса чарнӑ. Ҫак арҫын хула ҫумӗнче вырнӑҫнӑ ҫуртра (унта никам та пурӑнман) укҫа пичетлекен машина вырнаҫтарнӑ. Хӑй те ҫав ҫуртах пурӑннӑ.

Полицейскисем 500 тенкӗлӗх 400 хут укҫа тупнӑ. Ку пӗтӗмпе 214 пин тенкӗпе танлашать. Ҫав арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.

Чулхула ҫынни суя укҫасемпе ытларах пасарта усӑ курнине каласа кӑтартнӑ. Ара, лешсен унта укҫа тӗрӗслемелли машинка ҫук. Халӗ полицейскисем ку ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ.

Иосиф Дмитриев режиссер

Ӗнер, Пӗтӗм тӗнчери театр кунӗнче, К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче «Чӗнтӗрлӗ чаршав» конкурс ҫӗнтерӳҫисене чысланӑ. Йӑлана кӗнӗ республика шайӗнчи конкурсра хамӑр тӑрӑхри профессилле театрсен ӗҫне хаклаҫҫӗ.

Кӑҫалхи вӑхӑтӗнче Мускаври, Ӗпхӳри, Чӗмпӗрти критиксем пӑхса хӑйсен шухӑшне пӗлтерессине эпир маларах систернӗччӗ. Конкурса тӑратнӑ ӗҫсене вӗсем пуш уйӑхӗн 21-26-мӗшӗсенче пӑхнӑ.

«Ҫулталӑкри чи лайӑх спектакль (режиссура)» номинацире П. Чайковскин «Спящая красавица» балетне (ӑна Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн сцени ҫинче Данил Салимбаев лартнӑ) ҫӗнтернӗ. «Ачасем валли лартнӑ чи лайӑх спектакль (режиссура)» – Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗн «Снежная королева» спектаклӗ (ӑна Иосиф Дмитриев лартнӑ).

Чи лайӑх хӗрарӑм рольне В. Николаев пьеси тӑрӑх Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче лартнӑ «Пихампар чунӗ манра» спектакльти Сипет сӑнарне калӑпланӑ Эмилия Назарова тивӗҫнӗ. Арҫын ролӗпе Вырӑс драма театрӗнчи «Отель двух миров» спектакльти Раджапура сӑнарӗшӗн Борис Кукин палӑрнӑ. «Иккӗмӗш планри чи лайӑх сӑнара» та ҫав театрӑн артисчӗ тивӗҫнӗ.

Малалла...

Ӗнер, пуш уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, Чӗлепи облаҫӗнчи Миассе хулинче слоуп-стайл енӗпе Раҫҫей кубокӗн пӗтӗмлетӳ тапхӑрӗ вӗҫленнӗ. Пирӗн ентеш Лана Прусакова унта лайӑх кӑтартупа палӑрнӑ.

Хӗрарӑмсен турнирӗнче пирӗн ентеш 80,4 балл пухса пьедесталӑн пӗрремӗш картлашки ҫине хӑпарнӑ. Иккӗмӗш вырӑна Мускаври Анастасия Таталина тивӗҫнӗ. Пӑхӑр медале вара Анасасия Сибиченкова илнӗ.

Ҫакна та палӑртмалла: Лана Прусакова Раҫҫей кубокӗн пӗтӗмӗшле зачетӗнче те чи нумай балл пухнӑ. Паян Миассере татах слоуп-стайл енӗпе ӑмӑрту иртнӗ.

Александр Пылин поляр капитанӗ ҫинчен ҫырнӑ статья

Мурманск тӑрӑхӗнче Вӑрнар районӗнчи Пӑртас ялӗнче ҫуралнӑ чӑвашпа паллаштаракан пысӑк статья пичетленнӗ. 2007 ҫултанпа тухса тӑракан «Мурманская миля» информаципе аналитика журналӗн кӑҫалхи 1-мӗш (38) номерӗнче «МАГЭ берет Высокие широты» (чӑв. МАГЭ ҫӳллӗ широтана тухать) статьян виҫҫӗмӗш сыпӑкӗнче Александр Пылин ҫинчен ҫырса кӑтартнӑ.

