"Советская Чувашия" тунӑ сӑн

Ҫӗртме уйӑхӗн 12-мӗшӗнче, Раҫҫей кунӗнче, Шупашкар та Пӗтӗм Раҫҫейри акцие хутшӑнӗ, Раҫҫейри халӑхсен туслӑхӗн парадне ирттерӗ. Унта Чӑваш Енри 20 ытла наципе культура пӗрлешӗвӗ хутшӑнӗ. Ҫавӑн пекех Чӑваш Енри халӑхсен ассамблейи, ӗҫ коллективӗсем, студентсем, ахаль ҫынсем те айккинче юлмӗҫ.

Колоннӑра «Забава», «Родные просторы», «Нарспи», «Золотые родники», «Сарпике» халӑх ансамблӗсем, «Савӑнӑҫ» вокал ансамблӗ, «Вольница» казаксен юрӑ ансамблӗ, «Ялкын» тутар юррин ансамблӗ тата ыттисем те утӗҫ. Тӗрлӗ халӑх ҫыннисем хӑйсен наци костюмне тӑхӑнӗҫ.

Колонна 11 сехетре Республика лапамӗнчен пуҫласа Хӗрлӗ лапам таран утӗ. Унта вара уяв концерчӗ пулӗ.

Хӗрлӗ Чутай район администрацийӗ 1,8 миллион тенкӗпе иномарка туянасшӑн пулни пирки пӗлтернӗччӗ. Анчах аукцион пулман, администраци документсене тӗрӗс мар хатӗрленӗ-мӗн. Монополипе кӗрешекен федераци управленийӗ тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн аукциона пӑрахӑҫлама тивнӗ.

Хӗрле Чутай районӗнчи тӳре-шара пӗрех машина туяннӑ. Хакӗ 1,4 миллион тенке кайса ларнӑ. Машинӑпа «Альянс-Моторс» тивӗҫтерӗ.

Унччен аукцион ирттериччен район администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ Альбина Ярабаева ӑнлантарнӑ тӑрӑх, хаклӑ иномарка канашлӑва вӑхӑтра ҫитме кирлӗ.

Кӑҫалтан Чӑваш Енре пурӑнакансен китай чӗлхипе патшалӑхӑн пӗрлехи экзаменне тытма май пур. Халӗ пӗтӗмпе пилӗк ют чӗлхе суйлама ирӗк параҫҫӗ: акӑлчан, нимӗҫ, хрантсус, испан, китай чӗлхисем.

Кӑҫал китай чӗлхипе пӗр ҫын экзамен тытма кӑмӑл тунӑ. 11-мӗш класран вӗренсе тухаканскер резерв кунне суйланӑ. Ҫыру пайӗ ҫӗртме уйӑхӗн 27-мӗшӗнче иртӗ, чӗлхе вӗҫҫӗн каламалли – ҫӗртме уйӑхӗн 28-мӗшӗнче.

Палӑртмалла: ют чӗлхесемпе ҫыру пайӗ ҫӗртмен 5-мӗшӗнче иртнӗ, экзамена 518 ҫын тытнӑ. Вӗсенчен 515-шӗ акӑлчан чӗлхине суйланӑ, нимӗҫ чӗлхине – 1 ҫын, хрантсус чӗлхине – 2 ҫын тытнӑ.

Михаил Игнатьев тата Вячеслав Петушенко

Машинӑсем хӑвӑрт ҫӳремелли ҫула Чӑваш Ен урлӑ тӑвас сӑмах нумаях пулмасть тухрӗ. «Мускав – Чулхула – Хусан» автоҫулпа ҫыхӑннӑ хушу та тухнӑччӗ. Иртнӗ ҫулхи чӳк уйӑхӗнче алӑ пуснӑ документра ҫул тума условисем йӗркелес тӗллеве палӑртнӑччӗ.

