Ял хуҫалӑхӗ
![]() Йӑршу юханшывне Шупашкар районӗнчи «Чӑваш бройлерӗ» кайӑк-кӗшӗк хапрӑкӗнчен каяш шывӗ лекнишӗн айӑплине тупнӑ. Ҫав ҫын ятне асӑнман-ха. Анчах вӑл унта ӗҫленӗскер пулни паллӑ. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, арҫын кайӑк-кӗшӗк тислӗкӗ тӑракан вырӑншӑн 2018 ҫулхи нарӑс-ҫӗртме уйӑхӗсенче яваплӑ пулнӑ. Тӗпчевҫӗсем тата суд яваплӑ специалист хранилищӗн бетон карти шанчӑксӑр пулнине пӗлсе тӑрсах нимӗн те туман тесе палӑртнӑ. 2018 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗнче тислӗк шывӗ юхса тухса Йӑршӑва лекнӗ. Унта пулӑ вилсе пӗтнӗ. Тӑкака 2 миллион та 200 пин тенкӗ тесе хакланӑ. Шупашкар районӗнчи суд хапрӑк ӗҫченне 300 сехет ӗҫлеттерме йышӑннӑ. Суд йышӑнӑвӗ хальлӗхе вӑя кӗмен-ха. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Спорт
![]() Паян Красноярск хулинче Фристайл енӗпе Раҫҫей чемпионачӗ вӗҫленнӗ. Фристайлӑн программи слоуп-стайлпа вӗҫленӗ. Унта Раҫҫей чемпионӗн ятне чӑваш каччи Дмитрий Мулендеев тивӗҫнӗ. Дмитрий Мулендеев финалта чи лайӑх кӑтартупа – 86,2 балпа, палӑрнӑ. Чӑваш Енӗн Спорт министерствинче кӑҫалхи тапхӑрта Дмитрий Мулендеева пуринчен ытла ӑннӑ тесе палӑртаҫҫӗ. Пуш уйӑхӗн варринче каччӑ Раҫҫей кубокӗнче ҫӗнтернӗ. Ун чухне вӑл слоуп-стайл тата биг-эйр дисциплинисенче мала тухнӑ. Тӑватӑ тапхӑрта вӑл Раҫҫейӗн абсолютлӑ ҫӗнтерӳҫи пулса тӑнӑ. Хӗллехи Универсиадӑра арҫынсен хушшинче турнир таблицинче пиллӗкмӗш йӗркене лекнӗ. Михаил Вансяцкий журналист Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, Дмитрий Мулендеев пӗр вӑхӑтра суранланнӑ, халӗ ҫӗнӗрен вӑй илсе пырать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
![]() Чӑваш Енре гериатри службине аталантарасси пирки эпир икӗ ҫул каяллах пӗлтернӗччӗ. Унтанпа сахал мар шыв-шур юхса иртрӗ. Халӗ Республикӑри гериатри центрне уҫнӑ. Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ку учреждение Вӑрҫӑ ветеранӗсен клиника госпиталӗнче ӗҫлеттерсе янӑ. Ӑна Нина Сидорова ертсе пырать. Гериатри центрӗнче ватлӑх астенийӗ пуҫланнӑ пациентсене консультаципе медицина пулӑшӑвӗ кӳреҫҫӗ. Ватӑсене пӑхакансем тата ватӑсем валли шкул та йӗркеленӗ. Гериатри центрӗнче — талӑкӗпех выртмалли 20 койка-вырӑн. Сӑмах май, юлашки 7 ҫулта пирӗн республикӑри ҫынсем вӑтамран 3,2 ҫул нумайрах пурӑнаҫҫӗ. Этем ӗмӗрӗ вӑтамран 73,5 ҫулпа танлашать. 60 ҫул урлӑ каҫнисем республикӑра — 255 пин ытла. Ку вӑл халӑхӑн пӗрре пиллӗкмӗш пайӗ пулать. 85 ҫултан 18 399 ҫын иртнӗ, 100-тен — 100 ҫын. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Чӑвашлӑх
![]() «Сӑмах-юмах ламран лама куҫать, хут ҫине ҫырни ӗмӗр-ӗмӗр упранать теҫҫӗ. Эпӗ те, Турцинче пурӑнакан Елчӗк хӗрӗ, хамӑн халӑхӑн историйӗпе хӑш-пӗр йӑли-йӗркисене ҫырса пичете ярас терӗм», — тесе ҫырнӑ Надина Джавадова «Контактра» халӑх ушкӑнӗнче. Тӑван халӑхӑмӑр пирки хӑй ҫырнӑ статья Турцинчи «Bultürk» хаҫатра пичетленни пирки Фейсбукра та хыпарланӑ. Ҫак йӗркесен авторне Надинӑпа ҫыхӑнма май килчӗ. И.Н. Ульянов ячӗллӗ ЧПУра журналистика факультетӗнче вӗреннӗскер паян Турцинче ӗҫлесе пурӑнать. Стамбулти патшалӑх университетӗнче политикӑпа социаллӑ ӑслӑлӑх кандидачӗ ята хӳтӗленӗ. Паян Надина Джавадова (Мышкина) услам ӗҫӗпе аппаланать. Икӗ ача амӑшӗ. Вӑл — «Тӗрӗк тӗнчинчи хӗрарӑмсем» общество пӗрлешӗвӗн хастар пайташӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Раҫҫейре
![]() Ака уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа Раҫҫейре хутлӑ СНИЛС (страхламалли свидетельство) пама пӑрахӗҫ. Документа РФ Президенчӗ Владимир Путин алӑ пуснӑ. Кун пирки «»РИА Новости» пӗлтерет. Малашне пӗтӗм информаци электронлӑ майпа упранӗ. Пенси тытӑмне кӗрекен ҫӗнӗ ҫынсем валли лицевой счет уҫса парӗҫ, унпа вӗсем кирлӗ социаллӑ пулӑшусене тивӗҫме пултарӗҫ. Ыттисен, унччен хутлӑ СНИЛС илнисен, мӗн тумалла? Документа улӑштармалла мар. Раҫҫей пенси фончӗ ӑнлантарнӑ тӑрӑх, ҫӗнӗлӗхсем регистрацие кӑна пырса тивӗҫҫӗ, ку ҫынсене пенсипе тивӗҫтерес ӗҫе пачах та витӗм кӳмест. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Ҫӗнӗ Шупашкарта чечек сутакан усламҫӑ патне такамсем шӑнкӑравланӑ та ЧР прокуратурине чечексем илсе килме ыйтнӑ. Палламанскер Мускавран тӗрӗслевпе ҫынсем килессине, вӗсемпе мероприяти иртессине пӗлтернӗ. Ҫула май хайхискере хаклӑ йышши эрех туянма, комисси пайташӗсен телефон счечӗсем ҫине укҫа хума ыйтнӑ. Усламҫӑ «прокуратура ӗҫченӗсене» ӗненсе йӑлтах пурнӑҫланӑ. Усламҫӑ ҫула май эрехне те туяннӑ, «комисси пайташӗсен» телефон номерӗсем ҫине укҫа та хунӑ (пӗтӗмпе 95 пин тенкӗлӗх). Хайхискер прокуратурӑна ҫитсе тӑнӑ. Анчах унта нимӗнле чечек те саккас паман иккен, телефон номерӗсем ҫине те укҫа хума никам та ыйтман-мӗн! Ведомство ӗҫченӗсем ӑна ултавҫӑсен аллине лекнине ӑнлантарнӑ. Халӗ кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарасси пирки шутлаҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() Ҫичӗ ҫынтан тӑракан ушкӑн ӳт сутса пурӑнма килӗшекен хӗрарӑмсем валли Шупашкарта притон уҫнӑ. Притона массаж салонӗ тесе каланӑ. Преступлени ҫулӗ ҫине тӑнӑ ушкӑн тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе Чӑваш Енӗн прокуратури республикӑн тӗп хулинчи Калинин районӗнчи судне ярса панӑ. Ҫичӗ ҫынлӑ йыша РФ Пуҫиле кодексӗн 241-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе (ӳт сутассине йӗркеленӗшӗн тата ҫавӑн валли притон тытса тӑнӑшӑн) тата 240-мӗш статьян 3-мӗш пайӗпе (проституципе аппаланма явӑҫтарнӑшӑн) явап тыттарасшӑн. Вӗсем пурӗ 18 преступлени тунӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Массаж салонӗ текеннине ушкӑн 2015 ҫултанпа 2018 ҫулччен тытса тӑнӑ. Унта ӗҫлекен хӗрарӑмсем массаж туман, арҫынсемпе укҫалла выртса тӑнӑ. Чӑваш Енӗн прокуратурин пресс-служби преступниксен ушкӑнӗн пайташӗсене 10 ҫул таран хупма пултарнине пӗлтерет. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Ака уйӑхӗн 7-мӗшӗнче Раҫҫейри регионсенче «Вӑрмана упрар» акци иртӗ. Унӑн пуҫаруҫи – «Молодежка ОНФ» команда. Ҫак кун пур регионта та хут, картон, хаҫат йышӑнакан ятарлӑ пунктсем ӗҫлӗҫ. Кашниех кирлӗ мар хутсене унта илсе пыма пултарӗ. Чи хастаррисене хаклӑ парнесем кӗтеҫҫӗ. Пухӑннӑ макулатурӑна хута тепӗр хутчен пурнӑҫ парнелекен регионти операторсене парӗҫ. Шупашкарта ятарлӑ пунктсем 11-17 сехетсенче ӗҫлӗҫ. Макулатурӑна ҫак адресемпе илсе пыма пулать: Ял хуҫалӑх академийӗ умӗнчи лапам, Шупашкарти электромеханика колледжӗ умӗнчи лапам (Ленин проспекчӗ, 9-мӗш ҫурт), «Роза мира» скульптура умӗнчи лапам («Студгородок» чарӑну», Трактор тӑвакансен культура керменӗ умӗнчи лапам, «Салют» культура умӗнчи лапам. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хӗсмет
![]() Владимир Михайлов тунӑ сӑн Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан 25 ҫулти каччӑ тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управлениййӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл салтака каясран тарса ҫӳренӗ. Следстви версийӗпе килӗшӳллӗн, ҫак каччӑ ҫара юрӑхлӑ пулнӑ. Анчах 2016 ҫулхи чӳк уйӑхӗнчен пуҫласа 2018 ҫулхи ҫу уйӑхӗччен повестка килнӗ пулсан та ҫар комиссариатне тӑватӑ хутчен пыман. 2018 ҫулхи чӳк уйӑхӗнче вара медицина комиссийӗ витӗр тухмасӑрах ҫар комиссариатӗнчен тухса утнӑ. Халӗ ун тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе малалла тишкереҫҫӗ. Палӑртмалла: юлашки вӑхӑтра салтакран тарса ҫӳрекенсен йышӗ чакнӑ. Танлаштармашкӑн: пӗлтӗр унашкаллисен тӗлӗшпе 3 пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ, 2011 ҫулта – 38. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Ӗнер Чӑваш Енӗн патшалӑх телекуравӗпе тӳрӗ эфира тухакан «Ирхи тӗпел» кӑларӑма Чӑваш Енри профессионал писательсен пӗрлӗхӗн ҫӗнӗ ертӳҫи, «Хыпар» издательство ҫурчӗн «Тӑван Атӑл» журналӗн редакторӗ Лидия Филиппова хутшӑннӑ. Аса илтерер, асӑннӑ пӗрлӗхӗн отчетпа суйлав пухӑвӗ пуш уйӑхӗн 28-мӗшӗнче иртнӗччӗ. Суйлав кашни виҫӗ ҫулта пӗрре иртет. «Шутлатӑп та, Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫи вӑхӑтӗнче лашасене фронта ӑсатса пӗтерсен вӑкӑрсен турта хушшине тӑма тивнӗ», — терӗ «Ирхи тӗпел» кӑларӑм ертӳҫи Марина Карягина. Ертӳҫӗ пулма арҫынсене те сӗнсе пӑхнӑ. Сӑмахран, Юрий Артемьев литература критикне. Анчах вӑл хирӗсленӗ иккен. Ҫапла вара Василий Пушкинпа Лидия Филиппова кандидатурисем тӑрса юлнӑ. Малашне пирӗн республикӑра ҫыравҫӑсен унчченхи пек виҫӗ пӗрлӗх мар, иккӗ ҫеҫ пулӗ. Хӗветӗр Акивер ертсе пыракан «Хурӑнташ» Чӑваш Енри профессионал писательсен пӗрлӗхӗпе пӗрлешме кӑмӑл тунӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (06.05.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 744 - 746 мм, 10 - 12 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.