Мускав облаҫӗнчи Железнодорожный хулинче 2017 ҫулта машина урапи айне пулса вилнӗ ултӑ ҫулти ачан юнӗнче спирт тухнине ҫӗршыври чылай массӑллӑ информаци хатӗрӗ, ҫав шутрах Чӑваш халӑх сайчӗ те пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, экспертиза тӑрӑх, аслашшӗпе уҫӑлма тухнӑ Алеша вилесле ӳсӗр пулнӑ пек пулса тухнӑччӗ.

Ӗненмелле мар ҫав тӗрӗслев валли анализа Чӑваш патшалӑх университетӗнче вӗреннӗ, Чӑваш Енре чылай ҫул ӗҫленӗ Михаил Клейменов илнине те Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Экспертизӑна шанмасӑр ачан ашшӗ-амӑшӗ тӗрӗслеве Германие ярса пама йышӑннине те хыпарланӑччӗ.

Халӗ Михаил Коейменова суд тунӑ. Анализ илнӗ чух астумасӑр йӑнӑшнӑ эксперта суд 10 уйӑхлӑха ӗҫлесе юсанмалла тунӑ.

Чӑваш кӗнеке издательствинче Сергей Павловӑн «Асамлӑ кӗпер» автобиографиллӗ повеҫӗ пичетленсе тухнӑ. Любовь Левацкая пӗлтернӗ тӑрӑх, ӑна Ҫеҫпӗл Мишши ҫуралнӑранпа 120 ҫул ҫитнине халалланӑ. Ҫеҫпӗл Мишши 1899 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Канаш районӗнчи Касаккасси Шӗкӗр (халӗ Ҫеҫпӗл) ялӗнче ҫуралнӑ.

Повеҫри тӗп сӑнар – автор хӑй иккен. Вӑл Канаш районӗнчи Ушанар ялӗнче ҫуралса ӳснӗ. Ҫеҫпӗл Мишшин асламӑшӗпе куккӑшӗ вӗсен ялӗнчен-мӗн.

Сергей Лукияновичӑн ашшӗ поэтӑн шӑллӗпе Гурий Кузьмичпа туслӑ пулнӑ, Ҫеҫпӗл Мишши пирки каласа панӑ, ҫав аса илӳсене ҫыравҫӑ «Асамлӑ кӗпере» кӗртнӗ. Любовь Левацкая ӗнентернӗ тӑрӑх, кӗнекери самантсем «Ҫеҫпӗл Мишши пурнӑҫне тата туллирех уҫса параҫҫӗ, поэт биографине халиччен чылайӑшӗ пӗлмен самантсемпе пуянлатаҫҫӗ».

Кӑларӑма Сергей Павлов тата Лидия Филиппова ҫыравҫӑ архивӗнчи сӑнӳкерчӗксемпе, авторӑн ача чухнехи ӳкерчӗкӗсемпе пуянлатнӑ.

Шупашкарта пурӑнакан ҫамрӑк хӗрарӑма ҫынсене улталанӑ тесе тытса чарнӑ.

Чӑваш Енри право хуралҫисем шухӑшланӑ тӑрӑх, 30 ҫулти хӗрарӑм ҫынсене хваттер тара яратӑп тесе шантарнӑ. Те укҫа илнӗ хыҫҫӑн ҫухалнӑ вара, те ҫынсене урӑхла мелпе шӑнман пӑр ҫине лартса янӑ — кун пирки тӗплӗн ҫырса кӑтартман.

Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерствин пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, хайхи темиҫе хут та улталама пултарнӑ. Ӑна ШӖМӗн Пуҫиле шырав управленийӗн ӗҫченӗсем тытса чарнӑ.

Пурӑнмалли кӗтес тара илес тесе ҫав хӗрарӑмпа ҫыхланса улталаннисене право хуралҫисене систерме ыйтаҫҫӗ. Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерствин сайтӗнче мӗнле номерсемпе шӑнкӑравламаллине те кӑтартнӑ: 8 (8352) 24-37-97, 24-37-98 е 02.

Чӑваш Енри паллӑ велоҫулҫӳревҫӗ ӗнер, ҫу уйӑхӗн 20-мӗшӗнче, мӑшӑрӗпе Настьӑпа тата Аяран хӗрӗпе тӗнче курма тухса кайнӑ. Кун пирки вӑл Инстаграмра пӗлтернӗ. Ҫула тухнӑ малтанхи кун ҫемье Муркаш районӗнчи Мӑн Сӗнтӗр ҫул ҫаврӑмне ҫеҫ ҫитейнӗ-мӗн. Кун пирки Никита Инстаграмри хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ.

