Европӑри вӑрмансем сахалланса юлнишӗн чи малтанах этем яваплӑ. Кивӗ тӗнчере ҫын ури пырса пусман вӑрман тупма май ҫук ӗнтӗ, анчах хальхи вӑхӑтра кунта аркатаканӑн утти ҫеҫ мар.

Вӑрманти ҫутҫанталӑкӑн упранса юлнӑ лаптӑкӗсене час-часах уйрӑм майпа хӳтлӗхре усраҫҫӗ, ҫыннисем те унта ытларах ырӑ шухӑшпа килеҫҫӗ.

Хӑй тӗллӗн ӳссе ларнӑ вӑрман лаптӑкӗ Европӑра пурӗ 27 ҫеҫ шутланать, анчах та юлашки ҫулсенче ырӑ туртӑмсене те асӑрхама пулать, сӑмахран, тискер чӗрчунсем таврӑнаҫҫӗ, вӑрман лаптӑкӗсем те ӳсеҫҫӗ.

Европӑра халӗ чи пысӑк «вӑрман утравӗсем» Раҫҫейре, Финляндире, Швецире, Норвегире тата Румынире сыхланса юлнӑ.

Ормьернкампен — Норвегири чи пӗчӗк наци паркӗ, вӑл Ослоран 200 ҫухрӑм ҫурҫӗрелле Гёусдал коммунӑра, Оппланн хвӳлкӗре (Норвегири администрациллӗ пайланӑвӗн ячӗ; облаҫпе тан) вырнаҫнӑ. Парк лаптӑкне чӑрӑш вӑрмансем йышӑнаҫҫӗ, кӳлӗсемпе шурлӑхсем пур.

Кунта Норвегире урӑх ниҫта та тӗл пулман ӳсентӑрансене курма пулать, ҫакӑнпа вӑл ыттисенчен уйрӑлса тӑрать те.

Финляндишӗн вӑрмансем питӗ пӗлтерӗшлӗ шутланаҫҫӗ.

Малалла...

Ҫурла уйӑхӗн 2-мӗшӗ тӗлне илсен пирӗн республикӑра кӑшӑлвирус диагнозӗллӗ тата тепӗр икӗ ҫын вилнӗ. Ҫапла вара ҫулталӑк пуҫланнӑранпа 56 ҫын пурнӑҫӗ татӑлнӑ. Цифрӑсене федерацин информаци центрӗ пӗлтернӗ.

Иртсе кайнӑ талӑкра Чӑваш Енре кӑшӑлвируспа чирлисене тата тепӗр 37 тӗслӗх шута илнӗ. Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа ку амакпа 6 811 ҫын чирленӗ. Сывалнисем – 3 857 ҫын, вӗсенчен 65-шӗ юлашки талӑкра сывалнӑ.

Хальхи вӑхӑтра пирӗн республикӑра кӑшӑлвируспа 2 898 ҫын чирлет. Чир сарӑлнин индексӗ – 0,97.

Сӑмах май каласан, Раҫҫей ӗнертенпе тӑватӑ ҫӗршывпа: Турципе, Великобританипе, Абхазипе тата Танзанипе – хӑйӗн чиккине уҫрӗ. Турцие, Великобритание тата Танзание самолетсем вӗҫме тытӑнчӗҫ. Ют ҫӗршывран килекенсен килтен тухмасӑр ик эрне ларма тивмӗ.

ryazan.bezformata.com сӑнӳкерчӗкӗ

Етӗрне районӗнчи Чаканар Упинче карантин тесе йышӑннӑ. Ку хушӑва Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев ӗнер, ҫурла уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ. Ҫапла йышӑнӑва республика ертӳҫи «Ветеринари ҫинчен» федераци саккунӗпе килӗшӳллӗн тата Чӑваш Ен Патшалӑх ветеринари службин ертӳҫи сӗннипе тунӑ.

Тискер чӗрчунсен урнӑ чирне палӑртнӑ хыҫҫӑн ял ҫыннисен выльӑх-чӗрлӗх сутса туянма юрамӗ. Асӑннӑ террриторири чӗрчунсене куравсене те илсе кайма чарнӑ.

Урнӑ чире пула йышӑннӑ карантин вӑхӑчӗ ӗнер пуҫланнӑ. Республика ертӳҫин хушӑвӗнче каланӑ тӑрӑх, чару мерисем выльӑх чирленӗ хыҫҫӑн икӗ уйӑх иртсен вӗҫленӗҫ.

ШӖМ тунӑ сӑн

Кӳршӗ регионта пурӑнакан икӗ ҫын Чӑваш Енри лавккасенчен япаласем вӑрланӑ. Ҫӗртме уйӑхӗн вӗҫӗнче Улатӑрта лавккасенчен хаклӑ йышши эрех, парфюм ҫухални пирки полицие пӗлтерме тытӑннӑ.

Йӗрке хуралҫисем вӑрӑсене тупса палӑртнӑ. Вӗсем – Мӑкшӑ Республикинчи гастролерсем. Арҫынпа хӗрарӑм машинӑпа ҫӳренӗ, икӗ сехет хушшинче виҫӗ лавккана кӗрсе 9 кӗленче виски, 5 мартини, 13 дезодорант, 6 шӑл пасти, боритва станокӗ вӑрттӑн йӑтса тухнӑ.

Улатӑрти полицейскисем Мӑкшӑ Республикине кайса 30 ҫулти арҫынна тата 42 хӗрарӑма тытса чарнӑ. Вӗсем унччен те вӑрланӑшӑн айӑпланнӑ-мӗн. Арҫынпа хӗрарӑм тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Вӗсем ҫакнашкал ытти преступленипе ҫыхӑннипе ҫыхӑнманнине тӗрӗслеҫҫӗ.

ШӖМ тунӑ сӑн

Шупашкарта пурӑнакан 31 ҫулти хӗрарӑм ӗлӗкхи кинжала халӑх тетелӗнче сутма пуҫланӑ. Анчах вӑл йӗрке хуралҫисен аллине лекнӗ.

Хӗрарӑм пӗлтернӗ тӑрӑх, ӗлӗкхи кинжал унӑн упӑшкине аслашшӗнчен лекнӗ. Оперативниксем хӗҫ-пӑшал сутнине асӑрханӑ, халӗ ҫав хӗрарӑма явап тыттарнӑ ӗнтӗ.

Хӗрарӑм кинжала 14 пин тенкӗпе сутнӑ. Ҫак хатӗре 1914 ҫулта хатӗрленӗ. Анчах вӑл упрама, сутма юраман хӗҫ-пӑшал йышне кӗрет. Хӗрарӑм вара ҫакна чухламан та. Анчах ку яваплӑхран хӑтармасть.

Чӑваш Енри Галина Карпова «ТНТ» телеканалӑн «Перезагрузка» кӑларӑмӗнче ӳкерӗннӗ. Вӑл хутшӑннӑ кӑларӑма ыран, ҫурла уйӑхӗн 2-мӗшӗнче, 11 сехетре кӑтартӗҫ.

Асӑннӑ кӑларӑма пурнӑҫра тӗрлӗ терт-нуша курнӑ хӗрсем хутшӑнаҫҫӗ. Вӗсем хӑйсен пурнӑҫӗнчи йывӑрлӑх пирки куҫҫуль витӗр каласа кӑтартаҫҫӗ. Хитреленсен пурнӑҫ та илемленессе шанаканскерсемпе стилистсем, косметологсем, вижажистсем, пластика хирургӗсем ҫеҫ мар, психологсем те ӗҫлеҫҫӗ. Хитреленнипе пӗрлех пикесене телейлӗ пулма вӗрентеҫҫӗ. Хӗрсемпе психологсем пӗр уйӑх ӗҫлеҫҫӗ, ӑшра шӗкӗ евӗр кӑшлаканнине ҫиеле кӑларма, япӑххине манса талпӑнма, ҫӗнӗлле шухӑшлама, малалла ӑнтӑлма хӑнӑхтараҫҫӗ вӗсем.

Пирӗн республикӑна хӑнана килнӗ Елена чӑваш арҫыннисене тек ӗненмессине халӑх ушкӑнӗсенчен пӗринче пӗлтернӗ. Мӗншӗн шанманнине те уҫӑмлатнӑ.

«Чӑваш Енри Муркаш районӗнчи Кӑпас ялне кӗрсен ял тӑрӑх утса тухас терӗм. Ҫул клуб патне илсе ҫитерчӗ. Эпӗ ун умӗнче уткалатӑп, территорине кӗме хӑратӑп. Кӑштах кӑтрарах ҫӳҫлӗ, ҫырӑ, яштака, илемлӗ сасӑллӑ арҫынна куртӑм. Ӑна сывлӑх суннӑ хыҫҫӑн клуб пирки ыйтса пӗлтӗм. Ҫурт кивӗ. 1945 ҫулсенчи пек. Арҫын клуб ҫинчен каласа кӑтартрӗ, вӑхӑтлӑха вӑл ӗҫлеменнине пӗлтерчӗ. Хӑй вара клуб территорине пӑрӑнчӗ. Мӗншӗн унта кӗни пирки ыйтрӑм. Клуб хыҫӗнчи пӳртре пурӑнатӑп, унтан киле ҫитме ҫывӑх тесе пӗлтерчӗ. Эпӗ ӗнентӗм. Клуба кӗме май килмерӗ пулин те ӑна урам енчен хӑть ӳкерес терӗм. Анчах клубра сасӑ илтӗнсе кайрӗ. Арҫын кайнӑ сукмакпа утрӑм. Пӑхатӑп та – ҫуртра пӗр 6–7 ҫын, ял ҫыннисем, эрех ӗҫсе яраҫҫӗ. Вӑт сана, киле каякан чӑваш. Нимле ҫурт та ҫук унта. Ну, чӑвашсем, чее тата!», – пӗтӗмлетнӗ хӑна.

Роспотребнадзорӑн пуҫлӑхӗ – Раҫҫейӗн тӗп санитари врачӗ Анна Попова чикӗ леш енчен ятарлӑ авиарейссемпе таврӑнакансене килтен тухмасӑр ик эрне лармалли йӗркене пӑрахӑҫласси ҫинчен калакан йышӑну кӑларнӑ. Документа право информацийӗн порталӗнче ӗнер вырнаҫтарнӑ.

Асӑннӑ йышӑнура каланӑ тӑрӑх, пуш уйӑхӗнчи хушу вӑйне ҫухатать. Ҫав вӑхӑтрах чикӗ леш енчен таврӑнакансен патшалӑх пулӑшӑвӗсен порталӗнче анкета ҫырмалла.

Чикӗ леш енчен таврӑнакансен ик эрне килте лармалли хушӑва утӑ уйӑхӗн 15-мӗшӗнче пӑрахӑҫланӑччӗ. Анчах ятарлӑ рейспа таврӑнакансен ҫав йӗркене пӑхӑнмаллаччӗ. Ҫӗнӗ йӗрке хамӑр ҫӗршыв ҫыннисене те, ют ҫӗршывран пирӗн пата килекенсене те пырса тивет.

Ҫурла уйӑхне каҫнӑран Чӑваш чӗлхи лабораторийӗн иртнӗ уйӑхри ӗҫне пӗтӗмлетме вӑхӑт ҫитрӗ. Ҫитӗнӳсене илес пулсан — Чӑваш чӗлхин икчӗлхеллӗ ҫӳпҫинче мӑшӑрсен йышӗ 490 пине ҫитрӗ (+35 009). Тепӗр май каласан, 500 пин мӑшӑрччен нумаях юлмарӗ! Эпир малтанах палӑртса хунӑччӗ: ку кӑтартӑва ҫурмиллиона ҫитернӗ хыҫҫӑн вӗсене Яндекса парӑпӑр, ҫапла май Яндекс.Тӑлмачри куҫару тата та лайӑхланмалла.

Сӑмах май, эпир хамӑрӑн тӑлмача та, http://translate.chv.su адреспа вырнаҫнӑскерне, ҫӗнетрӗмӗр. Халӗ вӑл 400 пин мӑшӑр ҫинче вӗрентнипе ӗҫлет. Маларах чӑвашла-вырӑсла моделе ҫӗнетсеччӗ, икӗ кун каялла вара вырӑсла-чӑвашлине ҫӗнӗлле вӗрентрӗмӗр. Енчен те унччен BLEU кӑтарту 32,54 пулнӑ пулсан, хальхинче ӑна 33,8 таран хӑпартрӑмӑр (малалла ӑна хӑпартма питӗ йывӑр. Калӑпӑр, тепӗр ҫавӑн чухлех ӳстерех тесен, сахалран та пӗр 200 пин мӑшӑр хатӗрлемелле (халь эпир +150К хушрӑмӑр)...).

Иртнӗ уйӑхра эпир Владимир Короленкон «Чӗлхесӗр» калавне, Марк Твенӑн «Гекльберри Финн темтепӗр курса ҫӳрени» повеҫне, Рувим Фраерманӑн «Динго йытӑ е пӗрремӗш юрату ҫинчен» повеҫне, Михаил Алексеевӑн «Ҫӑкӑртан Асли ҫук» хайлавне тата ыттисене мӑшӑрларӑмӑр.

Малалла...

Абхази. discount-house.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Ҫурла уйӑхӗн 11-мӗшӗ хыҫҫӑн пирӗн ҫӗршывран ют ҫӗршыва самолетсем вӗҫме пуҫлас шанчӑк пур. Кун пирки ТАСС информаци агентстви хӑйӗн ҫӑлкуҫӗсем хыпарлани тӑрӑх пӗлтернӗ. Ют ҫӗршывсене самолетсем ҫӳретме тытӑнас ыйтӑва Раҫҫейӗн вице-премьерӗ Татьяна Голикова патӗнче иртнӗ канашлура хускатнӑ. Анчах татӑклӑ йышӑну туман.

Аса илтерер: самолетсене кӑшӑлвирус пандемине пула пуш уйӑхӗн 27-мӗшӗ хыҫҫӑн чикӗ леш енне вӗҫме чарнӑччӗ.

Паян, ҫурла уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен, Раҫҫей Турци, Великобритани тата Танзани чиккисене уҫать. Ҫапла вара самолетсем Стамбула, Анкарана, Лондона тата Занзибара вӗҫме тытӑнӗҫ. Рейссем Мусквран, Питӗртен тата Дон ҫинчи Ростовран пулӗҫ.

Паянтанах Раҫҫейпе Абхази чиккине уҫӗҫ. Ҫурла уйӑхӗн 10-мӗшӗнчен самолетсем Турцинчи Анталья, Бодрум тата Даламан хулине вӗҫме пуҫлӗҫ.