Сывлӑх
![]() Чӑваш Ен Сывлӑх сыхлав министерствинче санитари ыйтӑвӗсемпе тата эпидемие хирӗҫ ӗҫлекен комиссин ларӑвӗ иртнӗ. Ӑна сывлӑх сыхлав министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ Алексей Кизилов ертсе пынӑ. Ларӑва Роспотребнадзорӑн республикӑри управленийӗн специалисчӗсем хутшӑннӑ. Кӑҫал пирӗн республикӑра пурӑнакансенчен 60 процентран кая мар йышне грипран прививка тума палӑртнӑ. Чир хӑвӑрт ерес хӑрушлӑх пур ҫынсене илсен вакцинаци кӑтартӑвӗ 75 процентран кая мар пулмалла. Эпидемиологи тапхӑрӗнче тухтӑрсен пульницӑри амбулатори тата стационар уйрӑмӗсенче ҫеҫ мар, ҫынсем патне киле ҫитсе те пулӑшмалла. Вируса хирӗҫ препаратсене те пульницӑсен ҫителӗклӗ хатӗрлесе хумалла. Хушма койка фончӗ уҫма та хатӗр тӑмалла. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Чӑвашлӑх
![]() «Ҫамрӑксене тӗрлеме вӗрентмеллех», – тет Раиса Васильева, Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институчӗн халӑх пултарулӑх кафедрин ертӳҫи. «Несӗлӗмӗрсем ӗмӗртен-ӗмӗре упраса пынӑ ӗҫе, пин-пин ҫул урлӑ каҫса пирӗн пата ҫитнӗ тӗрре-ҫӗвве пӗтме парас марччӗ. Ҫамрӑк ӑру ҫак ӑсталӑха вӗренсе юлаймасан айӑпӗ хамӑртах пулӗ», – тесе шухӑшлать вӑл. «Чӑваш тӗрри 63 тӗрлӗ ҫӗвӗрен тӑрать. Кашнин хӑйӗн ячӗ, тӗрлемелли вырӑнӗ пур. Урӑхла каласан, чӑваш тӑррин «азбуки», «букварӗ» тата «грамматики» пур. Ку вӑл чӑваш халӑхӗн иксӗлми ӑс-хакӑлне кӑтартать. Асамлӑ ҫӗвӗ-эрешре «70 тӗрлӗ ӑс, 60 тӗслӗ ҫип» тенӗ. Вӗсене вулама пӗлнӗ. Шурӑ тӗс — ҫутӑ кун, таса сывлӑш, чун тасалӑхӗ, сывлӑх. Хура тӗс — пархатарлӑ ҫӗр тӗсӗ, хура халӑх, халӑх вӑйӗ. Хӗрлӗ тӗс — юн, пурнӑҫ, тӑванлӑх. Сарӑ тӗс — хӗвел, ҫӑлтӑрсем, савӑнӑҫ, телей. Симӗс тӗс — ҫутҫанталӑк, пурнӑҫ, ҫамрӑклӑх, ӳсӗм. Кӑвак тӗс – тӳпе, пӗлӗт, асамат кӗперӗ», – тӑван халӑхӑмӑрӑн пуянлӑхӗпе мӑнаҫланса паллаштарать Раиса Васильева. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Персона
![]() 2004 ҫулхи Олимп вӑййисен кӗмӗл призерӗ Олимпиада Иванова паян 50 ҫул тултарнӑ. Асӑннӑ ӑмӑртура вӑл 20 километра утассипе палӑрнӑ. Тӗнче чемпионки ята икӗ хутчен тивӗҫнӗ, унсӑр пуҫне тӗнче рекордсменки пулнӑ. Халӗ Олимпиада Иванова — Хӑвӑрт утассипе Чӑваш Ен командин аслӑ тренерӗ. Олимпиада Иванова 1970 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Ҫӗрпӳ районӗнчи Мӑнҫут ялӗнче ҫуралнӑ. Шупашкарта Ардалион Игнатьев ячӗллӗ спорт шкулӗнче, И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика институтӗнче физвоспитани факультетӗнче вӗреннӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
