Политика
![]() Депутатсен пухӑвӗн ларӑвӗ. Утӑ уйӑхӗн 17-мӗшӗ. Cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Енри тата тепӗр районта пуҫлӑх шыраҫҫӗ. Паян, утӑ уйӑхӗн, республика Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев республика шайӗнче конкурс комиссийӗ йӗркелесси ҫинчен хушу кӑларнӑ. Утӑ уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Вӑрмар районӗнче Депутатсен пухӑвӗн ларӑвӗ иртнӗ. Унта депутатсем муниципалитетӑн пуҫлӑхӗнче ӗҫленӗ Андрей Васильевӑн заявленине пӑхса тухнӑ. Вӑл пуҫлӑх пуканне хӑйӗн кӑмӑлӗпе пушатма йышӑннӑ. Депутатсем заявление пӑхса тухса ырланӑ. Тилхепене урӑх ҫынна тыттариччен тивӗҫе район администрацийӗн пуҫлӑхӗн пӗрремӗш ҫумӗ – йӗркелӳпе тӗрӗслев тата кадр ӗҫӗн пайӗн пуҫлӑхӗ Николай Павлов пурнӑҫлӗ. Ҫапла йышӑннӑ депутатсем. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Экономика
![]() Михаил Ноздряков «Чӑвашкредитпромбанка» укҫа хывнисене тупрана тавӑрса пама тытӑннӑ. Кун пирки Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче республика Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑлакан Олег Николаев пӗлтернӗ. Вӑл каланӑ тӑрӑх, кредиторсен комитетне йӗркеленӗ. Унӑн тӗллевӗ — укҫа-тенке вӗсен хуҫисене тавӑрса пама пулӑшасси. Республикӑн финанс министрӗ Михаил Ноздряков каланӑ тӑрӑх, Вкладсене страхлакан агенство 11 пин ытла вкладчика 2,7 миллиард тенкӗ ытла тавӑрса панӑ. Паянхи кун реестра 240 кредитора кӗртнӗ. Вӗсене 2,6 миллиард тенкӗ памалла. Аса илтерер: «Чӑвашкредитпромбанк» 2019 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 7-мӗшӗнче лицензисӗр тӑрса юлчӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Персона
![]() Чӑваш Енӗн пӗрремӗш Элтеперӗ пулнӑ Николай Федоров 2015 ҫултанпа РФ Федераци Канашӗнче председателӗн пӗрремӗш ҫумӗ пулса тӑрӑшать. Халӗ ун пирки «Новости» РИА ӗҫрен каять тесе хыпарланӑ. Николай Федоров МИХа ку хыпара ҫирӗплетсе каламан-мӗн-ха. Информагентствӑна Федераци Канашӗнчи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ имӗш. Федераци Канашӗнчи Чӑваш Ен сенаторӗ Николай Федоров тата Тутарстан сенаторӗ Олег Морозов асӑннӑ органти ӗҫ вырӑнӗсене авӑн уйӑхӗнче пӑрахмалла. Морозов ку хыпара тунман. Николай Федоров 1990–1993 ҫулсенче РФ юстици министрӗ, 1994-2010 ҫулсенче Чӑваш Ен Элтеперӗ, 2012–2015 ҫулсенче РФ ял хуҫалӑх министрӗ пулса тӑрӑшрӗ. Николай Федорова РФ Президенчӗн канашҫи пулма та шаннӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Motocarrello.ru сайтри сӑн Шупашкарта пурӑнакан арҫын велосипед вӑрланӑ, ӑна сутма шутланӑ. Анчах ӗҫ-пуҫ шутланӑ пек пулса тухман. Нумаях пулмасть Шупашкарта пурӑнакан хӗрарӑм полици уйрӑмне ҫитнӗ, ачи вылямалли лапамра велосипед пӑрахса хӑварни пирки пӗлтернӗ. «Транспорт» ҫав вырӑнтан ҫухалнӑ. Велосипед йӳнӗ йышши пулман, ӑна 20 пин тенкӗпе туяннӑ. Полицейскисем велосипеда вӑрланӑ ҫынна тупса палӑртнӑ. Вӑл – Шупашкарта пурӑнакан 47 ҫулти арҫын, судпа темиҫе хутчен айӑпланнӑ. Велосипеда вӑрланӑ чухне вӑл ӳсӗр пулнӑ. Хайхискер ӑна сутма шутланӑ, анчах ӗҫ тухман – вара велосипеда пӗр лавкка умӗнче тӑратса хӑварнӑ. Арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Вӑл хӑйӗн айӑпне йышӑннӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хӗсмет
![]() POSREDI.RU сайтри сӑн Ҫӗршыв шайӗнче тухса тӑракан «Посреди России» (чӑв. Раҫҫей тӑрӑхӗнче) информаципе аналитика журналӗнче «Дембельские альбомы жителей Чувашии» (чӑв. Чӑваш Ен халӑхӗн дембель альбомӗсем) статья пичетленсе тухнӑ. Унта Ҫӗнӗ Шупашкарти Тӗкӗрҫӗ рашчин директорне Валерий Андреева сӑмах панӑ. Ӑна институт хыҫҫӑн салтака илнӗ пулнӑ. Сарӑту хулинче службӑра тӑнӑ чух увольнение кайсан тата арӑмӗ курма килсен вӑл уйрӑмах сӑнӳкерчӗк нумай тутарнӑ. Ҫав хулари Александр Иванов стрелок-радист пулса Ту-16 самолетпа вӗҫнӗ. Инҫет Хӗвелтухӑҫӗнчен ӑна Вьетнама командировкӑна янӑ. Сарӑха пуҫланӑ фотоальбома алла илсен аса илмелли ун та сахал мар. Статьяра ҫавӑн пекех Дмитрий Стафик, Вячеслав Шувалов, Вячеслав Перов, Андрей Сергеев (пурте Ҫӗнӗ Шупашкартан) тата ыттисен асаилӗвӗсене тата сӑнӳкерчӗкӗсене илсе кӑтартнӑ. Салтак альбомӗсене ӗнерхи салтаксем типтерлӗ упраҫҫӗ, сӑнӳкерчӗксем ҫар пурнӑҫне асра упрама, пурнӑҫа туллин ӑнланма пулӑшаҫҫӗ. Асӑннӑ журналта маларах чӑвашсене мӑсӑльман тӗнне йышӑнтарни пирки ҫырнӑччӗ («Исламизация чуваш», 15.02.2020). Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Хамӑр ҫӗршывра канакан туристсене кӑҫал укҫан хавхалантарӗҫ. Программа ҫурла уйӑхӗн пуҫламӑшӗнчен тытӑнса ҫулталӑк тӑршшӗпех пырӗ. Тӗрӗсрех каласан, канма кайса тӑкакланнин пӗр пайне федераци хыснинчен саплаштарӗҫ. Кешбэк (бонус программине ҫавӑн пек калаҫҫӗ) лектӗр тесен туристсен 5 каҫран кая мар канмалла, турпутевка е ҫынсем хӑйсем тӗллӗн кайса тӑкакланнин хакӗ 25 пин тенкӗрен йӳнӗ пулмалла мар. Укҫана тавӑрас тесен «Мир» карттӑпа тӳлемелле. Хыснаран 5 пинрен пуҫласа 15 пин тенкӗ таран тавӑрса парӗҫ. Путевка хакӗ 25 пинрен пуҫласа 50 пин тенкӗ таран ларсан 5 пин лекӗ, 50 пинрен пуҫласа 75 пин тенкӗ таран тӑкакласан — 10 пин тенкӗ, 75 пинрен ытларах пулсан — 15 пин тенкӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
![]() Раҫҫей Патшалӑх Думи Ӗҫ кодексне улшӑну кӗртме йышӑннӑ. Хальхи ҫӗнӗлӗх 40 ҫултан иртнӗ ҫынсене диспансеризаци тухма канмалли кун парассипе ҫыхӑннӑ. Вӗсене ун пек куна кашни ҫулах, ҫулталӑкра пӗр хутчен, памалла. Саккуна улшӑну кӗртес сӗнӳпе Патшалӑх Думине РФ Правительстви тухнӑ. Ҫакна ҫынсен сывлӑхӗшӗн тӑрӑшнипе сӑлтавланӑ. Унсӑр пуҫне тата тепӗр ҫӗрте пуҫлӑхсем ҫынсене пульницӑна ярасшӑнах мар. Диспансеризаци тухма илнӗ куншӑн тӳлемелле. Ҫын чӑннипех те пульницӑра пулнине ӗненмен хуҫасем валли сывлӑх сыхлав учрежденийӗнче справка илмелле. Саккуна улшӑну кӗртиччен диспансеризаци тухма виҫӗ ҫулта пӗр хутчен канмалли кун пама пӑхса хӑварнӑччӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() «Про Город» сайтран илнӗ сӑн Паян, утӑ уйӑхӗн 22-мӗшӗнче, Шупашкарта Ҫӗнӗ сала автостанцине ишсе антарнӑ. Ҫак ӗҫе экскаваторпа пурнӑҫланӑ. Иртен-ҫӳрен тӗтӗм мӑкӑрланнине курнӑ, шӑв-шав тӑнине илтнӗ. Аса илтерер: автостанци 2019 ҫулхи ҫу уйӑхӗнче ӗҫлеме пӑрахнӑ. Ӑна Чулхулари усламҫа Андрей Сухарева сутса янӑ. Аукционра ӑна вӑл 36 миллион тенкӗпе туяннӑ. Унччен ку автостанципе дачӑна каякансем, ҫывӑхри ялсенче пурӑнакансем ытларах усӑ курнӑ. Халӗ вара автобуссем «Контур» умӗнчен (Етӗрне ҫулӗ, 3-мӗш ҫурт) ҫӳреҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
![]() like29.ru сайтри сӑн Чӑваш Енре кӑшӑлвируспа чирленӗ ҫынсен 54 проценчӗ сывалнӑ. Атӑлҫи федераци округӗнчи ытти регионпа танлаштарсан, ку питӗ сахал, ҫавна май пирӗн республика ку енӗпе юлашки вырӑн йышӑнать. Чӑваш Енре 6310 ҫын инфекциленнӗ, 3405 пациент сывалнӑ. Самар облаҫӗнче те ку кӑтарту пӗчӗк шутланать. Унта чирленисен 63 проценчӗ сывалнӑ. Саратов облаҫӗнче инфекциленнисен 57 проценчӗ вируса парӑнтарнӑ. Киров облаҫӗнче кӑшӑлвируспа чирлисен 92 проценчӗ сывалнӑ. Пенза облаҫӗпе Мари Элта та ку енӗпе кӑтартусем лайӑх: 87 процент тата 84 процент. Пӗтӗмӗшле илсен, Атӑлҫи тӑрӑхӗнче кӑшӑлвируспа чирленисен 72 проценчӗ сывалнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() Шупашкарта ку пӑтӑрмах виҫӗмкун, утӑ уйӑхӗн 20-мӗшӗнче ирхине пулса иртнӗ. 30 ҫулти вӑйпитти миравай судьясен Калинин районӗнчи 7-мӗш номерлӗ участокӗн чӳречине кӗленчепе пенӗ. Ҫакна асӑрхасан суд приставӗ арҫынна асӑрхаттарма тӑнӑ, вӑл ӑна пуҫтахланма юраманни пирки асӑрхаттарнӑ. Ҫамрӑк арҫын хӑй айӑпне йышӑнас вырӑнне тавлашма тытӑннӑ. Вӑл хӑйӗн ҫумӗнче ҫӗҫӗ пуррипе курнӑҫланнӑ, суд приставне унпа хӑратма хӑтланнӑ. Апла пулин те пакунли шикленсе ӳкмен, пуҫтаха тытса чарнӑ. Суд приставӗпе чӗрре кӗнӗ арҫын тӗлӗшпе РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗн тӗпчевҫисем пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Вӗсем пӑтӑрмах сӑлтавне палӑртӗҫ, тивӗҫлӗ йышӑну тӑвӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (14.05.2025 03:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 745 - 747 мм, 10 - 12 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Золотницкий Николай Иванович, чӑваш чӗлхе пӗлӗвӗн никӗсне хываканӗ, тӗпчевҫӗ, этнограф вилнӗ. | ||
| Оболенцев Никита Иванович, ҫыравҫӑ, драматург, Чӑваш ССР тава тивӗҫлӗ культура ӗҫленӗ ҫуралнӑ. | ||
| Репьях Станислав, украин сӑвӑҫи, Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Дементьев Пётр Васильевич, СССРта авиапром ӗҫне пуҫаракансенчен пӗри вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |