Шупашкарти «Садовӑй» микрорайона вӗри шыв панӑ. Малтан унти 30 ытла нумай хваттерлӗ ҫурт тата унти пӗр ача пахчи вӗри шывсӑр нушаланнӑ.

Халӑх шар курнин сӑлтавӗ «СУОР» тулли мар яваплӑ общество халӑхран пухнӑ газ укҫипе «Газпром межрегионгаз Чебоксары» предприятипе вӑхӑтра татӑлманни тесе ӑнлантараҫҫӗ. Ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне парӑм 49 миллион тенке яхӑн пухӑнса кайнӑ. Ҫу уйӑхӗн 3-мӗшӗнче газовиксем газпа тивӗҫтерессине сахаллатса лартнӑ, ҫынсем вӗри шывсӑр юлнӑ.

Ҫу уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Чӑваш прокуратури парӑмлӑ «СУОР» предприяти тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ҫавӑн хыҫҫӑн «Газпром межрегионгаз Чебоксары» «Садовӑй» микрорайона газ пама пуҫланӑ. Халӗ хваттерсемпе ача пахчинче тинех вӗри шыв пур.

Кӑҫал ҫурла уйӑхӗнче Севастопольте хулана фашистсенчен хӳтӗленӗ чухне пуҫ хунӑ чӑвашсене халалланӑ палӑк лартӗҫ. Ку ыйтӑва ЧР Патшалӑх Канашӗнче сӳтсе явнӑ.

Вӑрҫӑра, 1941-1944 ҫулсенче, Севастополь хулине хӳтӗленӗ тата ирӗке кӑларнӑ чухне ҫухатнӑ ывӑлӗсемшӗн кулянакан амӑшне сӑнланӑ скульптура авторӗ – Владимир Нагорнов. Монументӑн аялти пайӗнче пуҫ хунӑ ҫынсен ячӗсене ҫырӗҫ. Палӑк 3,5 метр ҫӳллӗш пулӗ, ӑна Балаклава районӗнче вырнаҫтарӗҫ.

Патшалӑх Канашӗн Председателӗ Валерий Филимонов кунашкал палӑк пӗрремӗш хут пулассине палӑртнӑ, дупутатсене укҫа-тенке нимелле пухнӑ ҫӗре хутшӑнма чӗнсе каланӑ. Хальлӗхе 1 миллион тенкӗ пухнӑ, тепӗр 3 миллион тенкӗ кирлӗ. Укҫа ытларах хывакансен йышӗнче - Валерий Филимонов тата Николай Угаслов. Вадим Николаев сенатор та вӗсенчен юласшӑн мар.

Палӑка Акатуйра уҫасшӑн. Севастопольти уява Чӑваш Енрен делегаци кайӗ.

Ҫанталӑк ӑшӑтрӗ кӑна – Чӑваш Енре ҫӗлен сӑхнӑ 6 тӗслӗхе шута илнӗ ӗнтӗ. Телее, ҫын вилнӗ тӗслӗх ҫук.

Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ акӑ мӗн ҫырнӑ: «Халӗ ҫанталӑк ҫӗленсене ӗрчемешкӗн лайӑх. Вӗсене вӑрмансенче, пӗве, юханшыв хӗрринче кӑна мар, хулара та, тӗслӗхрен, Шупашкарти кӳлмекре, тӗл пулма май пур. Пирӗн тӑрӑхра наркӑмӑшлӑ ҫӗленӗн пӗр тӗсӗ ҫеҫ пур, вӑл – хура ҫӗлен. Унӑн наркӑмӑшӗ питех вӑйлӑ мар, анчах ӑна пула вӑйлӑ аллерги пуҫланас хӑрушлӑх пур».

Ҫӗлен сӑхсан мӗн тумалла? Часрах пульницӑна илсе ҫитермелле е васкавлӑ медпулӑшу чӗнмелле. Шар курнӑ ҫынна питӗ хӑвӑрт пулӑшмалла.

Федор Конеюхов

И.Н.Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче вӗренекен икӗ студент Крымҫурмаутравне тӗпчеме кайнӑ. Вӗсем унта пӗр эрне пулӗҫ.

Студентсем унта пӗччен кайман, вӗсемпе пӗрле вырӑссен паллӑ ҫулҫӳревҫи Федор Конюхов пулӗ.

Крым ҫурмаутравне тӗпчемешкӗн лекме ҫӑмӑл мар, конкурс витӗр тухмалла. ЧПУ студенчӗсем Сергей Алексеевпа Виктор Краснов ҫак йывӑрлӑхсене парӑнтарма пултарнӑ.

Палӑртмалла: отрядра Раҫҫейри ытти хулара пурӑнакан студентсем те пулӗҫ. Вӗсем пурте Крым историне тӗпчӗҫ. Экспедици Экси-Кремен крепоҫ районӗнче вӗҫленӗ. Кун хыҫҫӑн студентсем Крым историйӗпе географийӗн ӑслӑлӑх тӗпчевне ҫырӗҫ. Ӑна виҫӗ чӗлхепе – вырӑсла, акӑлчанла тата грекла – кӑларӗҫ.

Улатӑр районӗнчи Атрать ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Кун пирки Ф Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗ пӗлтерет.

Следовательсем шухӑшланӑ тӑрӑх, 2015-2016 ҫулсенче пуҫлӑх хӑй ертсе пыракан ял тӑрӑхӗн администрацине пӗр ялта пурӑнакан хӗрарамӑн пиччӗшне тата унӑн ывӑлне газ котельнӑйне ӗҫе илнӗ. Анчах ку – хут ҫинче кӑна, чӑннипе вара лешсем ӗҫлемен те.

Ҫапла майпа ҫав ҫынсене ӗҫ укҫи тӳленӗ, кунсӑр пуҫне хысна мар фондсене укҫа куҫарнӑ. Ҫапла майпа тӳре-шара Атрать ял тӑрӑхӗн администрацине 130 пин тенке яхӑн тӑкак кӳнӗ.

Халӗ пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ.

Ку эрне пуҫламӑшӗнче Шупашкарта 22 ҫулти ҫамрӑк ҫухални пирки массӑллӑ информаци хатӗрӗсенче ҫырчӗҫ. Ӑна полици шыранӑ.

Шел те, ҫамрӑкскер ку тӗнчере ҫук ӗнтӗ, паян Василий Архиповӑн виллине тупнӑ. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗ ҫак факта ҫирӗплетет. Хальлӗхе вӑл мӗншӗн вилнине палӑртман, ку тӗлӗшпе следовательсем ӗҫлеҫҫӗ, судпа-медицина тӗрӗслевӗ ирттереҫҫӗ.

Каччӑн сывламан кӗлеткине «Садовый» тата «Байконур» микрорайонсен хушшинчи ҫырмара тупнӑ.

Паян чӑваш эстрадин мэтрӗ Иван Иванович Христофоров пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Пултаруллӑ юрӑҫ сцена ҫинчен те анманччӗ-ха, концертсенче юрлатчӗ. Шел, инсульт (малтанлàха пèлтернè тàрàх) унӑн пурнӑҫне тӑрук татнӑ.

Иван Иванович кӑҫал пуш уйӑхӗн 22-мӗшӗнче 83 ҫул тултарнӑ. Вӑл 1935 ҫулта Елчӗк районӗнчи Ҫӗнӗ Пӑва ялӗнче нумай ачаллӑ ҫемьере кун ҫути курнӑ. Иван Христофоров Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗнче, Чӑваш патшалӑх филармонийӗнче «Ҫавал» ансамбльте ӗҫленӗ, Чӑваш радиопа телекуравӗн хорӗнче юрланӑ. Унӑн репертуарӗнче – 350 ытла чӑваш тата вырӑс юррисем. Вӑл хӑй ҫырнӑ юрӑсене те шӑрантарнӑ, баян, гитара, тӑмра каланӑ.

Иван Христофоров – Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ, Чӑваш халӑх артисчӗ. Вӑл икӗ хӗрпе пӗр ывӑла ура ҫине тӑратнӑ.

Иван Ивановичпа ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Трактор тӑвакансен культура кермӗнче 11 сехетре сывпуллашӗҫ.

Геннадий Ямуков фермер

Маларахри хыпарсенчен пӗринче эпир депутатсен тата тӳре-шаран хӑйсен тупӑшне халӑхран пытармалла маррине пӗлтернӗччӗ.

Деклараци компанийӗ вӗҫленчӗ те, «халӑх тарҫисем» мӗн чухлӗ ӗҫлесе илнипе паллашма пулать. Александр Белов журналист сӑнанӑ тӑрӑх, Вӑрмар районӗнчи Депутатсен пухӑвӗн депутачӗсем пирки: «Миллионерсен клубӗ», — теме те юрать.

Унта Владимир Иванов депутат тата фермер 52,5 миллион тенкӗ тупӑш курнӑ. Ҫавӑн харпӑрлӑхӗнчи пурлӑха кӑтартни ултӑ страница йышӑннӑ. Геннадий Ямуков фермер пӗлтӗр 58 миллиона яхӑн тупӑш илнӗ. Николай Иванов фермер декларацийӗнче — 17 миллиона яхӑн. Вӗсен виҫҫӗшӗн тупӑшӗ Вӑрмар районӗ пӗлтӗр хӑй тӗллӗн тупӑш курнинчен икӗ хут пысӑкрах.

Тӳре-шара тата депутатсем мӗн чухлӗ ӗҫлесе илнине кирек кам та пӗлейрет. Ку информацие влаҫ органӗсен сайтӗнче вырнаҫтармалла. Анчах, «Правда ПФО» журналисчӗ Александр Белов асӑрханӑ тӑрӑх, мӗнле тупӑша кӑтартассипе Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче пӗр пеклӗх ҫук.

Улатӑр хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Нина Шпилевая тата Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗн Ольга Чепрасова хӑйсен декларацийӗсенче, акӑ, банкра выртакан укҫапа мӗн чухлӗ процент илнине те кӑтартнӑ. Ытти район-хула пуҫлӑхӗн саппас укҫа ҫук тейӗн. Пӑрачкав район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Евгений Лебедев вкладпа 4 пус ҫеҫ ӗҫлесе илнӗ.

Журналист декларацисене сайтра ӑҫта вырнаҫтарассипе пӗр пеклӗх ҫуккине те сӑнанӑ. Тӗрӗссипе, пурин те «Противодействие коррупции» (чӑв. Коррупципе кӗрешесси) ярӑм пур. Анчах пурте унта тӳрех курӑнмалла лартман иккен.

Ҫу уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Раҫҫей банкӗ Футбол енӗпе иртекен тӗнче чемпионатне халалласа укҫа кӑларнӑ. Вӑл — полимертан. Банкнота номиналӗ – 100 тенкӗ. Тираж 20 миллиона яхӑн экземпляр тесе пӗлтереҫҫӗ.

Ҫӗнӗ укҫа кӑвакрах симӗс тӗслӗ. Укҫан пиччен енче пултаруллӑ вратарьсем пек пулма ӗмӗтленекен арҫын ача. Тӳнтер енче — ҫӗр чӑмӑрӗ евӗр футбол мечӗкӗ. Ун ҫинче Раҫҫей картти курӑнать. Футбола юратакансене Раҫҫей ялавӗн тӗсӗпе сӑнланӑ тата тӗнче чемпионачӗ иртекен хуласене асӑнса кайнӑ.

Футбол енӗпе тӗнче чемпионачӗ ҫӗртме уйӑхӗн 14-мӗшӗнчен пуҫласа утӑ уйӑхӗн 15-мӗшӗччен Мускав, Питӗр, Калининград, Волгоград, Хусан, Чулхула, Самар, Саранск, Дон ҫинчи Ростов, Екатеринбург тата Сочи хулисенче иртӗ.