Чӑваш чӗлхи
![]() infourok.ru сайтри сӑнӳкерчӗкпе усӑ курса хатӗрленӗ коллаж «Хальхи вӑхӑтра пирӗн хамӑр тӑван чӗлхене нихӑҫанхи пек те мар хакламалла, ҫавӑн пекех пирӗн чӗлхе тӗрлӗлӗхшӗн кар тӑмалла, мӗншӗн тесен нумай енлӗх, кӑткӑслӑх кирек мӗнле тытӑм чӗрӗлӗхӗн тӗп факторӗ пулса тӑрать! Атьӑр хамӑр чӗлхесемпе куллен усӑ курар та тӑван чӗлхесен прависемшӗн ҫирӗп тӑрар!», —тесе ҫырнӑ чӑвашсен «Хавал» пуҫарулӑх ушкӑнӗ «Контактра». «Тӑван чӗлхе пӗлтерӗшӗ ҫинчен питӗ нумай калаҫма пулать. Ҫавра сӗтелсем ирттерсен те, нарӑс тата ака уйӑхӗнчи культура талккӑшӗнче студентсемпе учреждени ӗҫченӗсене хӑваласа ярсан та, вӗсене сӑвӑ вулаттарсан та е хӗрӳллӗ сӑмах калаттарсан та.... Эпир тӑван чӗлхепе усӑ курмасан, ҫыру ҫырмасан, вуламасан, кашни кун май килнӗ таран калаҫмасан, чӑвашла ача-пӑча сачӗсем, шкулсем уҫмасан, культурӑпа ӑслӑлӑх тата популярлӑ пулӑмсем йӗркелесе ирттермесен, тӑван чӗлхене хисепленине кӑтармасан пире ни хисеплемӗҫ, ни хамӑр чӗлхемӗре упраса хӑвараймӑпӑр», — шухӑшлать «Хавал». Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Чӑваш чӗлхи
![]() «Пӗтӗм тӗнчери Тӑван чӗлхе кунӗ тӗлне ҫулсерен конкурс ирттереҫҫӗ. Кӑҫал унта 11 номинацие тӗрлӗ чӗлхеллӗ 299 ӗҫ тӑратнӑ», — тесе пӗлтернӗ Шупашкар районӗнчи Чӑрӑшкассинчи шкул вӗрентекенӗ Алина Николаева «Контактра» халӑх ушкӑнӗнче. «Несӗлсен чӗлхине вӗрентекен» конкурса «Хӑй ҫырнӑ сӑвӑ» («Авторский стих») номинацие чӑваш чӗлхипе литература вӗрентекен Алина Михайловна та хутшӑннӑ. А.М. Николаева хӑй ҫырнӑ «Чӑвашлах пуплесчӗ» сӑввипе тутар, дагестан, ингуш, калмӑк, чечен тата ытти чӗлхесемлӗ сӑвӑсем хушшинче 1 вырӑн ҫӗнсе илнӗ. Конкурса хутшӑнма пулӑшнӑшӑн вӑл Шупашкар районӗнчи чӑваш чӗлхипе литература вӗрентекенсен канашӗн ертӳҫине Евгений Майкова тата Виктор Чугарова тав самахӗ калать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Спорт
![]() Халӑха спорта явӑҫтарассипе Чӑваш Ен лидерсен шутӗнче. Ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев федерацин Атӑлҫи регионӗнче регионсен пайташӗсен Тольяттире иртнӗ ларӑвне хутшӑннӑ. Унта Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи регионсенче спорта аталантарас ыйтӑва сӳтсе явнӑ. Раҫҫей спорт министрӗн ҫумӗ Марина Томилова Чӑваш Ене спортпа туслӑ регионсенчен лидерсен шутӗнче тесе каланӑ. Республика Раҫҫей Президенчӗ лартнӑ тӗллевсене пурнӑҫлас тӗлӗшпе «Спорт – пурнӑҫ норми» проекта пурнӑҫа кӗртессипе пӗлтӗртенпех хастар ӗҫлет. 2019 ҫул Чӑваш Ен спортсменӗсене Раҫҫейӗн пӗрлештернӗ командисене кӗртессипе рекордлӑ ҫул пулса тӑнӑ. Ҫав списока пирӗн республикӑри 202 спортсмен кӗнӗ, 2018 ҫулхипе танлаштарсан 19 ҫын ытларах. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Чӑваш чӗлхи
![]() Уҫӑ сӗтел президиумӗ Трак шкулӗнче районти чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекенсен черетлӗ методика ларӑвӗ иртрӗ. «Тӑван чӗлхене рефрен майӗпе вӗрентесси» ятпа иртнӗ мероприятие районти шкулсенче чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекенсем, вырӑнти общество хастарӗсем тата Чӑваш наци конгресӗн элчисем килсе ҫитрӗҫ: Наци конгресӗн Вӗренӳ комитечӗн ертӳҫи, Чӑваш республикин тава тивӗҫлӗ вӗрентекенӗ Г.Л. Никифоров, Чӑваш республикин тава тивӗҫлӗ вӗрентекенӗ А.В. Ишова (Шупашкар районӗ, Тутаркасси), Чӑваш республикин тава тивӗҫлӗ вӗрентекенӗ Т.Н. Петрова (Ҫӗрпӳ районӗ, Опытнӑй). Инҫетрен килнӗ хӑнасем Трак шкулӗн вӗрентекенӗсем (Ю.Е. Кузьмина, И.М. Федорова, И.А. Павлова) хатӗрленӗ уҫӑ уроксене пӑхрӗҫ. Чӑваш наци конгресӗн представителӗсем ҫавӑн пекех ӳнерпе технологи учителӗ Н.В. Кривошеев йӗркеленӗ ачасен ал ӗҫӗсен куравӗпе киленчӗҫ, шкулти этнопедагогикӑпа этнографи музейӗсене кӗрсе курчӗҫ. Тӗлпулӑвӑн класс тулашӗнчи ӗҫсен пайӗ акт залӗнче иртрӗ. Трак вӑтам шкулӗн ачисем «Кӗрлерӗ вӑрҫӑ, ҫунчӗ ҫӗр!» уҫӑ мероприяти кӑтартрӗҫ, сӑвӑсем каласа, юрӑсем шӑрантарса пурин чӗрисене те тыткӑнларӗҫ. Юлашкинчен ларусен пӳлӗмӗнче «Хальхи вӑхӑтра чӑваш чӗлхине паха шайра вӗрентесси» тема тавра ҫавра сӗтел ирттерчӗҫ, тӗлпулӑва килнисем хумхантаракан ыйтусем ҫӗклерӗҫ, пӗр-пӗринпе канашларӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Политика
![]() Ҫынсен пӗр ушкӑнӗ нарӑс уйӑхӗн 29-мӗшӗнче Борис Немцева аса илсе Шупашкарти тӗп урамсем утма палӑртнӑ. Ку ыйтӑва хула администрацине ярса панӑ. Анчах ку ыйтӑва тивӗҫтермен: саккунпа килӗшӳллӗн, Ленин проспектӗнче тата К.Маркс урамӗнче унашкал мероприятисем ирттерме юрамасть. Тӳре-шара Борис Немцева масар ҫинче, политика репрессийӗсенче вилнӗ ҫынсене халалласа лартнӑ палӑк умӗнче, (вӑл Б.Хмельницкий урамӗнче вырнаҫнӑ) ирттерме сӗннӗ. Семен Кочкин хастар кунпа пачах килӗшмест. Вӑл хирӗҫ ҫӑхав ҫырнӑ. Семен Кочкин ӗнентернӗ тӑрӑх, нарӑсӑн 29-мӗшӗнче мероприяти пулать, анчах масар ҫинче мар. Сӑмах май, Борис Немцева 2015 ҫулхи нарӑс уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Мускавра вӗлернӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Политика
![]() moygorod-online.ru архивӗнчи сӑн Элтепер администрацийӗ официаллӑ ҫынсемпе делегацисем валли банкетсемпе фуршетсем ирттерме аукцион ирттерессине пӗлтернӗ. Малтанхи хак – 1,2 миллион тенкӗ. Банкет ирттермелли менюна улма-ҫырла вази, какай тата пулӑ ассорти, пулӑ, какай, хуплу, пулӑллӑ бутерброд, пан улми кукӑлӗ тата ытти кӗреҫҫӗ. Паллах, тата сӗткенсем пур. Аукцион ҫӗнтерӳҫи банкетсемпе фуршетсем йӗркелӗ. Укҫана республика хыснинчен уйӑрӗҫ. Аукцион пуш уйӑхӗн 23-мӗшӗнче иртӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Вӗренӳ