Никита Тӗнче ҫемйине ҫӗнӗ кайӑк пӗлтӗрхи ҫӗртме уйӑхӗнче килнӗ. Ҫапла вара хӗр пӗрчӗк хӑйӗн пӗрремӗш ҫуралнӑ кунне ҫул ҫинче кӗтсе илӗ.

Ҫулпа васкавлӑ пыма кутамккасем йывӑрри те кансӗрлет-мӗн. Йыш хӑйсемпе пӗрле 100 килограмм ытла таякан хатӗр-хӗтӗр илнӗ.

Тӗнчесем Финляндине ҫитме палӑртаҫҫӗ. Унта лекиччен вӗсен Чикме урлӑ каҫса Чулхула витӗр тухмалла.

Тенчесен ҫулҫӳревне tenche-travel.ru сайтра пӑхма май пур.

Шупашкар 550 ҫул тултарнӑ май хала администрацийӗ ачасем валли те конкурс йӗркеленӗ. Эдуард Успенскин сӑнарне – Чебурашкӑна – пурте паллатӑр пуль? Ҫавӑн валли тум суйлас тӗллевпе мэри чи лайӑх костюмсен конкурсне пуҫарнӑ.

Конкурса шкула ҫӳремен ачасем хутшӑнма пултараҫҫӗ. Заявкӑсене тата сӑнӳкерчӗксене Шупашкарти шкул ӳсӗмне ҫитмен ачасене аталантаракан центра ҫу уйӑхӗн 28-мӗшӗччен ҫитерсе памалла. Адресӗ: Эгер бульварӗ, 6-мӗш ҫурт, 1-мӗш корпус. Е ӗҫсене электронлӑ почтӑна ямалла: cheb_dop5@mail.ru.

Ҫӗнтерӳҫе Пӗтӗм тӗнчери ачасене хӳтӗлеменни кун, ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, палӑртӗҫ.

Чӑваш Енӗн прокурорӗ пулнӑ Сергей Русаков мемуар ҫырма тытӑннӑ. Аса илӗвӗсем пичетлениччен вӑл ӗҫсен пӗр пайӗпе тӗнче тетелӗнчи «Правда ПФО» хаҫата паллаштарнӑ.

Асӑннӑ кӑларӑмра пичетленнӗ пай Русаков Таджикистанра ӗҫленӗ тапхӑра уҫӑмлатать. Асӑннӑ тӑрӑхра вӑл Курган-Тюбинск облаҫӗн прокурорӗ, республика пуҫлӑхӗн прокурорӗн ҫумӗ пулса тӑрӑшнӑ. Сергей Русаков Таджикистанра ӗҫленӗ ҫулсем СССР арканас умӗнхи тапхӑрпа пӗр килнӗ.

Прркурор 1990 ҫулхи нарӑс уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Душанбери прокуратурӑра пулнине аса илнӗ. Таджикистанри компартин Тӗп комитечӗн резиденцийӗнчи столовӑя апат ҫиме кайнине ҫырса кӑтартнӑ. Резиденци темиҫе ҫуртран тӑнӑ. Ҫав шутра — хӑнасем валли, ятарлӑ коттедж тата КПСС Тӗпкомӗн тӗп секретарӗ пырас пулсан ун валли. Ҫуртсем тавра карта тытса ҫавӑрнӑ, ӑна темиҫе милиционер хуралланӑ.

Асӑннӑ столовӑйра Сергей Русаков апатланнӑ чухне «Спрут» Итали сериалӗнче ӳкерӗннӗ Микеле Плачидо киноактер апатланнӑ.

Раҫҫей, узбек киносценарисчӗ, ВГИК профессорӗ Шупашкара куҫ хывнӑ. Ҫакӑн пирки Надежда Смирнова журналист пӗлтернӗ.

Ӗнер Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче Шупашкарта 12-мӗш хут иртекен Пӗтӗм тӗнчери кинофестивалӗн тӳрисемпе, фестиваль хӑнисемпе Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев тӗл пулнине эпир маларах пӗлтертӗмӗр-ха.

Унта хутшӑнакансене Чӑваш Ен ертӳҫи «Эпир сире Шупашкарта курма яланах хавас. Яланлӑхах юлас текенсене савӑнсах йышӑнӑпӑр», — тенӗ.

Пресс-конференцире пулнӑ Надежда Смирнова журналист ӗнентернӗ тӑрӑх,

«Шупашкарта тымар яма килӗшнисенчен пӗрремӗшӗ илемлӗ фильмсен конкурсӗн жюри председателӗ Одельша Агишев» пулнӑ. Вӑл Шупашкара тӳрех куҫ хывнӑ-мӗн. «Эпӗ уҫӑлса ҫӳреме юрататӑп. Ӗнер ирхине Шупашкарта ҫапла тума май пулчӗ. Хула питӗ таса пулни тӗлӗнтерчӗ. Кунта сывлама ҫӑмӑл. Эпӗ ҫак хулара яланлӑхах юлма хатӗр», — тенӗ Раҫҫей, узбек киносценарисчӗ, ВГИК профессорӗ.

«Чӑваш ҫӗрӗ ҫинче Пӗтӗм тӗнчери кинофестивале ҫулсерен ирттерни, хамӑр патра режиссерсене, продюсерсене, Раҫҫейри театрпа кинори паллӑ актерсене, киноведсене, кинокритиксене курма питех кӑмӑллӑ», — тенӗ ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Шупашкарти кинофестивале килсе ҫитнӗ хӑнасене.

Тӗл пулӑва пресс-конференци евӗр ирттернӗ. Кинофестиваль умӗн килсе ҫитнисен йышӗнче Раҫҫей халӑх артисчӗ Александр Пашутин, совет тата Раҫҫей кинорежиссерӗ тата сценарисчӗ, ачасен «Ералаш» киножурнал илемлӗх ертӳҫи Борис Грачевский, Франци актерӗ Биби Насери пулнӑ.

Ӗнер каҫхине вара Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче Пӗтӗм тӗнчери кинофестиваль уҫӑлнӑ. Шупашкарта вӑл кӑҫалхипе 12-мӗш хут иртет.

«Хавал» чӑваш чӗлхи 10-мӗш уйлӑхне йыхравлаҫҫӗ. Вӑл ҫӗртме уйӑхӗн 30-мӗшӗнчен пуҫласа утӑ уйӗхӗн 7-мӗшӗччен «Сурские Зори» кану базинче (Етӗрне районӗ) иртӗ. «Хавал» уйлӑха чӑваш чӗлхине вӗренме Раҫҫейӗн тӗрлӗ кӗтесӗнчен тата юр ҫӗр-шывран та хӑнасем килеҫҫӗ.

Уйлӑха «Хавал» пуҫару ушкӑнӗ, «Ӑнӑҫу чӗлхи» (выр. «Язык для успеха») ют чӗлхесен шкулӗ тата "Хыпар" Издательство ҫурчӗн «Ҫамрӑксен хаҫачӗ» редакци йӗркелеҫҫӗ.

«Хавал» уйлӑхра чӑваш чӗлхине виҫӗ шайра вӗренме май пур. Ача-пӑча тата ҫамрӑксем валли уйрӑм вӗренӳ йӗркелӗҫ. 3-10 ҫулхи ачасем валли уйрӑм программа пулӗ.

Кӑҫалхи уйлӑхӑн тӗп хӑни – Гиннес рекорчӗсен кӗнекине кӗнӗ, тӗрлӗ чӗлхепе юрлакан хрантсус юрӑҫи, эсперантист, окситан чӗлхине аталантаракан Жан-Марк Леклер (Йомо). Вӑл Францири тӗрлӗ регион чӗлхисем мӗнле лару-тӑрура пулни ҫинчен каласа парӗ. Ҫавӑн пекех уйлӑхра Эктор Алос-и-Фонт (Барселона – Шупашкар) социолингвист, Тухватуллин Айрат Халитович (Хусан федераци университетӗнчи истори факультечӗн доценчӗ, Тутар республикин Истори институчӗн ӑслӑлӑх ӗҫченӗ), Федоринчик Арцем Сергеевич (Тимукка) (Кийӳ - Шупашкар) пулӗҫ.

Малалла...

Прокуратура Сӗнтӗрвӑрри хулинчи шӑтӑк-путӑклӑ урамсене тупса палӑртнӑ. Унти ҫитменлӗх пирки Чӑваш Енӗн прокурорӗн пӗрремӗш ҫумӗ Александр Евграфов вырӑнти усламҫӑсемпе тӗл пулсан пӗлнӗ. Лешсем ӑна ҫавӑн пирки евитленӗ.

Кӑлтӑк пирки хыпар надзор органӗнчи пысӑк вырӑн йышӑнакан ҫын хӑлхине кӗнӗ хыҫҫӑ кӗҫех Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи прокуратура тӗрӗслев пуҫарнӑ. Курчатов, Горький, Тургенев, Фурманов, Ленински урамсем шӑтӑк-путӑклине тупса палӑртнӑ.

Ҫитменлӗх пирки прокуратура суда тавӑҫпа тухнӑ. Ҫул-йӗре тытса тӑракан подряд организацийӗн ертӳҫине те кӑлтӑкшӑн явап тыттарма пултараҫҫӗ. Ун тӗлӗшпе административлӑ майпа ӗҫ пуҫарнӑ.

Маларах асӑннӑ урамсене юсанине прокуратура хӑй тӗрӗслесе тӑрӗ.