Ҫак кунсенче Питӗрте Пӗтӗм тӗнчери экономика форумӗ ӗҫлет. Унта хутшӑннӑ май пирӗн республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев «Российские автомобильные дороги» (чӑв. Раҫҫейӗн автомобиль ҫулӗсем) патшалӑх компанийӗн пуҫлӑхӗпе Вячеслав Петушенкопа тӗл пулнӑ. Енсем «Европа – Хӗвел Анӑҫ Китай» автоҫул тӑвас ыйтӑва хускатнӑ. Трассӑн пӗр пайӗ — «Мускав – Чулхула – Хусан» тӳлевлӗ ҫул. Ҫул тӑршшӗ — 729 километр. Трасса пирӗн республикӑри Ҫӗмӗрле, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Комсомольски, Канаш тата Тӑвай районӗсемпе иртмелле. Пирӗн республикӑра унӑн тӑршшӗ 89,3 километрпа танлашмалла.

Улатӑр ҫыннине, вӑл уйрӑм усламҫӑ шутланать, ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн инспекторне сӗтев парас тенӗшӗн явап тыттарасшӑн.

41 ҫулти арҫын тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 30-мӗш статйин 3-мӗш пайӗпе тата 291,2 статйин 1-мӗш пайӗпе ӗҫсем пуҫарнӑ. Раҫҫейӗн Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, пуҫиле ӗҫе суда ярса панӑ ӗнтӗ.

Ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн инспекторӗсем «ГАЗ-А32R35» автомобиле тӗрӗслеме ҫу уйӑхӗн 15-мӗшӗнче кӑнтӑрла чарнӑ. Инспекторсем машина хуҫи транспорт тытӑмне ылмаштарнине асӑрханӑ. Тӗрӗсрех каласан, пассажирсем валли хушма вырӑнсем йӗркеленӗ.

Савут кӑларнинчен ылмаштарнӑ транспорта ҫӳреме юрамасть. Уншӑн административлӑ майпа явап тыттараҫҫӗ. Явап тытас килмен енне транспорт хуҫи инспектора 5 пин тыттарма пӑхнӑ.

Ҫӗртме уйӑхӗн 8-мӗшӗнче «Янтал» ушкӑн патшалӑх экзаменне чӗнет. Кун пирки Сантӑр Элтиярӗ Инстаграмра хыпарланӑ.

Экзамен ҫӗртме уйӑхӗн 8-мӗшӗнче 13 сехетре Шупашкарти музыка училищинче («Ҫеҫпӗл» чарӑну) пуҫланӗ. Куракансен укҫа тӳлесе кӗмелле мар.

Ҫавна май «Ҫураҫни», «Туй», «Ҫӑнӑхта» йӑлисене кӑтартӗҫ. Вӗсене 4-мӗш курсран вӗренсе тухакан хӗрсем Элӗк, Муркаш, Шӑмӑршӑ тата Патӑрьел тӑрӑхӗсенче пуҫтарнӑ юрӑ-кӗвӗпе тата этнографи материалӗсемпе усӑ курса хатӗрленӗ. Тури чӑвашсем анатри хӗре качча илме пынине кӑтартӗҫ. Программӑра ҫавӑн пекех — шилӗк, илемлӗ хӗр йӗрри, авалхи баттл, саламалик (мӑн кӗрӳ такмакӗ), хӗр пылӗ, чӑх пӑстарни, илемлӗ ташӑсем. Халиччен ниҫта та янӑраман туй юррисем те пулӗҫ.

Чӑваш Енӗн тӗп хулинчи пысӑк промышленность предприятийӗсенчен пӗри, «Промтрактор-Промлит» савут, инженерсене ӗҫе йышӑнать. Кун пирки Шупашкарти Ӗҫлӗх центрӗ пӗлтернӗ.

Кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗн 6-мӗшӗ тӗлне предприятие вырнаҫма 451 ӗҫсӗр ҫынна хут панӑ. Савутра ӗҫлеме сӗннисен пӗтӗмӗшле йышӗ вара 2 пинтен те иртнӗ.

Шӑратакан производствӑна инженер профессиллӗ ҫынсем кирлӗ. Унсӑр пуҫне унта обрубщиксене, электрогазосварщиксене, стерженщиксене, электромонтёрсене, слесари-юсавҫӑсене тата ытти рабочие йышӑнаҫҫӗ. Рабочисем кирлине предприяти тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенче те хыпарласах тӑрать.

«Промтрактор-Промлит» предприятие рабочисене ӗҫе пӗрмай йыхравланине савутра производство калӑпӑшӗ ӳссе пынипе, саккассен калӑпӑшӗ йышланнипе сӑлтавлаҫҫӗ.

«Регионы – сотрудничество без границ» (чӑв. Регионсем – чикӗсӗр ӗҫтешлӗх) курав Республика кунӗ тӗлне Шупашкарта ҫулсеренех уҫӑлать. Кӑҫал та иртӗ. Хальхи шучӗпе 26-мӗш хут пулӗ.

Ӑна йӗркелекенсем кӑҫал ӑна урӑхларах ирттерме шухӑшланӑ. Вӑл унчченхилле МТВ-центрта е «Контур» суту-илӳ комплексӗнче пулма пӑрахнӑччӗ-ха. Курав япалисене шатерсем карса вырнаҫтарӗҫ.

Ҫавӑн валли 1800 пин тӑваткал метр лаптӑк уйӑрма палӑртнӑ. Автомобильсем, пысӑк калӑпӑшлӑ ытти техника валли те вырӑн тупӗҫ. Тӗрлӗ енлӗ ӑстасене, ача-пӑчана кӑсӑклантармалли лаптӑксем уйӑрса парӗҫ.

Чӑваш Енӗн Экономика аталанӑвӗн, промышленноҫӑн тата суту-илӗвӗн министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, курав ҫӗртме уйӑхӗн 21-24-мӗшӗсенче иртӗ.

Л.А. Андреев-Лесник ҫырнӑ «Тӳнтерле орфографи пирки тӳр сӑмах» статьйи «Чӑваш халӑх сайтне» вулакансене нумай калаҫтарчӗ. Вӗренӳ министерсви ӑна ҫакӑн пек хурав панӑ:

Хисеплӗ Леонид Емельянович!

Чӑваш Республикин вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви Сирӗн 2019 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ҫырнӑ ҫырӑвӑра илнине, унти информаципе паллашнине пӗлтерет. Эсир чӑваш ялӗн ача сачӗсенче чӑвашла калаҫма вӗрентес тата чӑваш орфографийӗ пирки ҫырнӑ ҫырӑва тимлӗн вуласа тухрӑмӑр. Сире ҫакна пӗлтеретпӗр.

Чӑваш Республикин Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви ача сачӗсенче чӑвашла калаҫма вӗрентме, тӑван ен культурипе паллаштарма нумай ӗҫ тӑвать, программӑсем, меслет сӗнӗвӗсем, хрестоматисем пичетлесе кӑларать, ача сачӗн ертӳҫисем, воспитателӗсем валли ятарласа курссем, семинарсем, консультацисем ирттерет.

Шкулчченхи вӗренӳ организацийӗсенче ӑс пухакансем кашни ҫулхи «Хунав» фестивале хутшӑнаҫҫӗ. Воспитательсем заняти конспекчӗсен, уяв сценарисен конкурсне хутшӑнма хастар.

Малалла...

«Чӑваш Ен – Атӑл чӗри» проектпа килӗшӳллӗн, Шупашкарти Хӗрлӗ лапама тата кӳлмеке реконструкцилеме палӑртнӑ. Ку ӗҫе мӗнле компани пуҫӑнасси паллӑ.

Ятарласа аукцион ирттернӗ. Унта икӗ организаци хутшӑннӑ. «Правда ПФО» сайтра хыпарланӑ тӑрӑх, килӗшӗве «Дорисс» паркпа алӑ пусӗҫ.

Хӗрлӗ лапама тата кӳлмеке реконстукцилеме малтанах 1 миллиард та 259 миллион тенкӗ уйӑрма палӑртнӑ. Аукцион вӑхӑтӗнче «Дорисс» организаци хака 6 миллион тенкӗ чакарнӑ. Ҫапла майпа Шупашкарти ҫак икӗ вырӑна 1 миллиард та 253 миллион тенкӗпе ҫӗнетӗҫ.