![]() forum.na-svyazi.ru сайтран илнӗ сӑнӳкерчӗк Иртнӗ ҫул вӗҫӗнче Шупашкарти 22-мӗш шкула Раҫҫей Геройӗн Николай Гавриловӑн ятне панӑччӗ. Кун пирки сайтра хыпарланӑччӗ. Халӗ шкул умне МИ-8 вертолет вырнаҫтарма йышӑннӑ. Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков пӗлтернӗ тӑрӑх, вертолета шкул умне ҫулла лартӗҫ. Шкул Кӑкшӑм урамӗнчи 19-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ. Ӑна 1984 ҫулта уҫнӑ. Палӑртмалла: Николай Гаврилов – пирӗн ентеш. Вӑл 2010 ҫултанпа Раҫҫейри хӑрушсӑрлӑх федераци службин авиаци управленийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() «Чӑвашкино» чӑваш патшалӑх киностудине тата электрон документацин архивӗнче Кӑркӑстанри кинематографистсем пулнӑ. Вӗсем Совет Союзӗн маршалӗн А.И. Еременкӑн «Годы возмездия» кӗнекине тӗпе хурса Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫин 10 паттӑрӗ ҫинчен фильм ӳкереҫҫӗ иккен. Ҫав паттӑрсенчен пӗри — Чӑваш Енри Вӑрнар район ҫӗрӗ ҫинче ҫуралса ӳснӗ Фёдор Иванович Ашмаров. Кӗске метрлӑ фильма Латвинче, Кӑркӑстанра, Узбекистанра, Каракалпак Республикинче, Пушкӑртстанра, Тутарстанра, Чӑваш Енре, Чӗмпӗр облаҫӗнче, Мускав облаҫӗнче ӳкернӗ. Кино ӳкерес ӗҫе 2018 ҫулта пуҫланӑ. Хӑнасене «Чӑвашкино» ертӳҫин ҫумӗ Олег Цыпленков В.В. Николаевӑн «Генеалогия чувашского народа» кӗнекине тата Пӗтӗм чӑвашсен «Асам» кинофестивалӗн статуэткине парнеленӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() ШӖМ тунӑ сӑн ЧР ШӖМӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарта пурӑнакан пӗр хӗрарӑм ҫухалнӑ ачана тупма пулӑшнӑ. Полицейскисем ӑна куншӑн тав тунӑ. Кӑрлач уйӑхӗн 24-мӗшӗнче ҫак хӗрарӑм Иван Яковлев проспектӗнчи 3-мӗш ҫурт ҫывӑхӗнче хӗрачана асӑрханӑ. Вӑл пӗчченех пулнӑ. Хӗрарӑм иртсе кайман, хӗрача патне пынӑ. Ҫак хӗрачана ашшӗ-амӑшӗ шыранӑ-мӗн. Ачана ҫемьене тавӑрса панӑ. Хӗрарӑма вара ачана ҫемьене таврӑнма пулӑшнӑшӑн полици полковникӗ Марат Михайлов чечек ҫыххи тата парне парнеленӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() «Лиза Алерт» сайтри сӑн Нарӑсӑн 17-мӗшӗнче каҫхине Шупашкарта пурӑнакан хӗрарӑм ӗҫ хыҫҫӑн киле утнӑ. Хайхискер тӗттӗмре пӗр ҫын ларнине асӑрханӑ. Малтанах пыма хӑранӑ, кайран ҫав ҫын старик пулнине ӑнланнӑ та мӗн пулнипе кӑсӑкланма тытӑннӑ. Хӗрарӑм васкавлӑ медпулӑшу чӗннӗ. Тухтӑрсем ватӑ ҫын шӑнса кӳтнине палӑртнӑ. Вӑл кам пулнине палӑртайман, ҫавна май ӑна сӑн ӳкерсе «Лиза Алерт» ҫӑлавпа шырав ушкӑнне ярса панӑ. Кӑштахран старик ӑҫта пурӑннине палӑртма май килнӗ. Арӑмӗ упӑшки киле час таврӑнайманшӑн пӑшӑрханнӑ. Арҫын ирхи 10 сехетре уҫӑлма тухнӑ, хулан тепӗр вӗҫне темле майпа ҫитнӗ. Арӑмӗ мӑшӑрне курсан питӗ савӑннӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (02.05.2025 03:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 750 - 752 мм, 3 - 5 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 5-7 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.