![]() Республикӑн ача-пӑча клиника пульницинче Чечен Республикинчи хӗрачана операци тунӑ. Пӗчӗкскерӗн сайра тӗл пулакан чир пулнӑ. Ачан кӑкӑр клеткин форми ҫуралнӑ чухнех улшӑннӑ. Торакопластика текен операцие ача-пӑча клиника пульницин тӗп тухтӑрӗ Анатолий Павлов (вӑл — ача-пӑча хирургӗ), Дмитрий Лукоянов анестезиолог-реаниматолог тата ача-пӑчан хирруги уйрӑмӗн заведующийӗ Иван Глазырин ирттернӗ. Кун пек кӑткӑс операцие пульницӑра унччен те ирттернӗ. Анатолий Павлов тӗп врач кӑкӑр клеткине тытакан ятарлӑ пластина шухӑшласа кӑларма хутшӑннӑ. Унӑн патентне те илме пултарнӑ. Халӗ ҫав хатӗрпе тухтӑрсем усӑ кураҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Вӗренӳ
![]() Ҫӗнӗ Шупашкарти кадет Александр Бурган Калашников автоматне 1 сехетре 122 хутчен сӳтсе пуҫтарнӑ. Унӑн кӑтартӑвне Раҫҫей тата Тӗнче рекорчӗсен кӗнекине кӗртнӗ. Александр Бурган Ҫӗнӗ Шупашкарти кадет лицейӗнче 8-мӗш класра вӗренет. Вӑл Калашников автоматне ҫапӑҫури условисене ҫывӑх лару-тӑрура, ҫӗр ҫине чӗркуҫленсе, сӳтсе пуҫтарнӑ. Ҫав вӑхӑтра ӑна ура ҫине тӑма, кӑштах канса илме, шыв ӗҫме ирӗк панӑ. Вӑл мӗнле ӗҫленине тӳресем, яваплӑ секретарь, ассистентсем сӑнанӑ. Палӑртмалла: Александр Бурган кӑҫал «Чӑваш Республикинчи чи лайӑх кадет» ята тивӗҫнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Персона
![]() Чӑваш Енри АПК ветеранӗсен канашӗн пайташне Валентин Агафонова «Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орденпа наградӑлама йышӑннине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: хушӑва ҫурла уйӑхӗн 20-мӗшӗнче Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев алӑ пуснӑччӗ. Паян Олег Николаев АПК ветеранӗпе тӗл пулнӑ, ӑна орденпа чысланӑ. Валентин Агафонов 1935 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Пӑрачкав районӗнчи Выползово ялӗнче ҫуралнӑ. Чӑваш ял хуҫалӑх академийӗнче, Общество ӑслӑлӑхӗсен академийӗнче вӗреннӗ. Ҫӗрпӳри опытлӑ ял хуҫалӑх станцийӗнче ӗҫленӗ, парткомпа райком тытӑмӗсенче тӑрӑшнӑ. Чӑваш Енӗн ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗ тата министрӗ пулса ӗҫленӗ. ЧР Министрсен Кабинечӗ Ертӳҫин пӗрремӗш ҫумӗ пулнӑ. РСФСР Верховнӑй Совечӗн ертӳҫин ҫумӗ те пулнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Don24.ru сайтри сӑн Ҫитес ҫултан Чӑваш Енри 5 ачарана е ытларах воспитани паракан ҫемьесен пособине ӳстерӗҫ. Кун пирки паян Правительство ҫуртӗнче ирттернӗ ларура ЧР ӗҫлевпе социаллӑ хӳтлӗх министрӗ Алена Елизарова пӗлтернӗ. Министр каланӑ тӑрӑх, 2021 ҫултан кунашкал ҫемьесене социаллӑ пулӑшу парасси 22 процент ӳсӗ. Ку пособие 5,2 пин ача тивӗҫӗ. Хальхипе танлаштарсан, 18 ҫул тултарман 5 е унран ытларах ачана воспитани паракан ҫемьесем ҫулталӑкра 15360 тенкӗ ытларах илӗҫ. Вӑтамран пӗр уйӑхра ку 1300 тенкӗпе танлашать. Ку тӗллевпе республика хыснинчен 3,3 миллион тенкӗ уйӑрӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ҫул-йӗр