«Тропический снимок при ноле градусов» (чӑв. Нуль градусри тропик сӑнӗ) статьяра «Николай Трубятчинский» ӑслӑлӑхпа тӗпчев карапӗн капитанӗ Александр Пылин пирки сӑмах пырать. Александр Альбертович 1965 ҫулхи пуш уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Вӑрнар районӗнчи Пӑртас ялӗнче ҫуралнӑ. Статья авторӗ Павел Вишневский пирӗн ентешпе пуҫласа 2014 ҫулхи утӑ уйӑхӗнче паллашнине пӗлтернӗ.

Александр Пылин журналиста каланӑ тӑрӑх, Пӑртас ялӗнче унччен моряк пулман. Салтакра чухне шӑпа ӑна Архангельск облаҫӗнчи Плесецк хулинчи вӑл вӑхӑтра вӑрттӑнлӑхра шутланнӑ космодрома илсе ҫитернӗ. Дембеле каяс умӗн А. Пылин Мурманскри аслӑ инженери ҫар училищине вӗренме пухни пирки пӗлтерӳ асӑрханӑ. Вӗренме кӗмелли услови пирки училищерен ӑнлантарса ҫырса янине Вӑрнар чӑвашӗ паян та хаклӑ реликви вырӑнне упрать.

Малалла...

ЧР культура министрӗн Константин Яковлевӑн виҫҫӗмӗш ҫум пур. Ӑна пуш уйӑхӗн 27-мӗшӗнче палӑртнӑ.

Анатолий Валерьевич Тимофеева культура министрӗн ҫумне лартасси пирки хушӑва ЧР Министрсен Кабинечӗн Председателӗ Иван Моторин алӑ пуснӑ. Анатолий Тимофеев унччен ҫак ведомствӑрах ӗҫленӗ. Вӑл объектсен сыхлавӗн пайӗн строительство тата техника базин аталанӑвӗн секторӗн заведующийӗ пулнӑ.

Культура министрӗн вакансийӗ 2016 ҫулхи раштав уйӑхӗнче пушаннӑ. Ун чухне Татьяна Казакова Кадет шкулӗн директорӗн пуканне йышӑннӑ. Халӗ Константин Яковлевӑн виҫӗ ҫум: Вячеслав Оринов, Иван Архипов тата Анатолий Тимофеев.

Анатолий Тимофеев 1983 ҫулта ҫуралнӑ. Вӑл И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУра инженера вӗреннӗ. 2005 ҫулта диплом илнӗ.

Ҫӗмӗрле районӗн официаллӑ порталӗ пӗлтернӗ тӑрӑх ҫак тӑрӑх хӗлле хушшинче пухӑннӑ каяшран икӗ уйӑх хушшинче тасаласшӑн. Ку ӗҫе тума икуйӑхлӑх пуҫарнӑ — вӑл акан 1-мӗшӗнче пуҫланӗ те ҫу уйӑхӗн 31-мӗшӗнче вӗҫленмелле.

Ҫак вӑхӑт хушшинче кашни ял тӑрӑхӗнче юра вӑхӑтра турттарса тухмалли, тӗрлӗ ҫӳп-ҫапран тасатмалли, тирпей-илем кӳмелли, симӗслентермелли мероприятисем ирттерӗҫ. Тӗрлӗ предприятисемпе учрежденисене вара шанса панӑ лаптӑксене хӑйсен вӑйӗпе тасатма, тирпейлеме сӗннӗ. Ку ӗҫе эрнере пӗр хутран кая мар ирттерсен аван пулни пирки каланӑ.

Хӗл иртнӗ хыҫҫӑн тавралӑх ҫӳп-ҫаппа тулни никамшӑн та кӗтменлӗх мар ӗнтӗ. Юр ирӗлнӗ хыҫҫӑн унччен курӑнман каяш ҫиеле тухать, илеме пӑсать. Тирпей-илем кӗртес ӗҫе ҫапла май кашни хӗл хыҫҫӑн ирттерме тивет. Ытларах пайӗпе шӑматкунлӑхсем тӑваҫҫӗ. Чылай чухне ҫак ӗҫ тӳлевсӗр.

Монополипе кӗрешекенсем ҫӳп-ҫап илсе тухмалли хаксене вӑйпа сӗннӗшӗн Чӑваш Енӗн тарифсемпе ӗҫлекен патшалӑх службине апла тума юраманни пирки асӑрхаттарса ҫыру янӑ.

Тарифсемпе ӗҫлекенсем монополипе кӗрешекенсен умӗнче ертӳллӗ (управляющи) компанисене ҫӳп-ҫап турттарса тухмалли хака пӗр кубометршӑн 340 тенкӗ тесе йышӑнмалла тесе янӑ ҫырушӑн айӑпа кӗнӗ. Кунашкал ҫыру яни антимонопольщиксен шухӑшӗпе конкуренцине пӑсма пултарать тата хаксен виҫине вӑйпа сӗнет. Ҫавна май ака уйӑхӗн 25-мӗшӗччен ҫак ҫырӑва каялла чӗнсе илме тата сайтри информацие кӑларса пӑрахма хушнӑ.

Аса илтеретпӗр, ҫуп-ҫапа полигона таран илсе тухассин хакне Ҫӗнӗ Шупашкар ҫывӑхӗнче ҫӗнӗ полигона уҫнӑ хыҫҫӑн ӳстерчӗҫ. Вӑл ытла та пысӑк пулни Владимир Путина та кӑсӑклантарнӑччӗ.

«Чувашская энергосбытовая компания» (чӑв. Энерги сутакан чӑваш компанийӗ) хыпарланӑ тӑрӑх Ҫӗнӗ Шупашкарпа Чӑваш Ен ертӳлӗхӗ вӗсен умӗнчи парӑма ҫывӑх вӑхӑтра парса татма шантарнӑ. Аса илтеретпӗр, Ҫӗнӗ шупашкарти троллейбус управленийӗ энергетиксем умӗнче 6,1 млн. тенкӗлӗх парӑма кӗрсе кайнӑ, ҫавна пула Ҫӗнӗ Шупашкарти троллейбуссене чарса лартас хӑрушлӑх сиксе тухнӑ.

Паян каҫ кӳлӗм энергетиксем электричество пама пӑрахассипе хӑратнинчен ку ӗҫе пурнӑҫлама та тытӑннӑ. Троллейбус линийӗсене электричествӑпа тивӗҫтерекен 2-мӗш подстанцие тата депона электричество пама пӑрахнӑ. Ҫапла май хулан хӑш-пӗр районӗсенче троллейбус транспорчӗ чарӑнса тӑнӑ. Ҫавах та хулан тӗп пайӗнче, Чумкассипе Тӗкӗрҫ микрорайонсенче (ку лаптӑка «Коммунальные сети Новочебоксарска» (чӑв. Ҫӗнӗ Шупашкарӑн коммуналлӑ сечӗсем) электричество парать, вӗсем электричество парассине пӑрахӑҫлама килӗшмен) вӗсем чиперех ҫӳренӗ.

22 сехет ҫитеспеле 2-мӗш подстанцине те, депона та электричество панӑ пулать.

Чӑваш Ен Элтеперӗн Михаил Игнатьевӑн пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗнчи хушӑвӗпе Владимир Агеев художника «Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орден медалӗпе наградӑлама йышӑннине эпир пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, хушура ҫырнӑ тӑрӑх, чыса ӳнерҫӗ «Чӑваш Республикин ырлӑхӗшӗн нумай ҫул таса чунпа ӗҫленӗшӗн» тивӗҫнӗ.

Пуш уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗнче художникӑн 85 ҫулхине халалласа курав уҫӑлнӑ. Чӑваш халӑх ӳнерҫине ҫавӑн чухне республикӑн культура министрӗ Константин Яковлев саламланӑ май орден медалӗпе чысланӑ.

Аса илтерер, Владимир Агеев — график та, живописец та. 1932 ҫулхи ака уйӑхӗн 2-мӗшӗнче Елчӗк районӗнчи Аслӑ Елчӗкре ҫуралнӑ. Шупашкарти ӳнер училищинче вӗреннӗ. Владимир Агеев Чӑваш кӗнеке издательствинче, «Капкӑн» журналта чылай ҫул ӗҫленӗ. Кӗнекесене те илемлетнӗ, уйрӑм ӗҫсемпе те ларнӑ, сатирӑра та хӑйне туптанӑ.