Шӑтӑк-путӑк пулмасан ҫул та сисӗнмест

Ӗнер иртнӗ Чӑваш Енӗн Правительствин канашлӑвӗнче ҫул-йӗр тӑвакансене сӑмах лекнӗ.

Ҫул-йӗр тӑрӑмне тишкернӗ Владимир Иванов яваплисем пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗнче вырӑна тухсах тӗрӗсленине палӑртнӑ. Федераци пӗлтерӗшлисенчен Канаш районӗнчи Шӑнкӑртам патӗнчи ҫула хурланӑ. Министр ҫул-йӗре вӑтам хак панӑ.

Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ку енчен ҫивӗчрех пулнӑ. Вӑл ҫул-йӗр ҫинчи шӑтӑк-путӑка сапланипех ҫырлахмалла маррине, ӑна тӗплӗн тата вӑхӑтра юсамаллине тата подряд организацисене тӗрӗслесе тӑмаллине асӑрхаттарнӑ. Тивӗҫе кирлӗ пек пурнӑҫламан подрядчиксене явап тыттармаллине те палӑртнӑ Элтепер.

Аса илтерер, кӑҫал Чӑваш Енри ҫул-йӗре юсама 5 миллиард тенкӗ ытла пӑхса хӑварнине шута илсен тупра енчен йывӑрлӑх пулмалла мар.

Паян ЧР Элтеперӗ Михал Игнатьев ҫӗнӗ хушӑва алӑ пуснӑ. Унпа килӗшӳллӗн, ҫӗнӗ должноҫ пулӗ. Вӑл — Чӑваш Енӗн тӗп архитекторӗ.

Хушура палӑртнӑ тӑрӑх, должноҫе Чӑваш Республикинче архитектура тытӑмне лайӑхлатмашкӑн кӗртнӗ. Тӗп архитектор тӳрремӗн ЧР Элтеперне пӑхӑнӗ. Ӑна ЧР строительство министрӗ представленийӗпе ЧР Министрсен Кабинечӗ должноҫӗ лартма тата унтан кӑларма пултарать. Анчах кандидата Элтеперпе канашласа лартмалла.

Чӑваш Енӗн тӗп архитекторӗ документсем хатӗрлӗ. Ҫавӑн пекех вӑл хуласен тата ялсен архитектурине хальхи вӑхӑтпа килӗшӳллӗн тӑвас енӗпе ӗҫлӗ.

Алӑ пуснӑ хушу ӑна официаллӑ майпа пичетлесен 10 кунран вӑя кӗрӗ.

Тӗнче тетелӗнчен илнӗ сӑн (ку хыпарпа ҫыхӑнман)

РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарта пурӑнакан 17 ҫулти хӗре ҫул ҫитмен ачасемпе ӗҫлекен инспектора хур кӑтартнӑшӑн айӑпласшӑн.

Пуш уйӑхӗн 6-мӗшӗнче хӗр пӗлӗшӗ патӗнче пулнӑ. Лешӗ хӑйне хӑй суранлатнӑ та полици чӗннӗ. Хӗре те полици уйрӑмне илсе ҫитернӗ. Анчах хайхискере унта килӗшмен. Инспектор ӑна сӑн ӳкернӗ, ыйтусем панӑ. Ҫав вӑхӑтра хӗр инспектора тапнӑ. Кайран ҫул ҫитменскере следователь патне илсе кайнӑ.

Машинӑна лартсан ҫак хӗр ҫаплах лӑпланман. Вӑл инспектора ҫӳҫӗнчен тытса лӑсканӑ, питне чӗрсе пӗтернӗ. Следстви уйрӑмӗ умӗнче вӑл каллех ҫӳҫрен ярса тытнӑ.

Халӗ хӗр тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Следовательсем ку ӗҫе тишкереҫҫӗ.

Шупашкарта унччен «Чӑвашавтодор» юсанӑ ҫулсене каллех юсамалла. Кун пирки Шупашкар хула администрацийӗнче иртнӗ планеркӑра калаҫнӑ.

«Чӑвашавтодор» 2013–2016 ҫулсенче Шупашкарта сакӑр ҫул сарнӑ, юсанӑ. Вӗсенчен улттӑшӗ — «Чӑвашавтодор» тунӑскерсем. Улттӑшне те гарантипе юсамалла.

Пӗлтӗрхи авӑн уйӑхӗнче арканнӑ ҫулсене йӗркене кӗртмешкӗн тепӗр подрядчикпе — «Гарант» тулли мар яваплӑ обществӑпа — килӗшӳ алӑ пуснӑ. Эппин, «Чӑвашавтодорӑн» ҫулӗсене вӑл юсӗ.

Кӑҫал пӗтӗмӗшле илсен, федераци проекчӗпе килӗшӳллӗн ҫул-йӗр ӗҫне пурнӑҫламашкӑн 751 миллион тенкӗ тӑкаклӗҫ. Ҫул-йӗр ӗҫӗсене мӗнле пурнӑҫлӗҫ? Ҫак ӗҫе Шупашкарта пурӑнакан хастар ҫынсене те явӑҫтарасшӑн.

Чӑваш Енре суя эрех сутакансен ҫулне пӳлесшӗн. Паян Чӑваш Республикин Элтеперӗ Михаил Игнатьев эрнесерен ирттерекен ӗҫлӗ канашлура ку ыйтӑва та тӗплӗн сӳтсе явнӑ. Палӑртнӑ тӑрӑх, регионта йӗркене ытларах эрех-сӑрапа алхасакансем пӑсаҫҫӗ.

«Йӗрке пӑснӑ тӗслӗхсем каҫпа е ҫурҫӗрте пулни никамшӑн та вӑрттӑнлӑх мар», — тесе хыпарлать ЧР Элтеперӗн Админситрацийӗн пресс-служби. Атӑлҫи федераци округне кӗрекен регионсем хушшинче пирӗн тӑрӑхра эрех-сӑра сутакансен йышӗ пысӑк пулнине палӑртнӑ. Кунне-ҫӗрне пӗлмесӗр эрех сутакансем халӑха усал шӗвекпе аптратаҫҫӗ.

ЧР шалти ӗҫсен министрӗ Сергей Неяскин лицензипе тивӗҫтериччен ӗҫе ҫирӗп тӗрӗслемеллине асӑннӑ. Михаил Васильевич Экономика министерствине ыйтӑва кулленех тӗрӗслесе тӑмаллине, ака уйӑхӗн 30-мӗшӗ тӗлне йышӑннӑ мерӑсем пирки отчет тӑратма хушнӑ.

Чӑваш Енӗн гидрометцентрӗ ырантан пирӗн республикӑра ҫанталӑк сивӗтессине пӗлтерет.

Пуш уйӑхӗн 14-мӗшӗнче улшӑнса тӑракан пӗлӗтлӗ ҫанталӑк пулмалла, юр е ҫумӑр ҫумалла мар. Ҫил тӗрлӗ енчен ылмашса вӗрӗ. Унӑн хӑвӑртлӑхӗ ҫеккунтра 2–7 метр пулассине асӑрхаттараҫҫӗ. Каҫхине сывлӑш температури -4…-9 градус, ыран кӑнтӑрла 0…+5 градус пулӗ. Каҫхине те, ирхине те вырӑн-вырӑнпа тӗтре карса илӗ. Ҫулсем ҫинче пӑрлаклантарӗ.

Пуш уйӑхӗн 15-мӗшӗнче улшӑнса тӑракан пӗлӗтлӗ ҫанталӑк пулмалла, юр та, ҫумӑр та ҫумалла мар. Ҫил каҫхине хӗвелтухӑҫӗнчен ҫеккунтра 2–7 метра хӑвӑртлӑхпа вӗрӗ, кӑнтӑрла вӑл кӑнтӑр енне куҫӗ. Каҫхине сывлӑш температури -4…-9 градус, кӑнтӑрла 0…+5 градус пулӗ.

Пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗнче те ҫанталӑк сулхӑн тӑрӗ: каҫхине -1…-6 градус хыҫҫӑн кӑнтӑрла ӑшӑтӗ.

ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев районсен тата хула округӗсен администрацийӗсен пуҫлӑхӗсемпе канашлу ирттернӗ. Унта пӗлтерӗшлӗ ыйтусене пӑхса тухнӑ.

ЧР Строительство министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, муниципалитетсен администрацийӗсем пурӑнмалли 471 ҫурт тӗлӗшпе социаллӑ найм мелӗпе килӗшӳ тунӑ. Кунашкал тепӗр 552 килӗшӳ алӑ пусмалла.

Канашлура ҫак ыйтӑва пӑхса тухнӑ. Хӑш-пӗр районта вара ку тӗлӗшпе кӑлтӑксем пур-мӗн. Тӗслӗхрен, Улатӑрта ҫурт-йӗрӗн пасар хакне палӑртмашкӑн укҫа-тенкӗ ҫук. Вӑрнар, Канаш, Куславкка, Вӑрмар районӗсенче, Канаш, Ҫӗмӗрле, Шупашкар хулисенче хака палӑртас ӗҫ вӑраха тасӑлнӑ.

Кунашкал лару-тӑру Михаил Игнатьева кӑмӑлсӑрлантарнӑ. Вӑл пуҫлӑхсене ӗҫлеме, палӑртнине пурнӑҫлама хушнӑ. Программӑна вӑхӑтра пурнӑҫласси администраци пуҫлӑхӗсен яваплӑхӗ пулнине хыттӑн аса илтернӗ. «Палӑртнӑ тӗллевсене пурнӑҫлаймастӑр тӑк алӑ пусмалла та тухса каймалла», — тенӗ Михаил Васильевич.

2015 ҫулхи юпа уйӑхӗнче Муркаш районӗнчи Ҫатракасси ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ вырӑнти халӑха суйса йывӑҫ кастарнӑ. Йӗлтӗрпе чупакансен ӑмӑртӑвне хатӗрленнӗ чухне пулнӑ ку. Пуҫлӑх йывӑҫ касни саккунпа килӗшӳллӗн пулнине ӗнентернӗ. Халӑх итленӗ. Ара, лешӗ каснӑ йывӑҫсене хӑйсенех пама шантарнӑ вӗт.

Ҫапла майпа 192 йывӑҫ каснӑ. Ҫынсем хырсене, ҫӑкасене, вӗренесене, юмансене йӑвантарнӑ. Ильинкӑри вӑрман хуҫалӑхне 1,5 миллион ытла тенкӗлӗх тӑкак кӳнӗ.

Нумаях пулмасть ҫав пуҫлӑх суд умӗнче явап тытнӑ. Ӑна тӗрмене хупмасӑр 2 ҫуллӑха айӑпланӑ. Ҫавӑн пекех унӑн 1,5 миллион тенкӗлӗх тӑкака саплаштарма тивӗ.

Владимир Викторов стоматолог

Чӑваш Енӗн сывлӑх сыхлав министрне Владимир Викторова лартӗҫ текен сас-хура ҫӳрет. Ун пирки «Правда ПФО» интернет-хаҫатра Александр Белов журналист та ҫырнӑ.

Аса илтерер, республикӑн сывлӑх сыхлавӗн министрне Алла Самойловӑна ӗҫрен кӑларасси пирки хушӑва Чӑваш Ен Элтеперӗ нарӑс уйӑхӗн 22-мӗшӗнче алӑ пуснӑччӗ. Халӗ ку тивӗҫе Светлана Ананьева вӑхӑтлӑха пурнӑҫлать. Унччен вӑл министр ҫумӗ пулнӑ.

Владимир Викторов Шупашкарти стоматологи поликлиникине тӗп врач пулса ертсе пырать. Анлӑ сеть ҫулсерен аталанса пырать. Пӗлтӗр Алькешра тепӗр уйрӑм уҫӑлнӑччӗ.

Хӑй вӑхӑтӗнче Владимир Викторов Шупашкар район пульницинче ӗҫленӗ, унти стоматологи уйрӑмне ертсе пынӑ. Владимир Николаевич Елчӗк ҫӗрӗ ҫинче ҫуралса ӳснӗ.

Ӑслӑлӑх кӗнекисен йышӗ ҫӗнӗ кӑларӑмпа пуянланчӗ — Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗ «Волжское крестьянство во второй половине XIX–начале XX века: этюды по истории и этнологии» (чӑв. XIX иккӗмӗш ҫуррипе XX ӗмӗр пуҫламӑшӗнчи Атӑлҫи тӑрӑхӗн хресченӗсем: истори тата этнологи этючӗсем) ятлине кун ҫути панӑ. 312 страницӑллӑ кӗнекере автор — Геннадий Алексеевич Николаев — хресченсен пурнӑҫӗн тӗрлӗ енӗсене ҫутатса панӑ. Ку кӑларӑм историксемшӗн, халӑхсене тӗпчекенсемшӗн, студентсемшӗн тата ыттисемшӗн кӑсӑклӑ пулма тивӗҫ.

Николаев Геннадий Алексеевич — истори ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн ӑслӑлӑхпа аталану енӗпе директор ҫумӗ вырӑнне йышӑнать. 1956 ҫулхи ҫӗртмен 28-мӗшӗнче Тӑвай районӗнчи Нӳшкасси ялӗнче ҫуралнӑ. 1983 ҫулта Чӑваш патшалӑх университетӗнче аслӑ пӗлӳ илнӗ. 1994 ҫулта кандидат диссертацине хӳтӗленӗ. Геннадий Алексеевич 100 ытла ӑслӑлӑх ӗҫӗн авторӗ.