![]() cheb.ru сайтри сӑн Шупашкарта 65-мӗш маршрутпа ҫӳрекен микроавтобусӑн ҫулне улӑштарнӑ. Ку ыйтӑва Шупашкар администрацийӗнче татса панӑ. 65-мӗш маршрутка Кабель тӑкӑрлӑкне кӗрсе тухӗ, анчах – уйрӑм расписанипе. Ку 32-мӗш тата 52-мӗш автобуссем Чантӑра тата Заовражнӑя кӗрсе тухнӑ евӗр пулӗ. Ҫапла майпа «ЖБК-9» общество чарӑнӑвӗнче ларакансемшӗн тата анакансемшӗн меллӗ пулӗ. 65-мӗш маршрут кӑҫалхи тӑваттӑмӗш кварталтан ҫӗнӗ маршрутпа ҫӳреме пуҫлӗ, ун чухне ҫӗнӗ перевозчик тупӗҫ. Тӳре-шара 3-мӗш автобуса пачах хупма палӑртнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Pxhere.com сайтри сӑн Шупашкарта Президент пепкелӗх центрӗнче ҫуралнӑ ачана хӑйне евӗр ят хунӑ. Ашшӗ-амӑшӗ ҫут тӗнчене килнӗ хӗрачана Лусэ тесе ҫыртарнӑ. Вӑл ҫурла уйӑхӗн 7-мешӗнче кун ҫути курнӑ, ятне вара ӗнер, ҫурла уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, ҫыртарнӑ. Тӗнче тетелӗнче Лусэ ята шыраса тупма ҫук, вӑл мӗне пӗлтернине калама хӗн. Ҫапах Шупашкарти Мускав районӗн администрацийӗн ӗҫченӗсем ашшӗ-амӑшӗн кӑмӑлне тивӗҫтернӗ, ята ҫыртарнӑ. ЗАГС пайӗн ӗҫченӗсем ашшӗ-амӑшне хӗрача ҫуралнӑ ятпа саламланӑ, ҫуралнине ӗнентерекен свидетельство панӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ҫутҫанталӑк
![]() Авӑн уйӑхӗ ҫывхарать. Урамра хальлӗхе лайӑх ҫанталӑк хуҫаланать. Авӑн уйӑхӗ мӗнлерех пулӗ-ши? Ҫитес уйӑх пуҫламӑшӗнче термометр 25-30 градус ӑшӑ кӑтартӗ. Синоптиксем малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, чи шӑрӑх кунсем авӑн уйӑхӗн 5-6-мӗшӗсенче пулӗҫ. Лайӑххи кунпа кӑна вӗҫленмӗ-ха. Иккӗмӗш декадӑра та пире «карчӑк ӑшши» кӗтет. А вӑнӑн 19-мӗшӗнче самаях сивӗтме пултарӗ. Тен, юр та ӳккелӗ. Виҫҫӗмӗш декада сивӗ те ҫумӑрлӑ пуласса пӗлтереҫҫӗ. Пӗтӗмӗшле илсен, авӑн уйӑхӗн нормӑран ӑшӑрах пулмалла. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (13.07.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 755 - 757 мм, 16 - 18 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 0-2 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Александров Михаил Александрович, паллӑ авиаконструктор ҫуралнӑ. | ||
| Патман Николай Кириллович, чӑваш ҫыравҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Абужаров Анатолий Ильич, Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ вӑрманҫи ҫуралнӑ. | ||
| Золотов Арсений Иванович, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ вӗрентекенӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |